(روزنامه جوان – 1395/04/12– شماره 4850 – صفحه 15)
بشار اسد، رئيسجمهور سوريه گفته كه كشورهاي غربي در ظاهر به سياستهاي سوريه حمله ميكنند اما در پشت پرده به دنبال تعامل هستند. اخيراً گزارشهايي منتشر شده كه نشان ميدهند مذاكراتي بين دولت سوريه با مقامات غربي و تركيه در الجزاير انجام شده است.
سياستهاي تركيه در مقابل داعش نيز تغيير ملموسي داشته است و وزير خارجه تركيه پس از ديدار با همتاي روسي خود تأكيد كرد كه احتمال تغيير رويكرد تركيه در قبال سوريه وجود دارد. سفير روسيه در آنكارا ميگويد كه اگر بهبود روابط تركيه با روسيه ادامه پيدا كند، ممكن است تركيه مرزهايش را با سوريه ببندد.
غرب و متحدان منطقهاي آن كه در پنج سال گذشته با حمايت از تروريستها و اعزام آنها براي مقابله با دولت سوريه نتيجه نگرفتنددر رويكرد خود تغييرات ملموسي بهوجود آوردهاند. مقامات امريكايي كه تا چندي پيش كنارهگيري بشاراسد از قدرت را تنها راه حل بحران سوريه اعلام ميكردند در ماههاي اخير تأكيد كردهاند كه بشاراسد ميتواند تا دوره انتقالي همچنان در قدرت بماند. بشار اسد در مصاحبه با شبكه تلويزيوني «اسبياس» استراليا از مذاكرات پنهاني غربيها با دولت دمشق خبر داد و گفت: «مقامات غربي از نظر سياسي به سوريه حمله ميكنند، اما مسئولان خود به ويژه مسئولان امنيتي را براي تعامل با دمشق در زير ميز (پشت پرده) اعزام ميكنند كه دولت استراليا هم از جمله اين كشورهاست.
آنها نميخواهند امريكا را ناراحت كنند. بيشتر مقامات غربي فقط آنچه را كه امريكا از آنان ميخواهد تكرار ميكنند.» رئيسجمهور سوريه درباره اينكه مذاكره مستقيم يا غيرمستقيم با امريكا انجام شده است، گفت: «خير. ما هيچگونه مذاكرهاي نداريم اما ميتوانم بگويم از طريق كانالهاي ارتباطي مختلف مذاكره غيرمستقيمي وجود دارد. اگر از آنها بپرسي انكار ميكنند ما نيز انكار ميكنيم اما در واقع كانالهاي غيرمستقيم وجود دارد.» اسد درباره برخي از اين كانالها گفت: «بايد بگويم تاجراني هستند كه به سرتاسر جهان مسافرت ميكنند و با مسئولان امريكا و اروپا ديدار و پيامهاي مشخصي را منتقل ميكنند اما مسئله جدي در اين باره وجود ندارد چرا كه ما معتقد نيستيم امريكا درباره حل بحران سوريه جدي باشد.» اظهارات اسد درباره مذاكرات پشت پرده با غرب در شرايطي است كه روزنامه الوطن الجزاير اخيراً گزارش داده است كه مذاكراتي بين دولت سوريه با مقامات تركيه و همچنين مقامات غربي در الجزاير انجام شده است.
سياست آمريكا تغيير نميكند
بشار اسد در ادامه سخنان خود درباره درخواست اخير برخي ديپلماتهاي امريكايي براي حمله نظامي به سوريه نيز گفت: «اين مسئله موجب نگراني ما نشد. حاميان جنگ در امريكا وجود دارند و اين چيز جديدي نيست. ما به اين مسئله توجه نميكنيم چرا كه موضوع بر سر اين درخواست نيست بلكه بر سر سياست و اقدامات است.» اسد با بيان اينكه اظهارات نامزدهاي رياست جمهوري امريكا درباره سوريه جنبه تبليغاتي دارد، گفت: «ما روي هيچ كدام از رؤساي جمهور امريكا حساب باز نميكنيم چرا كه آنها در زمان تبليغات چيزي را ميگويند كه پس از رئيسجمهور شدن خلاف آن را انجام ميدهند. باراك اوباما، رئيسجمهور امريكا نمونهاي از اين رؤساي جمهور است. ما بايد ببينيم آنها چه سياستي را دنبال ميكنند.»
رئيسجمهور سوريه درباره رأي مردم انگليس به خروج از اتحاديه اروپا و تأثير آن بر سوريه گفت: «من معتقدم خيلي نميتوانم وارد اين بحث شوم چرا كه اين مسئله يك مسئله مربوط به انگليس است و من انگليسي يا اروپايي نيستم اما ميتوانم بگويم كه اين نتيجه غافلگيركننده چه بسا داراي پيامدهاي مختلفي باشد، چه داخلي از ناحيه اقتصادي يا خارجي، درباره نگراني درخصوص تروريسم، مسائل امنيتي و پناهجويان.»
چرخش سياست تركيه
همزمان با انتشار گزارشهايي مبني بر همكاري غرب و روسيه در سوريه عليه تكفيريها، تركيه يكي از حاميان اصلي تروريستها در سوريه، سياست خود را در قبال داعش به شكل ملموسي تغيير داده است. سرگئي لاوروف و مولود چاووش اوغلو وزيران خارجه روسيه و تركيه روز جمعه در حاشيه نشست كشورهاي عضو اتحاديه همكاريهاي اقتصادي درياي سياه با يكديگر گفتوگو كردند. به گزارش خبرگزاري روسيا سگودنيا، در مذاكرات وزيران خارجه دو كشور توافق شد كه اقدامهاي مشتركي براي بهبود اوضاع سوريه و همكاري آنكارا در اين زمينه صورت گيرد. از حدود يك ماه پيش تاكنون تغييرات ملموسي در نحوه نگرش و اعمال سياستهاي حكومتي تركيه چه در داخل و چه در فضاي سياست خارجي در حال شكل گرفتن است. دامنه اين تغييرات به ويژه زماني بيشتر نمود پيدا كرد كه رجب طيب اردوغان، رئيسجمهور تركيه طي نامه و مكالمه تلفني پيامهاي مثبتي را به روسيه فرستاد و اين رويكرد مثبت تاكنون روندي رو به رشد داشته است تا جايي كه ولاديمير پوتين، رئيسجمهور روسيه روز جمعه تحريمهاي گردشگري تركيه را لغو كرد.
احتمال بستن مرزهاي تركيه با سوريه
به دنبال بهبود روابط تركيه و روسيه خبرهايي از همكاريهاي نزديك در سوريه بين دو كشور به گوش ميرسد. سرگئي لاوروف با بيان اينكه در رابطه با طبقهبندي گروهكهاي تروريستي در سوريه نيز هيچگونه اختلافي ميان مسكو و آنكارا وجود ندارد، ابراز اميدواري كرد كه ارتشهاي روسيه و تركيه نيز در رابطه با سوريه تماسهايي برقرار كنند. وزير خارجه روسيه با اشاره به اينكه همكاري با تركيه براي مبارزه با تروريسم اهميت بيشتري پيدا كرده، اعلام كرد كه در جريان گفت و گوي ۴۰ دقيقهاي خود با چاووش اوغلو، بر ضرورت عدم استفاده از خاك اين كشور به عنوان نقطه آغاز تروريسم نيز تأكيد كرده است. سفير روسيه در آنكارا نيز گفته است كه اگر بهبود روابط تركيه با روسيه ادامه پيدا كند، احتمال دارد كه تركيه مرزهايش را با سوريه ببندد.
تركيه در پنج سال گذشته با باز گذاشتن مرزهاي خود هزاران تروريست را از ساير كشورهاي جهان به سوريه اعزام كرده كه الان اين غول خودساخته گريبانگير اين كشور شده است و در يكسال گذشته چند عمليات تروريستي را در شهرهاي مختلف تركيه انجام داده است كه آخرين عمليات سهشنبه شب در فرودگاه آتاتورك استانبول رخ داد كه سه داعشي با حمله به اين فرودگاه 42 تن را كشته و 239 نفر ديگر را زخمي كردند. مقامات روسي و دولت سوريه بارها اعلام كردهاند تا زماني كه مرزهاي تركيه به روي تروريستها بسته نشود نابودي تروريسم در كوتاهمدت امكانپذير نيست.
گامهاي تركيه مقابل داعش
برخي تحليلگران بر اين باورند كه كاهش حمايت تركيه از داعش سبب شده است تا اين گروه تروريستي عمليات در داخل تركيه را سازماندهي كند. پروفسور هيلمي دمير در مصاحبه با خبرگزاري اسپوتنيك گفته كه تركيه براي مدتزمان طولاني از گروههاي راديكال براي سرنگوني بشار اسد حمايت ميكرد اما آنكارا سياست خود را تغيير داده و الان به طور جدي به سمت مقابله جدي با داعش و حل بحران سوريه گرايش پيدا كرده است و اين تغيير سياست سبب شده تا داعش عملياتي را در فرودگاه استانبول انجام دهد. به گفته وي تركيه گامهاي مثبتي براي مقابله با داعش برداشته و سخنان ماه گذشته بينالي ييلديريم، نخست وزير تركيه كه گفته بود آنكارا ميخواهد دوستان خود را زياد كرده و دشمنان خود را كاهش دهد نمونه بارز تغيير سياستهاي تركيه در قبال سوريه است.
http://javanonline.ir/fa/news/794970
ش.د9501022