صبح صادق >>  دیدگاه >> یادداشت
تاریخ انتشار : ۱۳ آذر ۱۴۰۳ - ۰۹:۴۸  ، 
شناسه خبر : ۳۶۹۳۰۸
پایگاه بصیرت / مهرداد دهنوی

جنایت جنگی از منظر حقوق بین‌الملل چه تعریفی دارد؟ آیا رژیم صهیونیستی مرتکب جنایت جنگی شده است؟ این سؤالاتی است که پس از صدور حکم بازداشت بنیامین نتانیاهو از سوی دادگاه لاهه مطرح شده است، برای پاسخ به این سؤالات باید گفت: جنایت جنگی زمانی اتفاق می‌افتد که قوانین و مقررات ناظر به جنگ نقض شود. این جنایت معمولاً شامل مواردی، مانند کشتن عمدی غیرنظامیان، شکنجه، تجاوز جنسی و غارت آنان است. به طور کلی، جنایات جنگی جنایاتی هستند که در ارتباط با یک درگیری مسلحانه داخلی یا بین‌المللی محقق می‌شوند.

 قوانین جنگ 
ﺑﺎ ﺗﺼﻮﯾﺐ کنواﻧﺴﯿﻮن اول ژﻧﻮ در ﺳﺎل ۱۸۶۴ و ﺗﺪوﯾﻦ ﻗﺎﻧﻮن جنگ در ﺣﻘﻮق ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ، ﺟﻬﺎن ﺑﺮای ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺎر ﺷﺎﻫﺪ آن ﺑﻮد که ﺣﻔﻆ کراﻣﺖ و ﺣﯿﺎت اﻧﺴﺎنی در جنگ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ چیز ﻣﻘﺪم می‌شود. این کنوانسیون وظایف قدرت اشغالگر در خصوص غیرنظامیان را تصریح کرده و شامل جزئیاتی درباره امداد بشردوستانه برای اشخاصی است که در سرزمین‌های تحت اشغال هستند. به علاوه این کنوانسیون حاوی یک رژیم خاص درباره رفتار با زندانیان غیرنظامی است.

 جنایات جنگی
در ماده ۸ اساسنامه رم مصادیق این جنایت به خوبی مشخص شده است. بر اساس این ماده، شکنجه و هر رفتار غیرانسانی، رنج دادن یا وارد کردن آسیب به سلامتی و جسم افراد، تخریب اموال، محروم کردن زندانیان از دادگاه منصفانه و گروگان‌گیری جزء جنایات جنگی به شمار می‎آید. همچنین حمله به افراد غیرنظامی و استفاده از سلاح‌های سمی، اهانت شدید به شأن و حرمت افراد، به ویژه رفتار‌های تحقیرآمیز و موهن، و همچنین ارتکاب تجاوز جنسی و عقیم‌سازی اجباری نمونه‌های دیگری از جنایت جنگی طبق این قانون است. نمونه دیگر این جنایت، حملات عمدی علیه ساختمان‌هایی است که به آموزش، هنر، علم یا کار‌های خیر اختصاص دارند و نوعی بنای تاریخی و بیمارستان به شمار می‎آیند.
رژیم صهیونی که ﺧﻮد ﻣﺪعی ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﻗﺮﺑﺎنی ﺟﻨﺎﯾﺖ جنگی در جنگ ﺟﻬﺎنی دوم ﺑﻮده، در ﺣﺎل کشتار بی‌رﺣﻤﺎﻧﻪ ﻏﯿﺮﻧﻈﺎﻣﯿﺎن در جنگ غزه است و هم اکنون نیز این کشتار بی‌رحمانه ادامه دارد که منجر به از ﻣﯿﺎن رﻓﺘﻦ ﺟﺎن ﻫﺰاران ﻏﯿﺮﻧﻈﺎمی بیگناه و ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻣﻮاﺿﻊ حیاتی غزه، همچون ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ، زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎی ﺷﻬﺮی، پناهگاه‌ها، اﻣﺎکن مسکونی و ﻣﺤﯿﻂزﯾﺴﺖ شده است. ﺑﺎ اﺳﺘﻨﺎد ﺑه ﻣﻔﺎد ﻣﺎده ۸ اﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪ رم و کنواﻧﺴﯿﻮنﻫﺎ و پروتکل‌ﻫﺎی ژﻧﻮ، ﺟﻨﺎﯾﺎت ﻋﻠﯿﻪ اﺷﺨﺎص و اﺷﯿﺎء ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﺷﺪه به دست رژیم صهیونی به عنوان جنایت جنگی قابل رﺳﯿﺪگی اﺳﺖ. همچنین با توجه به پیوستن ﻓﻠﺴﻄﯿﻦ ﺑﻪ اﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪ رم در سال ۲۰۱۵ و ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺑﯿﻦالمللی درگیری، ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻣﺎده ۱۲ اﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪ رم که ﺑﻪ اﯾﻦ وﺿﻌﯿﺖ اﺷﺎره دارد، چنانچه جنایتی در کشوری ﺑﻪ وﻗﻮع بپیوندد که ﻋﻀﻮ اﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪ اﺳﺖ، دﯾﻮان ﺻﻼﺣﯿﺖ رﺳﯿﺪگی ﺑﻪ آن ﺟﺮم را دارد؛ ﻟﺬا ﺑﺎ وﺟﻮد ﻋﻀﻮ نبودن رژیم صهیونی و ﺑﻪ ﺻﺮف ﻋﻀﻮﯾﺖ ﻓﻠﺴﻄﯿﻦ چنین صلاحیتی ﻗﺎﺑﻞ اﻋﻤﺎل اﺳﺖ و دﯾﻮان کیفری بین‌المللی ﺻﻼﺣﯿﺖ رﺳﯿﺪگی ﺑﻪ ﺟﻨﺎﯾﺎت جنگی را دارد.