فشار بي‌سابقه براي شكستن محور ايراني – روسي

(روزنامه جوان – 1396/01/23 – شماره 5063 – صفحه 15)

تلاش‌هاي وزراي خــــــارجه «گــروه7» در نشست روز سه‌شنبه خود در ايتاليا براي تحريم‌هاي بيشتر مسكو و دمشق به نتيجه نرسيد، با اين حال وزير خارجه امريكا در سخناني مدعي شد كه روسيه بايد بين ايران و امريكا يكي را انتخاب كند، موضع‌گيري‌اي که نشان دهنده تلاش براي جدايي مسكو و تهران است. ائتلاف غربي در پي شكست‌هاي ميداني سعي دارد امتياز حمله موشكي امريكا به پايگاه هوايي سوريه را روي ميز مذاكره بگيرد.

هرچند متحدان غربي امريكا از حمله موشكي اين كشور به پايگاه هوايي سوريه حمايت كردند و در پي اين بودند تا از فضاي به وجود آمده براي تحت فشار قرار دادن روسيه و دولت سوريه استفاده كنند اما به نظر مي‌رسد، كشورهاي غربي درباره اعمال فشارهاي بيشتر به روسيه دچار اختلاف شده‌اند. بوريس جانسون، وزير خارجه انگليس كه در روزهاي گذشته تلاش‌هاي گسترده‌اي انجام داد تا بتواند اعضاي گروه 7، را به اعمال تحريم‌هاي جديد عليه مسكو متقاعد كند اما اين گروه روز سه‌شنبه در نشست خود نتوانست در مقابل روسيه به اجماع برسد. به گزارش روزنامه القدس العربي، آنجلينو آلفانو، وزير امور خارجه ايتاليا روز سه‌شنبه گفت: «در ميان كشورهاي عضو گروه 7، اجماع نظري درباره تحريم‌هاي جديد عليه روسيه به سبب حمايت اين كشور از بشار اسد رئيس‌جمهور سوريه وجود ندارد». آنجلينو آلفانو گفت كه اين مسئله در جريان نشست لوكا و از طرف بوريس جانسون وزير امور خارجه انگليس مطرح شد. وي افزود: «منزوي كردن روسيه يا به گوشه راندن اين كشور اشتباه است». ژان مارك آيرو، وزيرخارجه فرانسه نيز در نشست اين گروه از عدم توافق گروه 7 بر سر افزايش تحريم‌ها عليه روسيه و سوريه خبر داد. بنا بر اعلام شبكه العربيه، آيرو گفت كه همه اعضاي اين گروه بر سر اينكه «بشار اسد» در آينده سوريه جايي ندارد، متفق‌القول هستند.

پيش از آن نيز وزير امور خارجه فرانسه با تحريم‌هاي جديد عليه روسيه مخالفت و تأكيد كرده بود كه راه مذاكره تنها راه چاره براي حل درگيري‌هاي شش ساله در سوريه است. حمله شيميايي اخير در سوريه و لزوم تغيير رويكرد روسيه در رابطه با سوريه از محورهاي اصلي گفت‌وگوهاي نشست گروه 7 در ايتاليا بود. وزراي خارجه تركيه، عربستان سعودي، قطر، امارات و اردن نيز در اين نشست حضور داشتند. زيگمار گابريل، وزير خارجه آلمان نيز در نشست گروه 7 از روسيه خواست كه از وفاداري خلل‌ناپذير خود به بشار اسد دست بردارد. گابريل در گفت‌وگو با شبكه ZDF آلمان گفت: «ما بايد حالا روس‌ها و بسياري ديگر را به پاي ميز مذاكره بياوريم. ». وزير خارجه انگليس كه حامي اصلي تحريم‌هاي جديد عليه روسيه بود، پيش از نشست ديروز با بيان اينكه ولاديمير پوتين رئيس‌جمهور روسيه وجهه كشورش را به دليل حمايت از سوريه مخدوش كرده است، تهديد كرد: «مسكو بايستي ميان قطع حمايت از بشار اسد يا مواجهه با تشديد تحريم‌هاي بين‌المللي يكي را انتخاب كند».

جانسون روز يك‌شنبه قرار بود براي گفت‌وگو با مقامات روسيه به مسكو سفر كند كه در پي تحولات اخير سوريه و حمله موشكي واشنگتن به پايگاه الشعيرات سوريه در استان حمص، لغو كرد. ويكتور اوزروف، رئيس كميته دفاعي دوماي روسيه روز دوشنبه در واكنش به اظهارات بوريس جانسون عليه مسكو گفت: «احتمالا اعمال تحريم عليه ارتش روسيه به خاطر حضور در سوريه تأثيري بر عمليات ما در اين كشور نخواهد داشت».

تلاش براي جدايي مسكو - تهران

كشورهاي غربي كه در سوريه قافيه بازي را مقابل روسيه و محور مقاومت باخته‌اند خود را به هر دري مي‌زنند تا بين متحدان دمشق شكاف ايجاد كنند. ركس تيلرسون، وزير خارجه امريكا كه پس از حمله موشكي به سوريه موضع‌گيري‌هاي تندي را عليه مقامات روسيه در پيش گرفته است، همزمان با سفر حساس خود به روسيه به اين كشور هشدار داد كه ميان امريكا يا سوريه، ايران و نيروهاي حزب‌الله يكي را انتخاب كند. تيلرسون درباره ادعاي حمله شيميايي از سوي دولت سوريه عليه غيرنظاميان در اين كشور مدعي شد: «ما نمي‌توانيم اجازه دهيم كه اين اتفاق بار ديگر تكرار شود. ما مي‌خواهيم به رنج مردم سوريه پايان دهيم. روسيه مي‌تواند بخشي از اين آينده باشد و در آن نقش ايفا كند». وي همچنين اظهار كرد: «گزينه ديگر روسيه اين است كه مي‌تواند به اتحاد خود با اين گروه كه ما معتقد هستيم در طولاني مدت به هيچ وجه منافع مسكو را تأمين نمي‌كنند، ادامه دهد». وزير خارجه امريكا همچنين گفت: «براي همه كاملاً واضح است كه پايان دوران حكمراني خاندان اسد بر سوريه نزديك است».

از زماني كه امريكا نيروهاي اسد را مقصر حملات شيميايي اخير در ادلب اعلام كرده و حملاتي را در اين زمينه عليه دمشق انجام داد، مقامات دولت ترامپ پيام‌هاي مختلفي درباره نقش اسد و ضرورت كناره‌گيري وي از قدرت منتقل كردند. تنش‌ها بين روسيه و امريكا بر سر بحران‌هاي منطقه‌اي به سطح بي‌سابقه‌اي رسيده و دو طرف را در آستانه درگيري نظامي قرار داده است. به گزارش اسكاي نيوز، سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه ديروز اعلام كرد كه رابطه روسيه و امريكا در بدترين شرايط خود از زمان جنگ سرد به سر مي‌برد. لاوروف ابراز اميدواري كرد كه واشنگتن با تحقيق بين‌المللي درباره حمله شيميايي به خان شيخون موافقت كند. از سوي ديگر، خبرگزاري اسپوتنيك روز سه‌شنبه گزارش داد كه دو نيروي مسلح روسيه در سوريه به قتل رسيده‌اند. اين نيروها در حمله گروهي از شبه‌نظاميان كه هويت آنها مشخص نشده، كشته شده‌اند.

در عين حال، يك نظامي روس ديگر در اين حمله مجروح شده و تيم پزشكي در حال تلاش براي نجات اوست. اين دو نظامي روس نقش آموزش‌ نيروهاي سوري را بر عهده داشته‌اند و هدف حمله خمپاره‌اي قرار گرفته‌اند.

تماس ترامپ با «مي» و «مركل»

دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور امريكا شامگاه دوشنبه در گفت وگوي تلفني با ترزا مي، نخست وزير انگليس بر لزوم حل و فصل سياسي بحران سوريه تأكيد كردند. به گزارش رويترز، سخنگوي دفتر نخست وزيري گفت: «در جريان اين گفت وگو دو طرف تأكيد كردند كه پنجره‌اي از فرصت‌ها برابر روسيه قرار دارد تا درك كند كه همپيماني با بشار اسد به لحاظ راهبردي به نفعش نيست». آنگلا مركل، صدر اعظم آلمان نيز در تماس تلفني از ترامپ خواست در راستاي حل سياسي بحران سوريه گام بردارد. مركل در اين تماس تلفني تأكيد كرد، بايد تحت نظارت سازمان ملل در پي حمله موشكي امريكا به سوريه هر تلاشي براي گام برداشتن در جهت روند سياسي كرد. هفته گذشته رسانه‌هاي غربي از وقوع حمله شيميايي به شهر خان شيخون واقع در جنوب استان ادلب خبر دادند كه بر اثر آن بيش از 80 نفر كشته و دهها نفر ديگر زخمي شدند. گروه‌هاي مخالف دولت سوريه و كشورهاي غربي دمشق را مسئول اين حمله دانستند. دولت امريكا روز جمعه به ناوهاي مستقر خود در مديترانه دستور حمله به پايگاه هوايي الشعيرات داد و در توجيه آن گفت كه حمله شيميايي به خان شيخون از اين فرودگاه صورت گرفته است.

تلاش براي اقدامات بيشتر در سوريه

هرچند روسيه نسبت به حملات نظامي امريكا در سوريه هشدار داده است، اما منابعي در كاخ سفيد اعلام كردند كه دولت امريكا حملات نظامي بيشتر عليه دمشق در واكنش به «حملات احتمالي دولت سوريه عليه غيرنظاميان اين كشور» را در دستور كار دارد. به گزارش خبرگزاري اي. بي. سي نيوز، شون اسپايسر، سخنگوي كاخ سفيد دوشنبه شب در سخناني مدعي شد: «اگر دولت سوريه دست به حملات عليه غيرنظاميان در اين كشور بزند، امريكا بايد واكنش نشان دهد، بنابراين دست از پا خطا نكنيد چون دونالد ترامپ، (رئيس‌جمهور امريكا) نيز واكنش نشان مي‌دهد». تلاش امريكا براي اقدامات بيشتر در سوريه درحالي است كه نتايج تازه‌ترين نظر سنجي «سي‌بي‌اس» امريكا نشان مي‌دهد اكثر مردم امريكا مخالف درگير شدن بيشتر كشورشان در عمليات نظامي در سوريه هستند و فقط 18درصد از آنها خواستار اعزام نيروهاي امريكايي به اين كشور شده‌اند.

آمريكا به دنبال حمله به جنوب دمشق

در پي اخبار منتشر شده مبني بر اقدامات بيشتر امريكا عليه سوريه، ولاديمير پوتين از احتمال حمله مجدد امريكا به سوريه خبر داد و گفت: «اطلاعاتي داريم كه نشان مي‌دهد واشنگتن طرح‌هايي براي استفاده از سلاح شيميايي براي تحريك امريكا براي حمله مجدد به سوريه دارد. به گزارش اسپوتنيك، پوتين روز سه شنبه از سازمان ملل خواست در خصوص حمله شيميايي اخير در استان ادلب تحقيق كند. رئيس‌جمهور روسيه ادامه داد: امريكا پيشتر به بهانه وجود سلاح‌هاي كشتار جمعي به عراق حمله كرد و نتيجه آن اين شد كه داعش به وجود آمد و شرايط در سوريه يادآور حمله امريكا به عراق است. مقامات روسيه نسبت به ماجراجويي‌هاي جديد امريكا در سوريه هشدار داده و گفته‌اند كه اينگونه اقدامات مي‌تواند به درگيري با مسكو منجر شود.

http://www.javanonline.ir/fa/news/845614

ش.د9600446