حرکت پرشتاب ناتو و روسیه روی ریل تقابل نظامی

(روزنامه جمهوري اسلامي ـ 1395/06/13 ـ شماره 10680 ـ صفحه 6)

سال 2014 (92ش) دولت وقت اوکراین متمایل به مسکو که براساس نتایج انتخابات روی کار آمده بود، با تظاهرات و اعتراض‌های کوچک مردمی خواهان ارتباط بیشتر اقتصادی و سیاسی با اتحادیه اروپا روبرو شد که مورد حمایت گسترده غرب قرار گرفت.

بسیاری از مقام‌های اتحادیه اروپا به صورت مستقیم در جمع معترضان حضور یافته و از آنان حمایت کردند که گسترش اعتراض‌ها به سقوط دولت وقت و روی کار آمدن حکومت طرفدار اروپا شد.

پس از این مرحله، درگیری‌های مسلحانه در شرق اوکراین آغاز و روسیه متهم به حمایت از آن شد که همیشه آن را رد کرده است و از سوی دیگر این کشور با اتکا به برگزاری یک همه پرسی، شبه جزیره کریمه را که سال 1954 (33ش) توسط نیکیتا خروشچف رئیس جمهوری وقت اتحاد جماهیر شوروی به اوکراین اعطا شده بود به روسیه منضم کرد که ریشه و انگیزه اصلی غرب برای آغاز تقابل فراگیر با مسکو شد.

این رویدادها سبب شد تا روابط یکباره دچار تنش‌های زیادی شود که افزون بر وضع تحریم‌های گسترده ضد روسی و پاسخ متقابل مسکو به آن، نهاد شورای ناتو و روسیه به عنوان تنظیم کننده همکاری‌ها و انجام هماهنگی‌ها در امور بین‌المللی و منطقه‌ای بین طرفین عملا تعطیل شد و آخرین نشست آن نیز پس از دوسال، ماه گذشته در بروکسل بی‌نتیجه پایان یافت.

انتشار اخباری مبنی بر برنامه ریزی ناتو برای جذب سوئد، تداوم طرح استقرار سامانه موشکی آمریکا در شرق اروپا، برنامه تقریبا نهایی شده حضور جنگی این پیمان در سه جمهوری شوروی سابق و همچنین تغییر نکردن مواضع ضد روسی غرب در باره بحران اوکراین نشان می‌دهد که حرکت دو طرف روی ریل تقابل ادامه دارد.

پس از هشدارهای جدی مقام‌های ارشد روسیه از جمله "سرگئی لاوروف" و "سرگئی شویگو" وزیران خارجه و دفاع روسیه و سخنگوی کاخ کرملین به ناتو و غرب، تازه‌ترین و اکنش در این باره، توسط خانم ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت خارجه روسیه اعلام شد.وی گفت: طرح تاسیس ناوگان ناتو در دریای سیاه، ثبات و امنیت منطقه را به شدت برهم می‌زند و روسیه را وادار می‌کند اقدامات متقابل و مناسبی برای تامین امنیت خود انجام دهد.وی همچنین خاطرنشان کرد که استقرار سامانه دفاع موشکی و همچنین سایر تاسیسات نظامی آمریکا و ناتو در رومانی و سایر کشورهای منطقه اروپای شرقی، همگی نشانه میل به برداشتن گام رو به جلو برای انجام عمل نظامی در منطقه و مجاورت مرزهای روسیه است.

برپایه گزارش‌های انتشار یافته، دولت رومانی که با ناتو در باره ایجاد ناوگان در دریای سیاه مذاکره می‌کند، خواهان جایگزینی همیشگی واحدهای دریایی آمریکا، آلمان، ایتالیا و ترکیه با ناوگروه دریایی موقت این پیمان در دریای سیاه است که از دو سال پیش در این پهنه آبی حضور دارد.

همزمان با این اقدام‌های ناتو، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه تاکید کرده است که اگر سوئد عضو پیمان آتلانتیک شمالی شود، وزارت دفاع و ستاد کل نیروهای مسلح روسیه تدابیر متقابل را اتخاذ خواهند کرد.

لاوروف در مصاحبه گفته است: اگر استکهلم عضو ناتو شود، این باور را نخواهیم داشت که در صدد حمله به روسیه برخواهد آمد، ولی توان نظامی سوئد تحت فرماندهی ناتو قرار می‌گیرد و در این صورت وادار می‌شویم در مرزهای شمالی تدابیر فنی و نظامی لازم را پیاده کنیم.

وزیر خارجه روسیه افزوده است: آمریکا بر خلاف اعلام قبلی مبنی بر اینکه در صورت رسیدن به توافق هسته‌ای با ایران از استقرار سامانه موشکی در شرق اروپا چشم پوشی می‌کند، تخلف کرده است.وی افزود که توافق صورت گرفته در باره برنامه هسته‌ای ایران سبب نشد، واشنگتن از طرح استقرار سامانه موشکی چشم پوشی کند.

به گفته وزیر خارجه روسیه، آمریکایی‌ها در حالی که اعلام کرده بودند اگر موضوع هسته‌ای ایران برطرف شود، از استقرار سامانه موشکی منصرف می‌شوند، بر خلاف وعده داده شده، توانمندی خود را افزایش می‌دهند و اکنون موشک‌های جدیدی در شرق اروپا و نزدیک مرزهای ما مستقر می‌شود.

سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه نیز در نشست بین‌المللی امنیتی در مسکو اعلام کرد که در صورت ادامه راهبرد توسعه مناطق تحت نفوذ ناتو نزدیک مرزهای ما، توان نیروهای مسلح روسیه نیز افزایش خواهد یافت.وی افزود: برنامه‌های مختلف نظامی از جمله استقرار تاسیسات نزدیک مرز روسیه توسط آمریکا و پیمان ناتو، مسکو را وادار می‌کند تدابیر متقابلی در زمینه فناوری نظامی اتخاذ کند.

شویگو اظهار کرد: واشنگتن و ناتو به استقرار تاسیسات نظامی نزدیک روسیه ادامه داده و با اجرای طرح‌های خطرآفرین موشکی، مخارج نظامی را افزایش می‌دهند.

به گزارش ایرنا، دیمیتری پسکوف سخنگوی کاخ کرملین مقر ریاست جمهوری روسیه نیز در این باره گفته است: ناتو و غرب در طرح تهدید علیه روسیه پیشگام شده‌اند و اقدام‌های عملی را با افزایش توانمندی نظامی خود نزدیک مرزهای کشور ما انجام می‌دهند.

روسیه همیشه از طرح گسترش توان نظامی ناتو نزدیک مرزهای خود انتقاد کرده است و براساس گزارش‌های انتشار یافته در صورت لزوم از تدابیر دفاعی و نظامی از جمله استقرار سامانه‌های موشکی راهبردی پرقدرت اسکندر، یگان‌های ویژه آماده عملیات فوری و بمب افکن‌های قاره پیما در نزدیک‌ترین نقاط مرزی به کشورهای عضو ناتو بهره خواهد گرفت که هنوز گزارشی در باره اجرای این عملیات منتشر نشده است.

اکنون با وجود هشدارهای مکرر مسکو، تقریبا با آشکارتر شدن راهبرد برنامه ریزی شده ناتو برای حضور نظامی در سرزمین‌های نو اطراف روسیه بویژه افزایش توان موشکی در شرق اروپا و برجای ماندن اختلاف مواضع و حتی تشدید آن، محدوده‌های حیاط خلوت امنیتی برای این کشور به عنوان میراث‌دار شوروی سابق در حال تبدیل به کانون خطر جنگی است که روسیه را در برابر انتخاب‌های متفاوت و حساسی از جمله افزایش هزینه‌های نظامی و اجرای طرح فراگیر مقابله قرار می‌دهد و می‌تواند یادآور جنگ سرد یا صلح مسلح دوران اتحاد جماهیر شوروی در برابر آمریکا و غرب باشد.

http://jomhourieslami.net/?newsid=104653

ش.د9502691