در بخش پایانی مطالب مربوط به نمک، به چند روایت از حضرات معصومین (ع) و نیز به چند ضرب المثل در فرهنگ رایج کشورمان ایران اشاره می کنیم تا خوانندگان عزیز با بکار بستن توصیههای ذکر شده در زمینه استفاده از نمک اصلی و سالم، نسبت به سلامت خود و اطرافیان کوشا باشند.
امام باقر(ع): اگر مردم می دانستند که در نمک چه خواصی است، خود را جز با آن درمان نمی کردند. (1) « طبیعی است که نمک درمانگر، حتماً باید سالم و بدون افزودنی های شیمیایی باشد.»
حضرت علی (ع): هرکس غذا را با نمک آغاز کند، هفتاد درد و دردهای بسیار دیگری که کسی جز خداوند آنها را نمی داند، از وی دور می ماند.(2)
امام صادق(ع): هرکسی بر نخستین لقمه از غذای خود نمک بپاشد، کک و مک صورت او از میان می رود.(3)
رسول خدا(ص): هرکس پیش و پس از هر چیز خوراکی، نمک بخورد، خداوند سیصدو سی نوع بلا را که کمترینش جذام است، از او بر می دارد.(4)
حضرت علی (ع): اگر در سفره ای نمک طعام نباشد، ملائکه حاضر نمی شوند، صحت بدن وجود ندارد و سفره برکت نخواهد داشت.(5) 2
اما بد نیست نگاهی هم به مفهوم و جایگاه نمک در فرهنگ رایج کشورمان بیندازیم.
عبارات و مثل های فراوانی با موضوع نمک در ادبیات و فرهنگ ایران زمین به چشم می خورد، عباراتی چون« نمک پرورده شما هستم»، « نمک خوردی، نمک دان را شکستی»، « نمک او را خورده ام و نمی توانم به او خیانت کنم» و ...
نمک شناسی: کسی که لطف بنده خدا را قدر شناس نباشد، یا فردی که در مورد اهمیت نمک آشنائی نداشته باشد، کفته می شودکه فلانی نمک نشناس است.
نمک گیر شدن: آنقدر هدیه نمک ارزش والایی در فرهنگ ما داشته، که هر گونه هدیه ای هرچند بزرگ، با نمک مقایسه می شده است یا هرنوع خوراکی که به فردی تعارف می شده، با نمک گیر شدن مقایسه می شده است.
درگذشته اگر کسی از شهری به شهر دیگر مثلا از چهارمحال بختیاری به طالقان می رفت، حتماً می بایست نمک شهر خود را برای میزبان می آورد، چنانچه به محض ورود او، میزبان به دستش نگاه می کرد که اگر نمک همراهش نبود، به شوخی به وی می گفت:« بشکند دستی که نمک ندارد.»3
هر نمک که به صورت سنتی تهیه . تصفیه شود، خوب است. در حال حاضر دو نوع نمک در بازار وجود دارد.یکی نمکی که به صورت شیمیایی ید دار شده است و دیگری نمکی که به صورت طبیعی در آن ید وجود دارد. ید طبیعی محیط را آلوده نمی کند، و اگر بدن نیاز به آن نداشته باشد آن را دفع می نماید.ولی نمک هایی که به صورت صنعتی یددارشده باشند، به سختی در آب حل می شوند،که نشان دهنده ناخالصی شدید آنها است ضمن آنکه ید شیمیایی موجود در آنها به جای حد اکثر PPM 4/237/6 PPM 2/4 است که موضوع بسیار خطرناکی است.5 (پایان)
[1] - عضو موسسه احیاء طب جامع ایرانیان و عضو جامعه اسلامی حامیان کشاورزی سالم ایران.
[2] - 1 تا 5، دانش نامه احادیث پزشکی، محمد ری شهری، ترجمه دکتر حسین صابری، قم، دارالحدیث، 1383.
[3] - بهداشت تغذیه از دیدگاه حکمای پزشکی ایرانی، حکیم دکتر حسین روازاده، صص 124و 125.
[41] - واحد اندازه گیری نمک.
[5] - اگر چه دستان ناپیدای دشمن، به دروغ در خصوص یددار بودن نمک صنعتی و فاقد ید بودن نمک طبیعی و خدادادی تبلیغ نماید!!