جدال با رئيس‌جمهوري نژادپرست

طرح دونالد ترامپ در هفتمين روز کاري خود در مقام رئيس‌جمهوري آمريکا، مبني‌بر تعليق سفر اتباع هفت کشور اسلامي از جمله ايران به کشور آمريکا به مدت 90 روز، موجي گسترده از واکنش‌ها را در سطح داخلي ايران و سطح جهاني در پي داشته است. در شرايطي که حدود يک ميليون ايراني در آمريکا حضور دارند و بيشتر افراد نسل اول و دوم ايراني در اين کشور هنوز تعلق خاطر و پيوستگي‌هاي خانوادگي در ايران دارند، طرح ترامپ را مي‌توان بسيار خلاف موازين حقوق بشري، قوانين داخلي آمريکا و حتي اخلاقي انساني ارزيابي کرد.

مهم‌ترين مصداق اين امر را مي‌توان بازداشت يک زن و مرد ايراني در فرودگاه «جان. اف‌ کندي» آمريکا دانست، به اين شرح که والدين يک دانشجوي ايراني که براي ديدار با فرزند خود به اين کشور سفر کرده بودند که به تازگي از دانشگاه «استوني بروک» فارغ‌التحصيل شده، از سوی پليس آمريکا بازداشت شد‌ه‌اند. اين در شرايطي است که اين دو نفر جزء 20 نفري هستند که صبح روز شنبه در راستاي دستور دونالد ترامپ مبني‌بر جلوگيري از ورود مهاجران از هفت کشور به آمريکا و نيز ممنوعيت ورود چهار‌ماهه پناهجويان به اين کشور، بازداشت شده‌اند.

اجراي فوري و بي‌برنامه تعليق سفر شهروندان هفت کشور مسلمان از جمله ايران، براي خود آمريکايي‌ها نيز دردسرساز و البته واکنش‌هاي مهم جهاني از سوي رهبران جهان را موجب شده؛ اتفاقي که با واکنش مقامات ايراني نيز مواجه شده است. بااين‌حال، بسياري از انتقادات به دونالد ترامپ از آنجا ناشي مي‌شود که عده‌اي او را متهم مي‌‌کنند که دولت‌هاي شناسنامه‌دار و صادرکننده تروريسم، به‌ويژه بعد از حوادث 11 سپتامبر در اين ليست ديده نمي‌شوند و اين به خودي خود نشان‌دهنده بي‌پايه و اساس و غير‌قابل قبول‌بودن چنين قانوني حتي براي ديگر کشورها‌ست.

اقدام متقابل ايران در برابر ممنوعيت ورود اتباع ايراني به آمريکا

مهم‌ترين واکنش به اقدام اخير ترامپ در تعليق 90‌روزه سفر اتباع ايراني را محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه کشورمان، در توئيتر نشان داد. ظريف در توئيتر خود با انتشار لينک بيانيه وزارت امور خارجه، در ارتباط با تصميم دولت ايالات‌متحده در ايجاد محدوديت براي سفر مسلمانان به آمريکا نوشت: «اين اقدام، بي‌اساس‌بودن ادعاهاي مقامات آمريکا در مورد دوستي با مردم ايران در عين اختلاف با دولت ايران را آشکار کرد. اقدام آمريکا در ممنوعيت ورود اتباع کشورهاي مسلمان، در تاريخ به‌عنوان هديه‌اي بزرگ به افراطيون ثبت خواهد شد.

ما ضمن احترام به آمريکايي‌ها و جدا‌کردن حساب آنها از سياست‌هاي خصمانه دولت اين کشور، اقدامات متقابل را براي حمايت از شهروندانمان به عمل مي‌آوريم و برخلاف آمريکا، با آغوش باز از همه آنهايي که رواديد معتبر دارند، استقبال مي‌کنيم.» همچنين، وزارت امور خارجه جمهوري‌اسلامي ايران در پي تماس‌ها و ابراز نگراني‌هاي برخي شهروندان ايراني درباره صدور فرمان اجرايي تبعيض‌آميز اخير رئيس‌جمهوري آمريکا، ضمن محکوميت اين اقدام نسنجيده و غيرقانوني، به همه شهروندان ايراني عازم سفر به ايالات‌متحده اکيدا توصيه مي‌کند قبل از سفر به اين کشور، به طريق مقتضي و معتبر اطمينان حاصل کنند که براي ايشان در بين راه و در مبادي ورودي به آمريکا مزاحمتي ايجاد نخواهد شد.

ايران سال‌ها قرباني گروه‌هاي تروريستي تحت حمايت آمريکا بوده است

علاوه بر واکنش‌هاي محمدجواد ظريف، سخنگوي وزارت امور خارجه نيز به طرح ضد‌ايراني ترامپ واکنش نشان داد. در اين ارتباط، بهرام قاسمي اظهار کرد: سفير سوئيس در تهران به‌عنوان حافظ منافع دولت ايالات‌متحده آمريکا، بعدازظهر دیروز از سوی محمد کشاورززاده، مديرکل دفتر آمريکای وزارت امورخارجه احضار و يادداشت اعتراضي جمهوري‌اسلامي ايران درباره صدور فرمان اجرايي اخير رئيس‌جمهوري آمريکا و اعمال محدوديت و برخورد تبعيض‌آميز عليه شهروندان ايراني براي سفر به آمريکا به او تحويل داده شد. در اين ديدار، صدور فرمان اجرايي رئيس‌جمهوري ايالات‌متحده آمريکا به‌منظور اعمال محدوديت براي سفر شهروندان ايراني به آمريکا به بهانه‌هاي واهي و تبعيض‌آميز، غير‌قابل‌قبول و مغاير با کنوانسيون‌هاي حقوق بشري و مفاد قرارداد ۱۵ آگوست ۱۹۵۵ حقوقي و کنسولي بين دو کشور اعلام و بر حفظ و صيانت از حقوق شهروندان ايراني تأکيد شد.

سخنگوي وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: در اين جلسه، به سفير سوئيس يادآوري شد مردم ايران خود در دهه‌هاي گذشته مظلومانه قرباني گروه‌هاي تروريستي مورد حمايت آمريکا بوده و نه‌تنها در هيچ يک از عمليات‌های گروه‌هاي افراطي تروريستي حضور نداشته‌اند بلکه در همه جوامعي که در آن اقامت کرده، به‌عنوان يکي از قانونمدارترين شهروندان و ساکنان قلمداد شده‌اند. قاسمي در پايان اظهار کرد: سفير سوئيس با اعلام اين مطلب که از بازتاب فرمان اجرايي اخير رئيس‌جمهوري آمريکا در ايران مطلع است، اعلام کرد مراتب را سريعا به وزارت امور ‌خارجه آمريکا منعکس خواهد کرد.

اقدام دولت آمريکا نشانگر سخيف بودن بينش و رفتار آنهاست

افزون بر واکنش‌های مقامات وزارت‌ امور خارجه ايران، علي لاريجاني، رئيس قوه‌مقننه، در ابتداي جلسه علني ديروز، يکشنبه، مجلس شوراي اسلامي درباره اقدام اخير دولت آمريکا در لغو صدور رواديد براي اتباع برخي کشورهاي اسلامي به‌ويژه اتباع ايراني اظهار کرد: اين اقدام دولت آمريکا، سخيف‌بودن بينش و رفتار آنها را بيشتر نشان مي‌دهد. او افزود: البته اين حادثه از طرفي هراس اين دولت را ظاهر کرد و نشان داد آنان از سايه خود هم مي‌ترسند و نیز روحيه خشن‌ نژاد‌پرستانه آنها را که پشت ظاهر عوام‌فريبانه دموکراسي‌خواهي و حقوق بشر پنهان شده است، براي همگان آشکار کرد. لاريجاني خاطرنشان کرد: بر کسي پوشيده نيست که ايران همواره در مقابل تروريست‌ها در سال‌هاي گذشته ايستاده و بعدها برخي کشورها به اين جريان پيوستند.

ايران نبايد به گزينه اصلي اسلام‌ستيزي ترامپ بدل شود

علاوه بر مقامات سياسي رسمي کشور، تحليلگران و کارشناسان سياسي و حقوقي ايراني به طرق مختلف به طرح اخير دولت آمريکا واکنش نشان داده‌اند. در اين زمينه، دکتر رضا نصري در کانال تلگرامي خود در يادداشتي با عنوان «خطر تقارن فصل انتخاباتي ايران با آغاز دوره رياست‌جمهوري ترامپ» توصيه کرده است ايران نبايد خود را تبديل به گزينه مورد نياز ترامپ کند. اين حقوقدان مي‌نويسد: ترکيب نامتجانسِ تيمِ دونالد ترامپ در حوزه‌هاي مهم تصميم‌گيري و زاويه آن با جمهوري‌خواهان سنتي کنگره از يک طرف، سياست‌هاي نسنجيده و اقدامات افراطي و نابخردانه رئيس‌جمهوري از طرف ديگر و همچنين شخصيتِ خودمحور، ناپايدار و نامتعارف او، همگي عواملي هستند که به احتمال زياد ترامپ را در ماه‌هاي آينده- در صحنه داخلي- دچار «بحران سياسي» و «بحران مشروعيت» خواهند کرد اما اين بحران‌هاي داخلي اين ظرفيت را دارند که براي ايران و شهروندان مسلمان ايراني مقيمِ آمريکا نيز به‌شدت زيان‌بار باشند؛ در نتيجه، مهم است که در دوران پيش‌رو، فضاي حساس و شکننده حاکم ميان ايران و آمريکا، با علم به اين احتمال، بررسي و مديريت شود.

طرح ترامپ نهايت بلاهت است و بايد در برابر آن ايستادگي کرد

طرح ترامپ فارغ از واکنش‌هاي ايرانيان، واکنش مقامات و شخصيت‌هاي سياسي اروپايي را نیز در پي داشته است. در اين ارتباط، ترزا‌ مي در واکنش به مسئله ممنوعيت يکي از نماينده‌های پارلمان انگليس به نام نديم زهاوي که در دهه ۱۹۷۰ از عراق به‌عنوان پناهجوي کرد به‌همراه خانواده‌اش به انگليس آمده است و اکنون پس از دستور ترامپ براي تعليق 90‌روزه اتباع هفت کشور مسلمان، او و همسرش نمي‌توانند وارد آمريکا شوند، اظهار کرد با ممنوعيتي که دونالد ترامپ درباره سفر اتباع هفت کشور اسلامي به آمريکا اجرا کرده، موافق نيست و در صورتي که اين محدوديت‌ها شامل شهروندان انگليسي شود، مداخله خواهد کرد. همچنين، در همين زمينه، کاربل بيلدت، وزير امور خارجه پيشين سوئد، با انتشار پيامي در صفحه توئيتر خود نسبت به اقدام دونالد ترامپ واکنش نشان داد.

او در پيام خود نوشت: «بسياري از شهروندان آمريکايي به گروه تروريستي داعش پيوسته‌اند اما هيچ عراقي، ايراني يا سوري‌ای به آمريکا نرفته و مرتکب تروريسم نشده است. چه کسي مي‌تواند باور کند که يک اختلاف مذهبي- فرهنگي با اسلام در راستاي منافع راهبردي غرب باشد؟ اين احمقانه است.» وزير امور خارجه پيشين سوئد، در پيامي ديگر نوشت: «اينکه ايرانيان جوان از آمريکا ديدار مي‌کنند و ايرانيان مقيم آمريکا به ايران سفر مي‌کنند، نهايت قدرت نرم است. متوقف‌کردن اين روند نهايت بلاهت است.»

http://vaghayedaily.ir/fa/News/61323

ش.د9503822