نقش زنان در مديريت اصلاح‌طلبانه

(روزنامه شرق – 1396/05/07 – شماره 2922 – صفحه 1)

تاریخ جمهوری اسلامی نشان می‌دهد اگرچه در دو دهه نخست امکان و فرصت چندانی برای حضور زنان در عرصه‌های مدیریتی فراهم نشد اما با گسترش آموزش در سراسر کشور به مرور نسل جدیدی از زنان تحصیل‌کرده و مستعد شکل گرفت که با تلاش مستمر کوشیدند راه دشوار دسترسی به مدیریت را برای ارتقای زنان هموار کنند. با وقوع دوم خرداد و پیروزی نامزدی که بر حضور جوانان و زنان در چارچوب برنامه توسعه سیاسی تکیه و تأکید می‌کرد و انتصاب یک زن به سمت معاون رئیس‌جمهور و ریاست سازمان محیط‌ زیست و تأسیس مرکز امور زنان و حضور رئیس آن در جلسات کابینه و انتصاب اولین فرماندار زن، راه برای پیشرفت زنان در پست‌های مدیریتی و سیاسی هموارتر شد.

‎در دولت محمود احمدی‌نژاد اگرچه جهت‌گیری دولت در عرصه‌های اجتماعی و اقتصادی به‌گونه‌ای بود که فضا را برای زنان هموار نمی‌کرد اما اقدامات نمادینی مانند بحث حضور زنان در ورزشگاه‌ها و انتخاب نخستین وزیر زن پس از انقلاب اسلامی، با وجود برخی مخالفت‌های جدی از سوی گروه‌های مختلف و نیروهای سیاسی، انجام گرفت که جای ستایش دارد. ‎در همه این سال‌ها و رفت‌وآمد دولت‌های مختلف یک چیز اما ثابت بود، عزم زنان برای استفاده از فرصت‌های اجتماعی موجود.

‎تداوم دودهه‌ای در افزایش تحصیلات دانشگاهی زنان، فرصت حضور در فعالیت‌های اجتماعی و مدنی را در جهت همبستگی و تلاش برای احقاق حقوق‌شان به آنان داد و از سوی دیگر سهم زنان در مدیریت‌های پایین و میانی جامعه را به میزان شایان ‌توجهی افزایش داد. در نتیجه هنگامی که دولت روحانی در سال ٩٢ آغاز به کار کرد، از جهات مختلف هم‌زمان با افزایش تقاضا، فضا برای حضور زنان در عرصه‌های مدیریتی فراهم‌تر شده بود و رئیس‌جمهور هم با نگاهی مثبت و همدلانه با این موضوع همراه شد. ‎بنابراین از این منظر دولت روحانی تبدیل به نقطه‌عطفی شد که در آن زنان گام‌های مهمی را برای حضوری محسوس و پررنگ در مدیریت کلان برداشتند.

‎در گام نخست رئیس‌جمهور با انتصاب سه نفر از بانوان تحصیل‌کرده و با‌سابقه در جایگاه معاونت ریاست‌جمهوری، فضا را برای این راهبرد مهم هموار کرد.‎ با انتخاب یک سخنگوی زن از سوي وزير امور خارجه که بعدها به‌عنوان نخستین سفیر زن هم معرفی شد و نیز انتخاب فرمانداران، بخشداران و معاونان استاندار زن، گام‌های بلندی در این مسیر برداشته شد.‎ وزیر نفت با انتخاب یک زن به‌عنوان معاون خود و مدیرعامل شرکت ملی پتروشیمی و وزیر راه‌وشهرسازی در یک اقدام بسیار مترقی ریاست شرکت هواپیمایی ملی ایران «هما» را که تا پیش از این به نظر می‌رسید پست و مسئولیتی مردانه باشد به یکی از زنان تحصیل‌کرده و مدیر این حوزه سپرد، باعث شدند تا این تصور که زنان حداکثر باید در حوزه‌هایی مانند آموزش و بهداشت فعالیت کنند، شکسته شود. ‎

اقدام تحسین‌بر‌انگیز وزیر راه‌وشهرسازی در این عرصه علاوه بر یک اقدام مؤثر در حوزه وزارتی خود، می‌تواند نویدی بر حضور پررنگ‌تر زنان در دولت دوازدهم باشد و علی‌القاعده حضور و تداوم وزیرانی مانند زنگنه و آخوندی، تسهیلگر چنین مسیری خواهد بود. ‎مسائل و حقوق زنان البته به‌تنهایی محصور در موضوع مدیریت کلان نیست. بازار کار ایران همچنان وجه غالب مردانه دارد و نرخ مشارکت اقتصادی زنان در ایران حتی نسبت به کشورهای منطقه پایین است که انتظار می‌رود دولت با اصلاحات جدی در این حوزه گام‌های مؤثرتری بردارد. ‎نکته شایان توجه استقبال جامعه و رأی‌دهندگان از چنین روندی است ‌که نتایج آن را در دو انتخابات مجلس شورای اسلامی و نیز شورای شهر می‌بینیم، چنان‌که تعداد بانوان نماینده مجلس در این دوره دوبرابر دوره پیشین شده و در شورای کلان‌شهرها نیز از رشد درخورتوجهی برخوردار بوده است.

حضور یکی از بانوان سرشناس اصلاح‌طلب در فهرست هفت‌گانه نامزدهای شهرداری تهران را باید در چارچوب نگاه راهبردی اصلاح‌طلبان به ارتقای جایگاه زنان در مدیریت کلان ارزیابی کرد. ‎باید تأکید کنم که مدیریت اصلاح‌طلبانه شهر تهران در دوره پنجم حتما در تحقق این مسیر و حضور مؤثرتر بانوان شایسته و تحصیل‌کرده این سرزمین در مدیریت شهری گام‌های بلندتری بر‌مي‌دارد. اینک که در آستانه تشکیل دولت هستیم، انتظار فعالان عرصه سیاست و نخبگان جامعه از حسن روحانی توجه به این امر مهم و تداوم افزایش حضور بانوان فرهیخته و توانمند در دولت آینده است.

http://www.sharghdaily.ir/News/137134

ش.د9601610