سپاه؛ فرزند تربيت‏ شده‏ انقلاب اسلامی / حسن خدادی

پايگاه بصيرت؛ گروه سياسي/  قداست نيروهاي مسلح از آنجا سرچشمه مي‌گيرد كه بازوي ولايت فقيه و پاسدار نظام الهي‌اند. امتياز برجسته سپاه پاسداران بر ارتش‌هاي جهان نيز در اين است كه بر محور حق و در راستاي قسط و مرزبان حماسه و فضيلت است و تبعيت از فرمان «ولي فقيه» را سرلوحه شعار و عمل خود قرار داده است. پاسداران انقلاب نيز فرزندان معنوي امام امت، پيروان راستين ولايتند كه همواره بار سنگين حفظ دستاوردهاي گرانسنگ انقلاب و دفاع مقدس را بر دوش مي‌كشند و پرچمدار گسترش فرهنگ، معنويت و ارزش‌هاي دفاع مقدس به اقشارجامعه و نسل آينده نظام اسلامي‌اند. سپاه مجموعه اي است براي مقاومت و مجاهدت در طريق الي الله، از بدو شکل گيري جلوي انحرافات ايستادگي کرد تا بدين جا رسيده است و از همين رو است كه سلطه‌هاي بزرگ در سراسر جهان با چشم انزجار و نفرت، به اين پديده الهي مي‌نگرند، چنانكه به انقلاب اسلامي.

به مناسبت سالروز فرمان تاريخي امام راحل در 2 اديبهشت1358 جهت تاسيس سپاه پاسداران انقلاب اسلامي،در اين مقاله سعي مي کنيم سپاه را در منظومه فکري رهبر انقلاب مورد بررسي مختصر قرار دهيم.

به جهت مطالعه ي ساختارمند ، نگارنده سعي مي کند مطالب موضوعي سپاه در مقاله در چهار بخش: سپاه قبل از دفاع مقدس - سپاه دوران دفاع مقدس - سپاه  بعد از دفاع مقدس و آسيب شناسي آينده سپاه دسته بندي شود.

الف) سپاه پاسداران قبل از دفاع مقدس

"سپاه پاسداران انقلاب اسلامي"، سازماني است که در نخستين روزهاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي در سال ۱۳۵۷ به فرمان امام خميني (ره) بنيان‌گذار کبير انقلاب اسلامي تشکيل شد.امام خميني(ره) در دوم ارديبهشت ۱۳۵۸ طي فرماني به شوراي انقلاب اسلامي رسماً تأسيس اين نهاد را اعلام کردند و شوراي انقلاب با تأسيس شوراي فرماندهي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، گامي اساسي را در جهت سازماندهي اين نهاد برداشت.

1-   سپاه پاسداران، مولود انقلاب اسلامي

سپاه مجموعه اي ارزشي است که از ارزش هاي اسلامي شکل گرفته است و شکل دهنده و حفاظت کننده ارزش هاي اسلامي نيز مي باشد. سپاه از زمين حاصل خيز انقلاب اسلامي مردم ايران شکل گرفت. طبق بيانات رهبري سپاه فرزند انقلاب است .در اين ارتباط رهبر انقلاب مي فرمايد" امروز ارتش و سپاه، دو سازمان نظامي هستند که دوشادوش هم با فرماندهي واحد، در زير نام مقدّس «نيروهاي مسلّح جمهوري اسلامي ايران» خدمت مي‌کنند.. سپاه پاسداران، اين امتياز بزرگ را دارد که مولود انقلاب است."(۱۳۷۴/۰۸/۱۷بيانات در دانشگاه امام حسين(ع))عناصر شکل دهنده سپاه جوان هاي تحصيل کرده اي بودند که بنا به ضرورت به فرمان امامشان جواب دادند و بعد از پيروزي انقلاب حافظ دستاوردهاي انقلاب شدند.

2-   ارتش و سپاه دو مسابقه‌دهنده در راه رسيدن به مغفرت الهي

بعد از پيروزي انقلاب عده اي صحبت از انحلال ارتش مي کردند و عده اي اعتقاد داشتند که با وجود ارتش نيازي به سپاه نيست.امام با اين موضوع مخالف بودند رهبر انقلاب در موضوع اين مخالفت فرمودند" ايشان مکرر اين مطلب را به من تأکيد کرده بودند و هر وقت صحبت مي شد، مي گفتند هم سپاه و هم ارتش بايد تقويت شوند؛ ارتش را حفظ کنيد، سپاه را هم حفظ کنيد. هر وقت هر کسي نظري غير از اين داشت، ايشان قبول نکردند".( ۱۳۶۸/۰۳/۱۷بيانات در مراسم بيعت فرماندهان سپاه)

اين دو مانند يد واحده اي هستند براي رسيدن به هدف عالي نظام مقدس جمهوري اسلامي.رهبر انقلاب اين دو نيروي مسلح را به دو برادر تشبيه کردند و فرمودند" دو برادر، دو بازوي قدرتمند و نيرومند - يعني ارتش و سپاه - با حدود و مأموريتهاي کاملاً مشخص و جدا، هر کدام کار خود را دارند. مأموريت ارتش مشخّص و تعريف شده است؛ مأموريت سپاه هم مرزبندي و معلوم شده است. هر دو به همديگر احتياج دارند؛ هيچ‌کدام از هم بي‌نياز نيستند، دو مسابقه‌دهنده در راه خدا به سمت مغفرت و رحمت الهي هستند. «و سابقوا الي مغفرةٍ من ربّکم»؛ «به سمت مغفرت و رحمت الهي مسابقه بدهيد.» يکي يک قدم مثبت برمي‌دارد، ديگري تشويق مي‌شود. هر کدام سعي مي‌کنند در کارِ خير، بر ديگري سبقت بجويند"(.۱۳۷۴/۰۱/۳۰بيانات در ديدار جمعي از فرماندهان و پرسنل ارتش)

3-   سپاه پاسداران؛مثال نقض نظريه هاي غربي

بعضي از پژوهشگران اعتقاد دارند كه انقلاب ها بعد از آنكه به پيروزي رسيدند، سيال بودن و جوشندگي و تحرّك و پيشرفت آن‌ها از بين مي‌رود و به دستگاه‌هاي ايستا و بي‌تحرّك تبديل مي‌شوند. رهبر انقلاب مثال نقض اين تفکر را سپاه مي داند" اما در مورد انقلاب ما پديده‌اي ديده شد كه اين فرضيه را از كليت انداخت و در اينجا غلط از آب درآمد؛ زيرا خودِ انقلاب دستگاه‌هايي را به وجود آورد كه در ذاتشان حركت و جوشش انقلابي و سريع و جهادي وجود داشت. يكي از دستگاه‌ها جهاد سازندگي بود، يكي از دستگاه‌ها سپاه بود، يكي از دستگاه‌ها بسيج بود. اين‌ها دستگاه‌هايي هستند كه شكل اداري و ثابت و ايستا و متحجّر و منجمد نداشتند. و لو سازماندهي و تشكيلات و نظم در اين‌ها وجود داشت، اما همان حالت حركت، پيشرفت و جهش كه در خود انقلاب موجود بود، در اين‌ها هم وجود داشت و ما اثرش را هم در بيرون ديديم."(۱۳۸۲/۱۰/۱۴بيانات در ديدار جمعي از کشاورزان)

4-   شجره طيبه ي بسيج ، يکي از ابتکارات امام(ره)

سازمان بسيج مستضعفين که با نام نيروي مقاومت بسيج هم شناخته مي‌شود به فرمان امام خميني(ره) در ۵ آذر ۱۳۵۸ تشکيل شد و پس از تصويب مجلس شوراي اسلامي در دي ماه ۱۳۵۹ به صورت قانوني رسميت پيدا کرد. در تاريخ دوازدهم مهر ماه 1388 نام بسيج از «نيروي مقاومت بسيج» به «سازمان بسيج مستضعفين» تغيير پيدا كرد. نيروهاي بسيج از بدو تأسيس ، زيرمجموعه سپاه پاسداران انقلاب اسلامي بودند.رهبر انقلاب مي فرمايد"سازماندهي بسيج، يکي از نوآوري‌هاي امام بزرگوار بود. سازماني به نام بسيج بعد از آنکه بسيج عبارت بود از مجموعه‌ي انگيزه‌هاي مقدس و احساس مسئوليت و تعهد، آن را در قالب يک سازمان درآوردن، اين جزو ابتکارات ماندگار امام بزرگوار بود. ما ديديم برخي از سران کشورهاي اسلامي نسبت به اين قضيه با صراحت اظهار کردند که اين کارِ بسيار بزرگي است. حقيقتاً هم کار بزرگي بود که امام انجام دادند."( ۱۳۸۷/۰۲/۱۴بيانات در ديدار بسيجيان استان فارس)

5-   عدم ورود نيروهاي نظامي در دسته بندي هاي سياسي

نظر حکيمانه و درست امام راحل و خلف صالحه اش مبني بر عدم ورود قواي نظامي به دسته بندي هاي سياسي ،با درک ناقص بعضي گروه ها همراه شد که فکر مي کنند که سپاه اصلا نبايد هيچ تحليل و فکر سياسي داشته باشد.و اعتقاد دارند سپاه و سياست بايد مثل جن و بسم الله باشند که همديگر را دفع کنند در حالي که همانطور که از اسم اين سازمان مشخص است اين گروه پاسدار انقلاب اسلامي مي باشد و اين حق را از قانون اساسي گرفته است. در اصل يک ‌صد و پنجاهم قانون اساسي کشورمان که به نقش سپاه پاسداران انقلاب اسلامي اشاره دارد، آمده است: "سپاه پاسداران انقلاب اسلامي که در نخستين روزهاي پيروزي اين انقلاب تشکيل شد، براي ادامه‌ي نقش خود در نگهباني از انقلاب اسلامي و دستاوردهاي آن پا برجا مي‌ماند. حدود وظايف و قلمرو مسئوليت سپاه پاسداران در رابطه با وظايف و قلمرو مسئوليت نيروهاي مسلح ديگر با تأکيد بر همکاري و هماهنگي برادرانه ميان آن‌ها به وسيله قانون تعيين مي‌شود."رهبر انقلاب در اين مورد مي فرمايد"نكته‌يي را كه بارها از زبان امام بزرگوارمان صادر شده بود، براي شما بازگو مي‌كنم و آن اين است كه نيروهاي مسلح، نبايد در دسته‌بندي‌هاي سياسي دخالت كنند. معناي اين حرف، آن نيست كه سپاه‌ پاسداران انقلاب اسلامي سياست‌ نفهمد. نه، سياست به وسيله‌ي همه‌ي آحاد ملت- حتّي نيروهاي نظامي- بايد فهميده بشود. آنچه لازم است، قدرت تحليل سياسي است. آنچه ممنوع است،ورود در دسته‌بندي‌ها و كارهاي سياسي است. اين‌ها را از هم تفكيك كنيد"(. ۱۳۶۸/۰۸/۲۹بيانات در مراسم ششمين دوره‌ي فرماندهي و ستاد دانشگاه امام حسين(ع))

سپاه در دوران تشکيل، صرفا نيروي شهري به حساب مي‌آمد که با توجه به شرايط خاص انقلابي در جامعه و پراکندگي قواي انتظامي، ماموريت حفظ نظم عمومي را عهده دار شده بود و در مقابل ضد انقلاب و منافقان به مبارزه مي‌پرداخت.با اوج‌گيري دسيسه‌هاي دشمنان و گروهک‌هاي ضد انقلاب در نقاطي چون کردستان، خوزستان و گنبد، سپاه پاسداران براي مقابله با آن‌ها بسيج شد و خصوصا در کردستان هنگامي که شورش‌هاي مسلحانه در نقاط کوهستاني کردنشين متمرکز شد، سپاه به طور جدي مقابل اشرار و ضد انقلاب صف‌آرايي کرد.

ب) سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در دوران دفاع مقدس

با شروع جنگ تحميلي عراق عليه ايران، سپاه پاسداران بزرگ ‌ترين افتخار خود را رقم زد و با وجود همه موانع در کنار ارتش و... به مبارزه عليه رژيم بعثي پرداخت. سرتيپ پاسدار غلامعلي رشيد در مقاله‌اي که درباره نقش سپاه در جنگ نوشته، معتقد است: «سپاه در چهار ماهه اول جنگ با وجود نقشي که در مقاومت داشت و طرح‌هاي نظامي که پيشنهاد مي‌کرد و همچنين مشارکت در عمليات‌هاي نظامي در کنار يگان‌هاي ارتش، همچنان مورد بغض و کينه ليبرال‌ها قرار داشت. افتخارآفريني ‏هاي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در مدت‏ زماني کوتاه، شگفتي جهانيان را برانگيخت.نهادي که هيچ‏گونه پيشينه نظامي‏ گري نداشت و از آموزش‏هاي کلاسيک دانشکده‏ هاي نظامي بي ‏بهره بود، چنان افتخارهايي آفريد که عظمت آنها را در ژرفاي سخن معمار انقلاب اسلامي، حضرت امام خميني مي ‏توان يافت، آنجا که اداره کشور وابسته به وجود سپاه شد: "پاسدارها اگر نباشند، کي مي ‏تواند اين مملکت را اداره کند؟"و آنجا که پاسدار بودن آرزوي امام شد: «اي کاش من هم يک پاسدار بودم.» و چه افتخاري بالاتر از اين؟

امام خميني‌^{رحمت‌الله‌عليه‏} در بخشي از سخنان خود در حمايت از سپاه پاسداران انقلاب اسلامي فرمودند"من از سپاه راضي هستم و به هيچ ‏وجه نظرم از شما بر نمي‏ گردد. اگر سپاه نبود، کشور هم نبود. من سپاه پاسداران را بسيار عزيز و گرامي مي‏ دارم. چشم من به شماست. شما هيچ سابقه ‏اي جز سابقه اسلامي نداريد"

1-   سپاه پاسداران مصداق واقعي آيه قرآن

خداوند تبارک و تعالي درسوره مبارکه الأحزاب آيه ۲۳ مي فرمايند" مِنَ المُؤمِنينَ رِجالٌ صَدَقوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَيهِ ۖ فَمِنهُم مَن قَضيٰ نَحبَهُ وَمِنهُم مَن يَنتَظِرُ ۖ وَما بَدَّلوا تَبديلًا": در ميان مؤمنان مرداني هستند که بر سر عهدي که با خدا بستند صادقانه ايستاده‌اند؛ بعضي پيمان خود را به آخر بردند (و در راه او شربت شهادت نوشيدند)، و بعضي ديگر در انتظارند؛ و هرگز تغيير و تبديلي در عهد و پيمان خود ندادند.رهبر انقلاب در اين باره مي فرمايند"توجه داشته باشيد که انگيزه‌هاي سياسي و جناحي نبايد بتواند از يک مجموعه‌ي سالم، خالص و کارآمد مثل سپاه - که ذخيره‌يي است براي روزي که انقلاب از آن استفاده بکند - بهره ببرد. اين ذخيره بايستي سربه‌مهر بماند، تا در جاي خودش مصرف بشود" (.۱۳۷۰/۰۶/۲۷بيانات در ديدار جمعي از فرماندهان سپاه)

2-   معنويت و ارتباط با خدا، بالاترين عامل پيروزي

بعد از پيروزي انقلاب اسلامي و حمايت اکثريت مردم در رفراندوم و در عصري که هيچ يک از سازمان هاي جاسوسي و نظريه پردازان صحبتي از دين و فرهنگ در ايجاد انقلاب نمي آوردند در مهم ترين نقطه ي زمين انقلابي به وجود آمد که تمام اين تحليل ها را به سخره گرفت.از اين قدرت مردم مسلمان به وحشت آمدند و سعي کردند آن را منحرف کنند ابتدا با کودتاي مطبوعاتي و ايجاد ده ها گروه ها با افکار جدا از خواسته اصلي مردم که هر کدام داراي روزنامه هاي زياد بودند ولي به شکست انجاميد.بعد از اين شکست دنبال کودتاي نظامي رفتند کودتاي پايگاه شهيد نوژه هم با امداد الهي از بين رفت .با تحريک گروه هاي جدايي طلب مي خواستند از طريق جدا کردن سرزمين هاي چند هزار ساله متعلق به مردم اين انقلاب را شکست دهند ولي باز هم با حضور سپاه،ارتش و مردم شکست خوردند.آخرين کارت بازي آن ها جنگ بود توسط فردي رواني عاشق قدرت و کشتن مردم خود و ديگر کشورها. چون اکثريت مردم عراق شيعه بودند و مسلمانان سني و غيربعثي‌ها و کردها هم متمايل به انقلاب اسلامي ايران بودند. سران حزب بعث احساس مي‌کردند بعد از ايران نوبت عراق است که انقلاب اسلامي در آن اتفاق بيفتد با رصد امکانات نظامي و پراکندگي نيروهاي نظامي و درگيري هاي داخلي به اين نتيجه رسيدند که الان بهترين موقعيت براي ضربه زدن به انقلاب نوپاي مردم ايران است.زهي خيال باطل.

آن ها همه چيز را در سازوبرگ جنگي مي ديند در حالي مهلک ترين سلاح ،سلاح ايمان بود.رهبر انقلاب مي فرمايد"تقويت بنيه‌ي سپاه، به آموزش و تجهيزات و سازماندهي و انضباط و همين چيزهايي است که ما هميشه سفارش مي‌کنيم؛ اما بالاتر از همه‌ي اينها، به معنويت است. معنويت، راز و نياز با خدا، ارتباط دلها با خداي متعال، هدف را خدا قرار دادن، فريب ظواهر را نخوردن، دلبستگي به زر و زيور دنيا و زخارف دنيا پيدا نکردن، اينهاست که يک مجموعه‌ي مؤمن و يک فئه‌ي مؤمنه را به وجود مي‌آورد؛ آن وقت، «کم من فئة قليلة غلبت فئة کثيرة باذن اللَّه». کم هم که باشيد، با داشتن آن جنبه‌ي معنوي، زيادها را در مقابل خودتان مجبور به هزيمت مي‌کنيد. همين معنويت بود که بسيج را در ميدانهاي نبرد، آن‌طور بي‌تاب و عاشق مي‌کرد؛ به شوق جبهه، اين جوانان را مي‌کشاند؛ و وقتي به جبهه مي‌آمدند، از جبهه دل نمي‌کندند"(.۱۳۷۰/۰۶/۲۷بيانات در ديدار جمعي از فرماندهان سپاه)

3-   سپاه حصار مستحکم در مقابل شرارت ها

در اوايل جنگ که بني صدر فرماندهي قواي نظامي را بر عهده داشت با استراتژي هاي قرون وسطايي سعي کرد جلوي حمله بعثيان را بگيرد ولي در عمل با شکست مواجه شد با ورود نيروهاي مردمي و سپاه صحنه جنگ به سود ايران سنگيني کرد و پيروزي ها شروع شد.رهبر انقلاب قواي نظامي را حصار محکمي مي داند عليه شرارت ها و مي فرمايد"ارتش و سپاه و بسيج و نيروي انتظامي و همه‌ي كساني كه در ارتباط با نيروهاي مسلّح هستند، اين را وظيفه‌ي خود بدانند كه حصار مستحكمي در مقابل توطئه‌هاي دشمنان و شرارت دشمنان عليه ملّت ايران خواهند بود".۱۳۹۲/۰۷/۱۳بيانات در مراسم تحليف و اعطاي سردوشي دانشجويان دانشگاه‌هاي افسري ارتش جمهوري اسلامي ايران‌)

ج) سپاه پاسداران انقلاب اسلامي بعد از دفاع مقدس

پس از جنگ تحميلي نيز سپاه علاوه بر فعاليت‌هاي رزمي و دفاعي و آموزشي در عرصه‌هاي مختلف سازندگي از جمله سد سازي، راهسازي، پروژه‌هاي کشاورزي، توليد قطعات صنعتي و... حضور فعال دارد.سپاه پاسداران اگر چه هويتي نظامي دارد اما نظامي‌گري در واقع يک بعد از ابعاد هويت مقدس اين نهاد مکتبي - مردمي است و طبق اصل 150 قانون اساسي سپاه پاسداران وظيفه نگهباني از انقلاب اسلامي و دستاوردهاي آن را در همه شرايط بر عهده دارد و در ابعاد مختلف معنوي، نظامي، علمي و ... در خدمت نظام اسلامي است.

همان غيرتي که سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در دوران جنگ به خرج داد و بزرگ‌ترين نقش را سپاه و بسيج با همکاري ارتش ايفا کردند، موجب شد حتي يک وجب از خاک کشور از دست نرود و امروز در عرصه تحولات اقتصادي در اجراي پروژه‌هاي اقتصادي همان نقش را ايفا مي‌کند. گام دوم پس از جنگ تحميلي سازندگي بود که شهروندان پس از جنگ وقتي به خانه‌هاي خود خصوصاً در مناطق غرب و جنوب غرب کشور باز مي‌گشتند با تلي از خاک مواجه مي‌شدند که با ورود و ايفاي نقش سپاه و بسيج مردمي، ويراني‌ها به سرعت آباد شد و فلسفه دوران سازندگي نيز به همين دليل بود.

1-   عرصه ي نظامي

رهبر انقلاب با تحليل شکل گيري جنگ ،يکي از موار اصلي که باعث طمع متجاوزان شد را در ناآمادگي نيروهاي مسلح مي داند بدين خاطر لزوم آمادگي  دائمي نيروهاي مسلح را خواستار است و مي فرمايد"فرقي بين سپاه و ارتش نيست. سپاه و ارتش، هر دو عزيزند، هر دو مسؤولند، مجموعه‌ي شما بايد براي اثبات قدرت و توان جمهوري اسلامي، بر دفاع جانانه در هر زمان و در هر کجا، آمادگي داشته باشد؛آمادگي شما، بازدارنده‌ي دشمن است. آن روزي که دشمن حمله کرد، در ما احساس ناآمادگي نمود. آن روز هم اگر نيروهاي مسلحمان آماده و منضبط بودند و فرماندهي درست و حسابي در رأسشان بود، به احتمال زياد اين حمله انجام نمي‌گرفت و دشمن ملاحظه مي‌کرد. نيروهاي مسلح ما بايد کاري کنند که هيچ دشمني نتواند در استقلال و استحکام و يکپارچگي و تماميت ارضي ما طمع کند"(.۱۳۶۹/۰۳/۰۳بيانات در مراسم اعطاي نشان فتح به تعدادي از فرماندهان عمليات فتح‌المبين و بيت‌المقدس) ساخت ناوچه، ساخت و توليد خودروهاي نظامي، توليد موشک‏هايي با برد کوتاه و متوسط و دوربرد همانند موشک شهاب‏3، طراحي و ساخت بالگرد شاهد، توليد سکوهاي پرتاب موشک، توليد هواپيماهاي بدون سرنشين، ساخت 2296 قطعه صنعتي مهم، ساخت سامانه‌‏هاي راداري، توليد قطعه نرم‌‏افزاري TMB (قلب حساس موشک)، طراحي سامانه‌‏هاي نوين نبرد نامتقارن در پدافند هوايي، طراحي و توليد موشک‏هاي فوق مدرن ضد موشک و رادارگريز، آزمايش سريع‏ترين موشک زير سطحي جهان (حوت)، آزمايش‏هاي فوق پيشرفته جهان، بکارگيري سامانه‏‌هاي پدافند فوق پيشرفته (Tor.M1)

2-   عرصه سازندگي

هدف سپاه از ورود به عرصه سازندگي، استفاده بهينه از منابع و امکانات اقتصادي و عمراني موجود در سپاه، مشارکت در اجراي برنامه‏ هاي توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي کشور، کسب تجربه و دانش فني به منظور افزايش توان دفاعي سپاه، تداوم ارتباط سپاه و مردم و ايجاد بستر مناسب براي مشارکت نيروهاي متخصص بسيجي در توسعه کشور بود.

پس از فراغت از جنگ، قرارگاه سازندگي خاتم الانبياء‌^{صلوات‌الله‌عليه‌وآله} سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، در راه مأموريت دفاع از دستاوردهاي انقلاب اسلامي و توسعه همه‏ جانبه کشور، وارد عرصه سازندگي شد.

اين مرکز با اجراي طرح‏هاي بزرگ ملي و محلي در زمينه‏ هاي گوناگون، مانند سدسازي، جاده‏ سازي، زه‏‌کشي و احداث کانال، ساخت تصفيه‏ خانه، احداث خطوط انتقال آب و گاز و نفت، ساخت سازه ‏هاي شناور، بندر، اسکله و موج شکن، ساخت پالايشگاه، احداث تونل، سازه ‏هاي زيرزميني، مخازن نفت و آب، حمل و نقل، معدن، کشاورزي و خدمات مشاوره‏اي، کمک به دولت جمهوري اسلامي و خدمت به مردم را هدف خود قرار داد.

3-   عرصه ي سياسي و فرهنگي

پاسداري از دستاوردهاي انقلاب اسلامي در همه شئون کشور، اصلي‏ترين مأموريتي بود که از روزهاي نخست از سوي حضرت امام خميني و ديگر مسئولان کشور بر عهده سپاه گذاشته شد.در دهه اخير که دشمنان بيداري اسلامي، دايره تهديدهاي خود را در حوزه فرهنگ، متمرکز و سطح عمليات رواني خويش را گسترده کرده اند، انديشه‏ اي مقدس در سطح فرماندهان عالي سپاه شکل گرفت که به فعاليت‏هاي فرهنگي معتقد است.اين ديدگاه که از حساسيت اوضاع فرهنگ جهاني و تهديدهاي ضد جهان اسلام سرچشمه مي‏ گيرد، مي‏ کوشد فعاليت‏هاي فرهنگي سپاه را به عنوان يکي از مأموريت‏هاي اصلي اين نهاد در کنار مأموريت‏هاي ديگر ببيند.رهبر انقلاب مي فرمايد"لزومي ندارد حتماً سپاه در عرصه‌ي سياسي برود به پاسداري بپردازد، امّا بايد عرصه‌ي سياسي را بشناسد"(.۱۳۹۲/۰۶/۲۶بيانات در ديدار فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامي)

همان‌طور كه امام فرمودند، سپاه، ارتش و نيروهاي مسلّح نبايد در سياست دخالت كنند.رهبر انقلاب در تبيين اين موضوع فرمودند" مردمان ارزشي، جوانان مؤمن و بهترين جوانان كشور، در قضيه‌ي انتخابات حركتي انجام بدهند، كاري بكنند، در پاي صندوقها حاضر شوند، مراقبت و نظارت كنند و مانع تخطّي - خداي ناكرده - بعضي ديگر شوند. اينها كارِ خلافي نيست"(.۱۳۷۵/۰۳/۲۰بيانات در ديدار فرماندهان لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله (ص))

سپاهيان بايد شم سياسي داشته باشند و درعين‌حال از هرگونه ورود در دسته‌بنديهاي سياسي - كه براي هر سازمان نظامي، سم مهلك است -  بشدت پرهيز كنند

آسيب شناسي

رهبر انقلاب سپاه را تنها نيرويي مي داند که قادر است از انقلاب و نظام جمهوري اسلامي دفاع کند.اين وظيف سنگين نياز به شناخت احتمالي آسيب ها دارد که به مواردي اشاره مي کنيم:

1. وحدت, سپاه پاسداران انقلاب اسلامي

وحدت رکن رکين هر پيروزي است . به دليل اهميت وحدت است که استکبار جهاني از سياست تفرقه بينداز و حکومت کن استفاده مي کند و ثمرات آن را هم در بعضي موارد بدست آورده است.رهبر انقلاب در اين مورد بيان داشتند"از چيزهايي که مورد طمع دشمنان و شبه دشمنان است، به هم خوردن وحدتِ بين عناصر سپاه است. وحدت و يگانگي و همدلي خود را حفظ کنيد"(.۱۳۸۱/۰۶/۲۴بيانات در ديدار جمعي از فرماندهان سپاه)

2. برخورد قاطع با تخلفات براندازانه، دستور خدا به پيامبر(صلي الله عليه و اله)

نظام مجازات و پاداش از جمله راهکار هاي مديريتي براي پيشرفت است.رهبر انقلاب با استناد به آيه قرآن مي فرمايد: آيا واقعاً سزاوار است که عده‌يي انسان اين همه زحمت بکشند، براي اين‌که سازماني را در جاي خودش منظم و مرتب درست کنند، بعد اين‌گونه افراد [برخي مسئولين رده بالا] آن زحمات را از بين ببرند؟! اگر ما با تخلفاتِ اين‌طوري برخورد نکرديم، سپاه از بين خواهد رفت.

قرآن با آن حکمت، پيامبر با آن گذشت، خداي متعال به پيامبر مي‌گويد: «لئن لم ينته المنافقون والّذين في قلوبهم مرض والمرجفون في‌المدينة لنغرينّک بهم»(۱). يعني کساني که از زير مي‌خواهند ضربه بزنند، مي‌خواهند انفجار ايجاد کنند، مي‌خواهند مردم را بترسانند، مي‌خواهند دل مردم را خالي کنند، مي‌خواهند اميدها را از دلها بگيرند، اگر اينها بس نکنند، «لنغرينّک بهم»؛ ما - يعني خداي متعال - تو - يعني پيامبر - را به جان اينها مي‌اندازيم. ببينيد لحن قرآن، چه‌طور لحن خشن و غليظي مي‌شود"(.۱۳۷۰/۰۶/۲۷بيانات در ديدار جمعي از فرماندهان سپاه)

3. حفظ نهاد مقدس سپاه بر صراط مستقيم به وسيله تقوا

تقوا معنايش اين است که به طور دائم مراقب حرکات و اعمال و رفتار و گفتار خودتان باشيد و خود را رها نکنيد. بر اثر تقواست که همه چيز به دست مي‌آيد.انجام واجبات ترک محرمات بايد در دستور کار روزانه قرار بگيرد.رهبر انقلاب مي فرمايد"حفظ اين نهاد مقدّس [سپاه پاسداران] خيلي باارزش است، و حفظ آن هم به اين است که يکايک شما خودتان را در اين صراط مستقيمي که در آن قرار گرفته‌ايد، با مراقبت و با تقوا و پرهيزکاري حفظ کنيد؛ «اتّقوااللَّه». عزيزان من! «اتّقواللَّه"(.۱۳۷۶/۰۶/۲۶بيانات در ديدار جمعي از فرماندهان سپاه" يا در جاي ديگر فرمودند" تقويت بنيه‌ي سپاه، به آموزش و تجهيزات و سازماندهي و انضباط؛ اما بالاتر از همه‌ي اينها، به معنويت است"(.۱۳۷۰/۰۶/۲۷بيانات در ديدار جمعي از فرماندهان سپاه)

4. رفع نگراني هاي خارجي

همواره اين نهادهاي انقلابي مورد هجوم قرار مي گيرند که اين نهادها براي تجاوزات خارجي و دخالت در امور ساير کشورهاست رهبر انقلاب به صراحت پاخ دادند"ما ارتش و سپاه و بسيج را هرگز براي دست اندازي به همسايگان نخواسته‌ايم و نمي‌خواهيم"(.۱۳۷۱/۰۷/۱۸بيانات در بازديد از پايگاه هوايي شهيد بابايي اصفهان)

5. انقلابي ماندن

از جمله آسيب هاي احتمالي سازمان هاي انقلابي ،تحت تاثير قرار گرفتن افکار ضد انقلابي و عافيت طلبي و دور شدن از آرمان هاي امام و رهبري است.رهبر انقلاب مي فرمايد"يكي از بخشهاي مهمّ كارنامه‌ي سپاه، انقلابي زيستن و انقلابي ماندن سپاه است؛ يعني حوادث، جريانات نتوانست اين تشكيلات مستحكم و قوي‌بنيه را از مسير اصلي و درست، به بهانه‌ي اينكه دنيا تغيير كرده، زندگي تغيير كرده، منحرف كند"(.۱۳۹۲/۰۶/۲۶بيانات در ديدار فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامي)