وضعیت بورس هیجانی است اما رکود بر اقتصاد حاکم است

شرایط بازار سرمایه با وضعیت اقتصادی همخوانی ندارد و جو هیجانی بر بازارهای مالی حاکم شده است.

این تحلیل را روزنامه وقایع اتفاقیه منتشر کرد و نوشت: رکود، واژه‌ای است که در سه سال اخیر، اکثر کارشناسان و فعالان اقتصادی با آن سر و کار زیادی داشته‌اند. اقتصاد ما، یک اقتصاد دولتی است، بنابراین بسیاری از صنایع چشم امیدشان به دستان دولت است.

این روزنامه اصلاح‌طلب می‌افزاید: پس از دی 1392 که بازار سهام بعد از یک دوره پرتلاطم و صعودهای پی‌درپی، روند نزولی به خود گرفت، بیشتر کارشناسان معتقد بودند این روند به زودی متوقف می‌شود یا دست کم بازار ثابت می‌ماند اما از دی 1392 تا دی 1394 بازار، کمتر شاهد صعود بود و ریزش‌های بازار به طور مداوم تکرار می‌شد، حتی در برخی مقاطع، کارشناسان نسبت به این موضوع هشدار دادند که با این روند به طور حتم، بخشی از منابع از بازار خارج می‌شود. نشانه آن را هم کاهش ارزش معاملات و حتی دفعات معاملات بیان می‌کردند که این نشانه‌ها در نیمه‌های سال 1393 به طور کامل مشهود بود. مجموع اتفاق‌هایی که در بازار سهام رقم خورد، نشان می‌داد فعالان بورس بیش از هر زمان دیگری به آینده بدبین شده‌اند و تمایلی به آورده جدید ندارند، حتی این موضوع در زمانی که توافق اولیه هسته‌ای میان ایران و شش قدرت جهانی صورت گرفت، بازار رشد چندانی نکرد و روز پس از توافق اولیه، بورس منفی شد.

در ادامه این تحلیل خاطرنشان شده است: اتفاقات سال 1394 تا قبل از اجرایی شدن برجام نیز برای بازار نتیجه دلچسب و امیدوارکننده‌ای نداشت. بیشتر کارشناسان و فعالان بازار هم بهبود روند بازار را منوط به دو موضوع می‌دانستند. یکی تغییرات و بهبود وضع سیاسی کشور و دیگری، ورود سرمایه‌های خارجی که بتواند هزینه‌های تولید را برای بنگاه‌های بخش خصوصی کاهش دهد اما از نیمه دوم سال 1394 به بعد، تا زمانی که توافق نهایی انجام شده و برجام اجرا شد، به طور کلی فضای بازار بین بیم و امید رفت و برگشت داشت و نشانه‌های زنده بودن بازار با خبرهای کوتاه درباره بهبودهای اقتصادی بروز می‌کرد. با لغو تحریم‌های ایران و آشکار شدن آثار آن که با عقد قراردادهای بزرگ میان ایران با کشورهای خارجی به منصه ظهور رسیده است، شاخص‌های بورس اوراق بهادار تهران به تبعیت از این فضا، در روزهای اخیر رکوردهای کم‌سابقه‌ای به ثبت رسانده است. رشد بازار سرمایه در چند وقت اخیر، به دلیل خوش‌بینی‌هایی بود که در این مدت در میان سرمایه‌گذاران این بازار رخ داده است؛ خوش‌بینی‌هایی که همیشه ریشه در اجرائی شدن برجام دارند و اصلی‌ترین دلیل رشد صعودی بازار سرمایه به شمار می‌روند. اما نکته‌ای که وجود دارد این است که متأسفانه بخش عمده‌ای از این رشد در صنایع و شرکت‌هایی اتفاق افتاده که از لحاظ بنیادی در شرایط خوبی به سر نمی‌برند؛ صنایعی همچون خودروسازی که از قضا نیز اصلی‌ترین محرک به ویژه روانی رشد بازار محسوب می‌شود. این روزنامه می‌نویسد: نکته‌ای که در این میان وجود دارد این است که تقریباً اکثر کارشناسان بازار بورس اعتراف می‌کنند این رشد بازار متناسب با وضعیت کلان اقتصادی کشور نیست. در طول این مدت، تمامی بازارهای بورس دنیا به ویژه کشورهای نفت محور با ریزش شاخص همراه بودند اما ایران در لیست ریزش بازار بورس قرار نگرفته است؛ یعنی عملاً به واسطه افت جهانی قیمت نفت در چند ماه گذشته، بورس کشورهایی که تولید کننده نفت هستند مثل کشورهای عربی یا حتی مثل آمریکا، همه با افت شاخص مواجه شدند اما بورس تهران نه تنها ریزش را تجربه نکرده، بلکه روند صعودی نیز در پیش گرفته است. تجربه نشان داده، بورس ما همیشه رفتارهای هیجانی داشته است؛ یعنی زمانی که یک انتظار مثبت در جامعه شکل می‌گیرد، بازار بیش از آن چیزی که در واقعیت وجود دارد، عکس‌العمل نشان می‌دهد و رشد می‌کند. این در حالی است که در زمان‌هایی که انتظار منفی وجود دارد، بازار نیز بیش از حد افت می‌کند.