امروز؛ تنفیذ دوازدهم

(روزنامه ايران – 1396/05/12 – شماره 6559 – صفحه 1)

در این برنامه وزیر کشور، گزارشی از روند برگزاری انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری را ارائه می‌کند سپس حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی رئیس دفتر مقام معظم رهبری، متن حکم رهبر انقلاب در تنفیذ رأی مردم و نصب حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی به مقام ریاست جمهوری اسلامی ایران را قرائت خواهد کرد؛ آنگاه رهبر معظم انقلاب لوح متن حکم را به رئیس جمهوری منتخب مردم اعطا می‌کنند. در ادامه رئیس جمهوری به بیان سخنان خود می‌پردازد و پس از آن حاضران، شنونده بیانات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی(مدظله‌العالی) خواهند بود.

امروز دوازدهم مردادماه برای دوازدهمین بار بعد از پیروزی انقلاب، مراسم تنفیذ رئیس جمهوری برگزار خواهد شد. مراسمی که نقطه آغاز دوره دوم ریاست جمهوری حسن روحانی است. حالا از اولین مراسم تنفیذ برگزار شده در نظام جمهوری اسلامی 38 سال می‌گذرد. مراسمی که مهم‌ترین بخش آن قرائت متن حکمی است که توسط رهبری انقلاب برای تنفیذ رئیس جمهوری جدید تقریر شده است. حکمی که در هر دوره به فراخور شرایط کشور و موقعیت نظام و تحولات رخ‌داده، متفاوت با ادوار دیگر تهیه و تنظیم شده است.

حکم اول؛ تنفیذ ناصحانه

یک سال از پیروزی انقلاب اسلامی ایران گذشته بود که در پنج بهمن ماه ۱۳۵۸ ابوالحسن بنی‌صدر نخستین رئیس جمهوری ایران انتخاب شد. آقای بنی‌صدر با شعار «عدالت اجتماعی، اقتصادی و سیاسی» به این مقام انتخاب شد. او از مجموع بیش از ۱۴ میلیون رأی، 11 میلیون رأی کسب کرد. حکم اولین رئیس جمهوری ایران روز 15 بهمن سال 58 در حالی توسط حضرت امام(ره) تنفیذ شد که ایشان در بیمارستان قلب تهران بستری بودند. حضرت امام(ره) در این حکم فرمودند: «بر حسب آنکه مشروعیت آن (رأی ملت) باید به نصب فقیه جامع‌الشرایط باشد، اینجانب به موجب این حکم، رأی ملت را تنفیذ و ایشان را به این سمت منصوب نمودم؛ لکن تنفیذ و نصب اینجانب و رأی ملت مسلمان ایران محدود است به عدم تخلف ایشان از احکام مقدسه اسلام و تبعیت از قانون اساسی اسلامی ایران.» بعد از قرائت حکم تنفیذ بنی‌صدر، حضرت امام(ره) در سخنانی بر فانی بودن مقامات دنیوی تأکید کرده و فرمودند: «هر مقامی که برای بشر حاصل می‏‌شود، چه مقام‌های معنوی و چه مقام‌های مادی روزی گرفته خواهد شد و آن روز هم نامعلوم است.» ابوالحسن بنی‌صدر هم بعد از سخنان حضرت امام در یک سخنرانی نسبتاً طولانی در این مراسم ابراز امیدواری کرد که بتواند در دوران ریاست جمهوری خود، سرزمینی جدید با شاخصه‌های انسانی و اسلامی بسازد. عمر دوران ریاست جمهوری او اما چندان نپایید و بعد از چندین ماه کشمکش سیاسی در روز 31 خرداد سال 1360توسط مجلس از مقام خود برکنار شد.

حکم دوم؛ وفاداری به پیمان

روز دوم مرداد همان سال دومین انتخابات ریاست جمهوری ایران برگزار شد. جایی که محمدعلی رجایی توانست با کسب حدود 13 میلیون رأی یعنی 90 درصد کل آرای مردم به مقام ریاست جمهوری برسد. مراسم تنفیذ حکم وی روز 11 مرداد سال 60 در آستانه‌ عید سعید فطر و در حسینیه‌ جماران برگزار شد. حضرت امام(ره) در حکم تنفیذ دومین رئیس جمهوری ایران با تأکید بر لزوم اقدام رئیس جمهوری در چارچوب شرع و قانون، تأکید کرده بودند: «باید ایشان توجه داشته باشند و از عمل ملت دریافته باشند که ملت دلاور نیز رأی خود را بر این اساس به ایشان داده‌‏اند و من امیدوارم که در حفظ این‏ امانت الهی و مسئولیتی که ملت برعهده ایشان گذاشته است، با تمام توان کوشش نموده و از آن پاسداری نمایند و وفادار به پیمان خود در مقابل خداوند مقتدر حاضر و ناظر و ملت حاضر در صحنه و مراقب احوال و اوضاع باشند.»

حکم تنفیذ ریاست جمهوری در این مراسم توسط مرحوم سید احمد خمینی قرائت شد. بعد از قرائت این پیام حضرت امام(ره) در سخنانی به تبیین رسالت خطیر رئیس‌ جمهوری در قبال آرای ملت پرداختند. ولی دست منافقین به رجایی اجازه خدمت به این کشور را نداد و کمتر از یک ماه بعد از مراسم تنفیذ، او به همراه حجت‌الاسلام باهنر در انفجار دفتر نخست‌وزیری به فیض شهادت نائل می‌آید.

روز دهم مهرماه سال 60 سومین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران برگزار شد، با فاصله کمتر از دو ماه از برگزاری انتخابات دوره دوم. آن هم در شرایطی که جنگ تحمیلی از یک سو و افزایش موج ترور گروهک‌های داخلی از سوی دیگر کشور را دچار مشکلات عدیده‌ای کرده بود. در این روز آیت‌الله خامنه‌ای توانستند با کسب 95 درصد آرای رأی دهندگان یعنی چیزی حدود 16 میلیون رأی به عنوان ریاست جمهوری برسند. مراسم تنفیذ حکم ایشان روز 17 مهرماه برگزار و دوره ریاست جمهوری ایشان به اولین دوره‌ای تبدیل شد که رئیس جمهوری توانست تمام مدت قانونی 4 سال را در این سمت به پایان برساند.

در این مراسم هم که در حسینیه جماران برگزار شد، باز هم مانند دو ماه قبل این مرحوم سید احمد خمینی بود که حکم تنفیذ امام(ره) را برای رئیس جمهوری منتخب قرائت کرد. در این حکم آمده بود: «در این موقع خطیر که بدخواهان خارج و داخل و بلندگوهای ابرقدرت‌ها خصوصاً امریکای جنایتکار با هر وسیله می‌خواهند ملت و دولت و مجلس و دادگاه‌های ایران را متهم کنند و به گمان فاسد خود تزلزلی در ارکان جمهوری اسلامی ایجاد نمایند، لازم است رئیس ‌جمهوری با کمک همه‌ ارگان‌های جمهوری اسلامی و با تشریک مساعی یکدیگر جریانات امور را به طوری هماهنگ و موافق اسلام کنند که بهانه را از دست بدخواهان بگیرند؛ گرچه بسیاری از آنان با احکام اسلام و حدود و تعزیرات آن موافقت ندارند.»

حکم چهارم؛ طرفداری از محرومان

چهار سال بعد برای اولین بار در تاریخ جمهوری اسلامی، رئیس جمهوری توانست دوره دوم را هم تجربه کند. آیت‌الله خامنه‌ای در انتخاباتی که روز 25 مرداد سال 64 برگزار شد، با کسب بیش از 12 میلیون رأی یعنی معادل 85 درصد کلا آرا باز هم به مقام ریاست جمهوری رسیدند. مراسم تنفیذ این دوره روز 12 شهریورماه برگزار شد. حکم تنفیذ حضرت امام(ره) در این دوره در دو حوزه قابل تقسیم بود. قسمت اول دعوت از مسئولین به حفظ هشیاری در مقابل دسیسه‌های بدخواهان انقلاب و قدرت‌های خارجی و منافقان داخلی بود. بخش دوم نیز اشاره به تنفیذ رئیس‌ جمهوری شده بود و تأکید شده بود که «...البته رأی ملت و تنفیذ اینجانب، تا وقتی است که ایشان به تعهد خود و راه مستقیمی که در پیش داشته‏ اند، باقی باشند و به اسلام و احکام نورانی آن پایبند و طرفدار مظلومان و مستضعفان و محرومان و مخالف ظالمان و ستمگران و مستکبران باشند و با هیچ ظالم مستکبری راه سازش باز نکنند که نمی‌‏کنند.» بعد از قرائت حکم تنفیذ، حضرت امام(ره) در سخنانی مسئولین کشور را به حفظ بیت‌المال، عدم پیروی از هوای نفس به عنوان عامل اصلی همه‌ فسادها و همچنین پایبندی و رعایت صلاح اسلام و کشور در کارها توصیه کردند. این آخرین باری بود که حکم تنفیذ رؤسای جمهوری توسط حضرت امام(ره) صادر می‌شد. چهار سال بعد، مراسم تنفیذ رئیس جمهوری در شرایطی برگزار گردید که کشور تحولات سیاسی مهمی را تجربه کرده بود.

حکم پنجم؛ جمهوری اسلامی در دوران تازه

سال 68، وقتی قرار بود دولت پنجم بر سر کار بیاید نه دیگر از جنگ تحمیلی خبری بود و نه بنیانگذار جمهوری اسلامی در قید حیات. چیزی حدود دو ماه و نیم از شروع دوران رهبری آیت‌الله خامنه‌ای در جمهوری اسلامی نگذشته بود که ایشان اولین حکم تنفیذ رئیس جمهوری در این دوره را امضا کردند. انتخابات این دوره ریاست جمهوری به دلیل ارتحال حضرت امام(ره) یک ماه زودتر از موعد برگزار گردید. روز ششم مردادماه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی با بیش از 15 و نیم میلیون رأی یعنی 94 درصد آرای شرکت‌کنندگان در انتخابات به سمت ریاست جمهوری رسید. کمتر از یک هفته بعد یعنی روز 12 مرداد حکم وی توسط رهبری جدید جمهوری اسلامی تنفیذ شد.

این آخرین مراسم تنفیذی بود که در حسینیه جماران برگزار گردید. بعد از آن مراسم تنفیذ رؤسای جمهوری در حسینیه امام خمینی(ره) برگزار شده است. رهبری انقلاب در حکم تنفیذ آیت‌الله هاشمی رفسنجانی آورده بودند: «بدیهی است که این رأی و تنفیذ تا زمانی است که ایشان در همین صراط مستقیم و نورانی که عمر شریف خود را تاکنون در آن گذرانیده‏‌اند- یعنی راه دفاع از اسلام ناب محمّدی (صلی‏ اللَّه‏ علیه‌‏وآله)- و مجاهدت برای تحقق حاکمیت کامل قرآن و عمل به شریعت و طرفداری از محرومین و مستضعفین و کوشش برای ریشه‌‏کن کردن فقر و محرومیت و استقرار عدالت اجتماعی راه خود را ادامه دهند که البته چنین خواهد بود.»

حکم ششم؛ تأکید بر عدالت اجتماعی

انتخاب مجدد آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به ریاست جمهوری در سال 72 چندان غیرقابل پیش‌بینی نبود. ششمین انتخابات ریاست جمهوری در تاریخ 21 خرداد 72 برگزار شد و وی با 63 درصد آرای مردمی توانست دوباره به عنوان رئیس‌ جمهوری ایران انتخاب شود. روز پنجم مردادماه همان سال اولین مراسم تنفیذ ریاست جمهوری در حسینیه امام خمینی(ره) برگزار شد. در بخشی از حکم تنفیذ این دوره ریاست جمهوری آمده بود: تنفیذ مادامی برقرار است که رئیس ‌جمهوری در راه دفاع از اسلام ناب محمدی (صلّی‏‌اللَّه‏‌علیه‏‌وآله) و استقرار عدالت اجتماعی و تمسک به اصول پایدار انقلاب اسلامی گام بردارد. واکاوی متن حکم تنفیذ ششمین منتخب مردم نشان از اهتمام رهبر معظم انقلاب به عدالت اجتماعی و ضرورت ملاحظه شدن آن از سوی دولت وقت بود.

حکم هفتم؛ ایستادگی در برابر دشمنان

سال 76 شروع یک دوره تازه در جمهوری اسلامی محسوب می‌شد. انتخابات دوم خرداد آن سال هنوز از حماسی‌ترین انتخابات‌ برگزار شده ریاست جمهوری است. سیدمحمد خاتمی، نامزد اصلاح‌طلبان در این انتخابات موفق به کسب 20 میلیون رأی شده بود. 12 مرداد سال 76 مراسم تنفیذ دوره هفتم ریاست جمهوری برگزار گردید. در حکم تنفیذ رهبر معظم انقلاب برای دوره اول ریاست جمهوری سیدمحمدخاتمی آمده بود: «تنفیذ اینجانب همانند رأی ملت، تا زمانی است که ایشان به تعهد خود و صراط مستقیمی که تاکنون در پیش داشته‌اند- یعنی راه اسلام و احکام نورانی آن و دفاع از مستضعفان و مظلومان و ایستادگی در برابر دشمنان ستمگر و زورگو و مستکبر- پایبند باشند؛ که البته چنین خواهد بود.»

حکم هشتم؛ اولویت مستضعفان

سیدمحمد خاتمی نیز بعد از به پایان رساندن دوره‌ چهار‌ ساله‌ ریاست جمهوری خود، برای دوره‌ هشتم ریاست جمهوری هم کاندیدا شد و توانست در آن دوره از انتخابات که در تاریخ 18 خرداد 80 برگزار شد، با کسب 21 میلیون رأی به‌ عنوان رئیس ‌جمهوری ایران انتخاب شود. رهبر معظم انقلاب در حکم تنفیذ سیدمحمد خاتمی در این دوره تأکید کردند: «رئیس محترم جمهوری را به یاد خدا و اغتنام فرصت زودگذر و اخلاص در عمل توصیه می‌کنم و قدردانی از ملت و مراقبت از منافع ملی و اولویت دادن به نیاز قشرهای مستضعف و گرامی شمردن ارزش‌های والای دین و انقلاب را به ایشان متذکر می‌گردم و توفیق و هدایت و کمک الهی را برای ایشان و همه مسئولان کشور مسألت می‌کنم.»

حکم نهم؛ صداقت در مبارزه با فساد

بعد از پایان چهار سال دوم ریاست جمهوری خاتمی، «محمود احمدی‌نژاد» شهردار وقت تهران توانست در نهمین دوره‌ انتخابات ریاست جمهوری با کسب 17 میلیون رأی به‌ عنوان رئیس‌ جمهوری انتخاب شود. این اولین انتخابات ریاست جمهوری تاریخ ایران بود که به دور دوم کشیده می‌شد. مراسم تنفیذ این دوره هم روز 12 مرداد سال 84 برگزار گردید. در بخشی از حکم تنفیذ ریاست جمهوری احمدی‌نژاد از سوی رهبر معظم انقلاب می‌خوانیم: «ملت ما با اکثریتی قاطع، شخصیتی انقلابی و دانشمند و مدیری شایسته و کارآزموده و دارای سوابق مجاهدت صادقانه در صحنه‌های گوناگون را به ریاست جمهوری برگزیده است.»

حکم دهم؛ قدردانی از رأی مردم

احمدی‌نژاد چهار سال بعد هم برای دومین بار حکم تنفیذ خود را از رهبر معظم انقلاب دریافت کرد. در مراسمی که روز 12 مرداد سال 88 برگزار شد، متن حکم تنفیذ رهبر انقلاب برای او توسط حجت الاسلام محمدی گلپایگانی قرائت گردید. در این مراسم حکم تنفیذ محمود احمدی‌نژاد توسط حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی، رئیس دفتر مقام معظم رهبری قرائت گردید. در حکم رهبر معظم انقلاب تأکید شده بود: «انتخاب جناب آقای دکتر محمود احمدی‌نژاد را در دهمین انتخابات ریاست جمهوری تبریک می‌گویم و به پیروی از ملت بزرگوار ایران، رأی آنان را تنفیذ و این مرد شجاع و سختکوش و هوشمند را به ریاست جمهوری اسلامی ایران منصوب می‌کنم.»

حکم یازدهم؛ نشان دادن پختگی سیاسی

یازدهمین مراسم تنفیذ رؤسای جمهوری روز 12 مرداد سال 92 برگزار گردید. این مراسم آخرین حضور آیت الله هاشمی رفسنجانی در مراسم تنفیذ بود. چهار سال پیش رهبر معظم انقلاب در حکم تنفیذ حسن روحانی نوشتند: «آنچه ملت ایران همواره و اکنون، از حضور انتخاباتیِ پرشور و بی‌تنش به دست آورده است، تنها نقش‌آفرینی در مدیریت کشور و برگزیدن و برکشیدن خدمتگزارانی تازه‌‌نفس برای دوره‌‌ای تازه نیست، بلکه فراتر از آن، نشان‌دادن پختگی و بلوغ سیاسی‌ای است که اقتدار ملیِ او را با حکمت و عقلانیت درمی‌آمیزد و او را در افکار عمومی جهان، در رتبه‌ والایی از عزت و شکوه می‌نشاند.»

http://www.iran-newspaper.com/newspaper/BlockPrint/194021

ش.د9601804