رهیافت جدید در امنیت ملی علاوه بر بررسی تهدیدات سخت به نقش فرهنگ در روابط بين الملل تاکيد زیادی دارد. این رهیافت سياست بين الملل را بر اساس يک هستي شناسي رابطه ايrelational))مي بيند. بر اساس همین نگاه ،سازه انگاران به عوامل فکري مانند فرهنگ ، هنجار ها و انگاره ها بها مي دهد و رفتارهای بازیگران را ناشی از تصوراتی می دانند که بر آمده از محیط داخلی ،اسطوره ها ،جهانبینی ها و باورهای عمومی آنها است . توجه به نقش عوامل فرهنگی در امنیت ملی سبب شده است تا حرکت پیاده روی اربعین از جایگاه ویژه ای در مباحث امنیت ملی برخوردار گردد . پیاده روی اربعین یک حرکت سیاسی عبادی است که طی آن هر ساله عاشقان امام حسین (علیه السلام) از سراسر جهان به امید شفاعت وی و رسیدن به حاجات خود و با هدف حمایت از حرکت او در روز عاشورای سال 61 هجری ، خود را به عراق رسانده و از مسیرهای گوناگون با پای پیاده جهت زیارت قبر آن بزرگوار به سمت کربلا حرکت می کردند ودر چهلمین روز شهادت امام حسین (علیه السلام) موسوم به اربعین اجتماعی عظیم از شیعیان را در آنجا به وجود می آورند . این حرکت با توجه به بی ثباتی و ناامنی های بوجود آمده ناشی از حضور بیگانگان و به ویژه ایالات متحده در دهه گذشته در عراق و در منطقه ودخالت های هدفمند قدرت های فرامنطقه ای برای تشدید اختلافات مذهبی و قومی و ایجاد تنش های منطقه ای سنی عربی در مقابل شیعه ایرانی در کنار گسترش شیعه هراسی و ایران هراسی می تواند از طریق سه مولفه سبب افزایش قدرت نرم جمهوری اسلامی و به تبع آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی تاثیر گذار باشد :
الف-نقش هویت سازی
مفهوم غيريت دربحث هويت ملي شرايطي را فراهم ميسازد تا افراد، با تأكيد بر مشتركات و ملاكهاي پيوند دهنده، پيرامون محوري واحد، همبسته، متحد و متعهد گردند.حرکت پیاده روی اربعین در هویت سازی شیعیان نقش موثری دارد و موجب گردیده تا شیعیان در فضای شور حسینی با کنار زدن وجوه افتراق نژادی ،قومی و زبانی حول محور مفهومی مقدس به نام امام حسین (علیه السلام) و مغناطیس قوی عشق او گرد هم آیند و هویت واقعی خویش را باز شناسند .هویتی که می تواند از طریق همکاری ،تعامل ،اعتماد سازی ،مشارکت و چند جانبه گرایی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی تاثیر گذار باشد در بعد منطقه ای و جهانی نیز این هویت آفرینی سبب شده است تا نام امام حسين(علیه السلام) و حديثكربلاى او شعار اتّحاد و همبستگى و سرود همگرايى و نقطه عطفى براى وحدت و همبستگى شيعيان و مظلومان بىپناه ومستضعفان جهان شود و كينه مقدس مبارزه با ظلم و انتقاد از ظالم را در دل ستمديدگان، ريشه دارتر کرده و عواطف بشرى را در تقويت مبانى اعتقادى و عقلانى به هم پيوند زند.
ب-نقش الگوسازی
در خصوص نقش پیاده روی اربعین در الگو سازی و الهام بخشی و تاثیر آن بر امنیت ملی باید اشاره کرد که هم اکنون نظامهای سلطهگر با توجه به شرایط روز، نفوذ فرهنگی را جانشین لشکرکشی نظامی کردهاند و در این زمینه خبرگزاریها، مطبوعات، رادیو، تلویزیون، تئاتر، سینما و... استفاده میشود تا با حذف الگوی مقاومت بدترین الگوهای ضد اسلامی را به جامعه معرفی و تحمیل نمایند و همین موضوع ضرورت الگو سازی را نشان می دهد.پیاده روی اربعین در صدد نمونه دهی و الگوسازی و بازسازی ایمانی و فرهنگی از طریق معرفی یکی از اسوه های کامل و الگوهای همه جانبه است که نه تنها الگوی حماسه و جهاد و ظلم ستیزی، بلکه الگوی عبودیت و سخاوت و جوانمردی و ارزش گرایی وآزادگی انسان است.
ج -مقابله با تحریف و انگاره سازی
استکبار جهانی به منظور بسترسازی برای تحقق انگاره سازی تهاجمی علیه انقلاب اسلامی در راستای کاهش حس اعتماد مردم به نظام واعتماد جامعه بین الملل به ایران اقدام به اسلام هراسی و تخریب چهرة سیاسی ایران و پیوند دادن بنیادگرایی اسلام با تروریسم، نشان دادن چهرهای خشن و غیر عقلانی از شیعیان و معرفی اسلام به عنوان انگاره خشونت مبادرت ورزیده است. بنابراین حرکت پیاده روی اربعین می تواند در سطح محلی و ملی جلوه ای از همکاری، برادری ، وحدت، اعتماد وهمدلی و هم زبانی را از طریق پیوند میان اقوام مختلف ایرانی از یک سو و تعامل سازنده میان دولت و ملت را از سوی دیگر نشان دهد.در سطح منطقه ای این توانایی دو چندان می شود پیاده روی اربعین انگاره دروغین اختلاف بین عرب و عجم ،کرد و فارس ، شیعه و سنی را به چالش می کشد و با خنثی سازی جنگ روانی دشمنان در منطقه تصویری ازبیداری ملت های منطقه وتوجه به ارزش های مشترک اخلاقی و دینی را به نمایش بگذارد جذابیت پیام اربعین می تواند موج جدیدی از آگاهی و بیداری را در ملت های منطقه ایجاد نماید که نتیجه آن تحقق ثبات منطقه ای خواهد بود در سطح جهانی پیاده روی اربعین می تواند از طریق نشان دادن واقعیت تفکر شیعی و نشان دادن چهره واقعی مسلمانان عمق صلح دوستی مکتب تشیع و اسلام ناب را به جهانیان معرفی نماید و حقیقت ناب اسلام را جایگزین انگاره های غیر واقعی و مذموم در هم آمیختگی اسلام با خشونت و جنگ گردد.