اشاره:
غرب آسیا از مهمترین کانون‌های منازعه در جهان بوده و شاید هیچ منطقه دیگری در جهان به این اندازه بحران ساز و تنش زا نبوده است. ریشه‌های منازعات در‌این منطقه راهبردی را می‌توان در اختلافات مرزی و سرزمینی، اختلافات قومی و تعارضات ایدئولوژیک، منابع طبیعی به ویژه نفت و گاز و دخالت قدرت‌های فرامنطقه‌ای دانست که هرکدام به تنهایی بر معادلات امنیتی منطقه تاثیر می‌گذارد، حال آن که در برخی از کشورهای منطقه، مجموعه این عوامل یا برخی از آن‌ها موجب منازعه و کشمکش با دیگر کشورها شده است. در دوران جنگ سرد توجه مفرط به سطح نظام جهانی و تاثیرات آن بر امنیت ملی موجب بی‌توجهی به ترتیبات منطقه‌ای و مزایای آن شده بود. اما با پایان این دوران و افزایش نقش چند جانبه‌گرایی، از این زمان به بعد، منطقه‌گرایی، ابعاد متعدد آن، از جمله امنیت، مورد توجه قرار گرفت. لذا اهمیت یافتن نقش ساز و کارهای چند جانبه و منطقه‌گرایی، توجه به سطح تحلیل منطقه‌ای و مشترک بودن تهدیدهای امنیتی در دوران پسا جنگ سرد را می‌توان مهمترین دلایل توجه به ترتیبات امنیتی دانست.
در رهیافت جدید امنیتی، مشروعیت سیاسی، توانمندی‌های نظامی، استراتژیک و اقتصادی و ملاحظات دینی، قومی و مذهبی دخالت دارند. به عبارت دیگر غرب آسیا حوزه‌ای ژئوپلتیکی است که فرآیندهای جهانی شدن در بستر آن با هم برخورد کرده و معادله امنیتی ویژه و پیچیده‌ای را برای این منطقه رقم زده است. در‌این معادله پیچیده امنیتی، مولفه‌های متعددی تاثیر گذارند و با یک مولفه نمی‌توان آن‌ها را تبیین کرد. این مولفه‌ها در تعامل با یکدیگر هستند و به طور مجزا از هم عمل نمی‌کنند، بلکه همه آن‌ها با هم نزدیکی و پیوستگی عمیقی دارند.
در معماری امنیتی جدید، تاکید بر شکل گیری دولت فراگیر در کشورهای بحران خیز، تلاش جمعی با مشارکت همه کشورها برای حل بحران‌ها و عدم ورود به ائتلاف‌های نظامی‌که بین دولت‌ها و ملت‌ها قرار می‌گیرند ضروری است. همچنین در‌این چارچوب، مبارزه با افراط گرایی و تروریسم بر مبنای توسعه یک استراتژی ضد تروریسم منطقه‌ای با حمایت بین‌المللی نقطه آغازین برای تعریف و تثبیت فرهنگ امنیت منطقه می‌باشد.به دلیل اینکه این مسئله همزمان امنیت دولت‌ها و ملت‌ها را به چالش می‌کشد و مشکل مشترک منطقه و جهان است. طراحی و برنامه‌ریزی یک چیدمان و معماری نوین برای منطقه یک ضرورت استراتژیک محسوب می شود.
سرویس خارجی
کد خبر: ۳۰۴۷۲۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۰۳
کد خبر: ۳۰۳۵۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۵/۱۷