توطئه بزرگ خارجي براي آغاز جنگ طايفه‌اي در عراق (بخش دوم و پاياني)

(روزنامه اطلاعات – 1394/11/12 – شماره 26366 – صفحه 12)

تجزيه؛ خواب شوم دشمنان

** متاسفانه بحران مالي و جنگ عليه تروريست‌ها و داعش همچنان ادامه دارد و افت قيمت نفت به اين بحران دامن زده است.قيمت نفت کم است در حاليکه هزينه‌هاي استخراج نفت هم بسيار بالاست.مسائل سياسي، وضعيت عراق در کل، مناسب نيست و مشکلات فراواني ميان گروه‌هاي سياسي يا نهادهاي دولتي وجود دارد البته تلاش مي‌کنند براي اين‌که بتوانند با يکديگر کنار بيايند و مشکلات را حل کنند.شخصا بر اين باورم که کار سخت است، چرا سخت است؟ چون متاسفانه برخي گروه‌ها به جاي اينکه دنبال منافع ملي و مردم باشند به فکر منافع حزبي و جناحي خود بوده اند.بايد در تفکر و نگرش خود تغيير ايجاد کنند. اقليم کردستان هم شما خودتان مطلع هستيد که مشکلات خاص خودش را دارد.

شايد علت يکي از اين مشکلات، بحران‌هاي مالي و سياسي باشد.البته يکي از دلايل مشکلات در عراق و اقليم هم خلاء جلال طالباني در عرصه سياسي است، ولي در کردستان اين خلاء بيشتر به چشم مي‌آيد.متاسفانه بيماري آقاي طالباني به نوعي مديريت سياسي در اقليم کردستان را يکطرفه کرده است .در زمان گذشته،‌ هماهنگي‌هاي لازم ميان آقاي طالباني و آقاي بارزاني وجود داشت و در آن زمان دسترسي و امکان بيشتري براي حل مشکلات وجود داشت ولي در حال حاضر اين معادله به هم خورده است.

مشکل ديگر، مسئله داعش است. حضور اين گروه در عراق و سوريه هم بحران ايجاد کرده است. اما خوشبختانه اقليم کردستان توانست پيشروي داعش را متوقف کند، نيروهاي پيشمرگه جلوي پيشروي داعش را گرفتند و در ادامه توانستند حدود 90 درصد مناطق زير سلطه داعش را آزاد کنند و از جمله شهر سنجار که اخيرا آزاد شد.درحال حاضر مناطق اندکي از اقليم کردستان که شايد کمتر از 10 درصد باشد، باقي مانده است که در تصرف داعش است و انشاءالله در آينده نزديک هم اين مناطق از سيطره داعش آزاد شود.

* بحث اختلاف نظرها ميان طالباني و بارزاني، درگيري در منطقه کردستان و حمله به دفاتر احزاب که رسانه‌هاي خارجي به آن اشاره کرده بودند و بحث دخالت نظامي ترکيه در شمال عراق که بارزاني از آن استقبال کرد، ارزيابي شما از اين مسائل چيست؟

** اولا هيچ درگيري ميان اتحاديه ميهني کردستان و حزب دموکرات وجود نداشته است و به نظر من، در آينده هم نخواهيم داشت.ولي اختلافاتي که بود، بعد از آنکه جنبش تغيير يا گوران و بعضي گروه هاي سياسي ديگر تظاهراتي را برگزار کردند، مسائلي پيش آمد.طبعا اختلافاتي وجود دارد و اين اختلافات طبيعي است که در همه جا وجود دارد، چيز غير طبيعي اين است که اين اختلافات به جنگ تبديل شود، همه احزاب بر درس‌گرفتن از تجربيات گذشته اصرار داريم و به همين دليل تاکيد مي کنم که درگيري رخ نداده اما اختلاف وجود دارد.

* يعني شما حمله به دفاتر احزاب در منطقه کردستان و آتش زدن آنها را رد مي‌کنيد؟

** بله، متاسفانه خبر به درستي منتقل نشده است. در مجموع بايد بگويم وقتي تظاهراتي برگزار مي‌شود، اتفاقات ناخواسته‌اي هم رخ مي‌دهد، ما حمله به دفاتر را محکوم کرديم حتي خود گروه‌‌هاي ديگر هم حمله به دفاتر و به آتش کشيدن آن را محکوم کردند. وقتي به دفتري حمله شود، آن دفتر نگهبان دارد و هنگام حمله طبيعي است که آن نگهبان شليک کند، ممکن است برخي هوايي شليک کنند و برخي متاسفانه به شکل ديگري برخورد کنند، که به همين سبب چند نفر شهيد و زخمي شدند و دفاتر مختلفي را هم به آتش کشيدند .حزب دموکرات که رياست اقليم و رئيس دولت را در اختيار دارد اقداماتي را انجام دادند که مورد انتقاد قرار گرفت، مخصوصا مخالفت با بازگشت رئيس پارلمان، مذاکرات ادامه داشت که مدت کوتاهي بعد اين مسائل تمام شد و در حال حاضر مذاکره ميان گروه‌هاي سياسي مختلف ادامه دارد و اميدواريم در آينده به نتيجه دلخواه برسيم.موضوع بعدي اين است که اختلاف بر سر چيست؟ دليل اين مشکل قانون اساسي اقليم کردستان و انتخاب رئيس اقليم بود.

رئيس اقليم کردستان بر اساس قانون اساسي دو بار پياپي حق نامزد شدن را دارد. رياست آقاي بارزاني در اقليم براي دو سال هم تمديد شد که اين مدت به پايان رسيده و اکنون براي دو سال آينده، درخواست شد که اين دو سال هم براي رياست آقاي بارزاني تمديد شود.حزب دموکرات کردستان درخواست داد تا رياست وي تمديد شود، همزمان پيشنهادي درباره شيوه برگزاري انتخابات و تجديد نظر در اختيارات رئيس اقليم مطرح شد و اينکه قانون اساسي اقليم کردستان در ارتباط با اختيارات رئيس اقليم و رئيس حکومت مورد بازنگري قرار گيرد که اين مسائل تاکنون حل نشده و باعث ايجاد اختلافات شده است.

* به مسئله بودجه اشاره کرديد الان مسئله اقليم با دولت مرکزي عراق به کجا رسيده است، آيا بحث مشکلات قبلي پابرجاست يا حل شده است؟

** اين مشکلات همچنان پابرجاست و حل نشده و تاکنون حکومت اقليم کردستان چندين بار آمادگي خود را براي مذاکره با بغداد اعلام کرده است و انتظار داشتيم از طرف بغداد، زماني تعيين شود. بغداد پيش شرطي تعيين کرده که اقليم کردستان زير بار آن نرفته و نمي‌رود.بايد بنشينيم و با هم مذاکره کنيم . ما در چارچوب قانون اساسي عراق به عراق پايبنديم. ولي هر کس بر اساس نظر خود قانون اساسي را تفسير مي‌کند در حالي که قانون اساسي تفسير نمي‌خواهد.

آنچه مشخص است، ما به عنوان اقليم کردستان و سيستم فدرالي در چارچوب قانون اساسي حضور داريم. ما قبلا از روز تشکيل پارلمان عراق چند پيشنهاد داشتيم به توافق اوليه هم رسيديم که پروژه قانون نفت، قانون پيشمرگه، پروژه روابط ميان اقليم کردستان و بغداد که متاسفانه دولت مرکزي تاکنون به آن توجه نکرده و هنوز به نتيجه نرسيده است .

* تاکنون چند درصد از مسائل موجود ميان دو طرف حل شده است؟

** تا زماني که مذاکره‌اي صورت نگيرد نمي‌توان گفت چند درصد مسائل حل شده است. تجارب گذشته، ما را ترسانده است. درست است که تا حدي استفاده نکرديم. ولي به لحاظ مديريت استقلال اقتصادي، از طرف اقليم کردستان به پيشرفت‌هاي زيادي دست يافتيم.

* يعني حضور رئيس جمهوري کُرد در ساختار قدرت هم نتوانسته مشکلات ميان اربيل و بغداد را حل کند؟

** مسئله رئيس جمهوري نيست، مسئله شخص است، آقاي طالباني جايگاه ويژه‌اي در عراق هنگامي که رئيس جمهوري بود، داشت. آيت الله العظمي سيستاني گفتند که آقاي طالباني سوپاپ اطمينان عراق است.امروز خلاء حضور آقاي طالباني در صحنه‌ سياست را هم درک مي کنند.

*دولت عراق در حال حاضر، اقليم کردستان را متهم مي‌کند که فروش نفت بدون اجازه دولت مرکزي انجام مي‌شود، آيا اين غيرقانوني نيست؟

** مي‌‌توانيم بگوييم قانوني است و مي‌توانيم بگوييم قانوني نيست. ما از روز اولي که قانون اساسي عراق تصويب شد، پروژه‌ قانون نفت را به همه گروه‌‌هاي سياسي تقديم کرديم که در اين پروژه به اقليم اختيار داده، نه فقط اقليم کردستان، به هر اقليمي که در آينده در عراق ايجاد شود. قانون اساسي عراق اين اجازه را مي ‌دهد که هر سه استان عراق يا بيشتر نظرسنجي و اقليم يا فدرالي ايجاد کنند.

*همه اقليم‌ها زير نظر دولت مرکزي خواهد بود؟

** همه زير نظر دولت مرکزي است. در اين پروژه قانون، اختيارات به اقليم داده شده،‌ نگفته اقليم کردستان،گفته است هر اقليمي که در عراق تشکيل مي‌شود که اولين اقليم، اقليم کردستان است.چگونه قرارداد نفتي منعقد کند، چطور بازاريابي کند و چگونه بفروشد. ولي در مجموع ما توافقي داريم که درآمد عراق متعلق به همه عراقي‌هاست.مناطقي که نفت سرشار دارند، مناطق شمالي و جنوبي عراق هستند.اين تعلل‌ها باعث شد که ما منتظر سياست دولت مرکزي عراق نباشيم. به همين دليل اگر کسي به کردستان عراق رفته باشد، پيشرفت اين منطقه را به خوبي احساس مي‌کند. پيشرفتي که ما داريم درست است که به اندازه نيازهاي مردم نيست،اما براي درک سطح پيشرفت اقليم کردستان اين را در نظر بگيريد که از نظر پيشرفت، تمام عراق مثل يک روستا است و اقليم مثل يک شهر.

از لحاظ پيشرفت عمومي و رفاه و تفريح مردم، گردشگري، برق و ... .درباره برق مثلا، قبلا کل کردستان فقط 160 مگاوات برق داشت،‌اما اکنون بيشتر از 3000 مگاوات برق توليد مي‌کند.البته اين اقدامات ما تمام خواسته‌هاي مردم را برآورده نمي‌کند، مخصوصا اين دو سال اخير، بحران بودجه جلوي اين روند پيشرفت را گرفت.ولي خوب شما عراق را نظر بگيريد، در عراق احساس نمي‌کنيد که برق وجود دارد علاوه بر آن ميلياردها دلار در اين زمينه هزينه شد که وزير سابق برق عراق در دستگاه قضايي پرونده دارد. اين عوامل باعث شد که ما کار خودمان را انجام دهيم و بياييم با هم توافق کنيم.چون که ما 17 درصد از بودجه دولت عراق طلب داريم. خوب ما نفت مي‌فروشيم، حساب مي‌کنيم برابر با استحقاقات يعني سهم خودمان بر اساس آن 17 درصد از درآمد عراق را برمي‌داريم، دولت عراق اضافه‌اش را از ما بگيرد .

*يعني شما نفتي را که مي‌فروشيد، پولش را به دولت مرکزي عراق مي‌دهيد؟

** خير، ما نمي‌خواهيم زير بار سياست تعصب و تندرويي برخي مقامات عراقي برويم، ما مي‌گوييم بياييد حساب کنيد. بندر جيهان متعلق به عراق است،‌ اما کنترل آن به دست عراق و ترکيه است، متاسفانه اعتماد ميان ما از بين رفته است و اکنون کساني در عراق مي‌خواهند کردها را به حاشيه برانند.

* آيا ورود نظاميان ترکيه به خاک عراق با هماهنگي کُردها صورت گرفته است يا خير.چون آقاي بارزاني در اين باره نظري دارند، ظاهرا آقاي بارزاني در جريان سفر به عربستان و ديدار با ملک سلمان از ورود نظاميان ترکيه حمايت کرده و آن را در راستاي منافع کردها و اهل تسنن دانسته است؟

** اين صحت ندارد، من دقيقش را مي‌گويم، ما کُردها مشکلاتي در عراق داريم، با اين حال ما نمي‌خواهيم وارد مشکلات منطقه‌اي و مذهبي شويم، درست است که ما کُردهاي سني هستيم، اما شيعه هم داريم.امروز در شرايط کنوني، ما به دنبال حفظ منافع اقليم کردستان عراق هستيم و هر گاه کسي به سمت ما دست دراز کرد، ما هم دستان خود را دراز مي‌کنيم.درباره مسئله حضور ترکيه در اقليم کردستان عراق بايد بگويم که حضور ترکيه در اقليم کردستان مربوط به امروز نيست بلکه حضور ترکيه از سال 1983 ميلادي بر اساس توافقي بوده که ميان ترکيه و دولت مرکزي عراق امضا شده که ترکيه حق دارد وارد زمين عراق شده و عراق هم وارد زمين ترکيه شود(براي مقابله با کردهاي ترکيه) . از روزي که ترکيه وارد خاک عراق شد، همچنان در آن باقي مانده است.آن مناطق از مناطقي که تازگي وارد آن شده يعني در اطراف موصل(بعيشقه)،‌جدا است.

اما ارتش ترکيه که وارد منطقه بعيشقه در نزديک موصل شده، حرف و حديث زيادي درباره آن و حتي اختلافاتي درباره شمار نظاميان آن وجود دارد. شايد کُردها در زمينه عبور آنها چشمپوشي کرده، چون از منطقه تحت سيطره آنها(کردستان عراق) وارد عراق شده اند، ولي ورود نظاميان ترکيه بر اساس توافق ميان اهل سنت عراق و ترکيه، عربستان سعودي و قطر صورت گرفته است. يعني وزير دفاع عراق(که سني مذهب است) خودش به اين منطقه رفته و از آنجا ديدار کرده است.مثلا اثيل النجيفي استاندار موصل(که بعد از هجوم داعش برکنار شده است) خودش با دولت ترکيه توافق کرده است که آنها بيايند نيروهاي اهل سنت را آموزش دهند براي آزادي موصل.

* اينجا بحث فرق مي‌کند، خود دولت مرکزي عراق و گروه‌هاي سياسي عراق مخالف حضور نظاميان ترکيه هستند، آيا دولت اقليم مخالف حضور نظاميان ترکيه است؟

** دولت اقليم کردستان با توافق ترکيه و عراق موافق است، ما مخالف اقدامات دولت عراق نيستيم، ما مخالف آن نيستيم که دولت عراق از اقتدار خود دفاع کند، بغداد برود از طريق مجامع بين المللي از جمله سازمان ملل و شوراي امنيت شکايت کند.گفتم که نظاميان ترکيه از منطقه ما(منطقه کردستان عراق) عبور کردند.

* اينکه شما مي‌فرماييد ايران هم کمک کند، ترکيه هم کمک کند، ما استقبال مي‌کنيم، نگاه ما و ترکيه نسبت به رخدادهاي‌ منطقه‌اي تفاوت دارد، در حالي که ترکيه يکي از کشورهايي است که به داعش کمک مي‌کند و داعش بيشترين لطمه‌ها و ضربات را به کُردها زده است، اين چگونه با هم همخواني دارد که شما از کسي کمک مي‌گيريد که از گروهي حمايت کرده است که بيشترين ضربات و لطمات را به شما زده است؟

** ما به عنوان کُردها از داعش متضرر شده ايم همان طور که در زمان صدام متضرر شديم، ما از روابط خوبمان با جمهوري اسلامي ايران بهره برديم و از يک لحاظ هم از روابط خود با ترکيه بهره برديم، چرا که تنها کشوري که اجازه داد نفت از منطقه اقليم کردستان عراق صادر شود، ترکيه بود. ما نمي‌توانيم خود را محدود کنيم، ما دنبال راه باز کردن هستيم. شما اگر بخواهيد از جنگ دور شويد بايد راه ديپلماسي را فعال کنيد. خود آقاي بارزاني در ترکيه گفت: ايران نبايد از ما ناراحت شود که ما به ترکيه مي‌آييم و ترکيه هم نبايد از ما ناراحت شود وقتي به ايران مي‌رويم، معنايش اين است که ما براي هر دو کشور اهميت قائليم.

* موضع صريح شما درباره ورود نظاميان ترکيه به خاک عراق چيست؟

** دباغ: موضع دولت اقليم کردستان اين است که ورود نظاميان ترکيه بدون توافق و اطلاع دولت عراق، نقض حاکميت عراق است.

* اما نظاميان ترکيه بدون اطلاع دولت عراق وارد شدند و شما(مسئولان منطقه کردستان عراق) هم از آن استقبال کرديد؟

** من مي‌گويم بدون اطلاع عراقي ها نبوده است. در منطقه کردستان زماني هماهنگي لازم وجود داشت (ميان بغداد و اربيل) و مشکلات و اختلافات در آن زمان کمتر بود، ولي امروز خلائي ايجاد شده است که نياز به فردي مثل آقاي طالباني دارد.

* برخي منابع خبري از تشکيل اقليم سُني خبر مي‌دهند و ورود نظاميان ترکيه را در اين راستا ارزيابي مي‌کنند. با توجه به مقاله عبدالباري عطوان سردبير روزنامه راي اليوم که نوشته بود : جان بولتون(از مقامات سابق دولت آمريکا) از قطعي بودن تشکيل اقليم سني در مناطق تحت اشغال داعش در شرق سوريه و غرب عراق به موازات يک کشور شيعي در جنوب عراق و کردها در شمال اين کشور سخن گفته است. عطوان مي‌گويد هدف آنها در نهايت تشکيل يک اقليم سني در عراق است، بعد اشاره مي‌کند آنها مي‌خواهند داعش را جمع کنند که اين کار خيلي طول نمي‌کشد و اين امتياز را هم مي‌خواهند به کردها(منطقه کردستان عراق) بدهند به ويژه اين‌که آزادسازي موصل توسط کردها انجام شود و نمي‌خواهند موصل به دست نيروهاي مردمي عراق آزاد شود، نظر شما در اين زمينه چيست ؟

** اين حرف‌ها را عبدالباري عطوان حالا مي‌گويد، در حالي که نوشيروان مصطفي در سال 1988 ميلادي يادداشتي با عنوان "عراق کردي، عراق شيعي و عراق سني منتشر کرد که چندين بار در اين زمينه بحث و بررسي شد و ما هم با دوستان خود در جمهوري اسلامي ايران از طريق اتحاديه ميهني کردستان چندين بار صحبت کرديم و گفتيم اين نظر نوشيروان مصطفي است نه اتحاديه ميهني کردستان.

* البته عطوان نظر جان بولتون را آورده است؟

** اين نظر و ديدگاه مربوط به امروز نيست و بعدا امثال جان بولتون آن را مطرح کردند.

* ورود نظاميان ترکيه به اين نظريه(تجزيه عراق) قوت بخشيده، نظر شما چيست؟

** تحليل خود من اين است که امارات، قطر، عربستان سعودي و ترکيه دنبال اين پروژه (تشکيل اقليم سني و تجزيه عراق) هستند. من صددرصد معتقدم که تلاش ترکيه در راستاي ايجاد اقليم سني درعراق و در چارچوپ ميراث امپراتوري عثماني است.در ابتداي سخنانم هم گفتم در عراق اختلافات مذهبي وجود دارد. ما بر همپيماني کُردها با شيعيان تاکيد مي‌کنيم و آن را ضامن حقوقمان مي‌دانيم و بارها بر اين مسئله تاکيد کرده ام، چرا که در طول تاريخ، سني‌هاي عرب با ما(کردها) دشمني کرده‌اند، ولي شيعيان مانند ما مظلوم بوده‌اند.

*آيا شما از ايده تشکيل اقليم اهل سنت در عراق حمايت مي‌کنيد؟

** ما از ايده تشکيل اقليم‌ها در عراق حمايت مي‌کنيم، اقليم کردستان عراق را در قانون اساسي تصويب کرديم،‌امکان وجود چند اقليم در چارچوب قانون اساسي و زير نظر دولت مرکزي وجود دارد.

* ولي برنامه آنها(دشمنان عراق) ايجاد دولت مستقل براي اهل سنت است؟

** اينها خيالاتي بيش نيستند.چنين چيزي امکان ندارد. من سال 1964 ميلادي براي اولين بار زماني که جوان بودم خدمت آقاي جلال طالباني رسيدم، تا حالا يکي از آرزوهايمان تشکيل دولت کردستان بوده، ولي مي‌ دانم تحقق چنين آرزويي فعلا در اين شرايط امکان پذيرنيست.

*بحث آزاد شدن مناطق اشغالي را مطرح مي‌کنيم، چرا هيچ هماهنگي ميان کُردها و ارتش عراق براي آزادسازي اين مناطق وجود ندارد و آيا مناطقي را که جزو کردستان نيست و در اختيار شما هست، آيا به دولت مرکزي عراق برمي‌گردانيد؟

** هر جايي که جزء کردستان عراق نيست، همين فردا بخواهند تحويل مي‌دهيم.

* در حال حاضر دولت عراق درگير جنگ با گروه تروريستي داعش است و اگر جنگ تمام شود،‌آيا شما از اين مناطقي که در اختيار گرفته‌ايد،‌خارج نمي‌شويد؟

** ما در کل چشم طمع به زمين هيچ کسي نداريم.

* کرکوک چطور؟

** کرکوک متعلق به کردستان است.

* آقاي دباغ چرا ميان ارتش عراق و کُردها هماهنگي براي آزادي مناطق اشغالي وجود ندارد و سئوال مهمتر اين است که آيا هماهنگي ميان کُردها و آمريکايي‌ها براي آزادي موصل با مشارکت کُردها وجود دارد؟

** هميشه اين درخواست از طرف ما وجود داشته و اين مسئله از سوي آمريکايي‌ها مطرح شده است.درخواست همکاري نيروهاي پيشمرگه و مشارکت در آزادسازي موصل مطرح شده است و ما هم با شروطي شرکت خواهيم کرد ولي تاکنون تصميم نهايي نگرفته‌ايم و اگر تصميم نهايي بگيريم قطعاً با همکاري همپيمانان خود بغداد اقدام خواهيم کرد.

* چرا اين هماهنگي ميان دولت عراق و کردها وجود ندارد؟

** اين درخواست بايد از سوي عراق رسماً مطرح شود و ما شرط داريم و بدون همکاري و کمک عراق به پيشمرگه‌ها در زمينه تأمين سلاح، آموزش، حقوق و تدارکات نمي‌توان انتظار داشت کُردها در اين جنگ مشارکت کنند.

http://www.ettelaat.com/new/index.asp?fname=2016\01\01-31\19-45-29.htm&storytitle=%CA%CC%D2%ED%E5%BA%20%CE%E6%C7%C8%20%D4%E6%E3%20%CF%D4%E3%E4%C7%E4

ش.د9404938