تاریخ انتشار : ۲۱ آبان ۱۳۹۶ - ۱۱:۴۸  ، 
کد خبر : ۳۰۶۲۴۷

اصول و محکمات نظام اسلامي

پایگاه بصیرت / محمدجواد اخوان

(روزنامه جوان – 1395/12/23 – شماره 5051 – صفحه 2)

يکي از محورهاي اصلي بيانات رهبر معظم انقلاب اسلامي در ديدار نمايندگان مجلس خبرگان رهبري، بازخواني برخي از مهم‌ترين اصول، مباني و محکمات نظام اسلامي بود. معظم‌له اين محکمات را که برگرفته از گفتمان و انديشه نوراني امام راحل عظيم‌الشأن(ره) است، رافع مشکلات و اختلافات سليقه‌ها در مسائل اساسي کشور معرفي کردند. از آنجا که اين اصول و مباني واجد اهميت فوق‌العاده‌اي بوده و لازم است مورد مداقه و بررسي‌هاي فراوان قرار گيرد، در اين يادداشت خواهيم کوشيد نيم‌نگاهي گذرا بر اين محکمات مطروحه در بيانات اخير معظم‌له داشته باشيم، به اميد آنکه اين سرفصل‌هاي مهم مورد توجه بيشتر صاحب‌نظران و انديشه‌ورزان قرار گيرد:

1- «تحقق احکام اسلامي ولو به‌صورت تدريجي» و «عقب‌نشيني نکردن از روند اجراي احکام اسلامي» نخست اصلي بود که در بيان معظم‌له به آن اشاره شد. بنيان و اساس حکومت اسلامي براي برپايي احکام و شرايع ديني است و اگر حکومت اسلامي از اين مهم غافل شود، در واقع از فلسفه وجودي خويش فاصله گرفته است. به نظر مي‌رسد دو مانع جدي بر سر راه تحقق اين اصل محکم وجود دارد، نخست ضعف و فقدان احساس مسئوليت در برابر احکام الهي و ديگر سستي در برابر دشمنان داخلي و خارجي احکام الهي. در هر حال با همه فشارهايي که خصوصاً از سوي سلطه‌گران بين‌المللي براي تعطيلي احکام اسلامي دنبال مي‌شود، تداوم و بقاي نظام اسلامي در ايستادگي بر اين احکام و شرايع معنا و مفهوم پيدا مي‌کند.

2- «مبارزه با استکبار و اعتماد نداشتن به آن» اصل محکم ديگري بود که معظم‌له بدان اشاره نمودند. در ذات نظام اسلامي روحيه استکبارستيزي و نفي سلطه نهادينه شده و در طول تاريخ نيز يکي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي جبهه حق، در جهاد براي نفي باطل تجلي يافته است. انقلاب اسلامي ايران نيز از ابتدا بر همين رکن شناخته شده در همه جاي دنيا به همين وصف موصوف است. اکنون نظام اسلامي در رأس جبهه جهاني ضدسلطه قرار دارد و تداوم اين مسير به ايستادگي ايران اسلامي بستگي دارد. روشن است که مبارزه با استکبار تنها در منازعه نظامي خلاصه نمي‌شود و ابعاد و شيوه‌هاي گوناگون فرهنگي، فکري، سياسي و امنيتي دارد.

3- «مردم‌گرايي» و «اعتماد به مردم» نکته مهم ديگري بود که امام خامنه‌اي در ذيل بحث محکمات نظام به آن اشاره کردند. مي‌دانيم انقلاب اسلامي نتيجه حرکت عمومي مردم بود و همين تداوم حمايت‌هاي مردم نظام اسلامي را حفظ کرده است. نظامي که از مردم برخاسته است، بدون مردم معنايي ندارد و براي عبور از چالش‌هاي ملي چاره‌اي جز اتکا و اعتماد به مردم نداريم.

4- «عدالت‌طلبي» و «ايستادگي در برابر ظلم و فساد» که از مهم‌ترين توصيه‌هاي برخاسته از آموزه‌هاي ناب اسلامي است، ديگر اصل محکمي بود که در بيان رهبر انقلاب تجلي يافت. اين روحيه عدالت‌خواهانه و ظلم و فسادستيزي چه در سطح ملي و چه در سطح فراملي همواره مورد تأکيد امامين انقلاب اسلامي بوده است.

5- «اعتماد به ‌نفس‌ ملي» و «عزت ملي» که همواره از سوي امام راحل(ره) توصيه مي‌شد به عنوان اصل محکم ديگري در نظام اسلامي است. مفهوم اعتماد به نفس ملي و خودباوري راه عبور از مشکلات بدون التماس و تحقير در برابر ديگران است. به عبارتي مي‌توان رمز تحقق عزت ملي را اعتماد به نفس ملي دانست.

6- «احساس سيادت فرهنگي» و «ذليل نبودن در مقابل فرهنگ بيگانه» در واقع ترجمان مفهوم کلي «اعتماد به‌ نفس ‌ملي» و «عزت ملي» در عرصه راهبردي فرهنگ است. تأکيد بر اين عنصر از آن رو است که فرهنگ زيرساخت شکل‌گيري يک هويت جمعي و تمدني است و اگر جامعه اسلامي بخواهد به عزت حقيقي دست يابد نبايد در عرصه فرهنگ، احساس ضعف و فرودستي کند و بلکه بايد همواره احساس برتري فرهنگي حکمفرما باشد.

7- «حرکت جهادي در همه‌ زمينه‌ها» اصل محکم ديگري بود که رهبر انقلاب به آن پرداختند و حوزه ويژه‌اي که اين حرکت جهادي به طور خاص در آن توصيه شد، عرصه‌ «علم و دانش» بود. عرصه علم و فناوري، عرصه اقتدارآفريني براي نظام و پايه حل بسياري از مشکلات کشور است و يک حرکت جهادي در اين عرصه مي‌تواند جهش‌هاي فوق‌العاده‌اي در مسير ملت ايجاد کند.

8- يکي از مهم‌ترين آسيب‌هايي که نظام مديريتي کشور به آن گرفتار شده است، موضوع اشرافيت مسئولان است که نتيجه آن را مي‌توان در سبک زندگي و تجمل‌گرايي مسئولان و خانواده آنها و ريخت و پاش‌هاي مسرفانه از بيت‌المال مشاهده کرد. اين در حالي بود که در سيره امام(ره) همواره بر پرهيز از اشرافي‌گري تأکيد مي‌شد و امامين انقلاب اسلامي خود معلم عملي پرهيز از اشرافي‌گري بوده‌اند. با تأسف بايد گفت نتيجه غلبه خوي اشرافيت بر مسئولان گرايش به نمايش اشرافي‌گري حتي در طبقات متوسط و پايين در اثر عملکرد برخي مسئولان بوده است. بر همين اساس «خودداري از گرايش به اشرافي‌گري» به عنوان يکي ديگر از محکمات نظام اسلامي مطرح شد.

9- «دلسوزي بسيار براي طبقات ضعيف» به عنوان آخرين بند از محکمات مطروحه در بيانات اخير امام خامنه‌اي بيان شد. اقشار مستضعف جامعه که به تعبير حضرت امام(ره) ولي‌نعمتان جامعه و صاحبان اصلي کشور هستند، بايد در اولويت اول برنامه‌ريزي‌ها و اقدامات اجرايي قرار گيرند. براي دلسوزي براي اين طبقات به حرکت رسانه‌اي و تبليغي نبايد اکتفا کرد و دلسوزي حقيقي در خدمت‌رساني صادقانه و جهادي براي محرومين است.

اين اصول و محکمات نظام اسلامي، علاوه بر آنکه بنيان‌هاي اساسي حکومت را نشان مي‌دهد، راهنمايي براي تشخيص ميزان درستي حرکت دستگاه‌هاي اجرايي و مسئولان نيز هست. با اين سنجه‌ها مي‌توان فهميد کارنامه افراد و سازمان‌ها تا چه ميزان با شاخص‌هاي کلان اسلام و انقلاب تطابق دارد.

http://www.javanonline.ir/fa/news/842975

ش.د9505027

نظرات بینندگان
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات