- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
(ماهنامه آمريكا از نگاهي ديگر - 1382/03/12 - شماره 102 - صفحه 55)
1 ژوئن 2003
جفري وايت تحليلگر انستيتوي واشنگتن واكنش
احتمالي ايران به يك حمله نظامي پيشگيرانه آمريكا به تسهيلات هسته‌اي ايران را در
كنفرانسي در مورد برنامه هسته‌اي ايران بررسي كرد. در اين كنفرانس كه بخش
سياستگذاريهاي خاورميانه انستيتوي واشنگتن در مقر خود در مركز واشنگتن دي.سي
برگزار كرد، جفري وايت از اعضاي اين انستيتو و تحليلگر اطلاعاتي بازنشسته دولت
آمريكا در امور نظامي و امنيتي، يك حمله نظامي آمريكا يا نيروهاي ائتلاف به
تسهيلات هسته‌اي ايران را بدون شك دربردارنده خطرات بالقوه‌اي ارزيابي كرد و گفت،
هر چند كه نتيجه چنين حمله‌اي قابل پيش‌بيني نيست، اما تاثير عواقب آن در روابط
آمريكا – ايران را به وضوح مي‌توان پيش‌بيني كرد. وايت گفت انگيزه و هدف اصلي
ايران از برنامه هسته‌اي، هر چه كه باشد (دفاعي – بازدارندگي يا تهاجمي)، يك اقدام
نظامي بر ضد برنامه‌اي كه داراي اهميت حياتي ملي براي ايران است، موجب بروز خصومت
درازمدت بين دو كشور خواهد شد.
وي افزود، واشنگتن بايد بداند كه ايران بدون
شك درصدد مجازات عاملان چنين اقدامي برخواهد آمد. عكس‌العمل ايران به چنين حمله‌اي
در ميان‌مدت و درازمدت، حساب شده، مبتكرانه و براي آمريكا و هر كشوري كه در اين
حمله دست داشته باشد، چالش‌آور خواهد بود. وايت افزود، شكي نيست كه ايران هر زمان
كه لازم باشد، صبر خواهد كرد تا حداكثر نتيجه را از اجراي طرح مجازات عاملان چنين
حمله‌اي بگيرد. جفري وايت گفت، عكس‌العمل ايران به حمله نظامي به تسهيلات هسته‌ايش
تا حدودي بستگي به ماهيت چنين حملاتي دارد. اين احتمال قوي وجود دارد كه ايران حتي
در قبال يك اقدام نظامي محدود، عكس‌العملي شديد نشان دهد، وي افزود، با توجه به
دامنه وسيع برنامه هسته‌اي ايران، متوقف كردن يا به تعويق انداختن قابل توجه
برنامه هسته‌اي اين كشور، مستلزم يك حمله گسترده و كامل آمريكا به چندين تسهيلات
كليدي ايران است.
اين تسهيلات بايد يا كاملا تخريب شود، يا
ميزان خسارت وارده، آنها را غيرقابل استفاده سازد. چنين ميزان خسارتي به آساني به
دست نمي‌آيد. وايت افزود، اگر آمريكا حتي در چنين حمله‌اي نقش پشت پرده‌اي داشته
باشد و خود در آن شركت مستقيم نكند، در درازمدت شانس بسيار اندكي براي مصون ماندن
از عواقب منفي آن خواهد داشت.
در واقع عكس‌العمل ايران در قبال حمله كشورهاي
متحد آمريكا، مستقيما متوجه آمريكا خواهد بود.
به گفته وايت، هر چند كه يك حمله مستقيم
آمريكا با موشكهاي كروز و هواپيماهاي جنگي به ايران، بهترين نتيجه مورد نظر (به
عقب افتادن شديد برنامه هسته‌اي ايران) را خواهد داشت، اما چنين حمله‌اي ممكن است
به يك درگيري گسترده و پيچيده بيانجامد كه در آن آمريكا مجبور به تخريب دفاع هوايي
و نابودي توان ايران در حملات تلافي‌جويانه فوري شود. وايت گفت، البته اگر حملات
اوليه نتيجه موفقيت‌آميزي نداشته باشد، آمريكا ممكن است به حمله دوم به تسهيلات
هسته‌اي ايران نيز دست بزند. از ديدگاه وايت واكنش ايران به حمله آمريكا به
تسهيلات هسته‌ايش در سه بعد زماني فوري، ميان‌مدت و درازمدت قابل پيش‌بيني است
وايت توضيح داد، در زمان واكنش فوري، ايران عمدتا به اقدامات دفاعي متوسل خواهد شد
و از حداكثر توان هوايي و نيروهاي هوايي خود در مقابل حمله آمريكا استفاده خواهد
كرد.
علاوه بر آن، ايران ممكن است به هر يك از
نقاطي كه منشا حملات آمريكاست (ناو هواپيمابر، سكوهاي پرتاب موشك)، حمله كند. وايت
گفت: ايران پس از ارزيابي اوليه حمله آمريكا و اين كه هدف حمله آمريكا نابودي
تسهيلات هسته‌اي است يا تغيير رژيم، اقدام به آماده باش نيروها كرده و توان نظامي
پرارزش خود را در سطح وسيع پخش كرده و آمادگي لازم را براي جلوگيري از حملات ديگر
ايجاد خواهد كرد. وايت افزود، علاوه به آن ايران ممكن است با مين‌گذاري و افزايش
قايق‌هاي كشتي و آماده‌باش دفاع موشكي خود در تنگه هرمز، اين تنگه را ببندد و حضور
نيروهايش در جزاير خليج‌فارس را نيز تقويت كند.
به گفته جفري وايت، پس از تكميل حمله آمريكا،
ايران به ارزيابي خسارات وارده به تسهيلات هسته‌اي و تلفات نظامي و غيرنظامي ناشي
از حمله آمريكا خواهد پرداخت. وايت گفت، يكي از خسارات احتمالي حمله آمريكا، بروز
تلفات جاني گسترده ناشي از پخش مواد راديو اكتيو آزاد شده در مناطق مسكوني، در
ميان غيرنظاميان و شهروندان ايراني است كه ممكن است ايران را به استفاده از
سلاحهاي شيميايي يا بيولوژيكي تشويق كند و وضعيت خطرناك و انفجارآميزي را در منطقه
به وجود آورد. وايت افزود، حتي اگر ايران در عكس‌العمل فوري خود فقط به استفاده از
سلاحهاي متعارف متوسل شود، باز مي‌تواند با به ميان كشاندن پاي كشورهاي ديگر
منطقه، به بحران به وجود آمده دامن بزند، يا با حمله به منافع آمريكا در منطقه و
مختل كردن روند عبور و مرور نفتكشها، آمريكا را با يك بحران بزرگ در منطقه روبه‌رو
سازد، وايت گفت، با فرض اين كه يك حمله نظامي به تسهيلات هسته‌اي ايران موجب بروز
درگيري دامنه‌دار و گسترده نشود، ايران در ميان‌مدت با برنامه‌اي حساب شده و دقيق
به حمله تلافي‌جويانه دست خواهد زد، نخستين اقدام ايران يك اقدام تهاجمي سياسي به
آمريكا و نشان دادن آمريكا به عنوان يك متجاوز خواهد بود.
وايت توضيح داد، ايران با تهديد، فشار و تشويق
سعي در جلب حمايت كشورهاي منطقه‌اي كرده و زمينه را براي شروع دوباره برنامه هسته‌اي
خود آماده خواهد ساخت و به موازات آن براي اقدامات تلافي‌جويانه در درازمدت نيز
برنامه‌ريزي خواهد كرد. وايت گفت، هدف اقدامات ايران در درازمدت، جلوگيري از حمله
دوباره آمريكا به تسهيلات اتمي خود يا بطور كلي سرنگوني حكومتش خواهد بود. زيرا
شكي نيست كه ايران به بازسازي برنامه هسته‌اي خود اقدام خواهد كرد. مگر اين كه
شمار بزرگي از دانشمندان و متخصصين هسته‌اي ايران در اين حمله كشته شده باشند.
وايت افزود، يكي ديگر از نتايج حمله آمريكا، تسريع و تعجيل ايران در اجرا و تكميل
برنامه هسته‌اي و موشكي با هدف دستيابي هر چه سريعتر به توان بازدارندگي هسته‌اي و
موشكي خواهد بود كه خود مستلزم تشديد تمهيدات امنيتي و حفاظتي و سري نگاه داشتن
فعاليتهاي هسته‌اي است.
وايت گفت، به علاوه تهران طراحي و اجراي حملات
نامتعارف به منافع و اهداف پرارزش آمريكا و همپيمانانش را آغاز خواهد كرد از جمله
استفاده از حزب‌الله براي حمله به اسرائيل با موشكهاي بلندبرد از جنوب لبنان حملات
غيرمتعارف به نيروهاي متحد آمريكا در خليج‌فارس، حمايت مالي از عمليات تروريستي
ضدآمريكايي در داخل و خارج از آمريكا، وايت در ادامه همين مبحث گفت، نهايتا رژيم
ايران با استفاده از حمله آمريكا مي‌تواند حمايتهاي سياسي داخلي را كسب كند و همه
نيروهاي سياسي خواستار سازش با آمريكا را اگر كاملا از صحنه سياست حذف نكند، در
موضع دفاعي قرار خواهد داد.
جفري وايت گفت، حمله نظامي آمريكا به تسهيلات
هسته‌اي ايران، عواقب و پيامدهاي متعددي به دنبال خواهد داشت، آمريكا بايد پس از
چنين حمله‌اي آماده يك درگيري درازمدت با ايراني باشد كه از هر فرصتي براي حمله به
نقاط ضعف آمريكا استفاده خواهد كرد. وايت گفت، واشنگتن بايد منافع و مضرات روبه‌رو
شدن با عكس‌العمل اقدامات سري و خصومت‌آميز بيشتر ايران پس از چنين حمله‌اي را با
ايراني كه در زمان نه چندان دوري مجهز به سلاح اتمي خواهد شد، مورد مقايسه قرار
دهد، وايت افزود، به علاوه وانشگتن بايد منافع كوتاه‌مدت به عقب افتادن برنامه
هسته‌اي ايران را با پيامدهاي درازمدت احتمالي تضعيف نيروهاي حامي بهبود روابط دو
كشور در داخل ايران بسنجد.
جفري وايت پيشنهاد كرد، آمريكا پس از حمله
نظامي به ايران، بايد با گروگان گرفتن منافع و برنامه‌هاي پرارزش ديگر ايران، نشان
دهد كه هرگونه اقدام خصمانه نسبت به منافع آمريكا، ضرر بيشتري را متوجه ايران
خواهد كرد. علاوه به آن، آمريكا بايد آماده حمايت و دفاع از آن گروه از هم‌پيمانان
خود كه در دسترس حملات ايران قرار دارند، باشد.
ش.د820369ف
