در این آیه به دو جمله مهم اشاره شده است؛ اولاً، آنها نباید زینت خود را آشکار کنند جز آن مقدار که طبیعتاً ظاهر است؛ «وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُن إِلا ما ظَهَرَ مِنْها»؛ ثانیاً، آنها باید خمارهاى خود را بر سینههاى خود بیفکنند؛ «وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِن عَلى جُیُوبِهِن». «خمر» جمع «خمار» معمولاً به چیزى گفته مىشود که زنان با آن سر خود را مىپوشانند(روسرى)و «جیوب» جمع «جیب» به معنى یقه پیراهن که از آن تعبیر به گریبان مىشود و گاه به قسمت بالاى سینه بهتناسب مجاورت با آن نیز اطلاق مىشود. از این جمله استفاده مىشود که زنان قبل از نزول آیه، دامنه روسرى خود را به شانهها یا پشت سر مىافکندند، به گونهای که گردن و کمى از سینه آنها نمایان مىشد، قرآن دستور مىدهد روسرى خود را بر گریبان خود بیفکنند تا هم گردن و هم آن قسمت از سینه که بیرون است، مستور شود. در آیه فوق الزام به حجاب از «لیضربنَ» به دست میآید. قرآن میفرماید: «ولیضربن بخُمرهن عَلی جُیوبِهن» فهمیده میشود که امر است و الزام و نپوشاندن آن حرام است.
ـ «یا أَیهَا النبِی قُلْ لِأَزْواجِکَ وَ بَناتِکَ وَ نِساءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِن مِنْ جَلابِیبِهِن ذلِکَ أَدْنى أَنْ یُعْرَفْنَ فَلا یُؤْذَیْنَ وَ کانَ اللهُ غَفُوراً رَحِیماً»؛ اى پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو جلبابها(روسرىهاى بلند) خود را بر خویش فروافکنند، این کار براى اینکه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند، بهتر است و(اگر تاکنون خطا و کوتاهى از آنها سر زده) خداوند همواره غفور و رحیم است.(احزاب/59)
جلباب در آیه از نظر مفسران و ارباب لغت چند معنا دارد:
1ـ ملحفه(چادر) و پارچه بزرگى که از روسرى بلندتر است و سر و گردن و سینهها را مىپوشاند.
2ـ مقنعه و خمار(روسرى).
3ـ پیراهن گشاد.
قدر مشترک همه معانی، پوششى است که از روسرى بزرگتر و از چادر کوچکتر است؛ چنانکه نویسنده «لسان العرب» روى آن تکیه کرده است. منظور از «یدنین»(نزدیک کنند) این است که زنان «جلباب» را به بدن خویش نزدیک کنند تا درست آنها را محفوظ دارد.
منظور از معروف شناخته شدن در آیه این است که زنان مسلمان در پوشیدن حجاب سهلانگار و بیاعتنا نباشند تا عفاف اجتماعی آنان مشهود شود و بهانه مزاحمت را از دست افراد فاسد بگیرند. اسلام مىخواهد مردان و زنان مسلمان روحى آرام و اعصابى سالم و چشم و گوشى پاک داشته باشند، ارزشهای والاى انسانى زن بهکلی به دست فراموشى سپرده نشود و زن با ویژگیهای اخلاقیاش، علم و آگاهى و داناییاش جلوه کرده و حائز مقام والایى شود و تنها افتخارش، جوانى و زیبایى و خودنماییاش نشود.
منبع : پرسمان شماره 14