(روزنامه وقايع‌اتفاقيه – 1395/07/14 – شماره 242 – صفحه 2)
درست در روزهايي که پرونده‌هايي از تخلفات، اختلاس‌ها، حقوق‌هاي نامتعارف و املاک ميلياردي در پيچ‌وخم دستگاه‌هاي نظارتي، قضائي و اجرائي، مهم‌ترين دغدغه مردم شده است، برخي نگاه‌ها به مسائل فرهنگي، جامعه را دچار نگراني‌هاي مضاعف مي‌کند. چالش کنسرت‌ها و نگاه‌هاي متفاوت به اين پديده فرهنگي اگرچه نخستين‌بار به‌صورت جدي از شرق ايران برخاسته بود اما خيلي زود همين‌طور که پيش‌بيني مي‌شد به ساير نقاط و ديگر تريبون‌ها سرايت کرد اما دامنه چنين نگاهي به نت‌هاي موسيقي ختم نشد و کار به مسابقه فوتبال مقدماتي جام جهاني هم کشيد تا جايي که شيخ محمد يزدي، رئيس جامعه مدرسين حوزه علميه قم، نسبت به برگزاري مسابقه فوتبال بين کره و ايران در تاسوعاي حسيني واکنش نشان داد و خواستار لغو اين بازي با وجود تمام هزينه‌هايش شد؛ چنين نگاهي باعث شد تا روز گذشته، علي مطهري، نایب‌رئيس مجلس دهم و فرزند شهيد مطهري در نامه‌اي به آیت‌الله يزدي از چنين مواضعي انتقاد کند و خطاب به او بگويد: «رويکردتان درباره مسابقه ايران و کره باعث دين‌گريزي مي‌شود.» با اين حال، حسين نوش‌آبادي، سخنگوي وزارت ارشاد، يک‌بار ديگر عقب‌نشيني کرد و روز گذشته گفت که کنسرتي در مشهد و قم برگزار نمي‌شود.
پژواک خراسان در ايران
لغو کنسرت‌ها اگرچه پديده جديدي نيست و بارها بسياري از برنامه‌هاي مجوزدار با دخالت نيروهاي خودسر دچار مشکل شده بود اما چالش اخير کنسرت‌ها در ماه‌هاي اخير را سيداحمد علم‌الهدي به راه انداخت، آن هم زماني که گفت اصلا در مشهد حق برگزاري کنسرت نداريد. او مشهد را حريم امام‌رضا(ع) خوانده بود که کسي حق ندارد در آن کنسرت برگزار کند. به باور بسياري، صحبت‌هاي او حتي توهين‌هايي به مردم مشهد بود که گفته بود اگر مي‌خواهيد عياشي کنيد از مشهد برويد، هر چند همان زمان، گروه‌هاي فرهنگي و اجتماعي مشهد به توهين‌هاي امام‌جمعه شهرشان واکنش نشان دادند و نامه‌اي سرگشاده نوشتند. با اين حال، علي جنتي، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامی، در برابر امام‌جمعه مشهد کوتاه آمد و گفت که به احترام علم‌الهدي از برگزاري کنسرت در شهر مشهد منصرف شديم.
علم‌الهدي بعد از آن پا را فراتر گذاشت و حريم امام رضا را از مشهد به کل خراسان تعميم داد و گفت که کل خراسان حريم امام رضا(ع) است و کسي حق برگزاري در اين استان را ندارد؛ البته حسن روحاني، رئيس‌جمهوري، با انتقاد از چنين صحبت‌هايي به وزير خودش هم خرده گرفت و گفت: «يک جا مي‌خواهد کنسرتي برگزار شود، مجلس قانون‌گذاري شکل مي‌گيرد درحالي که ما مجلس شوراي اسلامي داريم و هرکسي که صبح بيدار مي‌شود و يک تريبون پيدا مي‌کند نمي‌تواند قانون‌گذاري کند و وزير نبايد تبعيت کند زیرا وزير بايد تابع قانون باشد.» بااين‌حال، عقب‌نشيني جنتي باعث شد تا امام‌جمعه‌هاي چند شهر ديگر هم از تريبون‌هاي نماز جمعه خواستار لغو کنسرت در شهرهايشان شوند ولی همان زمان چهره‌هاي مذهبي و ديني نسبت به اين اظهارات واکنش نشان دادند اما يکي از واکنش‌ها از سوي علي مطهري بود که گفته بود اگر کنسرت حرام است در همه جا حرام است و اگر حلال است در همه جا حلال. مطهري هشدار داده بود که چنين مسئله‌اي به گسترش نگاه‌هاي ملوک‌الطوائفي مي‌انجامد. با اين حال، همان زمان علم‌الهدي در خطبه‌هاي نماز جمعه شاهد مثالي براي رويکردش آورده و گفته بود مثلا واتيکان هم قوانين خاص خودش را دارد. اين پروژه مشهد البته خيلي زود به ديگر نقاط کشور هم سرايت کرد تا جايي که در آخرين موضع، شهر قم هم به اين چالش وارد شد.
تهديدهاي جامعه مدرسين
اما برگزاري يک همخواني در قم و انتشار برخي تصاوير از حاضران در آن جلسه، موجي از چالش جديد کنسرت‌ها را به راه انداخت؛ به‌طوري‌که جامعه مدرسين حوزه علميه قم در بيانيه‌اي، حتي به نوعي تهديد کرد. در بخشي از اين بيانيه آمده بود: «بايد توجه داشت، صبر و حوصله مردم متدين و مراجع بزرگ محدود است، نگذاريد در برخورد با اين حرکات با حواشي زشتي که دارد مردم وارد عمل شوند که در آن‌صورت شايد خسارت‌هاي مادي و معنوي آن به‌راحتي قابل جبران نباشد. کساني که مدعي ارتباط با مراجع و تقويت آن هستند، چرا در اين امور بي‌توجهي مي‌کنند؟» بااين‌حال، رئيس جامعه مدرسين حوزه علميه قم واکنش تندتري به يک برنامه فرهنگي نشان داد؛ شيخ‌محمد يزدي، رئيس سابق مجلس خبرگان رهبري، که اسفند گذشته با رأي مردم از ورود دوباره به اين مجلس محروم شد، حالا در کسوت رياست جامعه مدرسين، کار را از مواضع علم‌الهدي هم پيچيده‌تر کرد و گفت کسي حق ندارد عذرخواهي مديرکل ارشاد قم را بپذيرد.
او در تشريح دلايلش براي نپذيرفتن عذرخواهي و برکناري مدير کل ارشاد گفت: چون حريم حضرت معصومه(س)، حريم حوزه‌هاي علميه و مراجع شکسته شده است؛ اينجا قم است، شکستن اين حريم مثل شکستن حريم شهرهاي دورافتاده نيست و اين حريم‌شکني بسيار رقت‌بار بود. يزدي در حمله به علي جنتي هم گفت: آقاي وزير به شما نرسيده که در قم چه موسيقي جايز هست يا نيست؟ شما کار خودت را بکن. شما حق دخالت در امور فقهي را نداريد. او تأکيد کرد: مدير کل ارشاد بايد استعفا دهد و از قم برود که اين بحث با عذرخواهي حل‌شدني نيست.
تعميم سرنوشت کنسرت‌ها به فوتبال
شيخ‌محمد يزدي اما فقط به نواختن بر ساز مخالفت با کنسرت‌ها اکتفا نکرد و با اشاره به برگزاري مسابقه تيم‌هاي ملي فوتبال ايران و کره‌جنوبي در مرحله مقدماتي جام جهاني 2018 که طبق اعلام فدراسيون جهاني فوتبال (فيفا) قرار است در روز تاسوعا و در ورزشگاه آزادي تهران برگزار شود، گفت: جا دارد وزير ورزش و مسئولان کشور، عدم برگزاري اين‌گونه مسابقات را که در روزهاي تاسوعا و عاشورا برگزار مي‌شود در محاسبات خود مورد توجه قرار دهند و اگر هزينه‌اي نيز برای عدم برگزاري اين مسابقات شامل مي‌شود، اين هزينه‌ها را به‌خاطر اسلام، به‌خاطر انقلاب و به احترام حضرت سيدالشهدا(ع) بدهند. يزدي که خواستار لغو اين بازي با همه هزينه‌هاي احتمالي‌اش شده بود، دليل چنين اظهارنظري را اين‌گونه مطرح مي‌کند: «بعد از گل ايران به کره، آيا مي‌توان جلوي خوشحالي مردم را گرفت؟» هرچند چنين اظهارنظري با واکنش‌هاي متعددي در سطح رسانه‌ها و جامعه مواجه شد و عده‌اي بازي‌هاي مختلفي را مثال آوردند که در ايام سوگواري برگزار شده بود و مردم هم حرمت‌ها را حفظ کرده بودند. بااين‌حال، جدي‌ترين واکنش به يزدي از سوي علي مطهري بود که خطاب به او گفت: مخالفت با برگزاري مسابقه فوتبال، انسان را به ياد اقدامات کليساي کاتوليک در قرون وسطي مي‌اندازد.
نايب‌رئيس مجلس شوراي اسلامي در نامه‌اي خطاب به شيخ‌محمد يزدي، رويکرد او درباره مسابقه فوتبال ايران و کره‌جنوبي را غيرقابل هضم دانست و گفت: چنين اظهاراتي عده‌اي را از دين گريزان مي‌کند. مطهري در اين نامه خطاب به يزدي آورده است: «درباره بازي فوتبال ايران و کره‌جنوبي در عصر تاسوعا، روشن است بهتر بود اين بازي به زمان ديگري موکول مي‌شد اما اکنون که امکان اين امر وجود ندارد و لغو اين بازي هم خسارت‌هاي جبران‌ناپذير براي کشور دارد، به نظر مي‌رسد ابراز حساسيت بيش از حد به اين موضوع، امري ضدتبليغ دين به‌شمار مي‌رود. سد: «وظيفه روحانيت و مصلحان جامعه است که با نقاط ضعف جامعه و آداب‌ورسوم خرافي که مانند زنجير به دست و پاي مردم بسته شده است، مبارزه کنند نه اينکه سوار بر اين موج‌ها شوند. به تعبير شهيد آيت‌الله مطهري که جنابعالي نيز محضر درس ايشان را درک کرده‌ايد، مصلح واقعي کسي است که با نقاط ضعف مردم مبارزه کند هرچند از محبوبيت اجتماعي او کاسته شود.» او در پايان خطاب به يزدي مي‌گويد: «اينجانب جنابعالي را در مجموع يک روحاني عالم و روشنفکر مي‌دانم ولي رويکردي مانند آنچه درباره مسابقه فوتبال ايران و کره‌جنوبي ابراز کرديد برايم قابل هضم نيست و معتقدم عده‌اي را از دين گريزان مي‌کند و انسان را به ياد اقدامات کليساي کاتوليک در قرون وسطي مي‌اندازد که منجربه گريز مردم اروپا از دين شد.»
http://vaghayedaily.ir/fa/News/17931
ش.د9502088