مونيز: لغو برجام از طرف آمريكا ممكن است

(روزنامه جوان – 1395/01/22 – شماره 4784 – صفحه 15)

ارنست مونيز، وزير انــرژي امريكا لفاظي‌هاي جمهوريخواهان درباره پاره كردن توافق هسته‌اي با ايران را غيرعاقلانه توصيف كرد ولي به عنوان اولين مقام رسمي دولت اوباما، اين امكان را كه رئيس‌جمهور آينده امريكا برجام را لغو كند، ممكن خواند.

به گزارش «جوان»، هنوز سه ماه از اجراي برجام نگذشته، سيگنال‌هاي مثبتي از واشنگتن به تهران مخابره نمي‌شود. باراك اوباما رئيس‌جمهور امريكا علاوه بر برجام از«روح برجام» صحبت كرده و جان كري وزير خارجه او نيز هفته قبل در گفت و گو با «ام اس ان بي سي» گفت كه ايران براي برخوردار شدن از مزاياي برجام بايد رفتارمتفاوتي در پيش بگيرد. ايران بر اساس توافق وين، نه تنها به همه تعهدات خود در برجام عمل كرده بلكه به گفته يوكيو آمانو مديركل آژانس انرژي اتمي فراتر از تعهدات خود نيز گام برداشته است. ظاهراً مقام‌هاي امريكايي ترجيح مي‌دهند «خوش‌عهدي» ايراني‌ها را با ارسال سيگنال‌هاي منفي جبران كنند. مقام‌هاي رسمي در تهران تأييد مي‌كنند كه امريكا در روند اجراي برجام كارشكني مي‌كند.

عباس عراقچي هفته قبل در گفت و گوي ويژه خبري شبكه 2 گفت كه امريكايي‌ها «طبق برجام تعهداتي را كه بايد انجام مي‌‌دادند روي كاغذ انجام دادند» ولي او از «كارشكني‌ها و بدعهدي‌هاي طرف مقابل به خصوص امريكا» در روند اجراي برجام نيز سخن گفت. حالا ارنست مونيز همتاي علي اكبر صالحي در واشنگتن، با اشاره به بحث‌هايي كه در رقابت‌هاي انتخاباتي امريكا مطرح شده، احتمال لغو برجام را به لحاظ فني براي رئيس‌جمهور آينده امريكا ناممكن نمي‌داند. مونيز، جمعه شب در مصاحبه با خبرگزاري بلومبرگ گفت كه امكان پاره شدن توافق هسته‌اي ميان ايران و گروه 1+5 از سوي دولت آينده امريكا وجود دارد.

او در پاسخ به سؤالي درباره ادعاي دونالد ترامپ، نامزد پيشتاز جمهوريخواهان در انتخابات رياست جمهوري آتي در امريكا كه گفته است پس از روي كار آمدن توافق هسته‌اي با ايران را پاره مي‌كند، گفت: «مسئله اين است كه ما بايد اين توافق را اجرا و راستي‌آزمايي كنيم. اگر رئيس‌جمهور بعدي امريكا درست يك سال پس از اجراي توافق هسته‌اي روي كار بيايد؛ اجرايي كه موفقيت‌آميز هم بوده است فكر نمي‌كنم براي امريكا اقدام عاقلانه‌اي باشد كه از توافق كناره‌گيري كند.» با اين حال، مونيز تأكيد كرد: «رئيس‌جمهور آتي امريكا مي‌تواند بگويد كه همه چيز خوب است، اما من اين توافق را دوست ندارم.» مونيز همچنين اظهار داشت كه در صورت لغو توافق ديگر قدرت‌هاي جهاني امريكا را در مذاكرات همراهي نخواهند كرد.

نتانياهو برجام را پذيرفته است

مونيز كه همين چند روز پيش هم براي گفت‌وگو با مقام‌هاي رژيم صهيونيستي درباره برجام به سرزمين‌هاي اشغالي سفر كرده بود، به موضع مقامات صهيونيستي نسبت به برجام نيز اشاره كرد و گفت: «بنيامين نتانياهو (نخست‌وزير رژيم صهيونيستي) هم‌اكنون توافق هسته‌اي با ايران را پذيرفته است. من فكر مي‌كنم نتانياهو اين را روشن كرده كه توافق، حالا انجام شده و اجرا مي‌شود، پس بياييد اطمينان حاصل كنيم كه به طور كامل اجرايي مي‌شود، مورد راستي‌آزمايي قرار مي‌گيرد و ما مي‌توانيم بعداً مسائل ديگري كه پيرامونمان مي‌بينيم را حل كنيم.» نتانياهو، در زمان جاري بودن مذاكرات هسته‌اي ايران و گروه 1+5 بارها توافق با ايران را «اشتباه تاريخي» و تهديدي عليه موجوديت رژيم تحت امرش خطاب كرده بود.

مونيز همچنين در ادامه با تكرار ديگر ادعاهاي غرب و امريكا در خصوص سياست‌هاي ايران در منطقه گفت: «ما مشكلات ديگري نيز با ايران داريم شامل آزمايش‌هاي موشكي، حقوق بشر و ارسال سلاح از ايران به حزب‌الله كه اميدواريم اين مسائل هم حل شوند و قصد داريم روي آنها كار كنيم.» اظهارات مونيز درحالي است كه طي هفته گذشته باراك اوباما رئيس‌جمهور و جان‌كري وزير خارجه امريكا ضمن مخالفت با آزمايش‌هاي موشكي ايران، در سخناني گفته‌اند كه ايران براي منتفع شدن از برجام بايد رفتارهايي كه به گفته آنها رفتارهاي تحريك‌آميز در منطقه ناميده مي‌شود را تغيير دهد.

برجام قوي‌تر است

هرچند وزير انرژي امريكا معتقد است رئيس‌جمهور آتي امريكا مي‌تواند توافق هسته‌اي را پاره كند، با اين حال مونيز برجام را توافقي قوي توصيف كرد و گفت: «فكر مي‌كنم هر كس به اين توافق نگاه كند متوجه مي‌شود بسيار قوي‌تر از آن چيزي است كه پيش‌بيني مي‌شد. اين توافق شامل جنبه‌هاي جديدي است كه در هيچ توافق ديگري وجود ندارد.» علي اكبر صالحي، رئيس سازمان انرژي اتمي ايران نيز روز چهارشنبه در سخناني گفت كه انسجام برجام آنقدر قوي است كه طرف مقابل به خودش اجازه نخواهد داد مشكلي ايجاد شود.

مونيز كه خود يكي از اعضاي تيم مذاكره‌‌كننده هسته‌اي امريكا در مذاكرات هسته‌اي بود، با تاكيد بر اينكه مذاكرات تنها بر موضوع برنامه هسته‌اي متمركز بود اما اين امر باعث نمي‌شود موضع‌ امريكا در مسائل ديگر تلطيف شود، گفت: «فلسفه ما اين است كه تلاش‌هايمان را دو برابر مي‌كنيم و در همكاري‌هاي امنيتي شراكتمان را با اسرائيل و كشورهاي حوزه خليج [فارس] تقويت كنيم.»

پيامدهاي تسهيل دسترسي به دلار

در شرايطي كه جان كري هفته گذشته گفت كه دولت امريكا تلاش مي‌كند زمينه لازم را فراهم كند تا بانك‌هاي امريكايي بتوانند با ايران مبادلات مالي داشته باشند، اما كنگره مخالفت خود را با اين مسئله اعلام كرده است. تام كاتن، سناتور جمهوريخواه كنگره كه از مخالفان برجام است، تأكيد كرد كه اگر اوباما به دنبال تسهيل دسترسي ايران به دلار باشد، با واكنش سريع جمهوريخواهان كنگره مواجه مي‌شود كه اين واكنش شامل برگزاري جلسات استماع و مطرح كردن لوايحي عليه اين طرح مي‌شود. به گزارش، پايگاه «واشنگتن‌اگزمينر» كاتن جمعه شب در جلسه سنا گفت: «اگر هرگونه اظهارنظر، راهنمايي، مقررات و اقدام اجرايي صورت گيرد كه بخش بانكداري امريكا را براي ايران باز كند، حتي يك سوراخ كوچك باشد، سنا استماعي را براي تمامي مقاماتي برگزار مي‌كند كه تابستان سال گذشته به مردم امريكا تضمين دادند كه آيت‌الله‌ها هرگز به دلار‌هاي«امريكا» دسترسي نخواهند داشت.

آن وقت بررسي مي‌كنيم كه آن زمان به ما دروغ گفته‌اند يا اينكه تصميم دارند هم‌اكنون در اقدامي اعتراضي استعفا كنند.» مخالفت كنگره با تسهيل دسترسي ايران به دلار در حالي است كه با گذشت سه ماه از لغو تحريم‌ها، هنوز طرف غربي به تعهدات خود عمل نكرده و شركت‎هاي بين‌المللي درباره از سرگيري فعاليت‌هاي تجاري خود در ايران ترديد دارند و تنها دليل دراين زمينه احتمال ادامه تحريم‌هاي يكجانبه از سوي امريكا اعلام شده است. همچنين به دليل فشارهاي امريكا، مبادلات مالي بين ايران با ساير كشورها هنوز فراهم نشده و پول‌هاي بلوكه شده ايران به داخل بازگردانده نشده است.

بررسي امتيازات مخفي اوباما به ايران

كنگره امريكا درحال بررسي اين موضوع است كه آيا باراك اوباما در ازاي امضاي توافق هسته‌اي با ايران در سال گذشته به طور مخفيانه به اين كشور امتيازاتي داده است يا خير. پايگاه اينترنتي ورلد تريبيون روز شنبه در گزارشي نوشت: «اعضاي مجلس نمايندگان امريكا اين احتمال را مطرح مي‌كنند كه اوباما به عنوان بخشي از برنامه جامع اقدام مشترك (برجام) توافق كرده باشد تهران آزمايش موشك‌هاي بالستيك ميانبرد را از سر گيرد و به اقتصاد امريكا دسترسي پيدا كند.» مايك پومپئو، يكي از نمايندگاني كه در رأس تحقيقات قرار دارد به واشنگتن فري بيكن گفته است: «زماني كه مقامات مختلف از جمله جان كري ‌ جك لو (وزير خزانه‌داري) و استيون مال (هماهنگ‌‌كننده ارشد اجراي برنامه اتمي ايران) در برابر اعضاي كنگره شهادت مي‌دهند، ما مشتاقيم صحبت‌هاي آنان را باور كنيم. با اين وجود شكاف ميان قول‌هاي آنان درباره توافق هسته‌اي ايران و واقعيت ترسناك كنوني همچنان در حال عميق‌تر شدن است. ما اكنون در تلاشيم به اين نتيجه برسيم كه آيا اين مسئله فريب عمدي دولتمردان ما يا سطوح جديدي از تسليم نگران‌كننده در برابر ايرانيان است.»

http://www.javanonline.ir/fa/news/778046

ش.د9505019