«ما باید «بفهمیم»، تا بتوانیم آنچه را که فهمیده‌ایم، «تبیین» کنیم. پس، کسب فهمیدن هم برای ما واجب و ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. ما باید روزبه‌روز بر خودمان اضافه کنیم. آنچه ما می‌دانیم، در مقابل آنچه نمی‌دانیم، یک پر کاه در مقابل صحراها و کشتزارها هم نیست. آنچه ما می‌دانیم، چیست؟ هر کتابی که آدم باز می‌کند، می‌بیند سیل مطالب در این کتاب‌ها هست، که آن ظرف خالی ما محتاج آن است. کو عمق؟ کو استعداد؟ کو توفیق برای این همه فهمیدن؟ به هر حال، ما باید تلاش کنیم.
ما در مقابل آنچه باید بدانیم و نسبت به معارفی که مردم ما محتاج آن هستند، چیزی نمی‌دانیم. ما باید درس بخوانیم و مطالعه کنیم. حالا من نمی‌خواهم در این‌جا تکلیف درس خواندن بکنم؛ باید با مطالعه و تحقیق و تأمل و تفکر، بر خودمان بیفزاییم، تا بتوانیم بیان کنیم.»
رهبر معظم انقلاب مطالعه، تحقیق و تبیین معارف دین را وظیفه اصلی علما می‌دانند و این تکلیف را به دوش جامعه اسلامی و انقلابی ایران می‌گذارند که نباید از مطالعه و تحقیق سرباز بزنند. علت وجوب این تکلیف هم مشخص است. شرایط امروز ما با دهه‌های گذشته متفاوت است و بر پایه روایت‌ها پی‌ریزی می‌شود. در بسیاری از مواقع ما دچار کج روایت‌هایی می‌شویم که اگر پیش زمینه مطالعاتی و تحقیقی نداشته باشیم، اسیر مغالطات روایی می‌شویم.
گفتنی است، هر چند استفاده از پیام‌رسان‌‌های ایرانی موجود در فضای مجازی می‌تواند به سرعت و سهولت به انتشار پیام‌هایی مفید در جامعه منجر شود، اما این رسانه‌ها قادر به ایجاد دانایی عمیق در ذهن مخاطب نخواهند بود.
امروزه در ایران فضای مجازی به غلط منبعی برای توسعه دانایی و افزایش آگاهی به کار برده می‌شود. آن هم در حالی که جایگاه کتاب و مطالعه به مثابه یک روش جدی برای دستیابی به آگاهی و بصیرت عمیق روز به روز تنزل پیدا می‌کند. نکته دیگری که درباره چگونگی انجام جهاد تبیین مطرح می‌شود، این است که افزون بر انجام فعالیت‌های اشخاص و جریان‌ها در جهت جهاد تبیین، دعوت به مطالعه و جدیت در آن و افزایش میزان مطالعه منابع معتبر هم می‌تواند به تبیین و روشنگری در جامعه منجر شود، چرا که مطالعه کتب و مطالب معتبر و علمی، به افزایش آگاهی و دقت افراد منجر خواهد شد و این افزایش مانعی جدی در برابر تهاجم نرم دشمن به شمار می‌آید.
