دکتر یدالله جوانی/ حادثه آتش‌سوزی و فروریختن ساختمان پلاسکو در قلب تهران، با توجه به خسارت‌های جانی و مالی، قلب هر انسان نوعدوست و به ویژه تمامی ایرانیان با هر نوع فکر و عقیده‌ای را به درد آورد. در این حادثه دلخراش، از یک سو اوج ایثار و فداکاری آتش‌نشانان قهرمان به نمایش درآمد و از سوی دیگر خانواده‌هایی داغدار عزیزان خود شدند. حضور تمامی مسئولان دست‌اندرکار در صحنه و پیام‌های صادر شده از سوی مسئولان نظام، از پیام رهبر معظم انقلاب گرفته تا پیام‌های سران قوا و دیگران، همگی از عمق، ابعاد، آثار و پیامدهای این حادثه تلخ و ناگوار حکایت می‌کند. به طور قطع، هر حادثه بزرگ، به اندازه بزرگی‌اش درس‌ها و عبرت‌های بزرگ و فراوانی خواهد داشت. آنچه بسیار مهم و باارزش است، توجه جدی مسئولان کشور در تمامی سطوح و همه آحاد مردم به این درس‌ها و عبرت‌ها است؛ از همین رو این حادثه را نباید به فراموشی سپرد و به راحتی از کنار آن عبور کرد. باید بر روی این حادثه تأمل کرد و از درس‌های آن عبرت گرفت. رسانه‌های کشور و به ویژه رسانه ملی، در این زمینه رسالت بزرگی بر دوش دارند که نباید آن را فراموش کنند.
البته بزرگ‌ترین آفت در مسیر بهره‌گیری از درس‌ها و عبرت‌های چنین حوادث و رخدادهایی، تکرار چنین حوادث در صحنه‌های دیگر است. همگان باید واقعیت‌های صحنه را مشاهده کرده و هر کس از جمله مسئولان و مردم به نوبه خود، به این پرسش پاسخ دهند که چه باید کرد تا این قبیل حوادث در دیگر نقاط پایتخت و دیگر نقاط کشور تکرار نشود؟ همگان باید با مرور واقعه از آتش‌سوزی گرفته تا فروریختگی برج پلاسکو و عملیات امداد و نجات و آواربرداری، ببینند تا چه اندازه برای مواجه شدن با چنین پدیده‌ای آمادگی دارند. به طور قطع، امکان تکرار حادثه ساختمان پلاسکو در هر لحظه و هر مکان دیگری وجود دارد؛ اما با هوشیاری و انجام کارهای لازم در وقت خود، می‌توان از وقوع این قبیل حوادث جلوگیری کرد یا از عمق و ابعاد و خسارات مالی و جانی آن کاست. از میان تمامی درس‌ها و عبرت‌های بزرگ و فراوان این حادثه، دو درس بزرگ را باید بیش از همه مورد توجه قرار داد:
۱ـ ایمن‌سازی بناها
ساختمان‌های مشابه برج پلاسکو در تهران و دیگر شهرهای کشور وجود دارد؛ ساختمان‌هایی با کاربری مسکونی و تجاری که از استانداردها و ایمنی لازم برخوردار نیستند. با نگاهی عمیق و راهبردی، می‌توان گفت برخی از مناطق و محله‌های قدیمی تهران و برخی کلان‌شهرها و حتی شهرهای کوچک، به لحاظ بافت‌های فرسوده، در برابر حوادث و بلایای طبیعی، چون سیل و زلزله کمترین ایمنی را دارند. اگر خدای ناکرده روزی در تهران با این تراکم جمعیت، زلزله‌ای رخ دهد، تصور آن صحنه‌های احتمالی به ویژه در بافت‌های فرسوده، با نیم‌نگاهی به صحنه‌های دهشتناک فروریختگی برج پلاسکو و حوادث بعدی آن چگونه است؟ مردم و مسئولان چگونه با آن حادثه احتمالی روبه‌رو خواهند شد؟ به قول معروف «حادثه خبر نمی‌کند».
بنابراین همگان باید پیام فروریختگی برج پلاسکو را جدی بگیرند و بازسازی، نوسازی و ایمن‌سازی تمامی بافت‌های فرسوده و بناهای ناایمن را در دستور کار خود قرار دهند. در این زمینه، مسئولان در قوای سه‌گانه، وظیفه سیاست‌گذاری، قانون‌گذاری و طرح‌ریزی راهبردی دارند. مردم هم در این اقدام بزرگ و ملی، نقش مهم و برجسته‌ای دارند. تمامی افراد و خانواده‌هایی که در بناهای فاقد ایمنی و بافت‌های فرسوده زندگی می‌کنند، باید به فکر علاج واقعه پیش از وقوع آن باشند.
مسئولان با خاستگاه‌های جریانی و حزبی، با هر گرایش و سلیقه‌ای، هنگامی که در جایگاه مسئولیت قرار می‌گیرند، باید دلسوزانه برای حل مسائل و مشکلات کشور از قبیل موضوع مورد نظر، با تمام توان وقت گذاشته، با همت‌های بالا و عزم و اراده‌های پولادین قدم بردارند.
۲ـ آمادگی برای سفر آخرت
درس بزرگ دیگر این حادثه دلخراش، آماده بودن برای سفر آخرت است. عزیزانی که در کسوت آتش‌نشان، جان خود را برای نجات دیگر انسان‌ها فدا کردند، آیا ساعاتی پیش از این حادثه، تصور چنین رخت بر بستن از دنیای فانی را داشتند؟ این نوع رفتن‌ها از دنیایی که محل عبور همگان است، برای هر فردی با هر جایگاه و هر موقعیتی امکان وقوع دارد. به طور قطع، اگر همگی برای این نوع رفتن‌ها، آمادگی داشته باشیم، بسیاری از رفتارها و مواضع را اصلاح خواهیم کرد. بنابراین، این درس بزرگ دوم را هم باید جدی گرفت. جدی گرفتن درس دوم به ویژه از سوی مسئولان کشور در تمامی سطوح، انگیزه‌های آنان را برای توجه به درس اول و انجام مسئولیت‌ها و وظایف بر اساس این درس بزرگ تقویت خواهد کرد؛ زیرا می‌دانند روزی باید در قبال مسئولیتی که بر عهده گرفته‌اند، در پیشگاه حضرت حق پاسخگو باشند.
