نبرد حلب مقدمه پاک سازی سوریه

پایگاه بصیرت / گروه بین الملل/فرزان شهیدی

بیش از بیست روز از آغاز عملیات بزرگ در حلب، در شمال سوریه، می گذرد. روند کلی عملیات موفقیت آمیز بوده و ارتش و نیروهای دفاع وطنی سوریه پیشروی‌های بسیار خوبی به ویژه در جنوب و شرق این شهر داشته‌اند. بنا بر آخرین گزارش ها، حدود ۲۵۰ کیلومتر مربع و بیش از ۵۰ منطقه و تپه راهبردی در حومه جنوبی و شرقی حلب و نیز مناطقی از حومه لاذقیه آزاد شده است. نیروهای ارتش سوریه در آخرین عملیات های خود موفق شدند مناطق شقیدله، جمیمة، مریمین، کفر عبید، خان طومان، تپه دادین و خربه شلاش را آزاد کنند.
مرکز هماهنگی گروه های مسلح سوریه از هلاکت حدود 90 نفر از عناصر این گروه های تروریستی طی چند روز اخیر، از جمله 25 تن از سرکرده ها و مسئولان نظامی جبهه النصره خبر داده است. یکی از کشته ها «ابو عمیر» از فرماندهان برجسته نظامی گروه جبهه النصره بود که در نبرد با نیروهای ارتش سوریه در حومه جنوبی حلب به هلاکت رسید.
روز چهارشنبه گذشته یگان‌های ارتش سوریه با همکاری گروه‌های دفاع مردمی توانستند پس از بازگشایی جاده اثریا به خناصر و سلمیه، امنیت را به طور کامل به این جاده حساس و مهم باز گردانند و تلفات و خسارت‌های سنگینی به تروریست‌های داعشی وارد کنند. این جاده تنها راه زمینی امن میان دمشق - حلب بوده و ترانزیت کالا از طریق آن انجام می شود.
در مقابل، گروه‌های تروریستی به ویژه جبهه النصره در حال آماده شدن برای مقابله با ارتش هستند و در همین جهت با کمک حامیان منطقه ای خود، دو هزار تروریست خارجی را به خدمت گرفته اند. در همین وضعیت داعش شهرک ماهین در حومه شرقی حمص را تصرف کرد و برخی منابع از تصرف روستای عطشان در نزدیکی حماه در غرب سوریه توسط گروه احرار الشام و چند گروه دیگر تروریستی خبر دادند.
با ادامه عملیات در اطراف حلب، امیدواری‌ها درباره آزادسازی فرودگاه نظامی «کویرس» افزایش یافته است. فرودگاه کویرس واقع در حومه شرقی شهر حلب بیش از دو سال است در محاصره گروه‌های تروریستی از جمله داعش قرار دارد و بارها هدف حملات این گروه‌ها قرار گرفته  است. این فرودگاه از اهمیت راهبردی در شمال سوریه برخوردار است. آزادسازی این فرودگاه راه را برای آزادسازی شهر حلب هموارتر خواهد کرد.

اهمیت حلب
حلب مهمترین و بزرگترین استان در شمال سوریه و قطب اقتصادی، تجاری و صنعتی این کشور محسوب می شود. بخش هایی از این استان و نیز شهر حلب با بیش از 2 میلیون نفر جمعیت به تصرف گروه های تکفیری و تروریستی درآمده و در گیری در مناطق مختلف آن ادامه دارد. در برخی مناطق نیز درگیری هایی میان گروه های تروریستی به ویژه میان داعش و جبهه النصره رخ داده است.
حلب به لحاظ جغرافیایی دارای موقعیت راهبردی است، زیرا از سه طرف به سه استان رقه، ادلب و حماه مرتبط است.از سمت شمال نیز این استان هم مرز با ترکیه می باشد و متاسفانه معابر مرزی در اختیار تروریست ها است. با توجه به سیاست ضد سوری آنکارا، تروریست ها به آسانی تردد کرده و از حمایت های لجستیکی و تسلیحاتی ترکیه برخوردار می شوند.
به اعتقاد کارشناسان آزادسازی حلب مقدمه آزادی سایر مناطق سوریه از جمله استان های همجوار رقه و ادلب و سپس دیرالزور خواهد بود. رقه مدت هاست به اشغال داعش درآمده است و داعش آن را به عنوان مرکز خلافت اسلامی خودخوانده اعلام کرده است. استان ادلب هم مرکز تجمع تروریست‌های جبهه ‌النصره و جیش الفتح محسوب می‌شود. دو روستای شیعه نشین نبل و الزهرا در شمال غرب حلب قرار دارد و دو روستای شیعه نشین کفریا و الفوعه نیز در شمال شرق ادلب قرار دارند که تا کنون این روستاها تحت محاصره هستند. یکی از اهداف عملیات حلب، آزادسازی روستاهای چهارگانه شیعی است.

نقش کمک های متحدان سوریه
حضور نظامی روسیه و افزایش کمک های مستشاری ایران به سوریه، تاثیر بسزایی در روند میدانی داشته است. عملیات های زمینی معمولا با پشتیانی هوایی جنگنده های روسی انجام می شود. روسیه با به کارگیری جنگ افزارهای پیشرفته آسیب های جدی به تروریست ها وارد کرده و علاوه بر تلفات انسانی، بسیاری از مقرها، ابزارهای ارتباطی و تسلیحات این گروه ها از بین رفته است.
روسیه اخیرا بمب های موشکی موسوم به «ار.ب.کا-500 اس.پی.بی.ای» را در جنگنده های سوخو به کارگرفته است. این بمب ها به گونه ای طراحی و ساخته شده که پس از شلیک و نزدیک شدن به هدف، با تقسیم به شش بمب پرقدرت، توان نابود کردن خودروهای زرهی و تجهیزات استقرار یافته در یک پایگاه را به صورت همزمان دارد. روسیه همچنین 28 فروند جنگنده پیشرفته از نوع سوخوی 30 وارد سوریه کرده است.
حضور و حمایت نظامی روسیه از سوریه، نگرانی غرب و رژیم صهیونیستی را برانگیخته است. حتی گفته می شود سقوط هواپیمای مسافربری روسیه در صحرای سینای مصر یک اقدام تروریستی و واکنشی عملی به این حضور بوده است. دخالت روسیه در سوریه موجب بر هم خوردن معادلات نظامی و سیاسی در این کشور شده است. به همین دلیل برخی ناظران بر این باورند که هدف از انفجار هواپیمای روسی، نوعی هشدار به مسکو جهت عقب نشینی از سوریه بوده است.
افزایش حمایت های ایران از سوریه نیز از دیدگان مخفی نیست. همان گونه که بارها از سوی مقامات کشورمان تاکید شده است، دلیل این حمایت، حضور سوریه در رأس محور مقاومت می باشد. جمهوری اسلامی رسما اعلام کرده است حمایت های مستشاری خود را در چهار سطح راهبردی، عملیاتی، تاکتیکی و فنی افزایش داده است. معنای این سخن آن است که عملیات حلب با اشراف و هدایت فرماندهان نظامی و با تجربه ایرانی انجام می شود که در اتاق عملیات مشترک با ارتش سوریه، وظیفه مستشاری و انجام هماهنگی های مربوطه را دارند.
افزایش تعداد شهدای ایرانی در سوریه حاکی از این کمک های مستشاری است که حتی جایی که لازم باشد در عمق میدان حضور پیدا می کنند. این در حالی است که عناصر داوطلب از لبنان، عراق، افغانستان و پاکستان نیز با انگیزه دفاع از حرمین شریفین در برابر تروریست ها تکفیری در میادین نبرد سوریه مشارکت دارند.

دورنمای عملیات حلب
با توجه به اهمیت راهبردی حلب، سرمایه گذاری سنگینی برای آزادسازی این استان صورت گرفته و عملیات های انجام شده تاکنون موفقیت آمیز بوده است. امید می رود با ادامه عملیات و آزادی حلب سایر استان های همجوار (ادلب، رقه، حماه) به طور کامل پاکسازی شده و در نتیجه عقبه گروه های تروریستی با حومه پایتخت قطع شود.
از آن سو، گروه های تروریستی و حامیان خارجی آن ها به خوبی از اهمیت این منطقه آگاه بوده و در نتیجه همه توان خود را برای حفظ آن به کار گرفته اند. به این ترتیب معرکه حلب که برخی آن را «ام المعارک» خوانده اند، یک نبرد سرنوشت ساز خواهد بود.
به رغم پیشروی های قابل توجه ارتش سوریه، عمده پیروزی ها تاکنون در سطح تاکتیکی بوده و هنوز تبدیل به پیروزی های بزرگ و راهبردی نشده است. عواملی چون وسعت مناطق تحت تصرف تروریست ها، در هم پیچیدگی مناطق تحت اختیار دولت و مناطق اشغالی توسط معارضان، وجود شهروندانِ گاه همسو با معارضان در مناطق عملیاتی، انگیزه های ایدئولوژیک گروه های تکفیری برای ادامه نبرد و بالاخره حمایت های مالی و تسلیحاتی خارجی به ویژه از سوی عربستان سعودی و ترکیه، موجب شده است روند آزادسازی مناطق شمالی با زمان و هزینه بیشتری پیش برود.
با این تفاصیل، پیش بینی پیروزی سریع و برق آسا در حلب دور از واقعیت است، اما روندی که با تمام قوا و به ویژه با کمک های متحدان سوریه آغاز شده است، نویدبخش دستاوردهای بزرگی خواهد بود که بار دیگر غلبه محور مقاومت را در برابر جبهه تروریسم و حامیانش به نمایش می گذارد./