معرفی مجموعه 9 جلدی دائره المعارف فتنه 88

انقلاب اسلامی و نظام مردم‌سالار دینی در ایران در طول سه دهه پس از پیروزی، با موجی از تهدیدات و فتنه‌های کم‌شدّت و پرشدّت روبرو گردید. فتنه سال 1388 از جهات مختلف از جمله؛ ماهیت، اهداف، ابعاد، شیوه‌ها و ابزار، عناصر و بازیگران، نسبت به گذشته پیچیده‌تر و گسترده‌تر و متنوع‌تر بود. اگرچه با عنایت الهی، تدابیر حکیمانه امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) و بصیرت نافذ آحاد ملت انقلابی ایران، از این فتنه نیز عبور گردید، اما تجربه سه دهه انقلاب اسلامی بیانگر این واقعیت است که فتنه 88 آخرین مورد نبوده و در عین حال فتنه‌های بعدی می‌تواند پیچیده‌تر و سخت‌تر از گذشته باشند. این مسئله، هوشیاری و آمادگی بیشتر در مواجهه با فتنه‌های احتمالی آینده را مورد تاکید قرار می دهد.

فتنه‌ها نیز همانند بسیاری از پدیده‌ها، آموزه‌ها و عبرتهایی دارند و مواجهه عالمانه و موثر با فتنه‌ها مستلزم شناخت کافی از گذشته (درسها و عبرتها) و هوشمندی نسبت به مشخصات فتنه آینده است.
بر این اساس، موسسه فرهنگی هنری صبح حضور امید تلاش نمود تا حوادث فتنه 88  و نحوه مواجهه با آن را تدوین و مستند نموده و از ابعاد و زوایای مختلف، مورد بررسی و تحلیل قرار دهد تا به عنوان منبعی نسبتا جامع و مستند، در دسترس و بهره‌برداری نسل حاضر و نسلهای آینده قرار گیرد. محصول این تلاش، تهیه و انتشار مجموعه‌ای 9 جلدی با عنوان «دائره المعارف فتنه 88» است که نتیجه کار جمعی از پژوهشگران و همکاران موسسه و همچنین شخصیتها و موسساتی است که با مشاوره و حمایت معنوی، موسسه صبح حضور امید را یاری نموده‌اند. در ادامه به محتوای این اثر به تفکیک هر جلد، به اختصار، اشاره شده است.

جلد اول در چهار گفتار و 7 فصل به موضوع فتنه شناسی در ابعاد مختلف آن پرداخته است.
گفتار اول با عنوان؛ ماهیت‌شناسی فتنه، به مفهوم و ماهیت فتنه از نظر قرآن و بررسی فتنه در زمان مدینه‌النبی و دوره امیرالمؤمنین(ع) می پردازد.
گفتار دوم با عنوان؛ ماهیت و پدیدارشناسی جنگ نرم، به مفهوم‌، تبارشناسی، نظریه‌‌ها، ابعاد و اهداف،روش‌ها و تکنیک‌‌ها و بازیگران جنگ نرم با تکیه بر مورد ایران اشاره دارد.
گفتار سوم با عنوان؛ کودتای مخملین به چیستی و پیشینه انقلاب‌های رنگین، بنیادهای طراح و حامی و جزوات آموزشی آن می پردازد.
گفتار چهارم نیزمروری بر غائله‌‌ها و فتنه‌های سی‌ساله پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران دارد.

جلد دوم، رخدادهای فتنه 88 را در 5 گفتار و فصول مرتبط آن، روایت و تحلیل می‌‌کند.
گفتار اول با عنوان؛ حوادث پیش از انتخابات به آرایش جریان‌ها و گروه‌های سیاسی در آستانه انتخابات، تبیین سناریوهای قبل از 22 خرداد، معرفی نامزدهای انتخاباتی و دلایل حضورشان در رقابت دهم،اختصاص دارد.
گفتار دوم با عنوان؛ حوادث پس از 22 خرداد، از ادعای زودهنگام پیروزی و طرح تقلب گرفته، تا اردوکشهای خیابانی و برخی رخدادهای مهم این مقطع، را بررسی می کند.
گفتار سوم با عنوان؛ حوادث پس از آغاز به کار دولت دهم، از حاشیه های مراسم تنفیذ و تحلیف تا حوادث 13 آبان، 16 آذر و حرمت شکنی در عاشورا را مد نظر قرار داده است.
گفتار چهارم با عنوان؛ حوادث پس از نهم دی ماه، به تبیین حماسه ماندگار 9دی و 22 بهمن 88 و رخدادها این مقطع،بررسی می کند
گفتار پنجم با عنوان؛ حوادث سال 1389، به برخی ماجراجوییها، اقدامات و رخدادهای سال 89 مرتبط با فتنه 88 اشاره دارد.

جلد سوم در شش گفتار به کالبدشکافی، بررسی و تحلیل فتنه 88  می پردازد.
گفتار اول ؛ زمینه های شکل گیری سناریوی کودتای سبز را تشریح می کند.
گفتار دوم؛ گامهای مختلف سناریوی کودتای سبز را توضیح می دهد.
گفتار سوم؛ سناریوهای تداوم فتنه پس از شکست کودتای سبز را بررسی و تحلیل می کند.
گفتار چهارم به ابهامات و شبهات و حوادث قبل از انتخابات اختصاص دارد ، شبهات انتخابات و شبهات حوادث پس از انتخابات را تجریه و تحلیل می کند. گفتار پنجم؛ پیامدهای مثبت و منفی فتنه 88 را در ابعاد داخلی و خارجی مورد بررسی قرار داده است. گفتار ششم نیز دلائل شکست کودتای مخملی در ایران را با نگاهی به عوامل مقوم درونی نظام اسلامی و نقاط ضعف کودتاگران بررسی می کند.

جلد چهارم، در چهار گفتار به رفتار شناسی خواص در رابطه با فتنه 88 می پردازد.
گفتار اول، مواضع و رفتار شناسی مراجع عظام تقلید از جمله حضرات آیات؛ مکارم شیرازی، نوری همدانی، صافی گلپایگانی، جوادی آملی و... را در بر دارد.
گفتار دوم، به مواضع و رفتار شناسی روحانیون معظم حضرات آیات؛ خزعلی، مصباح یزدی، مهدوی کنی، جنتی، امامی کاشانی، سیداحمد خاتمی، هاشمی رفسنجانی و و حجج اسلام؛ سیدحسن خمینی، ناطق نوری و...  می پردازد.
گفتار سوم، مواضع و رفتار شناسی برخی فعالین سیاسی غیر روحانی نظیر آقایان؛ حدادعادل، محسن رضایی، محمدرضا باهنر، حسین شریعتمداری، صفار هرندی، علی مطهری و... را بررسی کرده است.
گفتار چهارم، مواضع و رفتار شناسی اصحاب فتنه را در بر می گیرد. از جمله؛ خاتمی، منتظری، علی محمد دستغیب، مهاجرانی، سروش، و....

جلد پنجم، در چهار گفتار، رفتارشناسی گروههای سیاسی و کشورهای بیگانه را مورد بررسی قرار داده است
گفتار اول، مواضع و رفتار شناسی گروههای سیاسی اصولگرا مانند؛ جامعه مدرسین، جامعه روحانیت، جمعیت ایثارگران، موتلفه اسلامی، و... را شامل می شود.
گفتار دوم، مواضع و رفتار شناسی گروههای سیاسی دوم خرداد از جمله؛ مجمع روحانیون، حزب مشارکت، سازمان مجاهدین، حزب اعتماد ملی و... را در بر می دارد.
گفتار سوم، مواضع و رفتار شناسی اپوزیسیون خارج از کشورشامل؛ منافقین، سلطنت طلبان، گروههای چپ، گروههای لیبرال و... است.
گفتار چهارم، مواضع و رفتار شناسی کشورهای بیگانه شامل؛ سناریوها و اقدامات دشمن در مراحل قبل و پس از انتخابات و تا شکست کودتای مخملی و اقدامات آنهاعلیه دولت دهم را تجزیه و تحلیل می کند.

جلد ششم، در دو گفتار و بیست فصل، مدیریت‌ رهبر معظم انقلاب اسلامی در گذر از فتنه 88 را مورد بررسی قرار داده است.
گفتار اول با عنوان؛ مواجهه‌ امام خامنه ای(مدظلّه العالی) با فتنه 88، با نگاهی تحلیلی، به مبانی و شیوه‌های مدیریت و رهبری،آسیب شناسی و هشدارهای رهبری پیش از وقوع فتنه، مدیریت رهبری درگذر از فتنه 88، دلایل بازخوانی فتنه پس از پایان فتنه در 9 دی و 22 بهمن پرداخته است.
گفتار دوم با یک نگرش موضوعی، مجموعه بیانات امام خامنه ای(مدظلّه العالی) در باره ابعاد مختلف فتنه 88 را دسته بندی و ارائه نموده است.

جلد هفتم، در شش گفتار به انواع آثار متنی و تصویری در باره فتنه 88  پرداخته است.
گفتار اول با عنوان؛ اشعار ماندگار، منتخبی از اشعار شاعران ارزشی در زمینه فتنه 88 را مرور کرده است.
گفتار دوم با عنوان؛ گرافیک‌های ماندگار، نمونه کارهایی از سه تن از کاریکاتوریست‌های متعهد و انقلابی را آورده است.
گفتار سوم با عنوان؛ کتب ماندگار، 68 کتاب و اثر در موضوعات تحلیلی، وقایع نگاری و داستان و رمان در باره فتنه را با شرح مختصری از محتوای آن‌ها، معرفی نموده است.
گفتار چهارم با عنوان؛ جشنواره‌های ماندگار، به جشنواره مردمی فیلم عمار و معرفی و اکران فیلم‌های مستند متعدد در مورد فتنه اشاره کرده است.
گفتار پنجم با عنوان؛ مستندهای ماندگار، به تولیدات هنری در زمینه فتنه 88 پرداخته و با اشاره به 8 فیلم سینمایی تولید و اکران شده در سینمای ایران، 19 اثر هنری در بخش سینمای مستند را معرفی نموده است. 
گفتار ششم با عنوان؛ مواضع ماندگار، مواضع روشنگرانه برخی شخصیت‌ها‌، تشکل‌ها و گروه‌های سیاسی در موضوع فتنه را گردآوری و ارائه نموده است.

جلد هشتم، در چهار گفتار به اسناد و مدارکی اختصاص دارد که در دوره فتنه انتشار یافته است و شامل:
گفتار اول،نامه ها، اطلاعیه ها و بیانیه های میرحسین موسوی
گفتار دوم، نامه ها، اطلاعیه ها و بیانیه های مهدی کروبی
گفتار سوم، نامه‌ها، اطلاعیه‌ها و بیانیه‌های مهم برخی از شخصیت‌ها و گروه‌های سیاسی تأثیرگذار
گفتار چهارم، گزارش دادگاه رسیدگی به پرونده اغتشاشگران است.


جلد نهم، آلبوم تصویری تمام رنگی است که حوادث و وقایع این دوره را به‌صورت مصور به نمایش درآورده و در ذیل سه عنوان دسته بندی شده است:
1-تبلیغات قبل از 22 خرداد 88
2-حوادث پس از انتخابات، از جمله اردوکشی های خیابانی در هفته اول، وقایع تیر، آبان و آذرماه، حوادث عاشورای 88، دیماه و 9 دی، وقایع بهمن ماه و حوادث سال 89
3-حاشیه سازی های تداوم فتنه و تلاشهای ضدانقلاب و اپوزیسیون