تعداد زیادی گروه ها و گروهک های مسلح تکفیری و وهابی وجود دارند که به هیچ عنوان پایبند به این آتش بس ها نیستند. آمریکایی ها به رغم این که یک پای مذاکره آتش بس قرار دارند، اما قادر نیستند گروه های تروریستی که تعداد آنها زیاد هم می باشد را وادار کند که آتش بس را رعایت کنند، بنابراین مانند قبل دولت سوریه آتش بس را رعایت خواهد کرد، اما گروه های مسلح آن را نقض خواهند کرد.
طی هفته قبل بار دیگر موضوع آتش بس در سوریه مطرح شد و روسیه و آمریکا بر سر اعلام آتش بس موافقت کردند. دولت سوریه نیز موافقت خود را اعلام کرد.
این در حالی است که تاکنون چندین بار آتش بس در سوریه اعلام شده است و معمولا با نقض آن توسط تروریست ها مواجه شده است. ضمن این که آخرین اخبار از لغو نشست شورای امنیت درباره آتش بس سوریه حکایت دارد. آیا آتش بس فعلی هم دوام خواهد آورد؟ این آتش بس چه تأثیری در روند حوادث سوریه خواهد داشت؟
پیرامون این مسائل، خبرنگار گروه بین الملل بصیرت گفتگویی را با مسعود اسداللهی، کارشناس مسائل منطقه انجام داده است که در ادامه می آید:
بصیرت: روسیه و آمریکا در هفته های اخیر قرار بود در مورد آتش بس به توافقاتی برسند، اما این اتفاق عملی نشد؟ حالا می خواهیم بدانیم در شرایط فعلی یعنی شرایط میدانی سوریه در چه وضعیتی قرار دارد که آمریکایی ها و روسیه را برای آتش بس قانع کرده است؟
اسداللهی: آتش بس مربوط به سوریه از مدت ها قبل شروع شده بود، اما به دلایل مختلف متوقف می شد. آخرین مرحله مذاکرات در مورد آتش بس قبل از ماه مبارک رمضان متوقف شد با این هدف که آمریکایی ها تحقیق کردند و انتظار داشتند گروه های مسلح تروریست در ماه مبارک رمضان بتوانند به موفقیت های بزرگی دست پیدا کنند و بعد از ماه مبارک رمضان بتوانند مذاکرات را مجددا شروع کنند. در ابتدای ماه مبارک رمضان حملاتی که گروه های تروریستی در منطقه ریف جنوبی حلب انجام دادند و در مناطقی مانند خمسه و چند جای دیگر که به تصرف و اشغال انجامید، فکر می کردند موفقیتی را به دست آورده اند، در حالی که موفقیت بزرگی نبود. اما در طرف مقابل از اواخر ماه مبارک رمضان ارتش سوریه و هم پیمانان او توانستند در عملیات هایی به موفقیت های بزرگی برسند و گروه های تروریستی را ناکام گذارند. اما از نگاه آمریکائی ها اگر قرار بود در آن وضعیت مذاکرات شروع شود و آتش بس اعلام شود به ضرر گروه های ترویستی بود و به خاطر همین دیگر مذاکرات را مطرح نکردند و آقای دمیستورا نماینده سازمان ملل به صراحت اعلام کرد فعلا هیچ تاریخ مشخصی برای از سرگیری مذاکرات وجود ندارد.
بعد از این ماجرا ما شاهد بودیم نیروهای تروریستی طی عملیات های زیادی به منطقه جنوب شرقی حلب، منطقه راموسه، حمله کردند و این گذرگاه نظامی که جاده دسترسی ارتش سوریه و هم پیمانان او به مناطق غرب حلب بود را قطع و به اشغال خود در آوردند. اشغال گذرگاه راموسه باعث شد که وضعیت جدیدی به وجود بیاید و کار برای ارتش سوریه و هم پیمانان آنها مشکل شود. در چنین شرایطی درگیری شدیدی در مدت 37 روز به طول انجامید و در نهایت روز جمعه بود که ارتش سوریه و هم پیمانان آن موفق شدند مناطق مختلفی از جمله منطقه راموسه را به طور عمده پس بگیرند و جاده راموسه باز شود. بنابراین این موضوع باعث شد دوباره توان و قدرت به ارتش سوریه بازگردد. به همین دلیل این موضوع به اطلاع آمریکا و روسیه رسید که بابت همین موضوع در مصاحبه مطبوعاتی روز شنبه وزیرامورخارجه آمریکا و روسیه اعلام شد به توافق دست پیدا کردند که البته این توافق یک تحول عجیبی بود چون این موضوع در وقتی انجام می شد که گروه های تروریستی در حلب در ضعیف ترین حالت ممکن قرار داشتند و ارتش سوریه و هم پیمانان آنها در شرایط پیشروی قرار داشتند.
در این شرایط این موضوع دقیقا مشخص شد که شرایط میدانی بود که این آتش بس را از دید آمریکایی ها اقتضاء می کرد. هر چند که یک دلیل دیگری هم وجود دارد و آن هم انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا است که تقریبا دو ماه دیگر برگزار می شود و اوباما به دنبال این است که بتواند از این طریق یک موفقیت سیاسی و دیپلماتیک در سوریه پیدا کند و آن را به عنوان یک دستاورد بزرگ در مبارزات انتخاباتی به نفع حزب دمکرات به کار بگیرد.
بصیرت: تا چه اندازه این آتش بس را پایدار ارزیابی می کنید؟
اسدالهی: در این زمینه ثابت شده که دولت سوریه واقعا به آتش بس وفادار می ماند چون دولت آنها یک مرجعیت دارد یک فرد به عنوان رئیس جمهور در رأس کارها وجود دارد و در قوانین نیروی مسلح دستور می دهد و ارتش هم از اجرای آتش بس اطاعت می کند، اما در طرف مقابل تعداد زیادی گروه ها و گروهک های مسلح تکفیری و وهابی وجود دارند که اصلا به هیچ عنوان پایبند به این آتش بس ها نیستند. آمریکایی ها به رغم این که یک پای مذاکره آتش بس قرار دارند، اما قادر نیستند گروه های تروریستی که تعداد آنها زیاد هم می باشد وادار کند که آتش بس را رعایت کنند، بنابراین مانند آتش بس های قبلی دولت سوریه آتش بس را رعایت خواهد کرد، اما گروه های مسلح آن را نقض خواهند کرد.
بصیرت: تاثیر آتش بس بر آزادسازی حلب و آینده بحران سوریه چگونه خواهد بود؟
اسدالهی: اگر این آتش بس بخواهد دوام بیاورد به معنای این است که کلیه عملیات های نظامی متوقف خواهد شد. در حال حاضر ارتش سوریه در حال پیشروی است و اگر این پیشروی را ادامه می داد قطعا می توانست مناطقی که تحت اشغال نظامیان مسلح در شرق حلب هست را به تدریج آزاد کند. وقتی که این آتش بس دوام بیاورد یعنی پیشروی ارتش سوریه امکان پذیر نخواهد بود که با همین شرایط وارد مذاکره سیاسی خواهد شد. اما با توجه به این که معمولا خود گروه های تروریستی مسلح این موضوع را نقد می کنند، بعید است که این آتش بس خیلی دوام بیاورد.
با تشکر از جناب آقای اسداللهی که وقت خود را در اختیار پایگاه بصیرت قرار دادند.
مصاحبه از: وحید قاسمی
