(روزنامه وقايع اتفاقيه – 1396/04/31 – شماره 457 – صفحه 5)
عربستان بهدليل نفت و گاز و نقش مؤثري که در منطقه پيرامونياش بازی ميکند؛ براي جهان غرب (آمريکا و اروپا و روسيه) و شرق (چين و غيره) مهم محسوب ميشود. اما اين کشور از نگاه يک پژوهشگر مهم آسيايي در سال 2016 سال خوبي را پشت سر نگذاشت. کاهش شديد قيمت نفت شرارههاي بحران مالي داخلي را شعلهور و اين کشور را مجبور کرد که در ساختار اقتصادياش تجديدنظر کند. همچنين درگيري خشن و سختش با ايران بر سر تسلط بر منطقه و درگير شدنش در جنگها و درگيريهاي سياسي که توان پيروزي در آنها را ندارد، باعث شده است تا در برابرش تنها يک انتخاب باقي بماند، قبول شکست و اعتراف به آن يا پذيرفتن راهحل و درگيرشدن در آن براي نجات از اين وضعيت. اگر سال 2016 سال سختي براي عربستان بود سال 2017 تهديدي سختتر خواهد بود.
چرا؟
پژوهشگر معروف آسيايي که با او در اين رابطه صحبت کردم، ميگويد که عربستانسعودي سال گذشته را با آتشبس در سوريه به پايان رساند و انتظار ميرود مذاکرات سياسياي که روسيه و ترکيه ترتيب دادند سبب شود تا شورشيان مورد حمايتش تضعيف شوند و متحد «کليدي» ايران، بشار اسد، رئيسجمهوري سوريه تقويت شود. تنها اميدي که براي عربستان باقي مانده تأثيرگذاري بر حوادث سوريه از طريق گروههاي شورشي و ديگر گروههاي تکفيري است که طرفي از اين آتش بس مذکور محسوب نميشوند، يا اين که کاري کند اسد به هر دليلي اقدام به ضربه به اين مذاکرات سياسي کند. در هر صورت سقوط حلب به دست بشار اسد و متحدانش باعث تضعيف مخالفان سوري شده به گونهاي که مخالفت آنها تنها محدود به مناطق اطراف حلب شده است. اين نشان ميدهد که عربستانسعودي براي اين که مانعي براي رسيدن اسد به متحدش، حزبالله شود، ناکام مانده است. حزبالله متحد مهم سياسي و نظامي اسد است.
وي در ادامه ميافزايد: عربستان در لبنان خود را مجبور ديد که با رياستجمهوري ژنرال ميشل عون موافقت و بعدا از او براي سفر به عربستان دعوت کند که اين سفر هم انجام شد. بهاينترتيب هم متحمل اهانت شد و هم همزمان احساس کرد که آزار ديده است؛ البته عون سهمي که قول داده بود در «ساخت و پاخت» بپردازد را داد و رهبر «جريان المستقبل»، سعد حريري را به سمت نخستوزيري برگزيد؛ البته مجموعه و خانواده سعد حريري از بحران مالي عربستان آزار بسياري ديدند. الان هم او نياز به حمايت و پشتيباني عربستان دارد تا بتواند به وظيفه خود عمل کند. بهاينترتيب درگيرياش با ايران بهدليل دو سال و پنج ماه خلئي که در رياستجمهوري لبنان به وجود آمده بود، اقلا در لبنان رسما به پايان رسيد.
با وجود اين که اين مسئله پايان يافته است و عون از عربستان ديدن و تلاش کرد تا توازني در مواضع و اظهاراتش در جلساتي که با مقامات عاليرتبه برگزار ميکند، همچنين در گفتوگوهاي مختلف رسانهاياش به وجود آورد اما کساني که از اوضاع خبر دارند تأکيد ميکنند که رياض در درگيرياش با ايران او را به حساب نميآورد. اطلاعاتي که در اختيار اين پژوهشگر آسيايي است حاکي از آن است که پيمان عون با حزبالله و رفتنش زير چتر ايران ثابت و نهايي است. همچنين اطلاعات او حاکي از آن است که حاج قاسم سليماني، فرمانده «سپاه قدس» در «سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران» که بهطور ميداني طرح منطقهاي بزرگ جمهورياسلامي ايران را پيگيري ميکند، چند روز بعد از انتخاب رئيسجمهوري عون شبانه در خانهاش در الرابيه با او ديدار کرد.
البته اين پژوهشگر مهم آسيايي به اين نکته اشاره ميکند که عربستان کشور بسيار حساسي است که بهدليل وجود حرمين شريفين در اراضياش نميتوان زياد آن را تحريک کرد. براي همين از سال گذشته کشورهاي اسلامي و غيراسلامي که شهروندان مسلمان و مقيم دارند براي برگزاري مراسم حج با آن مذاکره کردهاند. ايران هم با وجود آن واقعه تأسفباري که در فصل حج سال 2015 روي داد و باعث شد صدها نفر از شهروندانش از جمله سفير سابقش در لبنان، غضنفر رکن آبادي، از دست بروند، يکي از اين کشورهاي مذاکرهکننده با عربستان است.
از اين پژوهشگر آسيايي درباره نظرش نسبت بهجنگ عربستان در يمن پرسيدم؟
گفت که بايد حمله نظامي عربستان به يمن که نزديک به دو سال به طول انجاميده و عربستان را گرفتار کرده است، پايان يابد. الان عربستان به دنبال راهي آبرومندانه براي خروج از اين کشور برادر است که ويرانيهاي بزرگي را بدون اين که موفقيتي به دست آورد و از دشمني آن خود را خلاص کند به آن تحميل کرده است. حوثيها همپيمانان ايران و رئيسجمهوري سابق، علي عبدالله صالح هستند. آنها بر بخش بزرگي از يمن تسلط دارند از جمله بر پايتخت آن صنعا؛ البته ويراني و خسارتهاي انساني بسيار سبب شده تا احساس خصمانهاي نسبت به رياض در ميان بخش مهمي از مردم يمن به وجود آيد.
http://vaghayedaily.ir/fa/News/76665
ش.د9601283