احزاب سياسى ايران (بخش دويست و بيست و يكم)

1 توحید یا خدامحوری

از نگاه اسلام، توحید زیربنای همه چیز است. توحید تنها یک طرز تفکر نیست، بلکه روشی برای زندگی کردن هم هست. توحید به ما می‌آموزد چگونه بیندیشیم، چگونه تدبیر کنیم، چگونه رفتار کنیم و چگونه با ستمگران درگیر شویم. از توحید درس‌های فراوانی می‌توان آموخت که برخی از آنها عبارتند از:
جز خدا کسی حق ندارد به‌صورت مستقل، جهان یا انسان را مدیریت کند؛
حکومت در اصل از آن خداست که به وسیله منصوبان او در زمین اجرا می‌گردد؛
امکانات و فرصت‌ها در سطح جهانی به‌صورت برابر به همه انسان‌ها تعلق دارد و خاص نژاد، رنگ و یا منطقه خاصی نیست.(۱)
شعار توحید کلمه لا اله الا الله است. از این جمله می‌توان نکته‌های بسیار فهمید. مانند اینکه:
تمام جهت‌گیری‌ها باید برای الله و به سمت او باشد.
هیچ قانون و یا حاکمی نباید پذیرفته شود مگر اینکه به نوعی متصل به الله باشد؛ زیرا تمام پذیرش‌ها باید مبنای الهی داشته باشد.
تمام رفتارها باید در چارچوب خواست و اراده خدا شکل گیرد و از رفتارهای ممنوع در قانون الهی پرهیز گردد. 
در مرامنامه جدید مؤتلفه آمده است:
حزب با اعتقاد به دین مبین اسلام و حاكمیت قوانین الهی و استنباط احكام از چهار منبع قرآن، سنت، اجماع و عقل از طرق اجتهاد پویا و منطبق با زمان و حاكمیت ولایت‌فقیه در نظام حكومتی اسلام تأسیس می‌شود.(۲)
گفتنی است اعتقاد به حاكمیت قوانین الهی از جمله نشانه‌های درستی نگرش توحیدی در یک حزب سیاسی است. از سوی دیگر، بسیاری از احزاب، آرم و نشانه‌ای دارند که مهم‌ترین اصول فکری خود را در قالب آن بیان کرده‌اند. مؤتلفه، در نشانه خود شعار توحید را آورده است:
طرح برگرفته از كلمه جلاله «الله» است كه همه كار و همه چیز از او و برای اوست و همه هستی در این كلمه تجلی می‌یابد و همه جهات به او منتهی می‌شود. كلمه «الله» مستجمع جمیع صفات خداست.... نمود مخفی نشانه، كلمه «لا اله الا الله» است كه به زیبایی در كلمه «الله» طراحی شده و مجموعه‌ای اقتباس‌شده از آیات قرآن مجید است كه اصل اساسی توحید را مطرح می‌کند.(۳)
حسین انواری، سرپرست کمیته امداد و از سران مؤتلفه، بر انگیزه الهی در انجام کارها تأکید دارد:
هرکاری که انجام می‌دهیم، برای رضای خدا باشد و خداوند را در همه کارهای خود ناظر بدانیم که در این صورت دیگر نیازی به مراقب نخواهیم داشت. اگر نیت خود را خالص کردیم و خداوند را ناظر اعمال خود دیدیم، نورانی می‌شویم.(۴)
همچنین بادامچیان، قائم مقام دبیركل حزب، در تحلیل‌های خود تأکید خاصی بر توحید دارد:
وحدت مورد نظر امام(ره) و ملت در پناه كلمه توحید معنا پیدا می‌‌كرد.(۵)
آقای عسگراولادی نیز بر این باور است که:
توحید نه‌تنها یك اصل اعتقادی است بلكه بر همه رفتار عملی و اخلاقی و تحزب و معاشرت‌های ما باید سایه بیندازد.(۶)
علاوه بر این، مؤتلفه در آموزش‌های خویش نیز به توحید اهمیت می‌دهد. برای نمونه در معرفی کتاب احکام تشکیلاتی آمده است:
حزب مؤتلفه اسلامی... انگیزه اصلی خویش را از انجام وظیفه و ادای تكلیف شرعی در هر زمان و مكان، كسب رضوان‌الله می‌داند و تلاش می‌کند كه از هرگونه ناخالصی و شرك‌های آشكار و پنهان بركنار بماند.(۷)
عسگراولادی در نخستین دوره تربیت مربی مؤتلفه گفت تمامی فتح‌ها را باید از جانب خدای بزرگ دانست: فتح توحیدی پس از نصر خداوند به وجود می‌آید. این فتح ممکن است نظامی، سیاسی، اقتصادی یا فرهنگی باشد، اما کسانی که به یاری خداوند به فتحی می‌رسند، اگر اشتباه کنند و بگویند این فتح را ما انجام دادیم، به فتح‌های آینده آسیب وارد می‌کنند.(۸)

2 اختصاص حاکمیت و تشریع به خدا
یک حزب خودی باید اعتقاد داشته باشد که حاکمیت واقعی از آن خداست. حق تشریع و قانون‌گذاری از آن اوست و انسان‌ها جز با اجازه او و یا در چارچوب قوانین او نمی‌توانند قانون‌گذاری کنند. 
هدف پیامبران، تغییر نظامات سیاسى در جوامع بود؛ یعنى تبدیل هر نظام شرك‌آمیزى كه بر اساس حاكم و محكوم مبتنى است به یك نظام توحیدى كه بر اساس طرد هر گونه حاكمیت جز حاكمیت خداى حى قیوم استوار باشد.(۹)
در مرامنامه جدید مؤتلفه آمده است:
نظام تشریع در حكومت اسلامی از آن خداوند است كه توسط وحی به انبیاء ابلاغ شده است. در نظام اسلامی، تمام قوانین مطابق قرآن كریم و سنت پیامبر اكرم و ائمه اطهار(علیهم‌السلام) می‌باشد و قوانین برخلاف اسلام از درجه اعتبار ساقط است.(۱۰)
علاوه بر این، آقای بادامچیان در مقدمه‌ای بر تاریخچه این حزب چنین می‌نویسد:
نهضت‌ها و انقلاب‌هایی رهگشای سعادت و آزادی و استقلال هستند که بر مبنای «ما انزل‌الله» و رعایت «حدودالله» و با انگیزه طلب «رضوان‌الله» و به دست «عبادالله» شکل بگیرند و رهبری و هدایت بشوند.(۱۱)
اعتقاد به اختصاص حاکمیت و تشریع به خدا وقتی به عرصه ظهور می‌رسد که احزاب سیاسی در صحنه عمل، آن را باور داشته باشند وگرنه در مرحله سخن، بسیاری منکر آن نیستند. 
از جمله نشانه‌های فهم درست توحید، خداباوری در مباحث اقتصادی است. اینجاست که پای برخی احزاب چوبین است و درک درستی از توحید ندارند، اما مؤتلفه در اقتصاد نیز اعتقاد دارد خدا از ما بهتر می‌فهمد و هرچه او حکم کرده است باید ملاک باشد. آقای بادامچیان در مقام بیان نظرات حزب می‌گوید:
اقتصاد اسلامی می‏تواند جامعه را به‌خوبی اداره كند به شرط اینكه بعضی‏ها خیال نكنند كه از خدا بیشتر می‏فهمند، یا از خدا بیشتر عادلند،. .. آنكه راه نجات انسان‌ها هست، اقتصادی است كه از متن فقه خدایی و آزادی‏بخش اسلام برخیزد.(۱۲)
بزنگاه دیگری که برخی احزاب را به بیراهه می‌برد، ولایت‌پذیری است که مؤتلفه در این خصوص نیز راه درست را برگزیده است. در این‌باره، علاوه بر رابطه صمیمانه‌ای که بین مؤتلفه و امام خمینی(ره) وجود داشت و هم‌اکنون با مقام معظم رهبری وجود دارد، در مرامنامه اولیه مؤتلفه می‌خوانیم:
مؤتلفه اسلامی خود را از انصار مقام ولایت‌فقیه و پیرو روحانیت اصیل و مبارز اسلام و بازوی نظام جمهوری اسلامی(در محدوده توان تشكیلاتی خویش) می‏داند.(۱۳)
سخنان فوق به‌خوبی و در عمل، اعتقاد مؤتلفه به اختصاص حاکمیت و تشریع به خدا را ثابت می‌کند. 
نکته دیگری که روشن می‌سازد یک حزب به احکام الهی اهمیت می‌دهد یا خیر، این است که تا چه حد به امر به معروف و نهی از منکر پایبند است. تقید به این واجب محکم الهی، نشان از اعتقاد یک حزب به قوانین خدا دارد. در این باره، گفتنی است حجت‌الاسلام والمسلمین سیداحمد زرگر، دبیر ستاد احیای امر به معروف و نهی از منكر كشور در همایش مسئولان امر به معروف و نهی از منكر در مورد حزب مؤتلفه اسلامی (5/5/1387)اظهار داشت:
اگر بخواهیم به فعالیت احزاب و تشكل‌ها در امر به معروف ونهی از منكر نمره دهیم،‌ نمره حزب مؤتلفه اسلامی بیست است.(۱۴)
پی‌نوشت‌ها در دفتر نشریه موجود است.