اجرای به هر قیمت توافق جایگزین توافق به هر قیمت

نحوه خارج کردن قلب رآکتور اراک بدون عقد قرارداد جدید نشان می‌دهد اجرای به هر قیمت توافق (برجام) جایگزین توافق به هر قیمت شده است!

رجانیوز با اشاره به خارج کردن قلب رآکتور اراک آن هم در سالگرد شهادت شهید احمدی روشن نوشت: اجرای این تعهد توسط سازمان انرژی اتمی- درست در زمانی که آمریکا به لطایف‌الحیل مختلف در حال بازگردان تحریم‌های خود می‌باشد- به قدری منجر به ذوق زدگی دشمنان دیرینه کشور شده است که پایگاه اینترنتی روزنامه «هیل»، (تحت مالکیت کنگره آمریکا)، ساعاتی بعد از انتشار خبر خروج قلب رآکتور اراک نوشت: «پیشرفت ایران، (در اجرای برجام)، سریع‌تر از آن چیزی است که تحلیل‌گران انتظار داشتند.»

مجید تخت روانچی در حاشیه نشست بااعضای هیئت رئیسه اتاق بازرگانی ایران و مدیران عامل 8 بانک کشور در جمع خبرنگاران در خصوص مشخص نبودن زمان اجرای برجام گفت: «یکی از تعهدات ما این است که رآکتور اراک نوسازی شود، تمام آنچه که قرار بود در اراک انجام شود در حال اجراست.»

باید به این نکته اشاره کرد که قلب راکتور اراک تا قبل از روی کار آمدن دولت یازدهم بیش از 80 درصد آن پیشرفت داشته و حاصل زحمات چندین و چند ساله دانشمندان هسته‌ای این مرز و بوم است و خروج آن به معنی نابود کردن یکی دیگر از سرمایه‌های راهبردی کشور است.

رجانیوز خاطرنشان کرد: خروج قلب راکتور اراک در زمان فعلی برخلاف برجام است؛ زیرا مطابق برجام قرار بوده یک توافق رسمی بین ایران و برخی از کشورهای 5+1 انجام بگیرد و مطابق این توافق مسئولیت‌های طرفین نیز مشخص شود. در همین راستا در بخشی از برجام آمده است: «اعضای 5+1 و ایران، پیش از رسیدن به روز اجرا، یک سند که در آن تعهدات محکم آنها در پروژه مدرن‌سازی اراک بیان شده است را جمع‌بندی خواهند کرد که یک مسیر مطمئن روبه‌جلو برای مدرن‌سازی راکتور فراهم نموده و مسئولیت‌های به عهده گرفته شده توسط اعضای 5+1 بویژه در حوزه‌های کلیدی نظیر طراحی، بازبینی طراحی و صحه‌گذاری، ساخت قلب راکتور، طراحی، ساخت و تأمین سوخت، ایمنی و امنیت، پسمانداری یا پردازش سوخت مصرف شده، همین طور تأمین مواد، تجهیزات و سیستمهای ابزار دقیق و کنترل، و قراردادهایی که متعاقباً منعقد خواهد شد.»

در قسمتی دیگر از برجام نیز در این رابطه می‌خوانیم: «کشورهای مشارکت کننده از گروه 5+1 و ایران اقدام به شروع بررسی‌ها راجع به یک سند رسمی که تا قبل از «روز اجرا» تکمیل خواهد شد، می‌نمایند که در آن تعهد محکم مشارکت کنندگان گروه 5+1 در طرح مدرن‌سازی نیروگاه آب سنگین اراک مورد تصریح قرار گرفته و مسئولیت‌هایی که مشارکت کنندگان گروه 5+1 برعهده خواهند گرفت، تعریف می‌شود.»

در حالی که گفته شد قرار است باز طراحی راکتور اراک با مشارکت چین و همکاری ایالات متحده آمریکاصورت گیرد و همچنین عراقچی در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با تأیید موضوع به این نکته اشاره کرد که ایران در حال امضاء توافق با چین برای مدرنیزه کردن راکتور اراک است؛ اما تاکنون هیچ قرارداد رسمی که مطابق با برجام «تعهدات محکم»، «مسیر مطمئن رو به جلو» و «مسئولیت‌های مشارکت کنندگان» را به طور دقیق مشخص کند؛ بین دو طرف منعقد نشده است. به این ترتیب خروج رآکتور اراک تنها یک اقدام شتاب زده است که در صورت نقض عهد طرف مقابل- که تاکنون به کرار شاهد آن بودیم- حق اعتراض را از ایران خواهد گرفت زیرا تاکنون توافق اجرایی مشخصی که مسئولیت‌های طرف مقابل در آن اعلام شده باشد منعقد نگردیده است.

از سوی دیگر اقدام مذکور علاوه بر برجام برخلاف شروط مقام معظم رهبری نیز هست؛ زیرا در نامه ایشان به رئیس جمهور در رابطه اجرای برجام هرگونه اقدام در مورد نوسازی کارخانه اراک را منوط به «قرارداد قطعی و مطمئن درباره طرح جایگزین و تضمین» کرده است.