- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
(روزنامه ايران - 1395/03/04 - شماره 6220 - صفحه 13)
سازمان ملل، داستان میانجیگری‌های ناکام
برای سازمان ملل، سوریه عملاً میدان ناکامی‌ها بوده است و چندین طرح این نهاد راه به جایی نبرده است. تلخ ترین بخش از ناکامی آن همانا کناره‌گیری دو نماینده پرآوازه آن؛ یعنی کوفی عنان و اخضر ابراهیمی از مأموریت میانجیگری در سوریه بود. شاید نکته قابل تحسین این باشد که شکست‌های 6 سال گذشته باعث نشده این سازمان از میدان جنگ سوریه کناره‌گیری کند. در این راستا، این نهاد اکنون پرچم میانجیگری را به دست دی میستورا سپرده است و او با در دست داشتن طرح آتش بس و مذاکره توانسته است هر چند به صورت نیم بند میز مذاکره میان طرف‌های درگیر را در ژنو و وین برپا کند. با آنکه دولت و نیز نیروهای میانه رو سوریه از طرح‌های دی‌میستورا حمایت می‌کنند اما گروه‌های تروریست النصره و داعش که عمدتاً تحت حمایت ترکیه و عربستان و قطر هستند مانع پیشرفت حرکت او هستند.
آمريكا، از سیاست حذف اسد تا تئوری آتش‌بس و مذاکره
خطوط سیاست آمريكا در سوریه را اوباما ترسیم می‌کند. او گفته است تجربه جنگ عراق و افغانستان را در اینجا تکرار نخواهد کرد.ترجمان این سیاست این شده که آمريكا از ورود مستقیم و حضور در زمین جنگ خودداری کرده است. اوباما در طول شش سال گذشته، با وجود فشارها و درخواست‌های گسترده متحدان عرب و ترک حاضر به مشارکت مستقیم در جنگ نشده است اما در عین حال ائتلافی را که عمدتا بر حملات هوایی تکیه دارد، در سوریه و عراق علیه داعش و دیگر گروه‌های تکفیری شکل داده است. البته دولت اوباما در کنار سایر شرکای منطقه‌ای خود از سیاست سوریه منهای اسد حمایت کرده است با این حال جان کری رئیس دستگاه دیپلماسی اوباما در این سیاست بویژه بعد از توافق موفق هسته‌ای با ایران تغییراتی به‌عمل آورد و با حضور در کرملین رسماً باب مصالحه بر سر آینده سوریه را گشود.
ترکیه، مأمن شورشیان سوریه و قمار تاریخی اردوغان بر سر اسد
ترکیه تحت رهبری اردوغان از اولین روز شروع ناآرامی در سوریه وارد این بحران شد. آنکارا ابتدا مدعی شد، به نمایندگی از اروپا و به عنوان شریک اصلی ائتلاف آمريكایی وارد جنگ شده است اما واقعیت‌های بعدی آشکار کرد که دولت اردوغان در اتحاد با جناح عربی ضد بشار اسد بویژه قطر و عربستان به میدان جنگ آمده است. ترکیه در حال حاضر به عنوان همسایه شمالی سوریه منافع ژئوپلیتیک و تاریخی عمیق در حوادث سوریه برای خود متصور است. در همه دوران جنگ 6 ساله سوریه طبق شواهدی که رسانه‌های این کشور منتشر کرده‌اند ترکیه به صورت پل ارتباطی استراتژیک شورشیان با مرکز لجستیک آنها عمل کرده است.
اردوغان آشکارا سیاست خود در جنگ سوریه را براندازی دولت اسد قرار داده است. این سیاست او از سوی مخالفانش به عنوان قمار بزرگ نام گرفته است. در حال حاضر دولت اردوغان با ناامیدی از سقوط اسد تلاش می‌کند از بحران پناهجویان و مهاجران به عنوان ابزاری بزرگ برای امتیاز‌گیری از اروپا بهره بگیرد. ضمن آنکه نظامیان و تشکیلات اطلاعاتی ترکیه در مجاورت استان مهم حلب همچنان برای بی‌ثبات نگه داشتن نوار شمالی سوریه تلاش می‌کنند. ترک‌ها در دوحه، استانبول و پاریس به همراه قطر و عربستان به سازماندهی گروه‌های معارض اسد پرداختند.
آنها در یک مرحله گروه‌هایی از اخوان المسلمین سوریه، لیبرال‌های معارض این کشور را تحت عناوینی مثل ارتش آزاد سوریه سازمان دادند. بعد از ناکامی تجربه ارتش آزاد نیز به تشکیل گروه‌هایی مثل؛ جیش الفتح(متهم اصلی در کشتار اخیر مستشاران ایرانی در حلب) اقدام کردند. در حال حاضر مجموعه گروه‌های معارض مرکب از احرار الشام، داعش و نیز جیش الفتح و جبهه النصره از حمایت‌های مستقیم و غیر مستقیم نظامی و مالی این ائتلاف تحت رهبری ترکیه و عربستان بهره می‌برند.
روسیه، رویارویی با حریفان غربی و ایجاد پایگاه تازه در خاورمیانه
مسکو به عنوان متحد دیرین سوریه به صحنه آمده است. حضور نظامی روسیه در این جنگ، ناشی از استراتژی رقابتی شخص پوتین با قدرت‌های غربی نیز هست. روسیه سعی دارد تهاجمی را از زمین، دریا و هوا علیه شورشیان پی گیرد. این کشور در مقطعی حتی از روی خزر با 26 موشک شورشیان را هدف قرار داد علاوه بر این حمایت نظامی گسترده از سوریه به‌عمل آورد. روسیه عملیات خود را با 32 جنگنده و استقرار نیروی نظامی در پایگاه نزدیک لاذقیه آغاز کرد. مسکو افزون بر اینها انحصار جنگ اطلاعاتی را که دولت‌های مخالف اسد از جمله اعراب و ترکیه ایجاد کرده بودند، شکست و هواپیماهای بدون سرنشین خود را وارد میدان کرد. روسیه بعد از کسب موفقیت‌های چشمگیر در بازپس‌گیری بخش‌هایی از خاک سوریه توانست آمريكا را به اجرای توافق آتش بس ترغیب سازد.
ایران؛ دفاع از یک متحد دیرین
ایران که متحد دیرین سوریه است، حمایت نظامی خود را در سطح مستشاری پیش برده است اما مخالفان مدعی هستند، با تمام قوا در صحنه حضور یافته است و با سلاح و تجهیزات و کمک‌های مالی از دولت سوریه حمایت می‌کند. ایران از ابتدای ناآرامی‌های 2011 آن را طرحی سازماندهی شده و نه خودجوش خواند. در سال 2012 متحد منطقه‌ای ایران، حزب الله، به صورت جدی در دفاع از حکومت اسد وارد صحنه شد. سال بعد ایران مستشاران نظامی خویش را راهی سوریه کرد. نیروهای متحد ایران عمدتاً مناطق مرزی لبنان، دمشق و نیز نوار ساحلی مدیترانه را تحت کنترل دارند. حمایت‌های راهبردی ایران و متحد آن حزب الله موجب شد طرح خطرناک جبهه ترکیه‌ای – سعودی برای کشاندن دامنه جنگ به لبنان ناکام بماند و توازن نظامی به ضرر اسد بر هم نخورد.
عربستان؛ عقبه مالی و ایدئولوژیک شورشیان
سعودی‌ها به اتفاق ترکیه عقبه اصلی شورشیان به حساب می‌آیند در عرصه نظامی آنها ائتلافی را تشکیل داده‌اند و کمک‌های جنگی و نظامی خود را زیر چتر این ائتلاف پیش می‌برند. عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان به صراحت اعلام کرده، هدف اصلی این کشور براندازی اسد است. سعودی‌ها از نفوذ مالی و نفتی خویش در سطح بین‌المللی نیز برای مقابله با حکومت اسد بهره می‌گیرند. وزیر خارجه سعودی انکار نمی‌کند که بارها تلاش‌های بین‌المللی برای مذاکره و تعامل با اسد را بر هم زده است.
برخی دیپلمات‌های اروپایی هم تصریح کرده‌اند که پشت پرده ناکامی اجلاس‌های وین و ژنو کارشکنی سعودی‌ها قرار دارد. استعفای دو نماینده ویژه سازمان ملل؛ یعنی کوفی عنان و اخضر ابراهیمی نیز بخشی از تلاش محور آنکارا- ریاض بوده است.
قطر؛ تکیه‌گاه مالی و تبلیغاتی مخالفان اسد
قطر و شیخ نشین‌های خلیج فارس منبع مالی و بانکی شورشیان هستند. ضمن آنکه قطر از ابزار‌های تبلیغاتی‌اش؛ یعنی شبکه الجزیره بیشترین بهره را برای شوراندن شهروندان سوری علیه حکومت این کشور برده است.
در گزارش نیویورک تایمز از قطر به عنوان تأمین کنندگان جنگ افزارها و نیز سرمایه گذاری در زمینه آموزش شورشیان یاد شده است با سرمایه قطری‌ها بوده که شورشیان در سال 2013 توانستند به موشک‌های پیشرفته دوش پرتاب و سلاح‌های نیمه سنگین مجهز شوند.
پایگاه هوایی العدید این کشور به عنوان مرکز ترانزیت شورشیان و نیز دولت‌های ائتلاف مورد استفاده قرار گرفته است.
http://irannewspaper.ion.ir/newspaper/page/6220/13/132820/0
ش.د9500367
