نگاه دولت‌ها به تعاونی‌ها باید تغییر کند

روح الله ایزدخواه عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با بصیرت یرامون اقتصاد تعاونی‌ها اظهار کرد: در حال حاضر در کشور ما کالبدی از تعاونی‌ها وجود دارد، اما فقط حدود ۱۰۰ هزار تعاونی فعال داریم که از این تعداد نیز بیشترشان در فعالیت‌های محدود و کوچک مشارکت دارند. متاسفانه، دولت‌ها به این تعاونی‌ها به‌عنوان یک ابزار مهم برای حل مشکلات اقتصادی نگاه نمی‌کنند. این در حالی است که این تعاونی‌ها پتانسیل بالایی برای بهبود وضعیت اقتصادی دارند، اما با این حال دولت‌ها از آنها برای برنامه‌ریزی‌های اقتصادی و به کارگیری در مسیر حل مشکلات اقتصادی بهره نمی‌برند.

این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: دلیل اصلی این بی توجهی آن است که دولت‌ها در طول سال‌ها به‌طور واقعی به تعاونی‌ها توجه نکرده‌اند. ما حتی شاهد این هستیم که دولتمردان، به‌جای اینکه از ظرفیت‌های تعاونی‌ها در جهت رفع مشکلات استفاده کنند، به آنها به‌عنوان یک ابزار مصرفی و نه مولد نگاه می‌کنند. به‌طور کلی، بار زیادی که باید بر دوش تعاونی‌ها گذاشته شود، هیچ‌گاه محقق نمی‌شود و این مسئله می‌تواند زمینه‌ساز ضعف‌های موجود در این بخش باشد.

وی متذکر شد: یکی از چالش‌های اصلی در داخل تعاونی‌ها، دخالت‌های سنتی و غیرضروری است که معمولاً از سوی مدیران میانی صورت می‌گیرد. این مدیران به جای اینکه به تعاونی‌ها اجازه دهند که به‌صورت مستقل و حرفه‌ای اداره شوند، معمولاً در امور آنها دخالت می‌کنند. در بسیاری از مواقع، این دخالت‌ها به نفع تعاونی‌ها نیست و بیشتر باعث بروز مشکلات مدیریتی و کاهش کارایی می‌شود.

ایزدخواه خاطر نشان کرد: متاسفانه در برخی موارد شاهد این هستیم که برخی از مدیران به تعاونی‌ها به‌عنوان منابعی برای تأمین منافع شخصی خود نگاه می‌کنند. این نگاه به‌طور ویژه در مواقعی که تعاونی‌ها به نوعی از منابع دولتی یا تسهیلات خاصی برخوردار می‌شوند، شدت می‌گیرد. به این ترتیب، مدیران این تعاونی‌ها می‌خواهند از آنها به‌عنوان ابزاری برای رسیدن به منافع شخصی خود استفاده کنند. در نتیجه، کارکرد واقعی تعاونی‌ها به عنوان یک نهاد اجتماعی و اقتصادی کم‌رنگ می‌شود.

ایزدخواه در پایان سخنان خود تاکید کرد: من معتقدم که باید ابتدا نگاه دولت‌ها به تعاونی‌ها تغییر کند. به جای استفاده از تعاونی‌ها برای اهداف کوتاه‌مدت و سیاسی، باید آنها را به‌عنوان ابزاری بلندمدت و موثر برای حل مشکلات اقتصادی در نظر بگیرند. همچنین، باید قوانینی وضع شود که مدیران و اعضای تعاونی‌ها بتوانند بدون دخالت‌های غیرضروری، فعالیت‌های خود را پیش ببرند. از طرف دیگر، باید به تعاونی‌ها امکانات و آموزش‌های لازم برای افزایش کارایی و مدیریت خود را ارائه داد.