طبعا خسارات زیادی به تاسیسات هستهای ما وارد شده است اما براساس اظهارات ترامپ که مدعی است سایت هستهای فردو در جریان حملات رژیم و آمریکا «کاملاً نابود» شده است، این طور نیست. برخی از اسنادی که در داخل خود آمریکا این ادعای ترامپ را زیرسئوال برده و در صحت گفته وی تردید کردهاند، عبارتند از:
- گزارش سازمان اطلاعات پنتاگون آمریکا(DIA ) تاکید میکند که تأثیر مخرب حملات محدود بوده و برنامه هستهای ایران نهایتاً تنها چند ماه متوقف شده است.
- طبق گزارش روزنامه «ایندیپندنت»، حملات نه تنها ذخایر اورانیوم غنیشده را نابود نکرده، بلکه احتمال تقویت انگیزه ایران برای پیشبرد فناوری هستهای را افزایش داده است.
- گزارش «نیوعرب» و تحلیل دیویدالبرايت(محقق سابق آژانس) بر این نکته تاکید دارد: انفجار بمبهای سنگین ممکن است سطحی موجب تخریب شده، اما عملیات زیرزمینی و هشدارهایی مبنی بر احتمال آسیبشناسی محدود منتشر شدهاند.
- از سوی دیگر رهبری سازمان بینالمللی انرژی اتمی(IAEA) اعلام کرد که در این سایت، سانتریفیوژها غیرعملیاتی شدهاند، اما برنامه علامت «نابودی کامل» مورد ادعای ترامپ را ندارد.
در یک جمعبندی کلی میتوان گفت که ادعای ترامپ در سطح «نابودی کامل و از بین رفتن فردو» توسط واقعیتهای میدانی و دادههای بینالمللی به شدت مورد تردید و رد قرار گرفته است. بسته شدن سایت مدت زمانی محدود است، اما فناوری و بخشهای حیاتی آن هنوز قابل ترمیم یا جابهجایی هستند.
همچنین نکات قابل تاملی در پارهای از اظهارنظرهای متناقض با اظهارات ترامپ وجود دارد که گفتنی است:
- تعویض مکان ذخایر اورانیوم پیش از حمله: بنا به ادعای رسانهها، پیش از حمله، ایران ذخایر اورانیوم خود را به مکانی دیگر منتقل کرده بود. گروسی این موضوع را تایید کرده و درگفتگو با رسانهها اعلام کرد که انتقال انجام شده اما هنوز نمیدانند به کجا رفته است؟
- تصاویر ماهوارهای و گزارشهای ساختاری تخریب نشان میدهد که دسترسی به هسته زیرزمینی ادامه دارد.
- ساختار مخفی و ضدتحریم فردو: سایت فردو در عمق یک کوه و صدها متر زیرزمین ساخته شده است. چنین ساختارهایی را حتی بمبهای قدرتمند نیز نمیتواند بطورکامل نابود کنند. موارد مشابه دیوار کوهستانیسازی هستهای موجب مقاومت این تأسیسات در برابر حملات اخیر شد.
- تجربه قبلی در برابر تحریم و تخریب.
- دانش فنی مداوم و مستقل: شبکه علمی و تحقیقاتی هستهای ایران گسترده است؛ از دانشگاهها تا مراکز پژوهشی، این تجربه طی دهها سال گذشته انباشته شده است. حتی در صورت آسیبهای جزئی، تجدید ظرفیتسازی و راهاندازی دوباره سانتریفیوژها امکانپذیر و ساختار آن تضمینشده است.
منبع: پرسمان سیاسی شماره 19