همزبانی بعد از همدلی

(روزنامه وطن‌امروز - 1396/09/23 - شماره 2327 - صفحه 2)

گروه سیاسی: اروپایی‌ها که پیش از این از طریق فرانسه، انگلیس و آلمان اعلام کرده بودند با سیاست‌‌های آمریکا برای افزایش فشار بر ایران همراه هستند، حالا در قامت فدریکا موگرینی، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی نیز همدلی خود با دونالد ترامپ را در این موضوع اعلام کردند.

به گزارش «وطن‌امروز»، فدریکا موگرینی شامگاه سه‌شنبه به وقت ایران در پارلمان اروپا سخنرانی کرد. موگرینی در این سخنرانی با وجود آنکه بار دیگر حمایت خود از برجام را اعلام کرد و خواستار پایبندی آمریکا به تعهداتش در این توافق شد اما به نقشه اخیر ترامپ و تروئیکای اروپایی حاضر در برجام چراغ سبز نشان داد و گفت اروپا در مسأله برنامه موشکی ایران و سیاست‌‌های تهران در منطقه غرب آسیا، دلمشغولی‌‌های مشترکی با آمریکا دارد. موگرینی این را هم گفت که به دلیل همین دلمشغولی‌ها است که اروپا بخش‌‌‌هایی از تحریم‌ها علیه ایران را همچنان حفظ کرده است. اظهارنظر موگرینی در واقع به معنای آن است که سیاست اروپا در قبال ایران کاملا منسجم شده است و آنها نسبت به برنامه افزایش فشار بر ایران برای محدود کردن برنامه دفاع موشکی و عقب‌نشینی ایران از سیاست‌‌های منطقه‌‌‌ای، با آمریکایی‌ها همنظر شده‌اند.

موگرینی که در نشست پارلمان اروپا در «استراسبورگ» صحبت می‌کرد، با اشاره به بی‌ثباتی‌ها در خاورمیانه و شمال آفریقا و همچنین مناقشه اتمی شبه‌جزیره کره، گفت: «با توجه به این پیشینه، حفظ و اجرای توافق هسته‌ای با ایران یک ضرورت قطعی است. ما تاب تنش بیشتر در خاورمیانه و یک بحران اشاعه‌ای دیگر را نداریم.» وی افزود: «نمی‌توانیم تضعیف یک توافق چندجانبه مورد تایید یک قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل را تاب بیاوریم و نمی‌توانیم لغو توافقی را که اهدافش را محقق کرده، تاب بیاوریم. توافق با ایران درباره ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران اطمینان ایجاد می‌کند و برای امنیت جمعی ما در اتحادیه اروپا، منطقه و فراتر از آن حیاتی است».

دیپلمات ارشد اتحادیه اروپایی ادامه داد: «اهمیت این توافق با توجه به بحران اتمی‌ای که در کره‌شمالی با آن مواجه هستیم، بیشتر هم می‌شود». موگرینی با بیان اینکه به لطف برجام قدرتمندترین رژیم نظارتی بر برنامه هسته‌ای ایران اعمال شده، گفت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون 9 بار تایید کرده است که «تمام تعهدات مرتبط با هسته‌ای ایران در حال انجام است». به گزارش فارس، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی با اشاره به اینکه دستیابی به برجام پس از 12 سال «مذاکرات دشوار» مقدور شده، گفت: «مذاکره مجدد درباره این توافق یا بخش‌هایی از آن، جزو گزینه‌ها نیست. هیچ فرد دارای حسن نیتی نمی‌تواند باور کند که این روشی قابل اعتنا برای پیگیری است».

او گفت توافق هسته‌ای با ایران منافع امنیتی اتحادیه اروپایی و آمریکا را تأمین می‌کند و بهترین راه برای «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا جهت رفع نگرانی‌های امنیتی‌اش، «همکاری با ما اروپایی‌ها است.» موگرینی افزود: «ما اروپایی‌ها در بسیاری از دلمشغولی‌ها با ایالات متحده سهیم هستیم، از جمله در ارتباط با وضعیت منطقه و برنامه موشک‌های بالستیک ایران که با قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل ناهمخوان است. به همین دلیل هم هست که ما هنوز هم برخی تحریم‌های هدفمند و محدودیت‌هایی [علیه ایران] پابرجا داریم». وی ادامه داد: «اما این موضوعات نباید با برنامه جامع اقدام مشترک تداخل پیدا کند و باید به نحوی مناسب و در جای مناسب مورد رسیدگی قرار گیرد. از بین بردن یک توافق هسته‌ای مثمرثمر، ما را در وضعیت بهتری برای بحث درباره موارد دیگر قرار نمی‌دهد، بلکه برعکس».

مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی ادامه داد: «در واقع این همان کاری است که ما همواره با ایران انجام می‌دهیم: بحث درباره تمام مواردی که روی میز است، از همکاری گرفته تا مسائل دشوار، مانند مسائل منطقه‌ای». او با اشاره به برگزاری مذاکرات سطح بالا میان ایران و اتحادیه اروپایی و نشست‌های متعددش با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، گفت: «ظرف بیش از 2 سال گذشته، ما رابطه‌ای بسیار صریح با ایران ایجاد کرده‌ایم. ما همواره به صراحت اختلاف‌نظرهای‌مان را که زیاد هم هستند، مطرح و تلاش می‌کنیم بهترین راه برای حل آنها را بیابیم.»

موگرینی ادامه داد: «در گفت‌وگوهای‌مان درباره حقوق‌بشر نیز همین رویکرد را در پیش گرفته‌ایم. ما هنوز اختلاف نظرهای چشمگیری داریم، اما به همراه ایران توافق کردیم که بر نتایج ملموس تمرکز کنیم، به عنوان نمونه، ما از مصوبه اخیر تهران برای اصلاح قانون ضدمواد مخدر استقبال می‌کنیم. این مصوبه، اگر بدرستی اجرا شود، می‌تواند به کاهش چشمگیر آمار اعدام‌ مجرمان مرتبط با مواد مخدر در ایران منجر شود». مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی افزود: «در تازه‌ترین دور مذاکرات سطح بالا که چند هفته پیش برگزار شد، بر سر ادامه تعامل برای توانمندسازی زنان و نحوه رفتار با زندانیان، توافق وجود داشت. ما همچنین توافق کردیم که امکان همکاری در مبارزه با موادمخدر و در موضوع مهاجرت را بررسی کنیم».

موگرینی افزود: «از زمانی که به توافق هسته‌ای دست یافته‌ایم، تعامل ما با ایران وارد مرحله‌ای تازه شده است که همانطور که گفتم، چندان ساده هم نبوده، اما قطعا این مرحله‌ای تازه است. در نیمه نخست 2017، تجارت میان ایران و اتحادیه اروپایی در مقایسه با نیمه نخست 2016، 94 درصد افزایش یافته است». وی با بیان اینکه این همکاری‌ها برای اروپا و مردم ایران مهم است، گفت: «معتقدم که ما این مسؤولیت را داریم به مردم و مقامات ایران نشان دهیم منفعت آنها این است که ایران کشوری بازتر و همکارتر باشد و اینکه این امر هم برای مقامات و هم برای مردم این کشور، منفعت به همراه می‌آورد. این به نفع آنها و به نفع ماست». موگرینی همچنین با بیان اینکه توافق هسته‌ای از مناقشه اتمی ممانعت کرد، گفت: «یک تعامل دیپلماتیک اما انتقادی با ایران، می‌تواند به نفع خاورمیانه بوده و از تشدید تنش منطقه‌ای که می‌تواند کل جهان را بی‌ثبات کند، جلوگیری کند».

افشاگری موگرینی علیه ظریف

مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی اگرچه در این سخنان بر ضرورت پایبندی آمریکا به برجام تاکید کرد اما همانگونه که گفته شد، وی گفت باید در موضوعات منطقه‌ای و سیاست خارجی فشار را بر ایران افزایش داد. با این حال موگرینی در بخشی از سخنرانی خود در اتحادیه اروپایی، مطلبی را بیان کرد که در واقع به نظر می‌رسد منظور او از طرح این موضوع، تایید ایرادات ترامپ به برجام و ارتباط دادن برجام با تحولات منطقه‌ای بود. موگرینی ادعا کرد در بخش مقدمه (PREAMBLE) توافق هسته‌ای ایران «نیم‌جمله‌ای» با این مضمون وجود دارد که خواستار قرار دادن برجام به عنوان زیربنایی برای گفت‌وگو درباره مسائل دیگر است. او ادعا کرد این جمله به درخواست ایران در بخش مقدمه برجام گنجانده شده است.

به گزارش تسنیم، وی گفت: «در بخش مقدمه این توافق 104 صفحه‌ای، نه در یکی از بندهای آن- من الان آن را حفظ شده‌ام- یک ارجاع در حد یک نیم‌جمله با این مضمون وجود دارد؛ این توافق می‌تواند مسیر را برای نوع دیگری از تعامل یا تعاملی سازنده‌تر در منطقه فراهم کند و زیربنای آن را ایجاد کند. آن جمله- شاید الان دارم یک راز را افشا می‌کنم- به درخواست ایران گنجانده شد». اظهارات موگرینی مربوط به بخشی از مقدمه برجام است. در این متن (They Anticipate That Full Implementation Of This JCPOA Will Positively Contribute To Regional And International Peace And Security) پیش‌بینی شده است اجرای کامل قرارداد هسته‌ای تاثیر مثبتی روی مسائل منطقه‌‌‌ای، بین‌المللی و صلح و امنیت خواهد داشت. موگرینی در سخنان خود در پارلمان اروپایی تصریح کرد این بند با اصرار طرف ایرانی در متن برجام گنجانده شد. او در این سخنان حتی گفت ظریف اصرار داشت مسائل غیرهسته‌ای نیز در مذاکرات گنجانده شود!

به هر حال اظهارنظر موگرینی که به گفته خودش یک راز بوده است، نشان می‌دهد درست در روزی که فرصت کنگره آمریکا برای بازنگری در برجام به پایان رسیده و همه در انتظار برخورد ترامپ با برجام هستند، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی، بهانه‌جویی‌‌های ترامپ درباره متن برجام را تلویحا تایید کرده است. به عبارتی او به زبانی دیگر گفته است ایرادات ترامپ به برجام مستند به متن برجام است.

توافق حزبی همین می‌شود!

موگرینی در ادامه اظهاراتش در پارلمان اروپایی این را هم گفت که تیم مذاکره‌کننده ایرانی به دنبال استفاده‌‌های حزبی از توافق در داخل ایران بود.

مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی گفت دولت ایران قصد داشته از توافق هسته‌ای با گروه 1+5، در چارچوب منازعه سیاسی خود با جناح‌های رقیب به عنوان ابزاری برای کسب مجوز جهت «تعامل با دنیا» استفاده کند. موگرینی گفت: «مسؤولان ایران در آن زمان- که همچنان هم روی کار هستند- قصد داشتند از این توافق به عنوان روشی برای درخواست مجوز از مردم خودشان و افکار عمومی خودشان جهت تعامل با سایر جهان استفاده کنند و آنها این کار را در چارچوب یک منازعه سیاسی انجام می‌دادند که بخوبی می‌دانیم داخل ایران جریان داشته و هنوز هم جریان دارد. بعضی‌ از شما به این واقعیت اشاره می‌کنید که تضعیف اجرای کامل توافق هسته‌ای، آن کسانی را که در صحنه سیاسی ایران به روش خودشان- که با روش ما فرق دارد- در تلاش برای گشایش و تعامل با سایر دنیا هستند تضعیف خواهد کرد». مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی در ادامه از لفظ «تندروها» برای اشاره به منتقدان برجام در ایران استفاده کرد و گفت تضعیف اجرای برجام، مواضع آنها را تقویت خواهد کرد. وی تصریح کرد: «تضعیف برجام یا ابراز تردید در آن راهی برای تقویت تندروها در صحنه سیاسی ایران است. آیا این برای ما مناسب است؟ مطمئنا برای ما مناسب نیست».

عراقچی: موگرینی لفاظی می‌کند

عباس عراقچی، معاون محمدجواد ظریف دیروز پس از نشست کمیسیون مشترک برجام به ادعای موگرینی درباره جمله‌ای که برجام را به مسائل منطقه گره می‌زد، واکنش نشان داد و گفت اظهارات موگرینی لفاظی است. عراقچی گفت: در برجام یک جمله‌ای وجود دارد و آن اینکه اجرای کامل برجام می‌تواند در تامین صلح و امنیت منطقه‌ای و جهانی مؤثر باشد. وی افزود: اولا اجرای کامل هنوز رخ نداده و بعد از 10سال است. وقتی همه تحریم‌ها به‌صورت کامل لغو شد و 2 طرف در طول 10 سال توانستند به همه تعهدات خود پایبند بوده و توانستند نشان دهند برجام یک تجربه موفق مذاکراتی بوده است، آن موقع می‌توان ادعا کرد برجام در صلح جهانی مشارکتی را انجام داده، البته فکر می‌کنم برجام همین الان هم در منطقه پرآشوب خاورمیانه همین که یک مشکلی را حل کرده و یکی از مشکلات را کمتر کرده خودبه‌خود در صلح منطقه مشارکت کرده است.

وی تصریح کرد: به نظرم این قبیل اظهارات تا حدی هم لفاظی است، قبلا آقای ترامپ درباره این مساله مانورهایی داده بود. متن برجام کاملا مشخص است و هیچ ارتباطی به مسائل منطقه‌ای و جهانی ندارد و اینکه از یک جمله‌ای که معنی و مفهومش کاملا مشخص است، کسی بخواهد تلقی‌های دیگری بکند، حتما پذیرفتنی نیست.

http://www.vatanemrooz.ir/newspaper/page/2327/1/185725/0

ش.د9603784