واکنش غرب به نسل جدید سانتریفوژهای ایرانی

خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی به قلم جرج جان نوشت: ایران در حال اتخاذ اقداماتی برای تسریع غنی سازی اورانیوم است که می‌تواند اجرای توافق هسته ای را با شش قدرت جهانی به تاخیر بیندازد زیرا آمریکا و متحدانش مخالف این اقدامات تهران هستند.
علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران روز پنجشنبه گفت: ایران در حال ساخت نسل جدیدی از سانتریفوژها برای غنی سازی اورانیوم است اما آنها قبل از تولید انبوه باید بیشتر آزمایش شوند.
به نظر می‌رسد سخنان وی برای آرام کردن انتقاد افراطیون و نشان دادن این موضوع است که برنامه هسته ای در حال پیشرفت است و بر اثر توافق هسته ای متوقف نشده است.
اما دو مقام آشنا با فعالیت‌های هسته ای ایران گفتند: تهران حتی پا را فراتر گذاشته و یکی از شروط توافق ژنو را به شکلی که مورد مخالفت بسیاری از اعضای پنج بعلاوه یک است، تفسیر کرده است.
این مقامات به آسوشیتدپرس گفتند: کارشناسان فنی ایران هفته گذشته به همتایان خود از پنج بعلاوه یک گفته اند که برخی از سانتریفوژهای پیشرفته در یکی از سایت‌های غنی سازی ایران نصب شده اند. اما به تعداد آنها اشاره نکردند.
این مقامات که خواستند نامشان فاش نشود گفتند: ایران می‌گوید براساس بند تحقیق و توسعه در توافق ژنو که در 24 نوامبر حاصل شد، حق انجام این کار را دارد.
این مقامات افزودند: رویکرد ایران به شدت مورد مخالفت آمریکا و دیگر نمایندگان پنج بعلاوه یک شامل انگلیس، فرانسه، آلمان، چین و روسیه قرار گرفته است.
آنها گفتند: نصب هرگونه سانتریفوژ که باعث افزایش تعداد سانتریفوژهای ایران به ویژه از نوع جدید شود، برخلاف تعهدات تهران برای متوقف کردن حجم و نوع برنامه غنی سازی است.
ایران تحت توافقنامه ژنو متعهد شده که تعداد سانتریفوژهای غنی سازی اورانیوم را به مدت شش ماه ثابت
نگه دارد و تنها مدلهایی را که در حال حاضر نصب شده و فعال هستند تولید کند، تا بتواند سانتریفوژهای خراب را جایگزین کند.
در همین حال توافق موقت ژنو به ایران اجازه می‌دهد توسعه و تحقیقات در زمینه سانتریفوژ را ادامه دهد.
مقامات گفتند: این اختلاف نظر باعث شد که گفتگوها هفته گذشته به زمان دیگری(دوشنبه این هفته) موکول شود.
جمعه شب هیچ یک از نمایندگان ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تماسها برای اظهارنظر در این زمینه پاسخ ندادند.
همچنین تماسها با ایران در روز جمعه(که تعطیل آخر هفته است) بی پاسخ ماند.
دو جلسه فنی درباره برنامه هسته ای ایران از زمان توافق ماه نوامبر چندین روز به طول انجامیده اما جلسه ای که برای روز دوشنبه این هفته برنامه ریزی شده قرار است یک روزه برگزار شود.
این امر بیانگر این است که دو طرف لزوم بازگشت به پایتخت‌های خود برای مشورت بیشتر در خصوص مسائل را پیش‌بینی می‌کنند.
تحولات پیرامون غنی سازی اورانیوم بیانگر دشواریهایی است که برای اجرای توافق 24 نوامبر انتظار می‌رفت، زیرا دو طرف تفسیرهای متفاوتی از وظایف ایران و اقدامات جامعه بین المللی برای کاهش تحریمهای ایران در ازای سازش هسته ای تهران دارند.
این اختلافات می‌تواند تاریخ شروع توافقنامه را که برای ژانویه در نظر گرفته شده به تاخیر بیندازد و موضع تندروها در تهران و کنگره آمریکا را که می‌گویند این توافقنامه کارایی ندارد و در ازای دستاوردهای ناچیز امتیازات زیادی را به ایران داده است، تقویت می‌کند.
ایران در ژنو همچنین در خصوص محدود کردن غنی سازی خود به پنج درصد و برچیدن ذخایر اورانیوم 20 درصدی خود توافق کرد.
محدود شدن برنامه غنی سازی ایران یکی از اهداف اصلی توافق هسته ای موقت و آماده کردن شرایط برای یک پیمان دائم است.
ماریا هارف سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به سوالی درباره موضوع سانتریفوژها به آسوشیتدپرس گفت: برنامه ژنو کاملا مشخص کرده ایران اجازه چه کارهایی را دارد و به انجام چه کارهایی مجاز نیست.
وی افزود: واشنگتن هشیارانه آماده تضمین اجرای توافقنامه است.
به رغم این اقدامات، علی اکبر ولایتی یکی از مشاوران آیت الله علی خامنه ای رهبر معظم ایران روز جمعه خواستار گفتگوی مستقیم جداگانه با آمریکا شد.
به نظر می‌رسد این سخنان نشان دهنده حمایت سطح بالا از سیاست‌های حسن روحانی رئیس جمهور ایران برای کاهش تنشها است.
ولایتی گفت: گفتگوی جداگانه با آمریکا و دیگر اعضای گروه پنج بعلاوه یک(آمریکا، انگلیس، روسیه، فرانسه، چین و آلمان) به نفع ایران است زیرا هر یک از این کشورها به دلیل مسائل مختلف بین‌المللی منافع جداگانه ای دارند.