شکایت محمود احمدینژاد از معاون اول رئیس جمهوری، برخلاف انتظار شاکیان، با استقبال و اظهارات جدید دولتمردان و کارشناسان مواجه شد. در دو سال فعالیت دولت یازدهم، برخی اعضای دولت احمدینژاد، با انتشار نامههای سرگشاده، به باور خود تلاش کردند به برخی ابهامها درباره عملکرد خود پاسخ بدهند. چنانچه خود او نیز پس از محکومیت معاون اولش در دولت دهم، با انتشار نامهای، از محمدرضا رحیمی تبری جست. اما اکنون اتخاذ رویکرد شکایت، از نظر کارشناسان نشان دهنده ناتوانی در ارائه پاسخ به افکار عمومی در قبال انتقادهای مستندی باشد که جهانگیری و سایر دولتمردان مطرح کرده اند. اینکه وکیل احمدینژاد عنوان کرد «آقای اسحاق جهانگیری که بیشترین اتهامات را به دولتهای نهم و دهم وارد کرده است» بیانگر آن است که افشای حتی بخشی از سوء مدیریت ها و فشارهای دولت قبل برای مسئولان سابق قابل تحمل نیست. به نوشته سایت «دولت بهار» نزدیک به دولتمردان سابق دلیل اصلی شکایت از جهانگیری را دو موضوع «950 میلیارد دلاری و نیز واردات 700 میلیارد دلاری از کشور چین» عنوان کرده است.
جهانگیری چه گفت؟
سابقه مدیریت و وزارت جهانگیری در دورههای مختلف، او را به کارشناسی بدل کرده که نمیتوان دیدگاههای او را نادیده گرفت. اما حضور وی در سمت معاون اولی رئیس جمهوری به همراه ریاست بر ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی، سبب شد که جهانگیری بر سوء مدیریتها و مفاسد اقتصادی دولت گذشته اشراف بیشتری بیاید. به همین دلیل، او همواره از آسیبهایی سخن گفته که یا به دلیل سوء مدیریت یا به دلیل فسادهای اقتصادی به کشور وارد شده است. معاون اول رئیس جمهوری، 13 شهریور ٩٣ گفت: «تمام کارهایی که در سالهای گذشته با عنوان زودبازده و عناوین دیگر انجام شده، باعث شد میلیاردها تومان از منابع بانکها از دست برود. تا جایی که امروز ۸۰ هزار میلیارد تومان مطالبات معوق بانکهاست.» یا 27 دی ماه 93 اظهار کرد: «در سال ۹۰ گفته شد که بخش خصوصی در فروش نفت ورود پیدا کند. ولی باید پرسید چرا به اتاق بازرگانی نفت ندادند که بفروشد؟ و یک مرتبه یک جوان را از کجا وارد سیستم فروش نفت کردند؟ تا به امروز ما نمیدانیم ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون بودجه این مملکت چگونه در اختیار بابک زنجانی قرار گرفته است؟» وی در همین روز گفت: «یک زمانی گفتند پول ایران را ببریم در صرافیهای دوبی بفروشیم. ظرف ۱۸ ماه ۲۲ میلیارد دلار پول این مملکت به خارج رفت.
البته باید مواظب باشیم دوستان دیگر به اسم فساد آدرس اشتباه به ما ندهند. ما خودمان میدانیم فساد کجا اتفاق افتاده است.» یکی دیگر از انتقادهای مستند جهانگیری نسبت به دولت گذشته، ١١ دی ٩٣ بیان شد. وی در این روز با اشاره به درآمد افسانهای نفت در دولت سابق گفت: «کسانی که درآمد نفت را ذخیره نکردند، باید مؤاخذه شوند.» ۱۳ بهمن 93 نیز تأکید کرد: «در دوره گذشته بیشترین شعار در تاریخ کشور برای مبارزه با فساد داده شد اما بیشترین فسادها و بزرگترین فسادهای قرن در این دوره اتفاق افتاد.» در خلال این مدت، برخی اعضای دولت سابق همچون رئیس کل سابق بانک مرکزی یا وزیر اقتصاد دولت دهم، تلاش کردند به این انتقادها پاسخی ارائه کنند.
اما نه تنها پاسخهای آنان به ابهامات افزود، بلکه شاید خود زمینهای برای طرح انتقادهای جدید از سوی جهانگیری شد. چنانکه وی 18 خرداد 94 در مراسم آغاز عملیات اجرایی پالایشگاههای میعانات گازی سیراف گفت: «در سالهای قبل واگذاریهایی انجام شد. پولش را هم گرفتند که ما نمیدانیم این پولها چه شد؟ هیچ کس هم هیچ وقت رسیدگی نخواهد کرد. بیش از صد میلیارد دلار از کارخانههای مهم در بخشهای مختلف از جمله مخابرات، فولاد، پالایشگاه، نیروگاه و معادن مس را فروختند و انشاءالله که پولش را در راه پیشرفت کشور هزینه کرده باشند.»
زیباکلام: تأثیر گذاشتن بر پرونده بقایی، دلیل شکایت احمدینژاد
توجه به واقعیتهای مورد اشاره معاون اول رئیس جمهوری، این سؤال را مطرح میسازد که هدف احمدینژاد از طرح شکایت چیست؟ یک استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران، علت شکایت احمدینژاد از اسحاق جهانگیری را مخدوش کردن موفقیتهای اخیر دولت دانست و گفت: «احمدینژاد با ارائه این شکایت میخواهد توجه و موفقیتی را که به نفع دولت در زمینه انعقاد توافق وین به وجود آمده مقداری کدر کند.» صادق زیباکلام در گفتوگو با «خبرآنلاین» افزود: «دلیل دیگر آن است که ایشان میخواهد با شکایت از اسحاق جهانگیری، فضای حقوقی و حقیقی را به هم بریزد و مخدوش کند و مسائلی که در رابطه با آقای بقایی و پروندههای متعددی را که در رابطه با دولت ایشان در آن هشت سال به وجود آمده، خدشهدار کند.» وی با بیان اینکه احمدینژاد «با ایجاد شلوغی میخواهد بخشی از مردم متوجه نشوند که حقیقت چه بوده و در آن هشت سال چه بر سر مملکت آمده است» اضافه کرد: «با سر و صدا راه انداختن و شکایت کردن و مصاحبه میخواهد مانع توجه به مسأله اصلی فساد شود.
فساد دولتهای نهم و دهم تاریخی بود و شما در هیچ دورهای چنین چیزی مشاهده نمیکنید. ایشان میخواهد جو کشور را شلوغ کند تا مسائل اصلی مرتبط با پروندههای عدیده فساد دوره ریاست جمهوریاش مورد توجه قرار نگیرد.» زیباکلام، جهانگیری را نماد دولت یازدهم توصیف کرد و افزود: «نیم ایشان برای دولت یازدهم است و نیم دیگر برای دولت زمان آقای هاشمی رفسنجانی. در حقیقت احمدینژاد با شکایت از آقای جهانگیری، میخواهد آن بغض و کینهای را که نسبت به آقای هاشمی دارد، بیان کند.»
خباز: پیشنهاد ساخت سریال مناظره با احمدینژاد
یک نماینده دوره هشتم مجلس شورای اسلامی نیز از شکایت احمدینژاد از جهانگیری و پاسخ جهانگیری دال بر ارائه مستندات دولت گذشته، استقبال کرد و گفت: «خیلی خوب شد که این اتفاق افتاد. یکی از آرزوهای ما همین است که در مقابل حرف حساب ما و درد دلی که با مردم میکنیم، خودش یا وکیلش عکسالعمل نشان دهد و یک بار هم که شده، پاسخگو باشد. به قول شاعر «خوش بود گر محک تجربه آید به میان، تا سیه روی شود هر که در او غش باشد.» به گزارش «خبرآنلاین»، محمدرضا خباز افزود: «جهانگیری تنها قطرهای از دریای تخلفات احمدینژاد را عنوان کرده و اگر بیم فراهمآوری موجبات بدبینی مردم به دولتها وجود نداشت، میشد مثنوی 70 من از تخلفات احمدینژاد منتشر کرد.
چرا که فقط شمارش قانونشکنیهای او یک کتاب میشود و اگر مردم بدانند او چهها کرده، برای هر مورد تخلفش باید یک هفته عزای عمومی اعلام کنند.» نماینده سابق کاشمر با اعلام آمادگی برای مناظره با احمدینژاد، خاطرنشان کرد: «من که در مجلس بودم و الان هم دورادور دستی بر آتش دارم، میدانم که نه یک مناظره، بلکه باید یک سریال مناظره در صدا و سیما بگذارند و من به عنوان ناقابلترین فرد شاکی از ایشان این موارد را در یک جلسه آن برای مردم بیان کنم تا مظلومنمایی نکنند. مردم حقشان است بدانند که او در چه شرایطی کشور را تحویل گرفته و چگونه به دولت بعد تحویل داده است.» وی همچنین از نخستین شکایتی یاد کرد که به همراه 11 نفر از نمایندگان مجلس هشتم علیه قانونشکنیهای دولت احمدینژاد به کمیسیون اصل 90 ارائه داد، شکایتی که اوایل عمر مجلس هشتم از سوی کمیسیون اصل 90 بایگانی شد. خباز با بیان اینکه «پس از ماجرای خانهنشینی احمدینژاد به این شکایت رسیدگی شده و با رأی مجلس به قوه قضائیه ارجاع شد»، اظهار کرد: «با گذشت حدود چهار سال از آن شکایت، هنوز خبری از رسیدگی به این موضوع از سوی دستگاه قضایی نیست.»
الویری: ابهامات دوران شهرداری احمدینژاد بررسی نشد
پروندههایی که درباره عملکرد احمدینژاد تشکیل شده است، تنها به دوره ریاست جمهوری وی محدود نمیشود. شهردار اسبق تهران با بیان اینکه «دوران شهرداری ایشان (احمدینژاد) یکی از ضعیفترین دوران مدیریت شهرداری تهران بعد از انقلاب بود» به ایلنا گفت: «براساس منابع موثق، تخلف 330 میلیاردی در زمان ایشان رخ داد. در زمان مدیریت من (الویری) بنا بود که حتی تخلفات ریز هم در دادگاهها بررسی شود، چنانچه در آن دوره و در جلسات بازجویی، اهدای یک سکه یا دیوان حافظ به مدیران شهرداری نیز مورد سؤال قرار گرفت، اما برای دوران احمدینژاد به تخلفات وی ورود نشد.» وی اضافه کرد: «به یاد بیاورید که وی به تعداد قابل توجهی از هیأتهای عزاداری تهران از پول شهرداری تهران کمک مالی کرد و به خاطر نزدیکی ماه محرم به انتخابات، این رفتار تأثیر گذاشت. مسائل دیگری هم وجود دارد که من تمایلی به طرح آنها در اینجا ندارم. به طور خلاصه میگویم ایشان نه تنها عملکرد متوسطی نداشت، بلکه یک عملکرد ضعیف مملو از رفتارهای پوپولیستی داشت که با هیچ منطق کارشناسی سازگار نبود.»