* ارزیابی شما از عملکرد مجلس نهم و نقاط ضعف و قوت آن چیست؟
** مجلس نهم در قانونگذاری، نظارت و نیز در مواضعی که نمایندگان اتخاذ کردند، مجلس اثرگذاری بود. حساسیت بالایی که نمایندگان به موضوعات مختلف ملی و بین‌المللی داشتند، اراده بالای آنها برای دفاع از نظام، آرمان‌ها و اصول اساسی انقلاب و نظارت‌شان بر دستگاه‌ها بویژه قوه مجریه چه در دولت قبل و چه در دولت یازدهم از ویژگی‌های ماندگار مجلس نهم بوده است. نمایندگان این مجلس در حوزه‌های مختلف از جمله در موضوعات مربوط به سیاست خارجی با جدیت ورود کردند؛ حال چه نقد داشتند یا دفاع، رد کردند یا تأیید، آن را با جدیت انجام دادند.
چنان‌که در موضوع برجام شاهد بودید که موضوع را چگونه پیگیری کردند. در مسائل اقتصادی و اقتصاد مقاومتی نیز پیگیری‌های مجلس و نظارتی که باید انجام می‌شد، اتفاق افتاد. در حوزه مسائل داخلی مثل مبارزه با فساد، تک تک نمایندگان و نیز کمیسیون‌های مرتبط با این موضوع مانند کمیسیون اصل 90 به عنوان یک رسالت و وظیفه تاریخی اقدام کردند و توفیق‌های خوبی هم به دست آمد.
رجوع به بیانات رهبر معظم انقلاب نیز نشان میدهند که ایشان در این سه حوزه از مجلس قدردانی و عملکرد مجلس نهم را رضایتبخش اعلام کردند. به باور من، قدردانی ایشان از مجلس هم برای نمایندگان و هم برای مردمی که این نمایندگان را انتخاب کرده بودند، مایه افتخار هست و البته آنچه مهم است، تداوم این روش مجلس است. زیرا مجلس باید مستقل باشد. وابستگی مجلس به هر دستگاه و نهادی از جمله دولت سم مهلکی است.
البته این به معنی مقابله و خدای نکرده دشمنی و مخالفت میان مجلس و دولت نیست بلکه مجلس باید به نحوی عمل کند که ضمن حمایت از دولت و قوه قضائیه برای موفق شدن آنها در دستیابی به اهداف‌شان، در برابر نقد و نظارت و رفع نواقص و ایراداتی که از سوی مردم منعکس می‌شود، مانعی وجود نداشته باشد. اینجاست که مستقل بودن نمایندگان مجلس خود را نشان می‌دهد. بنابراین هم تعامل مثبت و هم تعامل در راستای رفع مشکلات باید وجود داشته باشد.
* در توضیح ارزیابی‌تان از عملکرد مجلس به بحث مبارزه با فساد بویژه در کمیسیون اصل 90 اشاره داشتید. چه پرونده‌های مهمی را بررسی کردید و بررسی‌هایتان چه نتایجی داشت؟
** بیش از 65 پرونده مهم و ملی را در این دوره بررسی کردیم و درباره آنها گزارش دادیم. بخشی از این گزارش‌ها به دستگاه‌های ذیربط اعلام شد و بخشی به قوه قضائیه منعکس گردید و موجبات اصلاح در رویه‌های نادرستی که موجب بروز فساد بود را پدید آورد. مهم‌ترین پرونده‌هایی که من در اینجا می‌توانم به آنها اشاره کنم، در حوزه زمین‌خواری، ارتقای سلامت اداری و مبارزه با فساد اداری، قاچاق کالا، معوقات بانک‌ها و استفاده از تسهیلات داده شده و ساماندهی به مؤسسات مالی غیرمجاز بوده که در دستور کار قرار داشته و باید حتماً به نتیجه برسد.
* پیگیری چه تعدادی از این پرونده‌ها نیمه تمام مانده و به مجلس دهم سپرده می‌شود؟
** اگر بخواهم موضوعی اعلام کنم، باید بگویم که پرونده‌های مرتبط با مبارزه با فساد اداری و اقتصادی، قاچاق کالا و موضوع بانکداری از جمله پرونده‌هایی هستند که برای پیگیری تحویل مجلس دهم می‌شوند.
* هر کدام از این موضوعات یک پرونده در کمیسیون اصل 90 دارند؟
** خیر، هر کدام از این موضوعات پرونده‌های متعددی را شامل می‌شوند. منتها ما پرونده‌ها را دسته‌بندی موضوعی کرده‌ایم و همه را در ذیل یک موضوع تعریف می‌کنیم. اینها از موضوعات خیلی مهم و شاخصی است که انشاءالله باید در دوره آینده ادامه پیدا کند و همچنین نظارت جدی بر نحوه اجرای بعضی از قوانین مهم مثل اصل 44 و همچنین اقتصاد مقاومتی اساسی و مهم است. موضوع دیگری که باید در کمیسیون اصل 90 به آن عنایت ویژه‌‌ای شود و در آینده هم انشاءالله گزارش آن تکمیل می‌شود، موضوع کارکرد و عملکرد مجلس است که خب در این مورد هم گزارش خوبی را آماده کرده‌ایم، منتها هنوز تکمیل نشده و از موارد باقی مانده است.
* یعنی عملکرد مجلس را در قالب یک گزارش منتشر می‌کنید؟
** بله.
* کی منتشر می‌شود؟
** دارد روی آن کار می‌شود. منتها آنقدر پرحجم بود که نرسیدیم تکمیلش کنیم. انشاءالله در دوره آینده این کار ادامه پیدا کند.
* می‌شود به موارد خاص این گزارش اشاره کنید؟ ضعف‌ها و عیب‌هایی که احیاناً وجود داشته و در گزارش شما آمده است؟
** آن گزارش البته فعلاً آماده نشده است. اما از جمله کلیاتی که موضوع بررسی ما بوده، یکی همین موضوع نحوه قانونگذاری است که دارد ارزیابی می‌شود. چنانچه مشخص شده در این دوره نسبت به دوره‌های گذشته تعداد طرح‌های ارائه شده از سوی نمایندگان خیلی بیشتر از لوایح ارسالی دولت بوده است. موضوع دیگر بحث خود نمایندگان و مشکلات و موانعی است که آنها با آن مواجهند و موجب کم دقتی یا بی‌دقتی در تصویب قوانین در مجلس می‌شود. همچنین مشکلات ارتباطی نمایندگان در حوزه انتخابیه و مشکلات عمومی و مشکلات تعامل نمایندگان با دو قوه دیگر از دیگر موضوعاتی است که در این گزارش مورد توجه قرار گرفته‌اند. همچنین موضوع نظارت به عنوان یک ضعف جدی که در همه مجالس وجود داشته و در مجلس نهم هم به نوعی شاهد آن بوده‌ایم، مورد بررسی قرار گرفته است. واقعیت آن است که به صورت سازمان‌یافته‌ای امر نظارت چنان که باید انجام نمی‌گیرد. گرچه معاونت نظارت گزارشات خوبی را تهیه می‌کند اما اینها کافی نیست.
* در این گزارش آیا به موضعگیری‌های نمایندگان از منظر حفظ جایگاه و شخصیت نمایندگی نیز پرداخته‌اید؟
** بله این موارد هم هست. بالاخره جایگاه نمایندگی تعریف شده است. بخشی از آن توسط معدودی از نمایندگان و بخشی هم توسط سایر دستگاه‌ها مخدوش می‌شود. البته توقع این است که هیأت رئیسه براساس ماده 4 آیین‌نامه داخلی از شأن و جایگاه مجلس و نمایندگان دفاع کند که خب گاهی ملاحظه نمی‌شود. همچنین متأسفانه در طول زمان جا افتاده است که برخی مسئولان اجرایی نمایندگان را سپر بلای خودشان قرار میدهند. مثلاً نماینده‌ای به همراه استاندار به حوزه انتخابیه خود می‌رود؛ مردم غافل از اینکه تمامی مسئولیت‌های اجرایی با استاندار است، دور نماینده جمع می‌شوند و نامه‌هایشان را به او میدهند و فکر می‌کنند که او باید کارها را سامان دهد. اینکه وظایف نمایندگان با مسئولان اجرایی مخلوط شده و جایگاه‌ها جابه‌جا شده است، مسأله‌ساز است.
* رفتار برخی نمایندگان در صحن مجلس به نوعی خدشه به جایگاه نمایندگی بوده و البته از این موارد در مجلس نهم هم کم اتفاق نیفتاده است. آیا این موارد را هم بررسی کرده‌اید؟
** این مسائل به شخص نماینده و رفتار و اخلاق و شخصیت و احساس وظیفه او باز می‌گردد که البته بعضاً اثرات نامطلوبی دارد. چنان که امام(ره) فرمودند مجلس باید نقش الگوی مردم را داشته باشد و اگر رفتار ما در مجلس نامناسب باشد، حتماً اثر آن در جامعه دیده خواهد شد.
* از پرونده‌های فساد که خیلی مسأله‌ساز و بحث‌برانگیز شد، یکی پرونده بابک زنجانی بود که روند دادگاه او پیگیری می‌شود. از نحوه مواجهه مجلس نهم با این پرونده تا چه حد رضایت دارید؟
** اصل موضوع که ورود به این پرونده بود، اقدام لازم و مفیدی بود که اتفاقاً در خود مجلس آغاز شد. ما در کمیسیون موضوع را پیگیری کردیم و در ادامه منجر به آن شد که قوه قضائیه نیز کار را با قاطعیت دنبال کند. بالاخره این کارها تعارف‌بردار نیست و ما باید در هر جایگاهی و بخصوص در مجلس این مراقبت‌ها را داشته باشیم.
* بحث پرونده آقای رحیمی که ادعا کرده بود در آستانه مجلس هشتم به تعداد نسبتاً زیادی از نامزدها کمک‌های مالی تبلیغاتی کرده است نیز یکی از این مباحث بود. قبول دارید که این موضوع در مجلس نهم بخوبی مورد موشکافی قرار نگرفت؟ آیا می‌شد رسیدگی بهتری انجام شود؟
** اتفاقاً ما در کمیسیون چون شکایت تعدادی از نمایندگان را داشتیم، موضوع را پیگیری کردیم. بعضی از نمایندگان اسم‌شان در رسانه‌ها مطرح شده بود و بعضاً خودشان گفتند که ببینیم قضیه چیست و این پول‌ها به چه کسانی داده شده است. خب شکایت آمد و مکاتبات متعددی با قوه قضائیه انجام شد. منتها تا به امروز پاسخی به این مکاتبات داده نشده است تا ببینیم بالاخره چه کسانی بوده‌اند.
* یعنی شما از قوه قضائیه استعلام کردید؟
** بله نامه‌های متعددی نوشتیم منتها به نظر می‌آید که بنا بر این نیست که اسامی منتشر شود.
* فکر نمی‌کنید اگر شفاف‌سازی می‌شد، بهتر بود؟
** اگر شفاف‌سازی می‌شد، حتی ممکن بود مشخص شود که آمار ساختگی بوده است. مثلاً عده‌ای آمدند و گفتند که اسم ما هست، اما چنین پولی اصلاً به ما داده نشده است. ممکن است پولی داده شده باشد که مثلاً این را ببرید در فلان زمینه هزینه کنید، اما این را به حساب خود نماینده گذاشته‌اند. بنابراین اگر شفاف‌سازی بشود، خیلی خوب است و دامن تمام نمایندگان از این قضیه پاک می‌شود. اگر نماینده‌ای هم تخلف کرده باشد، بالاخره اشکال ندارد؛ می‌شود او را رد صلاحیت کرد و با او برخورد کرد که خیلی هم خوب است.
* فکر می‌کنید که این موضوع در ردصلاحیت برخی کاندیداهای انتخابات مجلس دهم هم تأثیری داشت؟
** من نمی‌دانم این موضوع تأثیر داشت یا نه اما من ندیدم که درباره این موضوع اطلاع‌رسانی شود. ولی سایر موضوعات چرا تأثیر داشته است.
http://irannewspaper.ion.ir/newspaper/page/6223/13/133358/0
ش.د9500373