یکی از نکات مهم در امر مشارکت و همراهی مردم با قوانین و مقرراتی که در ساختار سیاسی، فرهنگی و به‌خصوص در موضوعات اقتصادی هر کشوری تصویب می‌شود، موضوع شفافیت مالی، اقتصادی و نوعی نگاه انتفاعی در بهره‌مندی اشخاص از تصویب این‌گونه قوانین است. اگر بخواهیم بحث را واقعی‌تر ادامه دهیم، می‌توانیم به موضوع بهره‌مندی شهروندان از زیرساخت‌های عمرانی و نقش آن در توسعه پایدار شهری و آبادانی اشاره کنیم. توسعه پایدار شهری، به‌مثابه یک انتفاع جمعی، به امکانات و زیرساخت‌هایی نیاز دارد که افزون بر وظایف سیاست‌گذار اقتصادی در تعریف و بازتعریف پروژه‌های عمرانی به‌صرفه، برای شهروندان نیز وظایفی به همراه خواهد داشت. در کشور‌هایی که از منابع پایدار، مانند نفت در راستای توسعه زیرساخت‌های شهری و عمرانی بهره‌مند نیستند، یکی از راه‌های مشارکت می‌تواند پرداخت مالیات از سوی شهروندان آن کشور باشد. بدون شک، حق بهره‌مندی شهروندان، چه در مناطق شهری و چه در مناطق روستایی و کم برخوردار از زیرساخت‌های عمرانی مناسب، نکته‌ای است که نباید از دید سیاست‌گذار پنهان بماند. اما گاهی اوقات، نداشتن انگیزه کافی برای پرداخت مالیات و توزیع ناعادلانه منابع مالیاتی، به مشکلاتی در جامعه منجر و به‌نوعی از دید مالیات‌دهندگان به پرداخت پول اجباری تعبیر می‌شود. چنانچه برای مالیات‌دهندگان محل هزینه‌کرد مالیات دریافتی از سوی دولت شفاف و قابل رهگیری باشد و این اطمینان به افراد منتقل شود که مالیات دریافتی در راستای منفعت جمعی به‌کار گرفته خواهد شد، چه‌بسا نگرش افراد در پرداخت اجباری مالیات به‌سمت سوی مشارکت در توسعه و آبادانی کشور، توسعه زیرساخت‌های بهداشتی و تأمین زندگی سالم برای اقشار ضعیف تغییر پیدا کند. این موضوع می‌تواند محل دقیق مطالعه و کار کارشناسی باشد. در همین راستا، در تیرماه سال جاری، آیین‌نامه اجرایی نشان‌دار کردن (رهگیری) مالیات‌ها تدوین شد و به تصویب هیئت وزیران رسید. از متن این آیین‌نامه، این‌گونه برداشت می‌شود که هدف از نشان‌دار کردن مالیات برای افزایش انگیزه پرداخت مالیات، توزیع عادلانه منابع مالیاتی و همچنین تأمین مالی طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای اولویت‌دار باشد. براساس مفاد این آیین‌نامه، یک درصد از کلیه درآمد‌های مالیاتی به طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای اولویت‌دار با نظر مالیات‌دهندگان تخصیص می‌یابد. برخی کارشناسان معتقدند این طرح، حکمرانی و اعمال نظر مردم بر نظام مالیاتی را نشان می‌دهد و انگیزه مردم برای پرداخت مالیات را افزایش خواهد داد. همچنین این طرح می‌تواند به رشد و توسعه مناطق محروم، بهبود شرایط زندگی سالم و به افزایش شاخص‌های اقتصادی کمک کند. اکنون، با گذشت چند ماه از تصویب و اجرای این آیین‌نامه خبر‌های خوبی از استقبال مؤدیان و حتی تکمیل سقف عددی از اجرای آن در برخی از استان‌ها منعکس می‌شود. هرچند این کار از ظرافت‌های خاصی برخوردار است و باید توجه داشت برای تحقق عدالت مالیاتی، شناسایی پایه‌های مالیاتی جدید، نظاممندکردن ابزار و شیوه‌های اخذ مالیات از مؤدیانی که فرار مالیاتی دارند و همچنین استفاده از روش‌هایی که به افزایش شفافیت در دریافت مالیات و توزیع عادلانه کمک خواهد کرد، از اهمیت بالایی برخوردار هستند.