صدای پای جنگ سرد جدید

(روزنامه ايران – 1395/02/14 – شماره 6204 – صفحه 20)

توان جاسوسی و نظامی آمریکا و ناتو در بالتیک افزایش می‌یابد

سه سال از بحران داخلی اوکراین، پیوستن شبه جزیره کریمه به روسیه و تشدید تنش‌ها بین واشنگتن و بروکسل با مسکو می‌گذرد اما گذر زمان نه تنها موجب کاهش اختلافات و تنش‌ها نشده بلکه نظامی‌گری در بالتیک را افزایش داده است. ناتو پس از آنکه اعلام کرد، قصد دارد 4 هزار نیرو در کشورهای حوزه بالتیک مستقر کند، دیروز نیز رزمایش 17 روزه خود را در استونی، جمهوری شوروی سابق آغاز کرد. در همین حال ژنرال فلیپ بریدلاو، فرمانده ارشد ناتو و فرمانده نیروهای امریکایی در اروپا از ضعف‌های چشمگیر اطلاعاتی امریکا در قبال تحرکات روسیه انتقاد کرده و خواستار افزایش جدی امکانات جاسوسی در منطقه شد.

 بنا بر گزارش‌ها ناتو در حالی اقدام به برپایی رزمایش در استونی کرده است که روسیه بارها نسبت به حضور ناتو نزدیک مرزهای خود هشدار داده و اعلام کرده، اقدام‌های تلافی جویانه‌ای را اتخاذ خواهد کرد. در رزمایش استونی 6 هزار نظامی از کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی از جمله امریکا، انگلیس و آلمان شرکت دارند و عملیات با استفاده از اسکادران‌های هوایی شامل اف 16 امریکا، سوخو 22 لهستان و همچنین بالگردهای شینوک امریکا اجرا خواهد شد.

به گزارش روزنامه وال‌استریت ژورنال، به عقیده ژنرال بریدلاو، امکانات اطلاعاتی ناتو که متمرکز بر تهدیدهای روسیه است بسیار کم و ناچیز خواهد بود و ناتو باید پتانسیل‌های فنی خود را بر قدرت نظامی فزاینده مسکو متمرکز کند. این مقام ارشد نظامی امریکا و ناتو در مصاحبه با روزنامه وال استریت ژورنال تصریح کرد: در بحبوحه جنگ سرد تعداد تحلیلگران اطلاعاتی امریکا که بر روسیه متمرکز بودند 13 هزار نفر بود اما این تعداد روند کاهشی پیدا کرد به طوری که این تعداد تا سه سال پیش (قبل از پیوستن کریمه به روسیه) به یکهزار نفر رسید. وی ادامه داد، امریکا به امکانات اطلاعاتی بیشتری مانند نوعی ماهواره‌های جاسوسی که هم تحرکات نیروهای نظامی و هم کمپ‌های آموزشی تروریست‌ها را رصد می‌کند، نیاز دارد تا بتواند بر تهدیدها از جانب روسیه تمرکز کند.

ژنرال بریدلاو که به عنوان فرمانده نیروهای امریکایی در اروپا بخش اعظمی از دوره خدمت خود را در اروپا سپری کرده و نخستین ژنرالی است که ابتدا نیروی هوایی امریکا در اروپا و سپس کل نیروهای ناتو در این قاره را هدایت کرد، اظهار داشت: پس از الحاق کریمه به روسیه بارها و بارها درباره خطرات انتقام‌جویی‌های روسیه و خشم مسکو درباره تحولات اوکراین و پیامدهایی که پاسخ ندادن به روسیه می‌تواند داشته باشد، هشدار داده بودم. وی با وجود این گفت: «یادآوری این موضوع که ارتش روسیه خیلی زیاد هم قدرتمند نشده حائز اهمیت است. ما باید هشیار باشیم و آنها را خیلی بزرگ نکنیم، چون حقیقتا آنقدرها هم بزرگ نیستند و اگر بزرگنمایی کنیم اعتبار خودمان را از دست می‌دهیم. روسیه پیشرفت‌های نظامی خوبی کرده است. شاید ارتش روسیه 10 پله صعود نکرده باشد اما 7 پله صعود کرده است.»

این ژنرال امریکایی افزود: امریکا در حال حاضر در حال بررسی این موضوع است که چگونه ماهواره‌های شناسایی و دیگر امکانات اطلاعاتی خود را برای تمرکز بر تحرکات ارتش روسیه و رصد این تحرکات تقویت کند. او گفت، طرفدار سرمایه‌گذاری بیشتر روی امکانات جاسوسی است. زیرا آنچه امریکا در این برهه زمانی نیاز دارد جانمایی مجدد امکانات فنی جاسوسی است.

مقامات اطلاعاتی امریکا نیز بر سر این واقعیت که نتوانسته‌اند طرح‌هایی که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه درباره کریمه در سر می‌پرورانده را پیش‌بینی ‌کنند، مدام بحث می‌کنند اما توجهی به این موضوع ندارند که در زمان جنگ عراق و افغانستان تمام تمرکز منابع اطلاعاتی امریکا روی تروریسم بود و روسیه مغفول مانده بود.

روبرت ورک، معاون وزیر دفاع امریکا اخیراً در مصاحبه‌ای گفت، فقط کارشناسان اطلاعاتی ما نبودند که درباره روسیه قضاوت‌های اشتباه کردند، سیاستمداران ما نیز دچار اشتباه شدند. اگر امریکا متوجه اهداف و نیات روسیه شده بود هرگز در سال 2012 نیروهای خود را از اروپا خارج نمی‌کرد. واضح است که روسیه از سال 2012 به این سو مسیر خشن‌تر و تحریک‌آمیزتری را برگزیده است. سناتور جمهوریخواه دوین نوانز، رئیس کمیته اطلاعاتی سنا نیز یکی از منتقدان جدی شکست اطلاعاتی امریکا در قبال چالش روسیه است. او می‌گوید، مداخله روسیه در گرجستان در سال 2008 باید یک زنگ خطر محسوب می‌شد و ما باید می‌توانستیم الحاق کریمه به روسیه را پیش‌بینی کنیم اما در این زمینه شکست خوردیم. اگر به کلیت مسأله نگاه کنیم این شکست اطلاعاتی بزرگترین مورد پس از 11 سپتامبر بود.

گسترش ناتو در نزدیکی مرزهای روسیه

علاوه بر تأکید مقامات امریکایی برای تقویت فعالیت‌های جاسوسی کشورشان و ناتو علیه روسیه، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی به بهانه دفاع از اروپا اعلام آمادگی کرده است که 4 هزار نیرو در کشورهای بالتیک و لهستان در طول مرزهای روسیه مستقر کند. این نیروها در حالی قرار است در لهستان و دیگر کشورها مستقر شوند که نیروهای مرزبانی لهستان مانع ورود 7 تن از موتورسواران کلوپ حامی کرملین موسوم به «گرگ‌های شب» به خاک لهستان شده‌اند. این موتورسواران برای شرکت در جشن پیروزی بر نازی‌ها راهی آلمان بودند.

به گزارش روزنامه وال استریت ژورنال، این بخشی از راهبرد ناتو برای افزایش حضور نظامی در نزدیکی مرزهای روسیه است و احتمالاً 2 هزار نیرو معادل 2 تیپ توسط امریکا و 2 تیپ دیگر توسط آلمان و انگلیس تأمین خواهد شد. رابرت ورک، معاون وزیر دفاع امریکا ادعا کرده است: «روس‌ها تمرینات نظامی زیادی را با تعداد زیادی از نیروهایشان در مرزها انجام داده‌اند. این گونه اقدامات رفتاری فوق‌العاده تحریک‌آمیز است.»

مقامات روسیه ادعای رابرت ورک را قبول ندارند و بارها گفته‌اند، ناتو و امریکا دست به اقدامات تحریک‌آمیز زده و نیروهای خود را تا مرزهای روسیه گسترش داده‌اند و منطقه بالتیک را نظامی کرده‌اند. مقامات روسی همچنین تأکید کرده‌اند، ژنرال بریدلاو و دیگر مقامات ناتو «تهدید بودن روسیه» را بزرگنمایی کرده‌اند. اوایل اردیبهشت ماه نیز الکساندر گروشکو، نماینده روسیه در ناتو در جلسه کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی در بروکسل نسبت به اقدامات نظامی امریکا در دریای بالتیک هشدار داد و گفت، رزمایش ارتش امریکا در دریای بالتیک با هدف تحت فشار قرار دادن روسیه انجام می‌شود و در صورت لزوم نسبت به این رزمایش واکنش نشان خواهیم داد.

به گزارش فرست پست، وی ضمن تکذیب ایجاد مزاحمت جنگنده‌های روسی برای ناوچه امریکایی گفت، هیچ پرواز تهدیدآمیزی علیه ناوچه امریکایی صورت نگرفته اما امریکا به طور غیر مستقیم مرتباً روسیه را تهدید می‌کند. واشنگتن اخیراً اعلام کرده بود، دو فروند جنگنده سوخو35 روسیه برای ناوچه جنگی امریکا مزاحمت ایجاد کرده‌اند. لتونی و استونی در حوزه بالتیک که زمانی جزو خاک اتحاد جماهیر شوروی بودند و پس از فروپاشی شوروی مستقل شدند، با روسیه کنونی هم‌مرز هستند. لیتوانی نیز در همسایگی لتونی در همین حوزه دریایی اهمیت جغرافیایی و نظامی بسیاری برای مسکو و غرب دارد.

روسیه با هدف دور نگه‌داشتن ناتو از این کشورها تلاش‌های زیادی کرده است اما با توجه به وجود احساسات ضد روسی بین برخی مقام‌های لتونی، لیتوانی و استونی ناشی از دوران حاکمیت کمونیسم، غربی‌ها از فرصت جذب این کشورها بهره‌گرفته‌اند.

ناتو همچنین درصدد است برخی کشورهای حوزه بالتیک از جمله سوئد را به عضویت خود درآورد و از این طریق هرچه بیشتر بر روسیه کنترل داشته باشد اما سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه تأکید کرده است، اگر سوئد عضو پیمان آتلانتیک شمالی شود، وزارت دفاع و ستاد کل نیروهای مسلح روسیه تدابیر متقابل را اتخاذ خواهند کرد.

سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه نیز پیشتر در نشست بین‌المللی امنیتی در مسکو گفته بود، در صورت ادامه راهبرد توسعه مناطق تحت نفوذ ناتو نزدیک مرزهای روسیه، توان نیروهای مسلح روسیه نیز افزایش خواهد یافت.

http://iran-newspaper.com/newspaper/page/6204/20/128485/0

ش.د9500238