نشریه اخبار و تحلیل‌ها یکشنبه 3 بهمن

پایگاه بصیرت

▼ حرف روز      
در پلاسکو تأمل کنیم
آتش‌سوزی و ریزش ساختمان پلاسکو در برابر هزاران دوربین و جان باختن تعدادی از آتش‌نشان‌های فداکار تصویری دلخراش از یک واقعه دردناک را در برابر ایرانیان قرار داد. اگرچه پلاسکو اولین ساختمان مرتفع و مُدرن خاورمیانه به منزله یک مونومان شاخص شهری به شمار می‌آمد و نمادی از تهران جدید و معماری مدرن در پایتخت بود و در دهه ۱۳۴۰ از این ساختمان به مثابه «نماد سرمایه‌داری» نام برده می‌شد؛ اما امروز این آسمان‌خراش تمام‌فولادی به خاطره‌ای دردناک برای ایرانیان تبدیل شده است. درباره این واقعه چند نکته گفتنی است:
1ـ سرمایه اجتماعی: در حالی که در سال‌های گذشته صدها شبکه ماهواره‌ای و انبوهی از شبکه‌های مجازی در یک قالب کاری تعریف شده به دنبال آن بوده‌اند که ایمان، وحدت، عرق ملی و روحیه ایثارگری در جامعه اسلامی ما را مذموم کنند؛ اما فداکاری آتش‌نشانان و قدرشناسی ملت در سراسر کشور نشان داد که جامعه ما با انباشتی از سرمایه اجتماعی روبه‌رو است و در برهه‌های حساس جنبه‌های خود را نشان می‌دهد.
2ـ صدا‌و‌سیما: رسانه ملی مهم‌ترین نقش را در اطلاع‌یابی مردم از این رخداد داشته و با پوشش لحظه به لحظه آن در حال داغ نگه داشتن این موضوع است و اجازه نداده رسانه‌ها و شبکه‌های غربی مدیریت افکار عمومی را در این مسئله به دست گیرند؛ از این رو این رسانه باید آرام آرام از فضای احساسی ایجاد شده در اطراف این موضوع به مباحث تکنیکی و فنی آینده‌نگری در بحران و مقابله با آن‌ بپردازد.
3ـ مدیریت بحران: یکی از فرصت‌هایی که این موضوع برای نظام ایجاد کرد، ظرفیت‌شناسی «ستاد مدیریت بحران» بود؛ ستادی که در سال 1387 زیر نظر وزارت کشور شروع به کار کرد و قرار بود از زلزله بم (1382) به عنوان یک هشدار برای مقابله با تهدیدات و آسیب‌ها استفاده کند؛ اما با گذشت 13 سال از این رخداد حادثه پلاسکو نشان داد، این ستاد باید ظرفیت‌ها و قابلیت‌های خود را افزایش دهد.
امید است این حادثه مسئولان و ما مردم را بیشتر با اهمیت زیست انسانی و محیطی و لوازم آن آشنا کند و در این حادثه و عبرت‌های آن تأمل بیشتری ‌شود.

▼ گزارش روز                             
خیال باطل
«مردم را برابر مردم قرار دادن» سیاست تکراری رسانه‌های غربی است. خط‌کشی میان ملت، تحریک عواطف برای ایجاد شکاف و چند دستگی میان مردم؛ گاهی به بهانه انتخابات، گاهی به بهانه قومیت، گاهی به بهانه مذهب و حالا با دستاویز قرار دادن حادثه تلخ 30 دی ماه پایتخت؛ اما زهی خیال باطل...
بخش فارسی رسانه دولتی انگلستان، صدای آمریکا، دویچه‌وله آلمان، پایگاه‌های ضد انقلابی، مانند «ایران وایر» که با حمایت‌های مالی آشکار و پنهان واشنگتن اداره می‌شوند، کانال‌های تلگرامی که پشت عنوان شهروند خبرنگار پنهان شده‌اند؛ همه و همه به تکاپو می‌افتند تا از همان لحظات اول حساس حادثه و امداد ما را در مقابل هم قرار دهند!
در خیابان جمهوری اسلامی آتش‌نشانان این مرزوبوم  به دل آتش می‌زنند؛ اما کیلومترها دورتر، عده‌ای در لندن و واشنگتن در نهایت وقاحت در پی آنند که از  این رشادت‌ها آتشی تهیه کنند و به خرمن وحدت و یکدلی ملت ایران بیندازند؛ به سرعت کلید واژه می‌سازند، مدافع ملت در برابر مدافع حرم! فرزندان مردم را که در دو میدان متفاوت برای امنیت و ایمنی مردم‌شان پا پس نمی‌کشند و از جان خویش نیز می‌گذرند، روبه‌روی هم می‌گذارند! چه سعایت بیهوده‌ای و چه سناریوی شکست‌خورده‌ای!
آنها هنوز ملت ایران را نشناخته‌اند، نمی‌دانند مردمی که امروز بر دستان آتش‌نشانان فداکار بوسه می‌زنند، همان مردمی هستند که دیروز  پیکر مطهر شهدای مدافع حرم را بر دوش داشتند؛ مردمی که امروز چشم‌‌های‌شان از شهادت آتش‌نشانان‌ عزیز خیس است، همان مردم‌اند که شهدای غواص را با چشمانی اشک‌بار بدرقه کردند.
آنها بهنام میرزاخانی‌ها را نمی‌شناسند، جوانانی که در آرزوی خدمت و شهادت؛ هم در  مبارزه با تروریست‌های تکفیری و هم در حفاظت از جان و مال مردم در آتش‌نشانی، در صف اولند؛ آنها ما را نشناخته‌اند...

▼ خبر ویژه                        
پیچیده شدن مذاکرات آستانه
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین در مصاحبه با «بی‌بی‌سی» مدعی شد که مسکو از مشارکت آمریکا در مذاکرات آستانه درباره سوریه استقبال می‌کند؛ ولی موضع ایران در پیچیده شدن این مذاکرات مؤثر است! وی در این باره گفت: «شما می‌دانید که ایران نیز همانند روسیه بازیگری بسیار مهم در موضوع سوریه است. ایرانی‌ها از حضور آمریکا استقبال نمی‌کنند. پس به همین دلیل، این شرایطی بسیار پیچیده برای یک بازی بسیار دقیق است.» مذاکرات صلح سوریه در آستانه قزاقستان برگزار می‌شود. گروه‌های مخالف دولت سوریه موافقت خود را با حضور در این مذاکرات که با میانجیگری روسیه، ترکیه و ایران انجام می‌شود، اعلام کرده‌اند تا شاید به راه حلی برای بحران جنگ داخلی شش ساله این کشور دست یابند. پسکوف در ادامه گفت: «این امر (حضور آمریکا در مذاکرات) احتمالاً بخشی از علت اختلاف مسکو و تهران است. واضح است که بدون مشارکت آمریکا حل معضل سوریه امکان‌پذیر نیست.» وی همچنین اعلام کرد، احتمال حصول توافق در این نشست بسیار اندک است؛ چرا که طرف‌های زیادی در آن حضور دارند. گفتنی است، الوطن نیز در این باره اعلام کرده است: «این اظهارات اولین موضع رسمی روسیه درباره موضع تهران نسبت به راهکار سیاسی پرونده سوریه از زمان ورود نیروهای روس به این کشور به شمار می‌آید.»

 ▼ اخبار
1ـ جلسه فوق‌العاده اوپک با روسیه در غیاب ایران
وزرای نفت و انرژی کشورهای عربستان، کویت، الجزایر و ونزوئلا با همتایان خود از کشورهای غیر عضو اوپک، از جمله روسیه و عمان امروز در وین گرد هم جمع می‌شوند تا راه‌های راستی‌آزمایی عمل کردن 24 کشور به تعهدات کاهش تولیدشان را بررسی کنند. این کشورها در اواخر سال گذشته میلادی متعهد شدند که در نیمه نخست سال 2017، روزانه حدود 8/1 میلیون بشکه از تولید خود بکاهند. قیمت جهانی نفت پس از توافق اوپک و چند تولیدکننده دیگر برای کاهش تولید، به بالای 58 دلار در هر بشکه رسید که بالاترین رقم در 18 ماه ماقبل خود بود؛ اما در حالی که تجار در انتظار مشاهده شواهدی مبنی بر عمل کردن این کشورها به تعهدات خود بودند، قیمت نفت از آن زمان به این طرف حدود 5 درصد کاهش یافته است.

2ـ تحلیل اصغرزاده از سیاست ترامپ درباره برجام
ابراهیم اصغرزاده، فعال سیاسی اصلاح‌طلب با تأکید بر اینکه شعارهای انتخاباتی ترامپ بر سیاست‌های او در مورد ایران اثرگذار خواهد بود، تصریح کرد: ترامپ در برجام مداخلاتی خواهد داشت که سختی‌هایی را ایجاد می‌کند؛ چرا که وقتی در ایران بازتاب پیدا می‌کند، آقای روحانی دچار مشکل می‌شود و اصولگرایان از این موضوع استفاده می‌کنند. وی ادامه داد: آقای روحانی اگر بجنبد و نقشه راه داشته باشد، می‌تواند سیاست خارجی خود را طوری تنظیم کند که بر عکس این سه سال که بر مذاکره با گروه 1+5 به ویژه آمریکا تمرکز داشت، روی اروپا و بقیه هم‌پیمانان برجام تمرکز کند. روحانی می‌تواند زوایا را مقداری باز کند، سیاست خارجی خود را گسترش دهد و در شکاف بین ترامپ و اروپا حرکت کند.

3ـ نگرانی رژیم صهیونیستی از انتقال سفارت آمریکا به قدس
یک روزنامه صهیونیستی از نگرانی شدید مقامات این رژیم از پیامدهای انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به قدس خبر داد. به نوشته‌ «هاآرتص»، نتانیاهو به مقامات ارتش و پلیس و سرویس‌های امنیت داخلی اسرائیل دستور داده است خود را برای هر گونه سناریوی احتمالی آماده کنند. به نوشته این روزنامه، مقامات ارتش و پلیس و شاباک رژیم صهیونیستی معتقدند، فلسطینیان ساکن کرانه باختری و قدس در واکنش به این اقدام به خیابان‌ها خواهند آمد و درگیری‌هایی میان آنان و نظامیان اسرائیلی صورت می‌گیرد. دونالد ترامپ در جریان تبلیغات انتخاباتی خود گفته بود در صورت پیروزی در انتخابات، سفارت آمریکا را از تل‌آویو به قدس اشغالی منتقل خواهد کرد.

▼ تا انتخابات
◄ محمد خونچمن، عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاحات گفت: محمود صادقی، دبیر کل حزب انجمن اسلامی مدرسین به مدت سه ‌ماه ریاست دوره‌ای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات را برعهده گرفته است. ریاست این شورا فصلی است و هر سه ماه یک بار به یکی از احزاب عضو واگذار می‌شود.  گفتنی است حزب کارگزاران سازندگی پیش از این در فصل پاییز ریاست این شورا را برعهده داشت که سبب برگ‌ریزان و ایجاد اختلافاتی در شورای هماهنگی جبهه اصلاحات شد.
◄ روح‌الامینی از فعالان جریان اصولگرائی با اشاره به انتخابات ریاست‌جمهوری، گفت: در انتخابات آتی باید آرای خاکستری را جذب کنیم. وی افزود: اهداف جبهه مردمی انقلاب اسلامی سازمان‌دهی نیروهای انقلاب در سراسر کشور و پس از آن انتخابات ریاست‌جمهوری و اداره کشور است که در این راه باید از ظرفیت‌های موجود استفاده کرد. این فعال سیاسی ادامه داد: برای پیروزی در انتخابات آتی باید به مشترکات تکیه و از اختلاف دوری کرد.

اخبار کوتاه
◄ حمیدرضا حاجی‌بابایی، رئیس کمیسیون تلفیق برنامه ششم توسعه درباره واکنش برخی مسئولان اجرایی به مصوبه اخیر مجلس مبنی بر بازنشسته کردن بانوان با داشتن 20 سال سابقه خدمت، گفت: هو کردن مصوبه مجلس با آمار و ارقام غیر واقعی، وهن مجلس، دستگاه‌های نظارتی و کارشناسی است و این آمار و ارقام غیر واقعی برای فشار به مجلس است. متأسفانه عده‌ای با آمارهای غیر واقعی می‌خواهند مجلس از مصوبات خود عقب‌نشینی کند تا به دولت فشار وارد نشود.
◄ سیدحسن حسینی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس درباره بدهی‌های دولتی با اشاره به اینکه متأسفانه هیچ مرجع رسمی رقم دقیق و جزئیات این بدهی‌ها را اعلام نکرده، گفت: در بدو دولت یازدهم، معاون اول رئیس‌جمهور رقم بدهی‌های دولت را 400 تا 450 هزار میلیارد تومان اعلام کرد؛ ولی امروز این رقم به 600 تا 700 هزار میلیارد تومان رسیده است و این نشان می‌دهد، حدود 300 هزار میلیارد تومان به رقم بدهی‌ها‌ی دولت افزوده شده است.
◄ سردار جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: بسیاری از مراکز پر خطر در داخل یا مجاورت تهران قرار دارد که زندگی بسیاری از مردم پیرامون خود را تهدید می‌کند. افزود: لازم است پدافند غیرعامل در همه ابعاد و لایه‌های شهری اعم از لایه¬‌های مدیریتی و زیرساختی مورد توجه قرار گیرد. جلالی افزود: باید برای کارکردهای دفاع شهری، ساختار مدیریتی تعیین کرده و فرمانده و ابزار آن را آماده و مشخص کرد.
◄ معاون دادستان عمومی و انقلاب تهران اعضای هیئت‌مدیره ساختمان پلاسکو را برای بررسی بی‌توجهی به اخطارهای آتش‌نشانی به دادسرا احضار کرد. گفتنی است، بیش از ٢٠ بار در طول سال‌های گذشته به این ساختمان درباره موضوعات مختلف ایمنی تذکر داده شده و نامه ارسال شده بود؛ اما هیئت‌مدیره این ساختمان توجهی به این موضوع نکردند.
◄ «جان کری» وزیر خارجه سابق آمریکا که زمانی از فعالان ضد جنگ بوده، تنها یک روز پس از اتمام مأموریتش، در تظاهراتی که در اعتراض به دیدگاه‌های «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور جدید آمریکا، در واشنگتن برگزار شده، حضور یافت. کری از جمله مقامات دولت «باراک اوباما» بود که آشکارا در مصاحبه‌هایش از ترامپ انتقاد می‌کرد.