متن اولیه لایحه دولت به تنهایی برای خروج کشور از رکود کافی نیست

پایگاه بصیرت،گروه اقتصادی/ لایحه خروج از رکود تورمی بحث این هفته مجلسیان خواهد بود، این لایحه دارای پیشنهاداتی در حوزه های مختلف است که هر کدام باید به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفته و به تصویب نمایندگان در صحن علنی مجلس برسد.در همین راستا خبرنگار پایگاه بصیرت گفت و گویی را با آقای ارسلان فتحی پور، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ترتیب داده است که شمارا به خواندن آن دعوت می کنیم.

1-     چرا لایحه خروج از رکود تورمی برای تصویب و عملیاتی شدن در دستور کار قرار نمی گیرد؟

فرایند تصویب قانون در مجلس شورای اسلامی منطبق بر قانون اساسی و قانون آئین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی دارای فرایندی تعریف­شده و مشخص است و ترتیباتی دارد که می­باید به طور کامل رعایت گردد.

مجلس شورای اسلامی لایحه رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور یا به عبارتی همان لایحه خروج از رکود را از همان زمان که در مجلس اعلام وصول شد، در دستور کار خود قرار داد و یک فوریت لایحه مذکور نیز با 175 رای موافق و تنها 12 رای مخالف در صحن علنی مجلس به تصویب نمایندگان رسید.

برای بررسی دقیق این لایحه نیز کمیسیون مشترکی در مجلس تشکیل شد که به صورت ویژه به بررسی دقیق جزئیات این لایحه بپردازد و دراین جلسات با دعوت از تمامی ذینفعان و ذی­ربطان، مواد مختلف مورد بررسی و تأمل قرار می گیرد. در حاشیه این بررسی ها جلسات هماهنگی متعددی بین مجلس، دولت و نمایندگان بخش خصوصی برگزار شده و مواد لایحه به طور دقیق مورد بررسی قرار گرفته است.

یکی از دلایل مهمی که موجب شده، بررسی لایحه با دقت نظر بالایی از طرف نمایندگان صورت پذیرد آن است که قبل از ارائه این لایحه از طرف دولت، خود نمایندگان نسبت به ارائه پیشنهاداتی در قالب طرح اقدام نموده اند و جلسات کمیسیون مشترک در خصوص این لایحه فرصت مناسبی است تا پیشنهادات قابل تأملی که از طرف نمایندگان در قالب طرح قانونی ارائه شده بود در کمیسیون مورد بررسی قرار گرفته و با لایحه دولت ادغام شود.

باتوجه به اینکه بررسی­های کمیسیون مشترک در حال نهایی شدن است به نظر می­رسد طی چند جلسه آتی در این خصوص رأی­گیری به عمل آمده و در جلسات آتی لایحه رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور یا به عبارتی همان لایحه خروج از رکود در صحن علنی مجلس مورد بررسی نهائی قرار گیرد.

2-     به نظر شما چه بخشهایی از لایحه پیشنهادی در مجلس رد می شود؟

به طور قطع نمی­توان گفت که حتما باید بخشهایی از این لایحه حذف شود، زیرا می­توان با اصلاح بر روی برخی از مواد به پیشنهاداتی کامل و هدفمند دست یافت با این حال در بررسی های اخیر و جلسات کمیسیون مشترک مشاهده شد که نمایندگان در برخی موارد از جمله استفاده از منابع صندوق توسعه ملی و نحوه تهاتر و تسویه بدهی دولت به بخش غیر دولتی، موارد مربوط به خروج بانک ها از بنگاه داری و ارائه پیشنهادهای مؤثرتر برای رفع کمبود تقاضای مؤثر، نحوه وصول مطالبات معوق، چگونگی اعطای معافیتهای مالیاتی و برخی دیگر از بخشهای لایحه توجهات ویژه­ای دارند که مسلما در فرایند بررسی لایحه در صحن علنی به این موارد پرداخته خواهد شد.

3-     دلایل و استدلالاتی که نمایندگان مجلس مثل آقایان نادران و توکلی در نامه به رئیس جمهور مطرح کرده بودند واقعیت دارد؟ (مثل نسخه بانک جهانی و ایجاد فاصله طبقاتی)

مجلس شورای اسلامی چکیده­ای از آرا و نظرات افراد در شئون مختلف است و از این رو تمامی نظرات، دلایل و استدلالات بیان شده در مجلس، محترم و قابل تأمل است. نکته ای که برخی عزیزان در خصوص عدم تبعیت کامل از نسخه­های بانک جهانی و صندوق بین­المللی پول می­کنند صحیح است، زیرا اقتصاد سرمایه­داری صلاح و مصلحت خود را مقدم بر صلاح و مصلحت کشورهای در حال توسعه می­داند و مقتضیات اقتصاد کشور ما نیز کاملا با فضایی که در نسخه های بانک جهانی می­آورند متفاوت است. اما باید به این نکته توجه کنیم که لایحه مذکور از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران به مجلس ارائه شده و با گزارشهای ارائه شده توسط برخی سازمانها به لحاظ محتوائی و نگرشی متفاوت است. این لایحه دارای پیشنهاداتی در حوزه های مختلف است که هر کدام باید به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفته و به تصویب نمایندگان در صحن علنی مجلس برسد. از این رو نمایندگان فارغ از آرای کلی به بررسی دقیق مفاد مواد لایحه مذکور پرداخته و تنها مسائل فنی علم اقتصاد و صلاح و مصلحت کشور را به عنوان معیارهای رأی خود در نظر خواهند گرفت. در همین راستا نمایندگان مجلس قبلا در قالب طرحهای قانونی مواردی را با عنوان حمایت از تولید به مجلس ارائه کرده اند که باید در بررسی های انجام شده در کمیسیون مشترک و یا صحن علنی به آنها توجه ویژه نمود.

4-     در صورت تصویب و اجرای آن به نظر شما اقتصاد کشور با این روند رکود تورمی خارج می شود؟

تجربه قانونگذاری نشان داده است که میان مواد مصوب با اجرای آنها فاصله زیادی وجود دارد برای مثال در قانون هدفمندی یارانه ها نیز مواد مهمی در حمایت از تولید آورده شده بود که متأسفانه در مرحله اجرا بسیار کمرنگ مورد توجه قرار گرفت، از این رو باید به فاصله میان مصوبه و اجرا توجه نمود. ضمن اینکه این لایحه با توجه به اهداف ترسیم شده با ارائه ابزارهای مشخصی قصد دارد نسبت به رفع برخی موانع تولید رقابت پذیر اقدام و با ارتقای نظام مالی کشور به خروج اق��صاد از کشور کمک کند. بنابراین این لایحه تنها بخشی از راهکارهای خروج از رکود است که برای اجرای آنها نیاز به قانونگذاری وجود دارد و تمامی راهکارهای اقتصادی خروج از رکود را شامل نمی­شود. با این حال می­توان عنوان کرد که در صورت اجرای صحیح قانون و تکمیل لایحه مذکور با استفاده از پیشنهادات مکمل ارائه شده توسط نمایندگان مجلس در قالب طرحهای قانونی و همچنین استفاده مناسب از سایر سیاستهای اجرایی تکمیلی شرایط آتی اقتصاد کشور در وضعیت مناسبتری قرار خواهد داشت.

5-     اگر نکته ی برجست�� ای از این لایحه که خوانندگان و تحلیل گران ما در جریان باشند بیان کنید؟

نکته اول اینکه متن اولیه لایحه دولت به تنهایی برای خروج کشور از رکود کفایت نمی کند و لزوما باید با طرحهایی که نمایندگان به مجلس ارائه کرده و در آن مواد اجرایی دقیقی پیشنهاد شده است اقدام شود. نکته دیگر آنکه در شرایط کنونی تعامل میان دولت و مجلس و پرهیز از حاشیه­هایی که همواره هزینه­هایی به مردم و نظام تحمیل کرده است به عنوان راهبردی مشخص و معین مورد توافق دولت و مجلس قرار گرفته که در بررسی این لایحه نیز باید به این تعامل توجه نمود. البته تعامل میان دولت و مجلس به معنای کم توجهی به وظایف ذاتی و قانونی هر کدام از این نهادها و یا بی توجهی به مطالبات برحق مردم نبوده و هر دو قوه باید با رعایت اصول علمی و توجه ویژه به منویات مقام معظم رهبری با تلاش مظاعف به تعمیق روابط در مسیر خدمت به مردم و نظام قدم بردارند.

تهیه و تنظیم:سید محمد مشکوة الممالک