«اروپا – روسيه» نگران برخوردهاي ضدبرجامي آمريكا

(روزنامه جوان ـ 1396/04/21 ـ شماره 5135 ـ صفحه 15)

كمتر از 10 روز مانده به نشســـت كميسيون مشترك ايران و 1+5 براي بررسي پايبندي طرف‌هاي مختلف به برجام، نگراني اروپايي‌ها و روسيه درباره نحوه برخورد امريكا با توافق هسته‌اي تشديد شده است. نماينده ويژه روسيه در مذاكرات هسته‌اي كه به‌تهران آمده، هرگونه تلاش براي تفسير مجدد از برجام يا بازنويسي آن را رد كرده و ديپلمات‌هايي اروپايي هم به وال استريت ژورنال گفته‌اند اروپا بيش از پيش، نگران بازبيني از طرف امريكاست؛ روندي كه به گفته آنها ممكن است تهران را مجبور به پاسخ‌هاي متقابل كند.

به گز ارش «جوان» 9 روز ديگر، يعني 30 تير ماه، نشست كميسيون مشترك ايران و 1+5 براي بررسي روند اجراي تعهدات برجامي كشورهاي طرف اين توافق برگزار مي‌شود. گزارشي كه وزارت خارجه امريكا در آوريل 2017 به كنگره ارائه كرده بود تصريح مي‌کرد كه ايران به تعهدات خود در توافق هسته‌اي تابستان 2015 پايبند مانده است.

ركس تيلرسون وزير خارجه امريكا در اظهارات بعدي خود در 13 ژوئن در سنا، هر چند ادامه پايبندي ايران به برجام را تأييد كرد، ولي گفت كه معيار «ما براي تعيين پايبندي ايران بسيار پايين بوده است.» سخنان وزير خارجه ترامپ به اين معناست كه دولت جديد امريكا سعي دارد استانداردهاي سختگيرانه‌تري براي اجراي برجام از طرف ايران در نظر بگيرد؛ چيزي كه حالا طرف‌هاي اروپايي و روس را نگران كرده و از تعبير تلاش براي «بازنويسي اين توافق يا تفسير مجدد آن» استفاده كرده‌اند. آنگونه كه عباس عراقچي رئيس ستاد اجراي برجام ديروز گفته، در نشست كميسيون مشترك ايران و 1+5 كه روز 30 تير در وين برگزار خواهد شد، بدعهدي امريكا مورد بررسي قرار خواهد گرفت. پيش از نشست كميسيون مشترك برجام در وين، محمد جواد ظريف براي شركت در نشست اجلاس عاليرتبه سازمان ملل به نيويورك سفر خواهدكرد؛ جايي كه به گفته عراقچي، وزير خارجه کشورمان مذاكراتي را با نمايندگان ساير كشورهاي 1+5 انجام خواهد داد و ممكن است چنين ملاقاتي بر اساس ضرورت و در چارچوب مسائل مربوط به برجام «با طرف امريكايي» از جمله ركس تيلرسون همتاي امريكايي نيز انجام دهد.

تحريم‌هاي آمريكا مخالف روح برجام است

هيئت ايراني در شرايطي خود را براي شركت در نشست نيويورك و پس از آن نشست كميسيون مشترك برجام در وين آماده ‌مي‌كند كه رايزني‌هاي برجامي بين طرف‌ها نيز تشديد شده است. نماينده ويژه روسيه در مذاكرات هسته‌اي ايران و 1+5 كه براي رايزني با مقام‌هاي ايران به تهران سفر كرده، ديروز قبل از ملاقات با عباس عراقچي در جمع خبرنگاران تأكيد كرد كه برجام يك توافق مفيد و سودمند است كه هم به نفع ايران و هم به نفع ثبات و امنيت منطقه و ثبات و امنيت جهاني است و ما هر تلاشي را براي بازنويسي اين توافق يا تفسير مجدد آن رد مي‌كنيم. وي گفت: «ما كماكان به دولت واشنگتن تأكيد مي‌كنيم كه هيچ جايگزيني براي برجام وجود ندارد و اين توافق از سوي امريكا و ديگر طرف‌ها بايد حفظ شود.» نماينده روس‌ها در مذاكرات تأكيد كرد: «اينكه دولت امريكا در جريان بازنگري سياست‌هايش در قبال تهران اين سؤال را درباره ادامه برنامه جامع اقدام مشترك پيش روي خود قرار داده براي ما بسيار نگران‌كننده است اما در روسيه دولت و تمام كساني كه در مذاكرات براي حصول برجام حضور داشتند تلاش مي‌كنند تا دولت امريكا را متقاعد كنند هيچ جايگزيني براي برجام وجود ندارد.» ريابكوف همچنين در پاسخ به سؤالي درباره اينكه امريكايي‌ها در مقاطع مختلف به ويژه بعد از روي كار آمدن دولت ترامپ، برجام را نقض كرده‌اند. ديدگاه وي به عنوان يك عضو مؤثر در گروه 1+5 نسبت به اين كارشكني‌هاي واشنگتن چيست؟ گفت: ما از رايزني‌هاي اخير درباره تحريم‌هاي مضاعف واشنگتن عليه نهادها در ايران و ديگر كشورها پس از آغاز به كار دولت ترامپ به شدت متأسف شديم. اين چيزي است كه در تناقض نه با متن برجام، بلكه با روح آن است.

اروپا هم نگران است

نگراني از نوع برخورد دولت امريكا با برجام، اروپايي‌ها را هم نگران كرده است. وال استريت ژورنال در گزارشي نوشته كه ديپلمات‌هاي اروپايي بيش از پيش نگران آن هستند كه دولت ترامپ به دنبال بازبيني در توافق هسته‌اي ايران و گروه 1+5 و با حذف مزاياي اقتصادي آن براي ايران، توافق هسته‌اي را تضعيف كند. به نوشته وال‌استريت ژورنال مقام‌هاي اروپايي در محافل عمومي به اين موضوع كه امريكا همچنان به عنوان يكي از طرف‌هاي توافق باقي مي‌ماند، ابراز خوش‌بيني كرده‌اند اما ديپلمات‌ها به طور خصوصي درباره اينكه بازبيني(برجام توسط) امريكا به چه سمتي در حركت است، نگراني‌هاي جدي ابراز كرده‌اند.

آنها مي‌گويند واشنگتن بازخورد كمي به آنها داده است و هيچ تاريخ قطعي براي پايان بازبيني(برجام) نداده و مشخص نكرده كه چه كسي در حال ترسيم و شكل‌دهي به اين فرايند است.» مقامات اروپايي هنوز هم معتقدند دولت ترامپ توافق هسته‌اي را رها و ترك نخواهد كرد اما بسياري نگرانند كه واشنگتن مانع از پيشرفت و رو به جلو رفتن آن شود. آنها مي‌گويند چنين چيزي از طريق قانع كردن بانك‌ها و سرمايه‌گذاران غربي به دور ماندن از ايران، سبب ممانعت از حصول به‌مزاياي اقتصادي مورد انتظار ايران از طريق توافق خواهد شد؛ بانك‌ها و سرمايه‌گذاراني كه همين حالا هم محتاط هستند.» موضوعي كه بيش از هر چيز ديگري ديپلمات‌هاي اروپايي‌ها را نگران كرده اين است كه آنها«نگران هستند اگر تعهد امريكا(به برجام) نامشخص باقي بماند، ايران شايد با تلاش براي نقض كردن‌هاي محدود به آن پاسخ دهد»؛ موضوعي كه مي‌تواند در يك روند تقابلي توافق هسته‌اي را به فروپاشي بكشاند. با اين حال، وال استريت ژورنال مي‌نويسد: «مقامات اروپايي بارها اعلام كرده‌اند فارغ از آنكه اقدام امريكا چه خواهد بود و تا زماني كه تهران به مفاد توافق پايبند بماند، تحريم‌هاي اروپا عليه ايران را دوباره اعمال نخواهند كرد.»

http://www.javanonline.ir/fa/news/861598

ش.د9601045