وزیر مدافع

«برجام یک استراتژی هوشمندانه و کاملا مؤثر سه‌بعدی در بهترین زمان ممکن بود؛ به‌طوری‌که برنامه‌های جنگ‌افروزانه اسرائیل برای انزوای سیاسی ایران را خنثی کرد، از سقوط، انحطاط و انزوای اقتصادی کشور جلوگیری کرد و زمینه نجات، احیا و خیزش اقتصادی کشور را فراهم و در دوران اهمیت بی‌سابقه ایران، امکان ایفای نقش مؤثر تاریخی و تعیین‌کننده منطقه‌ای را فراهم کرد. کسانی که رشد اقتصادی ٧,٤ درصدی را ناملموس می‌خوانند، بدانند شرایط ما مانند صف طولانی خودروهایی است که مدت زیادی پشت چراغ قرمز مانده‌اند و با سبزشدن چراغ حتی با عبور سریع و مسیر سبز طولانی، همه هم‌زمان فرصت عبور را تجربه نمی‌کنند، اما مسیر از بن‌بست خارج شده است». جملات گفته شده، جملات رئیس‌جمهور نیست. شاید به دلیل اینکه در دولت یازدهم، همه بار دفاع از عملکرد دولت و ایستادن در مقابل هجمه‌های متعدد روزانه، روی دوش حسن روحانی بوده است، تصور شود این بار هم مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای دوران اصلاحات به میدان آمده تا شرایط نامساعدی که دولت از حاکمیت یکدست اصولگرایان تحویل گرفته بازخوانی کند.

اما این جملات متعلق به علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت یازدهم، است. این استاد دانشگاه و نیروی باسابقه اجرائی و سیاسی دولت‌های دفاع مقدس، سازندگی و اصلاحات، از معدود وزیرانی است که با وجود سکوت نسبی حاکم بر دیگر همکاران پابه‌سن‌گذاشته و محافظه‌کار خود در کابینه یازدهم، در سه‌سال‌ونیم گذشته از هر تریبونی به دفاع از رئیس‌جمهور و دولت یازدهم پرداخته است. او در کنار برخی دیگر از معاونان رئیس‌جمهور، در همراهی با دولتی که مردم برای گشایش اقتصادی، فرهنگی و بهبود شاخص‌های اجتماعی و فضای دیپلماسی به آن امید بسته‌اند، سنگ‌تمام گذاشته‌اند. اسحاق جهانگیری، علی ربیعی، معصومه ابتکار، شهیندخت مولاوردی، محمود واعظی، اکبر ترکان، محمدعلی نجفی و به تازگی سیدرضا صالحی‌امیری چهره‌هایی هستند که می‌دانند در دولت اصلاحات، این «مردان رئیس‌جمهور» بودند که برای صیانت از حقوق مردم و امید جامعه احساس وظیفه می‌کردند و از بیان حقایق ابایی نداشتند.

می‌دانند وزیر و معاون رئیس‌جمهور اگرچه باید ابتدا به حوزه تخصصی خود پرداخته و برخلاف اصولگرایان حاضر در دولت احمدی‌نژاد، از سیاسی‌کاری بپرهیزد و تلاش کرده‌اند چنین رویه‌ای را در دولت یازدهم دنبال کنند، اما درعین‌حال آن‌گاه که پای دفاع از حقایق در مقابل دروغ و عملیات روانی سنگین جریانات خاص به میان بیاید، در برج عاج‌نشستن، جایز نیست. ربیعی در سفری که آخر هفته گذشته به گلستان داشت، در کنار ده‌ها بازدید و بررسی وضعیت ادارات کل متبوع وزارتخانه خود در استان و ارائه آمارهای مختلف، به عنوان فردی که سال‌ها مسئول دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی بوده، تأکید کرد: «برجام نشان مقاومت و سند افتخارآمیز ماست، اما برخی‌ها می‌خواهند فضایی ایجاد کنند که کسی از برجام دفاع نکند».

جانشین ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی اشاره‌ای هم به شعار رئیس‌جمهور در انتخابات سال ٩٢ كرد: «می‌خواهم بگویم با رهبری‌های مقام معظم رهبری و تدابیر رئیس‌جمهور محترم هم سانتریفیوژها چرخید، هم اقتصاد ملی و هم قدرت ملی افزایش یافت، هم رژیم صهیونیستی و جنگ‌افروزهای منطقه‌ای را منزوی و هم منافع اقتصادی کشور را تأمین کرد. با وجود بسیاری مسائل، برجام دستاوردهای بزرگی برای کشور به ارمغان آورد».

٤ سال قبل در چنین روزی

زمستان سال ٩١ و روزهای منتهی به انتخابات ریاست‌جمهوری سال ٩٢، برای فعالان سیاسی اصلاح‌طلب و مردم نگران از شاخص‌های مختلف کشور، روزهای پرفرازوفرودی بود. هم‌گرایی ایجادشده و جهت‌گیری‌های کلان انتخاباتی کاندیدای اصلاح‌طلبان، میانه‌روها و نیروهای منتقد در روزهای پرافت‌وخیز بهار سال ٩٢ مبین آن بود كه حسن روحانی روی آسیب‌ها و حوزه‌هایی که مردم را در تنگنا قرار داده، متمرکز است. آن روزها و درحالی‌که شیشه عمر دولت اصولگرای محمود احمدی‌نژاد ترک برداشته بود، رسانه‌های حامی دولت وقت به‌سختی می‌توانستند یک فعال سیاسی اصولگرا یا یکی از چهره‌هایی که عنوان «استاد دانشگاه» به آنان می‌دهند، را بیابند و از او درباره «توفیق» دولت در اقتصاد، سیاست خارجی، فرهنگ یا سیاست، «تأیید» بگیرند.

نخبگان، استادان دانشگاه و بسیاری از مردم با تشویش ناشی از «بیماری بی‌ثباتی» در همه عرصه‌ها، نظاره‌گر شرایطی بودند که از نیمه زمستان ٩٠ بر اثر تحریم‌ها و اشتباهات راهبردی دولت در حوزه اقتصاد و دیپلماسی به بلای جان کسب‌وکار، تولید و بازرگانی خارجی ایران بدل شده بود. تلاش‌های خارجی برای از دور خارج‌کردن سیستم بانکی و منظومه فروش نفت خام و سایر مشتقات آن در ایران، نقطه «بیشینه» را نشان می‌داد و همه اینها در شرایطی بروز کرده بود که دولت هشت‌ساله «نواصولگرایان»، فقط در یک قلم کالای صادراتی، ٧٠٠ میلیارد دلار فروش افسانه‌ای نفت را در خزانه خود دیده بود. به انضمام اینها، فضای سیاسی سال‌های ٨٨ تا ٩٢ نیز شرایط خاصی را از سر گذرانده بود و چشم‌انداز انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم را مبهم نشان می‌داد.

آن روز سؤال این بود حتی در صورت توفیق نامزد نیروهای تحول‌خواه در «فرایند انتخابات»، آیا همه طرف‌های شریک در ساختار رسمی به حرکت هماهنگ ذیل یک استراتژی واحد به ‎سوی توسعه که خواست مردم و دولت برآمده از آن دنبال می‌کند، رضایت می‌دهند؟ یا قرار است بار دیگر، کانون‌هایی که در دولت اصولگرایان، توسعه تشکیلات و دارایی داده‌اند، ساز خود را کوک کنند؟ پاسخ به این سؤال روشن بود. با وجود آثار ناشی از این رفتارها، انتظار «تغییر رویه» از این جریان‌های بانفوذ، نوعی خیال‌پردازی خام می‌نمود تا امری واقعی. بااین‌حال، استدلال دیگران در باب بازگرداندن امور به ریل اصلی حتی با وجود نیروها و جریانات کند‌کننده توسعه نیز منطقی به نظر می‌رسید.

در آن روزها همه تلاش کردند تا با اجماع روی منافع ملی و نه اشخاص و افراد، هر فردی را که امکان گذر از فیلترهای موجود و در معرض انتخاب مردم قرارگرفتن، را دارد، به صحنه بیاید. بقیه داستان را همه می‌دانند که حسن روحانی با حضور مسئولیت‌پذیر ١٩‌ میلیون ایرانی، به پاستور رفت تا به قول اقتصاددانان، «آواربرداری» را آغاز کند. با‌این‌حال، فضا به‌گونه‌ای پیش رفت و موضع‌گیری‌ها به‌گونه‌ای بود که تعداد اندکی از اعضای کابینه به شکل جدی به گفت‌وگو با مردم و پاسخ‌گویی به شبهات ریزودرشت انبوه رسانه‌های مخالف دولت پرداختند.

سکوت جایز نیست

نیم‌نگاهی به مواضع وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی، گویای تلاش او برای شکستن حلقه محاصره اطراف دولت و رئیس‌جمهور است.

١٨ آبان ٩٣ / شورای اداری نطنز

رسیدگی به فقرا و تهیدستان و تضمین حقوق مردم از آرمان‌های دولت تدبیر و امید است. ولایت فقیه ستون و خیمه نظام است و ما به عنوان دولتمردان این نظام باید در راستای حقوق انسان‌ها و ایجاد فرصت‌های برابر و محرومیت‌زدایی تلاش وافری انجام دهیم. ظلم‌ستیزی، بزرگداشت شعائر عظیم اسلامی و ترویج خداپرستی از آرمان‌های این دولت است. خدمتگزاران مردم در هر رده‌ای، باید سیاست اخلاقی را که سرلوحه دولت تدبیر و امید است، پیش‌ِروی خود قرار دهند. در بحث سیاست خارجی اگر منصفانه قضاوت کنیم، عزت به دست آورده‌ایم که این عزت نیز مرهون تلاش‌های وزارت خارجه در این دولت است. کاهش وابستگی بودجه به نفت با وجود کاهش قیمت از ٧٥ دلار به ٤٠ دلار امر قابل‌توجهی است. بحث اقتصادی نیز اصلی‌ترین مسئله کنترل تورم است که خوشبختانه تا پایان سال جاری سه درصد کاهش تورم خواهیم داشت. هشت‌ میلیون دفترچه بیمه سلامت همگانی برای افراد تحت پوشش صادر شده که البته ارائه اطلاعات غلط و دروغ آفت جامعه است.

٢٥ شهریور ٩٥ / مراسم آغاز عملیات اجرائی آزادراه کنار گذر شرق اصفهان

کشور وارد دوران بهبود وضعیت اقتصادی شده است و از نشانه‌های آن می‌توان به افزایش ٩درصدی حمل‌ونقل کالاهای صنعتی، افزایش چهاردرصدی فروش سیمان، افزایش ١٣درصدی تولید کاشی و سرامیک، بالارفتن مصرف برق صنعتی و به‌جریان‌افتادن سرمایه در گردش اشاره کرد. در آغاز فعالیت دولت یازدهم با ریزش نیروهای شاغل مواجه بودیم. طرح راهبردی ما حفظ ظرفیت اشتغال موجود و جلوگیری از تعطیلی کارخانه‌ها بود، به‌طوری‌که در چند روز گذشته سه واحد صنعتی تعطیل‌شده در استان لرستان را احیا کردیم. مسائل اساسی کشور باید با اجماع حل شود؛ این موضوع مهم‌ترین رویکرد دولت تدبیر و امید است. ظرفیت صندوق‌های بازنشستگی در کشور به‌خوبی شناخته نشده و متأسفانه در سال‌های گذشته مدیران ناکارآمد بر این صندوق‌ها تحمیل می‌شدند و حیاط خلوت عده‌ای خاص شده بودند.

١٤ مهر ٩٥ / برنامه پایش شبکه یک سیما

حاشیه‌نشینی یک مسئله بوده و آسیب اجتماعی نیست. باید در آسیب‌انگاری برخی مسائل تجدیدنظر کنیم. معتقدم حاشیه‌نشینی فی‌نفسه یک مسئله است، چراکه نمی‌توان حاشیه‌نشینی را مساوی با اعتیاد دانست. درباره نقش بسترهایی که سکونتگاه‌های غیررسمی در ایجاد آسیب اجتماعی دارند، باید بگویم من نه‌فقط در مدتی که وزیر بودم، بلکه از گذشته به‌دلیل کاري علمی و تحقیقاتی‌ که انجام می‌دادم با این مسائل درگیر بوده و آشنا هستم. اینکه بخواهیم پس از ابراز نگرانی مقام معظم رهبری از برخی آسیب‌های اجتماعی، در مرحله اول دست روی حاشیه‌نشینی بگذاریم و آن را علت اصلی آسیب‌ها بدانیم، درست نیست. اینکه مخاطبان می‌پرسند مسئولان از چنین مسائلی آگاه هستند، باید گفت قطعا مسئولان از چنین مسائلی آگاه بوده و این مستند نیز از سوی همکاران ما در وزارت کشور تهیه شده است.

حاشیه‌نشینی در ایران در دهه ۴۰ اوج گرفته است. پدیده حاشیه‌نشینی دو علت داشته است؛ یکی همراه با صنعتی‌شدن مهاجرت از روستا‌ها به شهر‌ها بوده و عامل دیگر زمینی بوده که این افراد می‌توانستند تصرف کنند. با مصوبه هیأت وزیران دولت درصدد است معضلات حاشیه‌نشینی را به صورت عقلانی و به‌ترتیب در سه مرحله حل‌کردن مسئله مالکیت، طرح مباحث اقتصادی و در ‌‌نهایت مباحث نوسازی‌، مرتفع کند. درباره اشتغال اتباع بیگانه در کشور جدا از موضوعاتی مانند تحولات و اتفاقات منطقه، مسائل دیگری مانند فرهنگ کار در میان فارغ‌التحصیلان دانشگاهی نیز نقش مؤثری دارد. سیاست دولت یازدهم و رئیس‌جمهور در مواجهه با این وضعیت، محدود‌سازی و اولویت‌دادن به شهروندان ایرانی است. در سه سال گذشته دولت یازدهم به دنبال جبران شکاف به‌وجودآمده در دستمزد مستمری‌بگیران بوده است. براین‌اساس، فقط در سازمان تأمین اجتماعی مستمری کارگران بازنشسته به‌ترتیب ۱۲، ۱۴ و ۱۷ درصد افزایش یافته است.

حتی در پیامی که رئیس‌جمهور امسال به مناسبت روز سالمند صادر کرد، نیز به موضوع جبران مستمری‌ها اشاره شده است، دولت حسب وظیفه‌ای که دارد درصدد جبران مشکلات مالی خانواده بازنشستگان است، اما این مسئله را نه با تبلیغات کاذب که در چارچوب عقلانیت اقتصادی دنبال می‌کند. سیاست توانمندسازی دولت در حوزه آسیب‌های اجتماعی این است که به طور مشخص، دولت بخشی از اقدامات خود را روی مسئله آموزش و شناسایی کودکان بازمانده از تحصیل متمرکز کرده، چنان‌که از طریق مصوبه شورای عالی رفاه برنامه‌ای را برای بازگرداندن این کودکان به مدارس آغاز کرده است. به دنبال احیای و فعال‌کردن مراکز مراقبتی بعد از درمان معتادان هستیم. آقای رئیس‌جمهور دستور دادند تا به کودکان و زنان معتاد اولویت دهیم.

در برخی مناطق، اعتیاد به سمت کودکان‌ می‌رفت که در آنجا فعالیت خود را بیشتر کردیم. در بحث زنان نیز چون اثر انتشار آن بیشتر است، سعی کردیم به این قشر بیشتر توجه کنیم. درحال‌حاضر به ‌طور مشخص، در بحث خدمات بهداشتی سیاست دولت براي توسعه مراکز بهداشتی، بیشتر در مناطق حاشیه‌ای است و در همین رابطه، سازمان بهزیستی، وزارت بهداشت و سازمان تأمین اجتماعی به دنبال گسترش مراکز خود هستند و امیدواریم با این اقدامات، حاکمیت غیررسمی مستقل در این مناطق، هرچه بیشتر کم‌رنگ شود. مبارزه با فساد، در برنامه دولت یازدهم جایگاه ویژه‌ای دارد؛ دولت آقای روحانی درصدد مبارزه اصولی و ساختاری با مقوله فساد است.

۴ آبان ۱۳۹۵ / حاشیه همایش «رفاه اجتماعی نگاهی به گذشته و چشم‌انداز آینده»

با اتخاذ سیاست‌های رفاهی در دولت یازدهم، شاخص‌های رفاهی، ١٥ رتبه بهبود پیدا کرد. سیاست‌های رفاهی مقابله با فقر در دولت تدبیر و امید پیگیری شده است و اولویت نخست، آن بود که جامعه مدنی را آماده کنیم تا بتواند فعالیت خود را در این زمینه افزایش دهد. به نهادهای مدنی برای فعالیت در حوزه کاهش فقر و آسیب‌های اجتماعی مجوز فعالیت داده شده است. حسابداری خیر جمعی را شاید نتوان اندازه‌گیری کرد؛ اما مردم در این عرصه مشارکت فعالی دارند. دولت یازدهم به‌دنبال مسکن حمایتی است. به خانواده‌های دارای دو معلول، مسکن تخصیص داده‌ایم که به‌زودی این موضوع را درباره زنان سرپرست خانوار هم اجرائی می‌کنیم. همچنین معتادانی که اعتیاد خود را ترک کرده‌اند، از مسکن حمایتی برخوردار می‌شوند.

بیمه فراگیر و بیمه روستاییان و عشایر در دولت یازدهم گسترش یافت. در این قالب، برنامه‌ای را به کمیسیون اجتماعی دولت بردیم که امیدواریم به تصویب برسد. در صورت تصویب، هفت‌ میلیون خانوار بدون بیمه تأمین اجتماعی تحت پوشش قرار می‌گیرند. سهم بودجه رفاهی در تولید ناخالص داخلی مناسب است و همه این تلاش‌ها به واسطه پنجره واحد خدمات رفاهی مصوب شورای عالی رفاه و ایجاد پایگاه اطلاعاتی در کشور ایجاد شده است. از اینکه سیاست منسجمی در دولت تدبیر و امید پیگیری می‌شود، خرسندیم. با هدف‌گذاری، سراغ محو فقر می‌رویم و اولویت ما در این عرصه، رهایی کودکان از چنگال فقر و آسیب‌های اجتماعی است.

۲۰ آبان ۱۳۹۵ / دیدار با آیت‌الله جزایری، نماینده ولی فقیه در خوزستان

دولت یازدهم دولت عقلانیت و کارِ کارشناسی است و حرکت در این دولت، براساس عقلانیت و بی‌صدا انجام می‌شود؛ نه اقدامات تندروگرایانه. ما هم نکات علمی، فنی و واقعی در صحبت‌های مطرح شده از سوی آیت‌الله موسوی‌جزایری را تأکید می‌کنیم و خروج کشور از مسائل یادشده، همین نکاتی است که نماینده ولی فقیه در استان فرمودند. سوابق کابینه دولت روحانی در جبهه‌های جنگ تحمیلی روشن است. نسبت دولت یازدهم با دین‌مداری و روحانیت یا اعتقاد کابینه به ارزش‌های دینی و اعتقادی و همچنین حضور افراد کابینه در جنگ و جبهه‌ها، کمتر بیان شده است.

امروز مهم‌ترین مسئله دولت، بالابردن کارآمدی دولت و حل مسائل معیشتی مردم است، گفت: زمینه‌ساز اصلی در حرکت به این سمت‌وسو در دولت، ایجاد امید در مردم است. زمینه‌ساز حل مسائل و مشکلات مردم، روح مسئولیت اجتماعی و اعتقاد به این است ‌که همه باید در کنار هم باشیم. در دولت یازدهم، با اعتقاد به اینکه امروز همه ایرانیان دست به دست هم و در کنار هم هستیم، گروه‌های مختلف به‌ویژه روحانیت عزیز از دولت حمایت می‌کنند و این مسئله از الزامات بی‌بدیل برای وصول به موفقیت است. دولت یازدهم، دولت مدارا و سخت‌کوشی است و افرادی مانند‌ آیت‌الله موسوی جزایری می‌توانند در زمینه ایجاد اجماع عمومی برای کمترکردن درد، فقر و رنج مردم، زمینه‌ساز باشند.

١٣ آذر ١٣٩٥ / بهره‌برداری از ساختمان جدید بهزیستی در کیش

دولت برای بهبود شرایط زندگی هم‌وطنان، سیاست‌های توانمند‌سازی را در اولویت طرح‌های رفاهی خود قرار داده است. پس از موافقت مقام معظم رهبری با در دستور کار قرارگرفتن سیاست اشتغال فراگیر ضدفقر، این طرح به مجلس می‌رود. با تخصیص اعتبار از محل صندوق ذخیره ارزی، سیاست‌های اشتغال فراگیر ضدفقر اجرائی می‌شود. در این طرح، با ایجاد اشتغال از طریق تأسیس تعاونی‌ها و جهت‌گیری به سمت بنگاه‌های کوچک و متوسط و فراهم‌شدن فرصت‌های شغلی متعدد برای ساکنان هر شهر متناسب با فضای کسب‌وکار در آن منطقه و افزایش سهم عوامل تولید از درآمدهای حاصله، جامعه به‌سوی توانمندشدن حرکتی مستمر و پایدار خواهد داشت.

دولت یازدهم دولت مسئول، فروتن و دولت خیر است. سیاست دولت دکتر روحانی همواره بر این بوده است تا تعاملی تنگاتنگ با افراد جامعه داشته و در زمینه‌های مختلف با برخورداری از خرد جمعی به سمت خیر جمعی جامعه حرکت کند. برخی واقعیت‌ها در جامعه، ناشی از سیاست‌های صدقه‌ای اشتباهی است که متأسفانه در سال‌های گذشته اعمال شده است و ما تلاش می‌کنیم با ارائه راهکارهای هوشمندانه، این مشکلات به صورت ریشه‌ای برطرف شوند. به لطف خداوند، در دولت یازدهم همه به سمتی حرکت می‌کنیم که یکایک افراد جامعه از مواهب و نعمت‌های موجود در کشور بهره‌مند شوند.

٢٧ آذر ١٣٩٥ / کاشان

برخی از ایرانی‌ها همیشه فکر می‌کنند قهرمانی، آنها را نجات می‌هد؛ درحالی‌که قهرمان، خود شمایید و هرکسی در درون خودش قهرمانی‌های زیادي دارد. دولت یازدهم برخاسته از نیت و افکار مردم است. دولت در کنار خیرین، جامعه و فرد یک مربع را تشکیل می‌دهد تا به این وسیله در همه امور در کنار هم برای داشتن یک آینده مثبت کارهای بزرگ را انجام دهند. اگر افراد این اراده را در خود ببینند و توانایی‌ها را شکوفا کنند، در میان‌مدت، نقش خیرین در جامعه گسترش می‌یابد و آثارش در جریان اجتماع مشاهده خواهد شد.

٩ مهر ٩٥ دیدار با نماینده ولی فقیه در گلستان

دولت تدبیر و امید در این سه سال به اندازه ٣٠ سال کار کرده است. یکی از این تلاش‌ها برای اجرای بیمه درمانی اقشار آسیب‌پذیر جامعه است. ربیعی: تلاش دولت تدبیر و امید به اندازه ٣٠ سال بوده است. صندوق بیمه روستاییان از برنامه‌های خوب دولت است که براساس آن می‌توان روستاییانی را که متوسط درآمد آنها کمتر از ماهانه ١٠‌ میلیون ریال است، پوشش بیمه‌ای داد. علاوه بر بیمه درمانی، از دیگر مواردی که پیگیری شد، مقابله با فقر غذایی اقشار آسیب‌پذیر جامعه بوده که از کارهای مهم دولت یازدهم در سه سال اخیر است.

سوم دی‌ماه ٩٥ / نشست ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی خراسان شمالی

٧٠٠‌ هزار شغل در کشور ایجاد شده و سال ٩٦، سال جهش اقتصادی کشور خواهد بود. با‌وجود‌این، وضعیت اشتغال در کشور ملموس نیست و حتی برخی که از دولت نیز پول می‌گیرند، می‌گویند که از نظر اشتغال در کشور کاری انجام نشده است. امروز هزینه درمان در روستاها به هفت تا ١٠ درصد رسیده است؛ درحالی‌که در گذشته ٧٠ درصد هزینه‌های درمان را روستاییان متقبل می‌شدند. تا پایان سال هیچ خانواده دارای دو معلول که بی‌خانه باشند، نخواهیم داشت. در آینده نیز خانه‌دار‌کردن خانواده‌های معلول و سرپرست خانوار را دنبال می‌کنیم.

باید برای افزایش قدرت خرید مردم کارهای اساسی و زیربنایی و با برنامه انجام شود تا منجر به افزایش درآمد اقشار مختلف شود. افزایش حقوق‌ها، افزایش پرداختی مستمری‌بگیران را داشته‌ایم که این در حالی است که در گذشته شکاف ٦٧‌درصدی در این امر ایجاد شده بود.‌ هزار‌ میلیارد تومان اعتبار برای ازبین‌بردن شکاف حقوق‌بگیران از‌جمله بازنشستگان و سایر گروه‌ها در نظر گرفته شده است. بنیه‌های اقتصادی را مقاوم کرده‌ایم و در دولت یازدهم اقدامات خوبی انجام داده‌ایم و آمارها نیز این امر را نشان می‌دهند. هم‌اکنون اقتصاد در کشور رونق گرفته و می‌چرخد؛ اما متأسفانه عده‌ای می‌گویند کاری انجام نشده است.

حضور رسانه‌ای

روزنامه‌نگاران و فعالان سیاسی، علی ربیعی را در جایگاه مدیر مسئول روزنامه کار و کارگر، نظریه‌پرداز در موضوعاتی مانند فساد و امنیت ملی و البته جامعه‌شناسی رسانه و عضو حزب جمهوری و خانه کارگر می‌شناسند. فردی که سوابق اجرائی امنیتی او باعث نشد از حوزه مورد علاقه، یعنی پژوهش، تدریس و البته رسانه فاصله بگیرد. او که کارشناسی مدیریت دولتی خود را از دانشگاه تهران، کارشناسی ارشد مدیریت فرهنگی را از دانشگاه علامه طباطبایی گرفته و دکترای مدیریت استراتژیک دارد، ده‌ها مقاله علمی-پژوهشی و حضور در ده‌ها کنفرانس داخلی و خارجی را در کارنامه دارد. «جامعه‌شناسی تحولات ارزشی» او نگاهی به رفتار رأی‌دهندگان در دوم خرداد ٧٦ دارد و پاسخ به افرادی بود که دلیل آرای ٢٠‌میلیونی جامعه به رئیس‌جمهور دوران اصلاحات را نمی‌دانستند.

«زنده‌باد فساد» را در باب فساد در دولت‌های جهان سوم به رشته تحریر درآورد و در کتاب تأمل‌برانگیز «مطالعات امنیت ملی» نظریات امنیت ملی در جهان را با نیم‌نگاهی به این مقوله مهم در ایران به پیشخوان کتاب‌فروشی‌ها فرستاد. در سال‌های عسرت نیروهای غیرهمسو با دولت احمدی‌نژاد، ربیعی از‌جمله همراهان معدود رسانه‌های مستقل بود. وی با گفت‌وگوهای تحلیلی با رسانه‌های مستقل و البته نگارش سرمقاله، تلاش داشت در کنار فعالیت‌های دانشگاهی خود، از ابزار رسانه برای گفت‌وگوی اجتماعی که علاقه ویژه اوست، استفاده کند. در سه سال گذشته، روزنامه‌نگاران رسانه‌های مستقل از بی‌توجهی برخی چهره‌های سیاسی و دانشگاهی به رسانه و کارکرد آن –چهره‌هایی که در دولت یازدهم سمت گرفتند- گله‌مند بوده و هستند؛ اما وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تلاش کرد باب ارتباط با رسانه‌های مستقل را همچنان باز نگه دارد و هرگاه احساس ضرورت کرد یا از او درخواست شد، از فعالیت در این حوزه دریغ نورزید.

او شهریورماه ٩٤ در سرمقاله روزنامه «شرق» از فواید فناوری‌های نوین ارتباطات نوشت: «نظریه هارتلند مبنی‌ بر این است که هرکسی بر بخشی از زمین مسلط شود، قدرت جهان مال او است. در نظریه بحری هم گفته می‌شود هرکس به زیر دریا و دریا مسلط شود، قدرت دارد. در نظریه جنگ ستارگان نیز آمده است افرادی که بر شاهراه‌های اطلاعاتی مسلط شوند، صاحب قدرت می‌شوند. هنوز هم قدرت در دست کسانی است که به راه‌های اطلاعاتی و تکنولوژی‌های نوین دسترسی بیشتر و بهتری دارند. درباره ایران نیز باید بگویم ما باید روزی درآمدهای ناشی از استفاده از وسایل تکنولوژیک را جایگزین درآمدهای نفتی کنیم؛ یعنی جریان اشتغال به سمتی میل کند که کارگران دانشی فعالیت بیشتری داشته باشند. به عبارت دیگر روزهایی فرا می‌رسد که کاربران جای کارگران را خواهند گرفت و اداره‌کنندگان کاربران، جای مدیران را پر خواهند کرد.

ایران در زمینه آی‌تی، پیشرفت‌های زیادی داشته است؛ اما نیروی انسانی، منابع فکری و بازار ایران بیشتر از اینها ظرفیت دارد. نگارنده امیدوار است تا پایان سال ٩٦، بخشی از قدرت ملی ایران ناشی از تسلط بر شاهراه‌ها و تکنولوژی‌های اطلاعاتی پیشرفته باشد. در سال‌های گذشته، غالبا از تأثیر منفی فناوری‌های جدید بر فرهنگ سخن به میان آمده است و این در حالی است که فناوری به زمان ارزش داده و نظم و انضباط را گسترش می‌دهد. انسان‌ها ناگزیر هستند خود را با این سرعت عجیب، تطبیق دهند. متأسفانه یکی از خصوصیات ما کند‌بودن است. نگارنده از سال ٨٢ تا ٩٠، پژوهش‌هایی داشت که نتایج آن در مقاله‌ای با عنوان «آسیب‌پذیری روابط دختر و پسر» در نشریه رفاه اجتماعی منتشر شد.

مقاله‌ای دیگر با عنوان «اخلاق در اینترنت» را هم به بایدها و نباید‌های این حوزه فراگیر اختصاص دادم و در مقاله‌ای دیگر، رابطه بین مصرف اینترنت و تغییرات اخلاقی را اندازه گرفته بودم. جامعه هدف این تحقیق، دانشجویان تهران بودند و مشخص شد بیشترین نوع مصرف دانشجویان در آن مقطع، گفت‌وگوهای اینترنتی بوده است و تأثیرات آن هم در همین حوزه‌ها قابل اندازه‌گیری بود. خوشبختانه در‌حال‌حاضر بیشترین نوع مصرف این فناوری، به مسائل اقتصادی و در رتبه دوم به مسائل علمی اختصاص دارد که امیدوارم مسائل علمی به رتبه نخست برسند. تحقیقات جدید نشان می‌دهد تأثیرات مثبت اخلاقی در فضای مجازی بیشتر شده است و نسل‌های سه، چهار و پنج که ان‌شاءالله خواهند آمد، به اینکه تأثیرات مثبت، حتی در فضای فرهنگی ایجاد شود، کمک خواهند کرد؛ چراکه اینترنت پرسرعت رابطه دولت با مصرف‌کننده را تسهیل می‌کند. اگر فناوری‌های نوین ارتباطات به ‌درستی مدیریت شوند، به تحکیم روابط خانوادگی هم می‌انجامند؛ چراکه همه ما در حال تجربه سبک زندگی جدیدی هستیم. با این پیشرفت‌های فناوری، همه می‌توانند همه‌جا همدیگر را ببینند، به شرطی که مدیریت آن را آموزش دهیم».

او در سرمقاله «عاشقی لب مرز» در روزنامه «شرق» نیز که در هفته دفاع مقدس امسال منتشر شد، به طور تلویحی از حضور رزمندگان دفاع مقدس در بدنه دولت و در استانداری‌ها پرده برداشت و الگوی فرهنگی ایده‌آل خود را ترسیم کرد. او از اسدالله درویش‌امیری استاندار فعلی زنجان، علیرضا رشیدیان، استاندار فعلی خراسان‌رضوی و مهدی صادقی، استاندار فعلی قم با اسم کوچک نام برد که هر کدام در چه بخش‌هایی در جنگ با ربیعی همکار بوده‌اند: «معمولا در هفته دفاع مقدس یاد روزهایی که سایه آنها تا عمر ‌داری بر زندگی‌ات سایه می‌افکند و یاد دوستانی که همیشه در جان قلب و ذهن جای دارند، در خاطرات مرور می‌شود. با اینکه فقط سه دهه از آن ایام می‌گذرد، گویی به درازای تاریخ از آن فاصله گرفته‌ایم و برخی حوادث آن برای بعضی‌ها به افسانه می‌ماند. نوجوانانی که شناسنامه را تغییر می‌دادند، پیرزنانی که همه دارایی‌شان را به جبهه می‌فرستادند، کارگرانی که هفت سال حقوق آنها افزایش نیافت اما سال‌ها در جبهه‌ها حاضر می‌شدند و...؛ هنوز دورانی را به خاطر دارم که جنگ بود و تروریست‌ها (از جنس آدم‌هایی که کور و چشم‌بسته با توهمات فرقه‌ای در خدمت نه یک آرمان بلکه قدرت‌طلبی جریان رجوی بودند) در هر گوشه‌ای کمین کرده بودند. در آن دوران هرکس لباس خاکستری به تن داشت، در خطر ترور قرار می‌گرفت و ترور می‌شد. هرکس عکس یک شهید یا امام شهیدان را به دیوار داشت (حتی در دکه یک یخ‌فروش در جنوب شهر تهران) ترور می‌شد. حتی کارگری (شهید صفدری کارگر کارخانه جنرال‌موتور) که چند ماه در جبهه بود (فقط به این جرم) وقتی در ماه مبارک رمضان به خانه محقر و کوچکش در محله نواب برگشت، تروریست‌ها در زمان افطار به بهانه ‌دادنش، به خانه او تهاجم کردند و خانه‌اش به آتش کشیده شد. هر بار هر نشانه و نقشه‌ای در خانه تیمی تروریست‌ها کشف می‌شد، اسباب‌کشی با اثاثیه‌ای که همه آنها در یک وانت جا می‌شد، شروع می‌شد...».

او خاطره‌ای از شهادت یک بسیجی نقل کرد که در آستانه مراسم عروسی خود به وسیله کومله در کردستان به رگبار بسته شد و نوشت: «مادر شهید به همراه عروسش به شمال برگشت. بعدها شنیدم که این نوعروس در یکی از روستاهای قائمشهر سکنی گزید و درس طلبگی پیشه کرد. آنچه گفته شد داستان و روایتی بود از شهادت و عاشقی، از کنار هم بودن شیعه و سنی، از پاکی و حیا، از مقاومت در مقابل ناپاکی و ترور، تجاوز و ناجوانمردی؛ ائتلاف شوم همه قدرت‌های بزرگ علیه ملت ایران. نمی‌دانم چرا آن روزها با وجود آنکه نداری بود، ترور بود، سختی بود، زندگی پررنج و خانه‌به‌دوشی بود؛ اما چشم‌هایمان از امید به آینده می‌درخشید.‌ ای کاش کاری کنیم که روزهای عاشقی‌مان ادامه داشته باشد».

ربیعی در سوم خرداد ٩٥ نیز در سرمقاله «شرق»، از اخلاق سوم خرداد سخن گفت و به دفاع از دولت پرداخت: «اخلاق سوم خرداد، اخلاق آدم‌هایی است که گمنام شدند تا «روز واقعه» نامدار شود. ویژگی کردار مردان و زنانی است که جان می‌دهند تا بقیه جان بگیرند و می‌افتند تا دیگران برخیزند. آنان به جای آنکه پایشان را بر سر شانه دیگران بگذارند و بزرگ‌نمایی کنند یا امکانات سیاسی - اقتصادی برای خود فراهم کنند، شانه‌هایشان را زیر پای دیگرانی می‌گذارند تا هم‌نوع آنها بزرگ و بزرگ‌تر شود. آنان نه اشراف سیاسی بودند، نه سیاست اشرافی را می‌پسندیدند اما شرف سیاست بودند... سوم‌خردادی‌ها هنوز قلک‌های کوچک کنار تلفن بیت‌المال را به یاد دارند. سوم‌خردادی‌ها حتی برای تلفن‌های ناچیز از حقوق ناچیزشان مکالمه شخصی را حساب می‌کنند اما برخی امروز بی‌حساب‌وکتاب از جیب مردم در سایت‌ها و شبکه‌ها خبرسازی‌ها می‌کنند و با پول مردم اخلاق را نشانه گرفته‌اند و ناامیدی، نفرت و دروغ را اشاعه می‌دهند».

ممکن است به برخی عملکردهای وزیر ٦١ساله دولت یازدهم که همواره خود را بچه‌ محله جوادیه تهران و بزرگ‌شده یک خانواده کارگری می‌داند، انتقاداتی وارد باشد. اینکه در عزل و نصب‌ها در وزارتخانه عظیم تحت مسئولیت خود، می‌توانسته بهتر عمل کند یا در فلان طرح ملی، برآوردهای دقیق‌تری نیاز داشته و نکات ریز و درشت دیگر. اما کیست که نداند این خاصیت کار اجرائی آن هم در دورانی است که نهاد دولت در دو دوره پیش از آن، به‌شدت از کارکردهای اصلی خود تهی شده و برخی موازی‌کاری‌ها و البته توقعات بیرونی به پهنای کشور، کار اجرائی را با دست‌اندازهای جدی مواجه کرده است.

ربیعی در سال‌های ٩٣ و ٩٤ در اربعین حسینی، رئیس‌جمهور را به جمع کارگران برد. آنها سال ٩٣ پس از بازدید از خطوط تولید کارخانه صنایع شیر پگاه تهران و نمایشگاه توانمندی‌های این شرکت، در مراسم عزاداری کارگران این کارخانه شرکت کردند و ربیعی در جمع عزاداران حسینی از پیام حضور رئیس‌جمهور در بین آنها گفت: «بازدید رئیس‌جمهور حامل این پیام نیز بود که بین دین با توسعه و مذهب با صنعت هیچ تضادی نیست، ارزش کار کارگران در حد و اندازه جهاد است، چنانچه میان عزاداری برای امام حسین (ع) با فعالیت تولیدی، ایجاد ارزش‌افزوده و بهبود وضع جامعه هیچ منافاتی وجود ندارد». او سال ٩٤ هم به همراهی با رئیس‌جمهور پرداخت و پس از بازدید از بخش‌های مختلف خط تولید کارخانه شیشه‌سازی مینا، در حسینیه این مجموعه تولیدی به جمع کارگران عزادار پیوست.

او با تأکید بر مفهوم «تولید و اربعین»، یادآور شده بود: «روز عزاداری است و کارگران از متدین‌ترین اقشار جامعه هستند. اما آنها می‌دانند یکی از پیام‌های عاشورا، عزتمندی است و عزت در جهان امروز با تولید ملی به دست می‌آید. تأکید بر فرهنگ‌سازی و برگزاری متفاوت مناسبت‌های دینی و سنتی در ارتباط با بخش‌های مختلف جامعه به‌ویژه کودکان، خانواده‌های کمتربرخوردار و کارگران و استفاده از «خیر جمعی» برای حل مشکلات کشور، در سال‌های گذشته از جمله ایده‌های علی ربیعی بوده است. یک نکته روشن است؛ وزیر باتجربه کابینه یازدهم دستاوردهای درخورتوجهی در بعد اجرائی داشته اما هیچ‌گاه آن را به وزارتخانه متبوع خود نسبت نداده است. ربیعی همه اخبار و طرح‌های خود را طرح‌های موردنظر رئیس‌جمهوری می‌داند که در سه‌سال‌ونیم گذشته، در بسیاری از موارد «تنها» بوده است. او می‌خواهد مدافع گفتمانی باشد که مردم برای گشایش در زندگی خود، به آن امید‌ها بسته‌اند.

http://www.sharghdaily.ir/News/110912

ش.د9503069