اشپیگل نوشت انتخابات ریاست جمهوری سال 2009 پادزهر احمدی نژاد را جستجو می کند. به نوشته دیتر بدنارتس، تحلیلگر هفته نامه آلمانی اشپیگل در حالی که در تهران اصلاح طلبان و محافظه کاران در تدارک آماده کردن خود برای مبارزات انتخابات ریاست جمهوری سال 2009 ایران هستند، اپوزیسیون کشور نیز بی صبرانه امید خود را به حضور محمد خاتمی، رئیس جمهور سابق ایران معطوف کرده است. اما سئوال مهم در اینجا آنست که براستی آیا او می آید؟ دیتر بدنارتس، با اشاره به اینکه این دانشمند دینی در صورتی در انتخابات ژوئن سال آینده میلادی، برای سومین بار شرکت می کند که از سوی عالیترین مقامات ایران مورد پشتیبانی قرار گیرد. در عین حال خاطر نشان کرد با وجودی که مقوله انتخابات در حکومت دین سالار ایران هرگز استانداردهای دموکراتیک را تبیین نکرده است، ناظران سیاسی تهران نگرانند رقابتهای انتخاباتی آینده به مراتب بدتر از تمامی انتخابات گذشته برگزار شود؛ زیرا با توجه به آنکه جانشین بعد از پایان دوران ریاست جمهوری خاتمی، یعنی محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور کنونی و افراطی ایران مصمم به دفاع از قدرت خویش است. دیگر اصلاح طلبان و محافظه کاران مشترکا میدانند که انتخابات آتی به مثابه یک رای همه یا هیچ برایشان رقم خواهد خورد.
تحلیلگر این هفته نامه در ادامه افزود: سئوالی که در اینجا برای بسیاری از ایرانیان در مورد نامزدی خاتمی مطرح است، آنست که براستی خاتمی که پس از دو دوره متوالی، ریاست جمهوری در سال 2005 قدرت را به جانشین بعدی اش واگذار کرد، به اندازه کافی برای احیاء دوباره یک جنبش اصطلاحات کما بیش نیمه جان تازه نفس و قبراق است، یا اینکه باید به انتخاب دوباره احمدی نژاد بعنوان رئیس جمهور آینده ایران و متعاقب آن انزوای بیشتر کشور که البته اعتبار محافظه کاران ایران را برای همیشه از بین خواهد برد، فکر کرد.
اشپیگل نوشت، با اینحال آنچه مسلم است، آنست که انتخابات آینده برای هر دو جناح اصلاح طلب و محافظه کار به معنای از کف دادن سهم بزرگی از حمایت مردمی است؛ زیرا از یکسو محافظه کاران بعنوان فخرفروشان و خودستایانی که در عملی کردن وعده های امیدبخش و خوش بینانه افزایش سطح رفاه خود به مردم حتی به فقرا شکست خورده اند، در نظر می آیند و از دیگر سو اصلاح طلبان که در سال 1997 میلادی با پیروزی قاطع خاتمی تازه وارد به قدرت رسیدند، تنها مفسر باشیان و کارچاق کنانی دیده می شوند که وعده و وعیدهایشان پیوسته از سوی وتوهای شورای نگهبان بشدت محافظه کار یا رهبر دینی ایران نقش بر آب می شود.
این هفته نامه آلمانی زبان، در بخش دیگری از این تحلیل اضافه کرد با این همه اما به اعتقاد محمد عطریانفر، واقع گرای شناخته شده 55 ساله، جریان اصلاح طلب سرانجام خواهد توانست محبوبیت سابق خود را بدست آورد. این تحلیل با اشاره به اینکه عطریانفر هم اکنون سردبیر هفته نامه سیاسی شهروند امروز، بعنوان یکی از نشریات نسبتا منتقد ایران است، یادآوری کرد. وی در سال 2005 در مبارزات انتخاباتی، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، یکی از مشاوران هاشمی محسوب می شد.
دیتر بدنارتس ابراز داشت بعد از دو دوره ریاست جمهوری نخست گمان می شد که رفسنجانی از قرار معلوم نامزد مطلوب انتخابات دوره قبل باشد، به همین خاطر بود که وی تصمیم گرفت بعنوان ثروتمندترین فرد احتمالی کشور، برای بار سوم نیز شانس خود را برای رئیس جمهور شدن بیازماید. غافل از آنکه بسیاری از شهروندان بی میل به رای دادن به یک عضو حاکمیت ایران، همچون رفسنجانی تصمیم گرفتند اصلا رایی به او ندهند و این بود که احمدی نژاد با حرکت بر روی موجی از مردمگرایی از نوع جناح راست، در انتخابات پیروز شد. به اعتقاد عطریانفر بسیج کردن دانشجویان و طبقه متوسط جامعه برای حمایت خاتمی حتی امروز، هم امری امکانپذیر و آسان است؛ زیرا بندرت پیش می آید که کسی در مورد صداقت و درستی خاتمی سئوالی داشته باشد بر اساس محاسبات محمد عطریانفر، هنوز ظرفیت و پتانسیل خوبی برای مدل روحانی احراز کننده پست ریاست جمهوری در ایران وجود دارد. وی با اشاره به اینکه در انتخابات ریاست جمهوری گذشته نامزدهای اصلاح طلب شانزده میلیون رای را از آن خود کردند، در حالی که سنت گرایان و محافظه کاران تندروی حامی احمدی نژاد تنها دوازده میلیون رای را به خود اختصاص دادند، اظهار داشت نظرسنجی هایی که ولو از سوی جناح راست انجام شده اند مبین این مطلبند که خاتمی هنوز هم یک قهرمان محبوب و عامه پسند در ایران به شمار می رود. در این نظرسنجی ها، این عالم روحانی بیست امتیاز بالاتر از احمدی نژاد متعصب انقلابی کسب کرده است.
بدنارتس در ادامه به محمد خوش چهره، یکی از افرادی که احمدی نژاد موفیقتش را در انتخابات به او مدیون است، اشاره و اضافه کرد، این کارشناس اقتصاد 53 ساله که در دانشگاه تهران مشغول به تدریس است، اکنون ناکام و مایوس یکی از جدیترین منتقدان سیاستهای احمدی نژاد محسوب می شود. او که پیش تر احمدی نژاد را پرچمدار و قهرمان عدالت و ارزشهای انقلابی می دانست، اکنون به نظر می رسد که در مصاحبه های تلویزیونی خود حمایت از شهردار تهران، محمد باقر قالیباف را در مبارزات انتخابات ریاست جمهوری آینده، امری ضروری می پندارد. در واقع هم خوش چهره و هم بسیاری از رای دهندگان به احمدی نژاد از آن جهت نگرانند که طرحها و برنامه های احمدی نژاد برای عملیاتی کردن وعده هایش بشدت با طرحهای اقتصاددانی همچون خوش چهره و بسیاری دیگر از کارشناسان کشور متفاوت و مغایر است. به اعتقاد این استاد دانشگاه تهران، سیاستهای دولت که کشور را به ورطه ویرانی و نابودی کشانده است، نوعی فراز و فرود آزمون و خطایی است. احمدی نژاد با حملات تند لفظی خود علیه اسرائیل و مناقشه با غرب در خصوص برنامه اتمی ایران از لحاظ بین المللی کشور را بشدت منزوی کرده است. تحلیلگر این هفته نامه با اشاره به تحریمات شدیدی که سازمان ملل، بعلت مناقشه اتمی به عنوان مانعی جدی و سنگین در مقابل اقتصاد ایران وضع کرده است که از فساد و سوء مدیریت رنج می برد، خاطر نشان کرد هم اکنون نرخ تورم واقعی در ایران بیش از سی درصد برآورد می شود و از هر سه نفر یک نفر در ایران با میانگین سنی 19 تا 29 سال بیکارند. علاوه بر این از هر پنج نفر نیز یک نفر در زیر خط فقر زندگی می کنند، در این میان تنها درآمدهای هنگفت نفتی کشور بالغ بر پنجاه میلیارد یورو برابر با 69 میلیارد دلار است که ایران را از ورشکستگی نجات داده است.
دیتر بدنارتس ابراز داشت، اما نزدیکترین مشاور احمدی نژاد یعنی علی اکبر جوانفکر، معتقد است رئیس جمهور بطور خستگی ناپذیر و با شور و شوق تمام در حال خدمت به مردم است و حتی می تواند موفقیتهای بزرگی را نشان دهد و به اثبات برساند. جوانفکر با دفاع از خدمات و تلاشهای دولت بطور مثال آمار افزایش تولید بتن و سیمان از 37 میلیون تن در سال گذشته به 55 میلیون تن در سال جاری را بازگو و همزمان با افتخار و سربلندی به اظهارات تحسین برانگیز رهبر دینی ایران از احمدی نژاد اشاره کرد و گفت: ایشان حدود یکسال پیش از روی کار آمدن دولت جدید خطاب به کابینه احمدی نژاد اعلام کردند، شما فکر می کنید امسال سال آخرتان است! خیر. در حقیقت شما باید طوری کار کنید که گویی تا پنج سال دیگر بر سر کار هستید. اشپیگل افزود: البته حتی محافظه کاران، تهران نیز در تعبیر و تفسیر اظهارات آیت الله خامنه ای به دو دسته تقسیم شده اند، گروهی معتقدند سخنان ایشان مبین حمایتی روشن از احمدی نژاد است. در حالی که عده ای دیگر از محافظه کاران صرفا این حمایت رهبری را بخاطر درماندگی و به ستوه آمدن رئیس جمهور، کنونی ایران می دانند با این حال اندیشمندان معتبر جناح راست همچون امیر محبیان روزنامه نگار در حال رایزنی برای معرفی یک نامزد محافظه کار، دوم برای انتخابات آتی ریاست جمهوری در ایران هستند.
به اعتقاد این تحلیلگر سیاسی ایران، باید به اصطلاح عملگرایان یک رهبر راهبردی را که حد واسطی میان افراطیان انقلابی و اصلاح طلبان باشد، جستجو کرد در حال حاضر گزینه مطلوب آنها برای جانشینی احمدی نژاد، علی لاریجانی رئیس پنجاه ساله پارلمان ایران است که پیش تر بر اثر کله شقی و لجاجت رئیس جمهور از سمت سرپرستی مذاکره کنندگان اتمی ایران استعفاء کرد، و از زمانی که حزب او موفق به کسب اکثریت آراء در انتخابات پارلمانی گذشته شد، به یکی از منتقدان آشکار احمدی نژاد تبدیل شد؛ اما مشکل موجود برای اعلام این نامزدی، ترک سمت متنفذ لاریجانی برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری است. به اعتقاد محبیان این مساله ای است که رقیب احمدی نژاد مایل به انجام آن نیست؛ زیرا لاریجانی نمیخواهد در باختن به خاتمی آن هم در دور اول انتخابات ریسک کند.
دیتر بدنارتس ادامه داد، یکی دیگر از نامزدان محبوب و قطعی در انتخابات آینده ایران، محمد باقر قالیباف شهردار 47 ساله تهران و رئیس پلیس سابق ایران است که مدیریت موثری را برای شهر 12 میلیونی تهران اتخاذ کرده است. ظرفهای زباله مدرن که اکنون در گوشه و کنار خیابانها به چشم می خورند، برف روبی موثر جاده ها و خیابانها در ایام زمستان، زمان بندی دقیق اجرای پروژه های ساختمانی و بسیاری پروژه ها و طرحهای دیگر دوستان شهردار تهران را به این امر امیدوار کرده است که وی دست کم در دور اول انتخابات آراء بیشتری از رئیس جمهور کنونی کسب خواهد کرد. این هفته نامه آلمانی در پایان این تحلیل نوشت در حالیکه قالیباف در تلاش است چهره خود را یک مدیر با انرژی نشان دهد و همزمان احمدی نژاد هم در حال جلب حمایت ارتش و شبه نظامیانی است که بیش از پنج میلیون نفر عضو دارند. خاتمی باید ناامید و دلسرد نشود و به خواست این همه پیروان وفادار به او آن هم در مراحل اولیه رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری پاسخ دهد.