(روزنامه آفتاب يزد ـ 1394/06/18 ـ شماره 4422 ـ صفحه 2)
بالاخره به سر منزل مقصود رسید و دوباره درمقابل لنزها و فلاشهای سفید دوربینها و ضبط صوتهای خبرنگاری ، پس از 24ماه دوری قرار گرفت. پیش از آن، در طول دوسالی که از روی کارآمدن دولت تدبیر و امید میگذرد، تنها در محافل و مجامع دلواپس و همراه با دلواپسان حضور مییافت اما اکنون به همت دوستانش در کمیسیون ویژه بررسی برجام (برنامه جامع اقدام مشترک)، مجالی تازه یافته است تا دیگر بار علاوه بر آنکه نقل رسانهها شود، به نام بررسی برجام، از عملکرد شش سا... خود همان عملکردی که منجر به صدور 6 قطعنامه بی سابقه شورای امنیت شد که شدیدترین فشارهای اقتصادی را به کشور وارد ساخت و حسن روحانی و دیپلماتهای مدبرش پس از دو سال توانستند تا حدی این موضوع را تلطیف کنند تا این روزها اقتصاد کشور نفسی بهتر بکشد. مبرهن است که سعید جلیلی مردی با موها و محاسنی جو گندمی و عینکی مربعی در حالی که همواره لبخندی تصنعی بر گوشه لبانش خودنمایی میکند، تاب دیدن پیروزی ها، موفقیت ها، دستاوردها و مهم تر از همه محبوبیت ملی و همگانی جانشینش را ندارد و از همینروی به هر دستاویزی متصل میشود تا با کمک دوستانش در کمیسیون برجام، توافق جامع را ضعیف جلوه دهد بلکه شاید بتواند مرهمی باشد برای تمامی آنچه محمد جواد ظریف در طول دو سال به دست آورد.
عدم استفاده از ظرفیت و فرصت عامل شکست تیم ظریف!
سعید جلیلی همان کسی است که 6 سال با استفاده از دو واژه فرصت و ظرفیت لوکوموتیو دیپلماسی کشور را از ریل خارج نمود و بر آن بود تا به جهانیان بیاموزد که میتوان فرصتها را به ظرفیت تبدیل کرد و ظرفیتها را به فرصت! و با بهرهگیری از این سیاست، دو دستاورد تاریخی را برای این کشور به ارمغان آورد: یکی عکسهای یادگاری با کاترین اشتون ، نماینده عالی اتحادیه اروپا، و دیگری هم 6 قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد. از سال 86 تا سال 92.
آقای جلیلی! پذیرش غنیسازی در گفتگوی مسقط بود نه مذاکرات هستهای
سعید جلیلی همان کسی است که اگر روزی اخبار صدا و سیمای وی و اشتون را در میکزونهای خبری در حال عکسگرفتن نشان نمی داد، تعجب همگان را بر میانگیخت، حالا در طول دو هفته گذشته با جلوس بر پشت میزگردی همراه با دوستانش، برجام را ضعیف جلوه میدهد. به طوری که روز دوشنبه با حضور در هفتمین جلسه بررسی برجام با بیان اینکه «کاری کردم که غربیها و آمریکاییها مولفههای توافق خوب و همینطور حق غنی سازی را پذیرفتند» گفت: «جمهوری اسلامی از حدود 100 حق مسلم خود از برجام و اسناد ضمیمه صرف نظر کرده است.» وی همچنین در ادامه اظهار داشت:« آوردههای سیاسی ما در زمان تحویل پرونده پذیرش حق هستهای ایران مطابق NPT، وادارسازی طرف مقابل مبنی بر کنار گذاشتن پس شرطها در مذاکرات، عدم استثناء شدن فعالیتهای هستهای ایران، پذیرش مولفههای توافق خوب از طرف مقابل، حمایت به اتفاق کشورهای عدم تعهد از حق هستهای، وادار کردن طرف مقابل به ویژه آمریکاییها مبنی بر پذیرش حق غنی سازی ایران و ... بود.» این در حالی است که روز گذشته علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی، در پاسخ به این اظهارات جلیلی بیان کرده است: « وقتی که به وزارت خارجه رفتم با توجه به سوابقم در موضوع هستهای به دنبال راه حل بودم . روابط ما با عمان هم بسیار خوب بود و برادرانمان برای وساطت اعلام آمادگی کردند به همین جهت یادداشتی دادیم که اگر آمریکاییها حاضرند با پذیرش حق هستهای ایران و لغو تحریم وغیره گفتگو کنند. در بهار 91 ، در گفتگوی مسقط، آمریکاییها حق غنی سازی ایران را به رسمیت شناختند و بعد از آن بود که دولت جدید آمد و مذاکرات را پیگیری کرد.»
جلیلیِ طلبکار!
احتمالا آقای جلیلی روز دوشنبه ذکر دستاوردهای دیگرش چون صدور 6 قطعنامه شورای امنیت و انتقال ایران به بند هفتم منشور ملل متحد مبنی بر « اقدام شورای امنیت در موارد تهدید علیه صلح، نقض صلح و اعمال تجاوز» را فراموش کرده و شاید هم صلاح ندانسته است از این دستاوردهایش هم، یادی کند. صحبتهای جالب جلیلی به همین جا ختم نشد و در ادامه اظهار داشت:« داشتههای راهبردی هم داشتیم که عبارت بودند از بیاعتبار کردن به کارگیری گزینه نظامی، ناامید سازی دشمن از تحریمها، شکل گیری اقتصاد مقاومتی، ناامید سازی دشمن از فتنه 88، ثبات جایگاه منطقهای ایران از جمله آوردههای ما در این دوران بود و در چنین شرایطی پرونده را تحویل دادیم.» بدین ترتیب میتوان از مجموعه سخنان جلیلی اینگونه استنتاج نمود که تک تک مردم کشور هم میبایست یک چیزی دستی به وی بدهند.
صحبتهای جلیلی مصرف شخصی دارد!
«ببینید جناب آقای جلیلی! بحث دیپلماسی کلاس فلسفه نیست، آنچه مردم میبینند این است که شما چند سال است مسئول پرونده هستهای هستید، یک قدم هم پیش نرفته ایم، تحریمها بیشتر شده و هر روز فشارش بر روی مردم میآید. هنر دیپلماسی این است که حق هستهای را حفظ کنید و در عین حال تحریمها کاهش پیدا کند و بر آن اضافه نشود».این جملات را علی اکبر ولایتی رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، در سومین مناظره تلویزیونی خطاب به جلیلی بر زبان آورده بود. دکتر ولایتی در بخش دیگری از آن مناظره به جلیلی گفت:« دیپلماسی این نیست که برویم و در کشور دیگر خطابه بخوانی» و این سخنان در آن زمان، نشان از آن داشت که سیاستهای فرصت سوز و عاری از ظرفیت سعید جلیلی صدای اصولگرایان سنتی چون علی اکبر ولایتی را هم درآورده بود. هنگامی که حسن روحانی در انتخابات 24 خرداد 92 برگزیده شد تیمی متشکل از ورزیده ترین دیپلماتها و کارشناسان کشور را انتخاب کرد.
سیاستهای اتخاذ شده توسط تیم زبده مذاکره کننده بارها تحسین مردی را برانگیخت که خودش در سپهر دیپلماسی کشور مویی سپید کرده بود و پیراهن هایی را پاره. از همین روی دکتر ولایتی بعد از حصول توافق هستهای نیز بارها از تریبونهای گوناگون در برابر دلواپسان و تندروها از برجام دفاع کرد. روز گذشته نیز در واکنش به افاضات جلیلی مبنی بر این که ایران در توافق هستهای از 100 حق مسلم خود کوتاه آمده است گفت:« اظهاراتی که از سوی آقای جلیلی روز دوشنبه در مجلس مطرح شد نتیجه بررسیهای خود ایشان است.» و نشان داد که حنای جلیلی و همفکرانش از مدتها پیش در میان بزرگان رنگی ندارد.
واکنش چهرههای شاخص به صحبتهای جلیلی
تا هنگام نگارش این گزارش واکنش به صحبتهای روز دوشنبه جلیلی همچنان ادامه داشته و بسیاری از چهرههای شاخص نظام به این بیانات وی عکس العمل نشان داده اند بهطوری که حمید بعیدی نژاد، رئیس تیم کارشناسی مذاکرات هسته ای، روز گذشته در پاسخ به این صحبت جلیلی که
ایران از 100 حق مسلم خود کوتاه آمده، گفته است: « اگر حقی وجود داشته باشد هیچ نوشتهای نمی تواند آن را از بین ببرد. در حقوق بینالملل، حق یا ذاتی است و یا در یک معاهده بینالمللی باید شناسایی شود.» محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت نیز صبح سه شنبه قضاوت درباره این سخنان جلیلی را به مردم سپرده و اظهار داشته است:« ملت ما هوشمند است. ما دو سال وقت داشتیم و سریع وارد عمل شدیم و در کمتر از دو سال وعده رئیس جمهور را عملیاتی کردیم. آقای روحانی قول داد که با عالیترین مقامها وارد مذاکره شود تا موضوع هستهای را حلوفصل کند که این کار صورت گرفت.
مردم ما زیرک هستند و به خوبی این مسئله را قضاوت خواهند کرد.» احمد شوهانی، نماینده مجلس نهم و عضو کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی نیز درباره این سخنان جلیلی خاطر نشان کرده است:« جلیلی ذهنیات خود را منتقل میکند، این آقا اصلا مایل به توافق نبوده و نیست، مگرنه خودش توافق میکرد، او خیلی از کشور زمان گرفت و هزینه کرد.جلیلی اصلا به جلسات مجلس نمی آمد و ما میگفتیم ایشان چرا برای ادای توضیحاتی به خانه ملت نمی آید.»
نکته حائز اهمیت آن است که بسیاری از اصولگرایان هم سیاستهای اخذ شده توسط جلیلی و تیم مذاکره کننده دولت گذشته را قبول ندارند و جلیلی حتی در میان همفکرانش هم حائز جایگاه نیست. چراکه محمدحسن ابوترابیفرد، نایب رئیس مجلس و عضو کمیسیون ویژه برجام، در یکی از جلسات کمیسیون بررسی برجام بیان کرده است:«آقایانی که انتقاد میکنند و همه چیز را زیر سوال میبرند، آیا مدل بهتر از این مدلی که دولت به توافق رسیده است، دارند؟ پس ارائه دهند. تیم مذاکرهکننده توانست برخلاف دولت قبل که باعث شد ایران به ذیل فصل 7 منشور سازمان ملل متحد برود، ما را از ذیل این فصل منشور ملل خارج کند.» تمام این واکنشها در پاسخ به صحبتهای سعید جلیلی حاکی از آن است که متن برجام آنقدر قوی بوده است که جای هیچ حرف و حدیثی را حتی در میان اصولگرایان نیز باقی نمیگذارد و برجام یک وحدت رویه را در میان تمامی طیفهای سیاسی ایجاد کرده است. البته به غیر از جبهه دلواپسان!
اظهارنظرهای جلیلی، انتخاباتی است!
بسیاری از کارشناسان این صحبتهای جلیلی را ناشی از عدم آشنایی وی به اصول دیپلماسی میدانند و مذاکرات در زمان وی را تنها آسیب رسان به سپهر دیپلماسی کشور میپندارند. از جمله علی بیگدلی، کارشناس مسائل بینالملل، در گفتگویی در رابطه با اظهارنظرهای سعید جلیلی درکمیسیون بررسی برجام و ادعای او در رابطه با عملکرد نامناسب تیم مذاکرده کننده هستهای دولت روحانی گفت: نظر آقای جلیلی مبتنی بر عملکرد دو گروه نیست بلکه مبتنی بر مسائل سیاسی است و چون به انتخابات نزدیک میشویم اینگونه اظهار نظرها قابل پیش بینی است. وی با توجه به اهمیت قضاوت مردم ایران در باره عملکرد سعید جلیلی در مذاکرات هستهای گفت: قضاوت با مردم است . در دوره ایشان ما به چه نتیجهای رسیدیم؟ تاریخ دارای فرآیند و برآیند است که فرآیندش چندان مهم نیست بلکه این برآیندش است که مهم است. برآیند و دستاورد آقای جلیلی در دوره ریاست بر تیم مذاکره کننده هستهای چه بوده است؟ اگر مذاکرات به ریاست ایشان ادامه پیدا میکرد چه نتیجه مثبتی عاید کشور میشد؟ این استاد دانشگاه در مقایسه سعید جلیلی و محمد جواد ظریف گفت: آقای سعید جلیلی از ابتدائی ترین ابزار و مهارت دیپلماسی یعنی تسلط به زبان انگلیسی محروم است. برای اولین بار از زمان فتحعلیشاه تا کنون ما در سیاست خارجی خود کسی مانند دکتر ظریف را با این سطح دانش و توانایی دیپلماتیک در کشور داریم. همانطور که آقای جلیلی با اخم وتخم به نتیجه نرسیدند اما آقای ظریف با گشاده رویی و سعه صدر و دانش به نتیجه رسید.
انصاف در حد یک جمهوریخواه!
صادق زیباکلام، کارشناس مسائل سیاسی و استاد دانشگاه نیز در واکنش به سخنان جلیلی گفته است: آقای جلیلی، دوستانشان در جبهه پایداری، نزدیکان به آقای احمدینژاد و درمجموع دلواپسان، در داخل ایران اگر ذرهای بهاندازه جمهوری خواهان آمریکایی که به امتیازات کسبشده از سوی ایران در توافق وین اذعان دارند انصاف میداشتند اینگونه توافق هستهای وین را زیر سوال نمیبردند. وی اضافه کرده است: اگر بر اساس توافق وین ایران و گروه 1+5 به این واقعیت رسیده باشند که ماست سفید است و زغال سیاه، سعید جلیلی باانگیزههای سیاسی و جناحی تلاش میکند که بگوید آنچه در وین درباره سفید بودن ماست و سیاه بودن زغال بهدستآمده است درست نیست. این استاد دانشگاه بیان کرده است: اشکال کار این است که چرا ایشان بعد از دو سال تازه به یادش افتاده است که چه دستاوردهایی داشتهاند. چرا تا قبل از انتخابات 24 خرداد یکبار این دستاوردهای خود را رسانهای و علنی نکردند و اصلاً از همه اینها مهمتر چرا این دستاوردهای ایشان عملیاتی نشد و بعد از 6 سال حضور بهعنوان مذاکرهکننده هستهای نتیجه و خروجی مذاکراتی آقای جلیلی و تیم او تنها افزایش تحریمها و تهدیدها علیه ملت ایران شد.
دلواپسان: آمریکاییها راستگویند!
آنچه مبرهن است این است که کار در کمیسیون ویژه برجام به نام بررسی برجام و به کام تضعیف این متن و دفاع از عملکرد سعید جلیلی تمام میشود و همین امر هم اعتراض دیپلماتهای هستهای مان را در پی داشته است.به طوری که عباس عراقچی خطاب به یکی از نمایندگان دلواپس در یکی از جلسات کمیسیون بررسی برجام که روز گذشته از صدا و سیمای دلواپس پخش شد در واکنش به سخنان ابراهیم آقا محمدی نماینده مردم خرم آباد که گفته بود:« دوستان وزارت خارجهای به خاطر رفتار با آمریکاییها، در کمیسیون به گونهای دیگر سخن میگویند»، اظهار داشت: «آقای آقامحمدی اگر توهین کنید جوابتان را میدهم. مانند آن زمان که گفتید اینها خوابشان برده بود».
حمید رسائی عضو جبهه پایداری و یکی از دلواپس ترین نمایندگان مجلس نهم نیز در این جلسه به عنوان یکی از مهمانان ثابت کمیسیون خطاب به عراقچی گفته است:«ما سیاسی هستیم، ما جناحی هستیم یا هر اسمی که روی ما میگذارید، اما رهبری به عنوان ناظر مطلع و منصف میگویند قرار شد مذاکره کنید تا تحریمها برداشته شود اما تحریمها برداشته نشده است. شما سوسنگرد را آزاد کرده اید، اما خرمشهر و آبادان را دادهاید به آنها. تا به حال ثابت شده هر چه امریکاییها گفتهاند راست بوده است، تا حالا ثابت شده آنها دولت راستگویانند.»عباس عراقچی نیز در پاسخ به او گفته است:« عجیب است که استناد شما به دولت امریکا است، این دولت قصد داشته 6 بار به ایران حمله کند، اما الان به کنگره میگوید بعد از 15 سال برای حمله در جایگاه بهتری هستیم. در واقع، دشمنی که به دنبال تغییر حکومت بود و دائما میخواست حمله کند، تحریمها را برخواهد داشت و غنی سازی ما را به رسمت میشناسد.» این مذاکره کننده ارشد ایران اضافه کرده است:« متاسفانه داخلیها ابهت مردم ایران را میشکنند. شما که خود را با کنگره مقایسه میکنید، بروید ببینید که آیا آنها به بند بند برجام گیر میدهند؟ آنها دائما به اوباما میگویند چرا متحدان مان را در منطقه به ایران فروخته اید؟ » از همین رو این پرسش میتواند مطرح باشد وقتی که علیرضا زاکانی یکی از اصلی ترین و جدی ترین منتقدان برجام عهدهدار ریاست کمیسیون بررسی برجام باشد و سعید جلیلی مهمان هر روز و هر هفتهاش، چه نتیجهای دربر خواهد داشت؟
http://aftabeyazd.ir/?newsid=13213
ش.د9402524