در اين سريالها به درستي گفته ميشود كه رژيم سلطنتي حاكم بر ايران ظالم، وطنفروش، وابسته، مستبد، جاني و... بود، اما نگاه تحليلي و معرفتبخش درباره اين مفاهيم در آثار نمايشي بسيار كمرنگ است.
پایگاه بصیرت،مهدی امیدی/«کیمیا»، «معمای شاه» و «پروین» سه سریال سیما برای نیمه دوم سال 94 هستند که هر سه با مضمونی در زمینه انقلاب اسلامی روی آنتن میروند.این سه سریال، نویدبخش شکل گرفتن جریان سریالهای پرجاذبه و غنی درباره بزرگترین رخداد تاریخ معاصر کشور ماست. حرکتی که اگرچه دیر، اما وقوع آن، افق روشنی را برای رسانه ملی بهوجود میآورد؛ چراکه رادیو و تلویزیون ما در اصل، صداوسیمای انقلاب اسلامی هستند و کمکاری برای انقلاب، معنایی جز تنزل هویت رسانه ملی ندارد؛ بهعبارتی، صداوسيما از اساس و بهطور مطلق وظيفهاي جز توزيع فرهنگ برآمده و همراه با انقلاب و خنثيسازي مينها و پرتگاههاي مرئي و نامرئي در مسير حركت كاروان انقلاب ندارد. با اين حال، ميتوان به جز اين هدف كلي، تمركزی خاص بر موضوع مشخصي به نام «وقوع انقلاب اسلامي ايران در سال 1357 خورشيدي» را نيز يكي از اهداف مكمل و مهم رسانه ملي دانست. بر اساس این، ميتوان ملاحظاتي را درنظر گرفت.
اتفاق مثبت اين است كه پرداختن به موضوع انقلاب اسلامي و بسترها و تبعات آن، دیگر تنها به دهه فجر و سالگرد پيروزي انقلاب محدود نشده است؛ چراکه در تمام سال بايد سريالها و آثاري در اين زمينه به نمايش درآيد. البته حماسههايي چون انقلاب اسلامي و دفاع مقدس، مانند منابعي بيپايان و لبريز از ثروت پيش روي هنرمندان و دستاندركاران دستگاههاي فرهنگي و رسانهاي ما هستند و هر چقدر درباره اين موضوعات فيلم و سريال ساخته شود، باز هم كم است. اي كاش پيش از توليدات خنثي و بيثمر، شاهد آثاري با الهام از اين حماسهها باشيم.
به نظر ميرسد، صداوسیما به دلیل جايگاه و رسالتی که برعهده دارد، سعي كرده است كمكاري غيرقابل پذيرش عرصه سينما در زمينه ترسيم انقلاب را جبران كند؛ هرچند که اداي دين به اين حماسه رهاييبخش و تاريخساز و كار براي آن همواره ناكافي و پايانناپذير است. آنچه سيما برحسب وظيفه و تعهد در قبال انقلاب اسلامي انجام ميدهد، گرچه رو به ترقي و پيشرفت بوده است، اما با توجه به شأن و عظمت اين انقلاب، هنوز با نقطه مطلوب فاصله دارد.
تا پیش از این، غالب فيلمها و سريالهايي كه به مناسبت و با موضوع پيروزي انقلاب اسلامي ساخته میشوند و به نمايش درميآيند، روايتي توصيفي را درباره اين موضوع به مخاطب عرضه ميكنند. مثلاً در اين سريالها به درستي گفته ميشود كه رژيم سلطنتي حاكم بر ايران ظالم، وطنفروش، وابسته، مستبد، جاني و... بود، اما نگاه تحليلي و معرفتبخش درباره اين مفاهيم در آثار نمايشي بسيار كمرنگ است. درواقع، از پاسخگویی به چرایی و چگونگی انقلاب ناتوان و سترون هستند. سريالها و فيلمهايي كه با موضوع انقلاب ساخته میشوند و به نمايش درميآيند، بيش از هرچيز بايد پاسخگوي پرسشها، شبهات و ترديدهاي بخشي از مردم و بهویژه جوانان نسبت به انقلاب اسلامي باشند. ميتوان كار ساخت هر يك از اين سريالها را با يك چرا آغاز كرد. برای نمونه، در سريال در حال پخش «کیمیا»، برای نخستینبار مسئله «کاپیتولاسیون» مطرح شده است که یک قدم رو به جلو محسوب میشود. مسئلهای که یکی از زمینههای شکلگیری نهضت انقلاب اسلامی بود و متأسفانه، هنوز هم نسل پیش از انقلاب نسبت به آن بیخبر هستند.
يكي از موضوعاتي كه در بسترسازي و ايجاد فرايند انقلاب اسلامي نقش مهم و انکارناپذیری داشت، بيعدالتي و فقر حاكم بر بیشتر مردم ايران در دوران ستمشاهي بود. بیشتر مردم ايران پیش از انقلاب از سادهترين امكانات زندگي محروم بودند و در مقابل، اشراف و سرمايهداران و نوكيسههاي وابسته به رژيم، مواهب مادي گستردهاي را در اختيار داشتند. بدون شك، بيعدالتي پس از دينستيزي و فسادگستري و همچنین وابستگی به قدرتهای خارجی، سومین عامل مهم در شكلگيري جنبش انقلابي عليه طاغوت بود. از اين روست که در جاي جاي گفتارها و نوشتارهاي بزرگان اين انقلاب، بهويژه رهبري آن، تأكيد بر عدالتخواهي و مبارزه با فقر و محروميت ديده ميشود. همچنان كه در بيانيه سال 67 امام خميني(ره) خطاب به هنرمندان، مبارزه با سرمايهداري و بيعدالتي يكي از ويژگيهاي هنر مورد تأييد قرآن برشمرده شده است، اما متأسفانه در بیشتر سريالها و فيلمهايي كه با موضوع انقلاب اسلامي در سيما ساخته شده و به نمايش درآمدهاند، اين مهم كمرنگ جلوه يافته است. باید منتظر ماند و دید که آیا در سه سریال انقلابی سیما در سال 94، چنین مسئله مهمی به تصویر کشیده میشود یا خیر؟
امید است، جریان سریالسازی برای انقلاب اسلامی تنها به این سه سریال فاخر محدود نشود؛ زیرا همانطور که اشاره شد، کار فرهنگی در زمینه انقلاب اسلامی یکی از نیازهای اصلی زمانه ماست. بدون تردید، آگاهی نسل جوان از وقایع و حقایق انقلاب، این نسل را در مقابل بسیاری از تهدیدهای فرهنگی و اخلاقی بیمه میکند.
کیمیا چیست؟«کیمیا» نخستین سریال بیش از 100 قسمتی در تلویزیون است که جز سریالهای الف ویژه تلویزیون معرفی شده است.
این مجموعه تلویزیونی که براساس فیلمنامهای از مسعود بهبهانینیا ساختهشده، با محوریت زندگی بانوی جوانی به نام «کیمیا» با بازی مهراوه شریفینیا در سه مقطع زمانی قبل و حین انقلاب، آغاز جنگ ،دوران دفاع مقدس و زمان حال روایت میشود.
سریال «کیمیا» علاوه بر تهران، آبادان، خرمشهر و دیگر مناطق استانهای جنوبی در کشور گرجستان به ویژه پایتخت آن تفلیس نیز تصویربرداری داشته است و دارد.
این سریال بیش از 300 بازیگر دارد که از آنها میتوان به حضور حسن پورشیرازی، آزیتا حاجیان، رضا کیانیان، نیکی کریمی، حامد بهداد، عاطفه رضوی ، محمدرضا شریفی نیا، گلاره عباسی، پوریا پور سرخ، حسن جوهرچی، سید مهرداد ضیایی، رضا توکلی، عطا عمرانی، مهدی پاکدل، سودابه بیضایی،مهدی سلطانی، محمدرضا شریفی نیا، بیوک میرزایی ،گلوریا هاردی بازیگر فرانسویالاصل اشاره کرد.