چرا امام خمینی (س) قطعنامه را جام زهر دانستند؟

(روزنامه مردم‌سالاري ـ 1396/04/28 ـ شماره 4367 ـ صفحه 7)

** در دوران حیات امام یکی از طولانی ترین جنگ‌ها بر ایران تحمیل شد و در زمانی که امکان تأمین تسلیحات جنگی به صورت عادی از کشورهای دنیا فراهم نبود و تقریبا اکثر کشورهای دنیا رسما از دشمن ایران حمایت می‌کردند، امام توانستند این جنگ را با پیروزی به پایان برسانند و در هر مقطعی از جنگ نظریاتی مطرح می‌کردند که قدرت دفاعی ملت ایران را افزایش می‌داد.

هنر کسانی که امروز از این اندیشه‌ها بهره برداری می‌کنند این است که در اندیشه‌های امام اجتهاد کنند و بر این اساس تئوری پردازی و نظریه پردازی صورت دهند و در مقاطع مختلف اندیشه‌هایی که امام مطرح کردند را برای حل بسیاری از مسائل مبتلا به مطرح کنند. اگر الآن ما در هر حوزه‌ای از داخل ایران، جهان اسلام و سایر کشورها با مسأله ای مواجه باشیم می‌توانیم از اندیشه‌های امام استفاده کنیم. به نظر من از اندیشه‌های امام برای وحدت ملی، همگرایی، انسجام ملی و پایدار ماندن مبانی انقلاب می‌توانیم به خوبی بهره بگیریم.

* نظر شما مبنی بر اینکه امام خمینی (س) بر اساس یک تئوری حرکت کرد با حرف کسانی که می‌گویند امام برخی کارها را از روی اجبار انجام داد، سازگاری ندارد.

** امام خمینی(س) در همه حوزه‌ها با نظریه پردازی متکی بر اندیشه‌های اسلامی کارهای خودشان را تنظیم می‌کردند و جلو می‌بردند. امام با نظریه پردازی دفاع مقدس را مدیریت کردند. روز اولی که جنگ شد دو نظریه مهم مطرح بود؛ یکی اینکه ما در شرایطی نیستیم که بتوانیم دفاع کنیم و برای کاهش خسارات بهتر است در همین وضعیت با دشمن مذاکره کنیم و جنگ را پایان دهیم. ولی نظریه دیگر تئوری امام خمینی (س) مبتنی بر مکتب اسلام بود. تئوری امام این بود که چون ارتش متجاوز به خاک ما حمله کرده طبق دیدگاه اسلام برای ما دفاع واجب است. بنابر این امام تئوری دفاع همه جانبه را مطرح کردند و با این تئوری کار را جلو بردند.

اندیشه امام پویا بود. امام از آرا و نظرات دیگران در کارهای اجرایی استفاده می‌کرد ولی کسی نمی‌توانست نظرش را به امام تحمیل کند. به نظر من زمانی که امام به این نتیجه رسیدند که ما تمام ظرفیت‌های خود را برای جنگ به کار گرفتیم ولی پایان دادن به جنگ از طریق جنگ میسر نیست، بلکه پایان دادن به جنگ با روش دیگری به صلاح جمهوری اسلامی و کشور است، با همان دیدگاهی که دفاع همه جانبه را سامان دادند به جنگ پایان دادند. البته کسب اطلاعات و نظرات متخصصین، صاحب‌نظران و سیاستمداران در تصمیم‌گیری‌های اجرای امام طبیعتا نقش داشته؛ چون امام بدون اطلاعات تصمیم نمی‌گرفته است؛ داده‌ها و اطلاعات را جمع آوری می‌کردند ولی متکی بر تئوری‌هایی که به آن معتقد بودند تصمیم می‌گرفتند.

* باتوجه به سوابق‌تان در دفاع مقدس بفرمایید که به نظر شما اندیشه‌ها و رهنمودهای امام خمینی‌(س) چقدر باعث پیشبرد مسائل دفاع مقدس شد؟

** روزی که جنگ شروع شد امام بر اساس تئوری‌هایی که خودشان معتقد بودند فرمودند که دفاع بر همه واجب است و باید در مقابل متجاوز دفاع کنیم. این اندیشه قدرت عظیم دفاعی در ایران را سازمان داد و فرمودند که اگر این جنگ 20 سال طول بکشد باز هم ما ایستاده‌ایم.

* پس چرا تعبیر جام زهر را به کار بردند؟

** امام پیروز شدند و سپس جنگ را کنار گذاشتند. امام دنبال این بودند که بر اثر پیروزی ما در جنگ، ملت عراق نیز پیروز شوند و از استبداد صدام نجات پیدا کنند. برداشت امام این بود که اگر این جنگ ادامه پیدا کند ارتش عراق به گونه‌ای تضعیف خواهد شد که مردم عراق فرصت پیدا خواهند کرد نظام و حکومت را خودشان در دست بگیرند و نظام حکومتی عراق از بین برود. شاید آن موقع که می‌خواستند قطعنامه را بپذیرند این احساس را داشتند که مردم عراق همچنان در اسارت صدام و حزب بعث باقی خواهند ماند و بنابر این از آن تعبیر به جام زهر کردند.

چون امام صادقانه این موضوع را پذیرفتند خداوند چیزی که امام فکر می‌کردند با جنگ به دست می‌آید را با صلح برای امام به ارمغان آورد. صدام و حزب بعث از بین رفت و حکومت عراق به دست مردم آن کشور افتاد؛ آن هم به دست دشمنانی که می‌خواستند ما را از بین ببرند. آمریکایی که می‌خواست ما را از بین ببرد و در حمله به ما از عراق حمایت می‌کرد به جایی رسید که خودش با صدام درگیر شد. چون آنها صدام را برای حمله به ایران می‌خواستند و او را برای بودن در قدرت و گردن کشی در منطقه نمی‌خواستند. در یکی از دعاهای ما هست که «اللهم اشغل الظالمین بالظالمین». خداوند فضایی را فراهم کرد که ارتش عراق به این گونه از بین برود. شاید اگر شرایط به گونه دیگری رقم می‌خورد هیچ گاه ایران و مردم ایران نفوذی را که باید در فضای عراق به دست نمی‌آوردند. در حالی که صدام آمد کینه و دشمنی بین دو ملت ایران و عراق به وجود بیاورد الآن ما چنین وضعی را شاهد نیستیم و مردم ایران جزء محبوب‌ترین ملت‌ها برای ملت عراق هستند.

* برخورد گزینشی با سیره و اندیشه امام چه تأثیری بر ترویج این افکار و اندیشه می‌گذارد؟

** اگر کسانی امام را دوست و قبول دارند باید امام را به صورت مجموعه‌ای با افکار، رفتار و عملکرد او در همه حوزه‌های اقداماتی که در زمان حیات خود انجام داد ببینند. اینکه هرکس بخواهد از افکار امام فقط به نفع چیزهایی که خودش باور دارد استفاده کند مصداق «نؤمن ببعض و نکفر ببعض» و یا این مسأله می‌شود که در مورد قرآن هم بعضی‌ها تفسیر به رأی می‌کنند. برای خودشان دیدگاه‌هایی دارند و می‌خواهند بگویند قرآن هم این دیدگاه را دارد.

ممکن است افرادی بعضی نظرات امام را قبول نداشته باشند این ایرادی ندارد ولی نباید بگویند همین گونه که ما می‌اندیشیم امام می‌اندیشید باید هرکس امام را همان گونه که بوده بشناسد و مطرح کند نه اینکه اندیشه‌هایی که خودش دوست دارد را به امام منتسب کند و بقیه را نه. ما باید اندیشه‌های امام را ترویج دهیم ولی نباید دیدگاه و نظریات خودمان را به امام نسبت دهیم. خوشبختانه تمام افکار و اندیشه‌های امام ثبت و ضبط شده است و همه کسانی که بخواهند از این اندیشه‌ها استفاده کنند صدا، تصویر و مکتوبات امام موجود است و امکان انحراف در آنها را از بین می‌برد. الآن شبکه‌های مجازی و شبکه‌های اجتماعی ظرفیت عظیمی را ایجاد کردند و از این ظرفیت‌ها می‌شود متناسب با شرایط برای طرح تفکرات و اندیشه امام بهره برد. ولی من فکر می‌کنم امام و اندیشه‌های او ماندگار خواهد بود و همه کسانی که بخواهند از این سرچشمه استفاده کنند می‌توانند برای خودشان این امکان را فراهم کنند که همچنان از فکر امام بهره ببرند.

http://www.mardomsalari.net/4367/page/7/17717

ش.د9601204