نقدهای مشفقانه به برنامه‌ها‌ی وزرای پیشنهادی

(روزنامه آفتاب يزد ـ 1396/05/24 ـ شماره 4967 ـ صفحه 6)

دولت به وام‌گیری افتاده است

فرشاد مومنی استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در این نشست، گفت: طرز تلقی حاکم بر برنامه‌های وزرای پیشنهادی این است که ابتدایی‌ترین واقعیت موجود نادیده گرفته شده است. گویی دولت در آستانه فروپاشی مالی قرار ندارد و همچنان می‌تواند رانت توزیع کند و نیازی به تحولات جدی ندارد. مسئله مهم دیگر این است که هیچ تحلیلی در این اسناد که در قالب برنامه وزرا منتشر شده است، درباره چرایی شکل‌گیری بحران‌های موجود وجود ندارد و فقط یک سری اعداد و ارقام با آرزوها و شعارها به چشم می‌خورد. همین‌طور هیچ سازوکار مشخصی وجود ندارد که چطور می‌توان به این اهداف رسید.مومنی بیان کرد: در جریان تبلیغات انتخاباتی هم اشاره کردم، برنامه اقتصادی از سوی حسن روحانی به لحاظ کیفیت کارشناسی با توجه به نیازهای کشور، با خطاها و محدودیتها رو به روست، ولی هیچ یک از کاندیداها هم نسبت به توضیح شفاف آنچه وضعیت کشور است و آنچه رئیس جمهور می‌خواهد انجام دهد، برنیامدند.مومنی ادامه داد:

مسئله اساسی این است که دولت دیگر نفت فروشی‌اش برای امور جاری کفایت نمی‌کند و به وام ‌گیری افتاده است، در حالی که میزان مسئولیتی که دولت در زمینه امور حاکمیتی دارد از میانگین جهانی پایین تر است.این کارشناس ادامه داد: مثلا در سال ١٣٩٠ یعنی اوج درآمد نفتی، در حالی که میانگین اعتبارات جهانی برای آموزش پایه ۴.۴ درصد بوده، در ایران ٣.٢ درصد بوده که این وضعیت خطرناک تر است. به این ترتیب کوته نگری‌ها‌ آینده توسعه ملی را به خطر می‌اندازد.

وی ادامه داد: در دولت حسن روحانی به صورت شتابزده و غیر برنامه‌ای پرداختهای بیشتری برای سلامت اتفاق افتاد. با وجود این جهش دوپینگی، میانگین جهانی اعتبارات تخصیص یافته دولتی در حوزه سلامت شش درصد است، در حالی که در ایران ٢.٨ درصد یعنی کمتر از میانگین جهانی است و این در شرایطی است که میانگین جهانی هرگز معیار مناسبی نیست. در این میانگین کشورهای خیلی بدتر و کشورهای خیلی بهتر هم لحاظ می‌شوند.مومنی خاطر نشان کرد: صمیمانه به رئیس جمهوری تذکر می‌دهیم که حل مسائل اقتصادی کنونی کشور با وجود بحران‌های متعدد به برنامه منسجم و جامع نیاز داریم.

گرفتارهای اساسی داریم

حسین راغفر استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا نیز در نشست بررسی برنامه‌های وزرای پیشنهادی دولت دوازدهم اظهار کرد: بررسی آنچه در قالب برنامه از سوی وزرای پیشنهادی ارایه شده نشان می‌دهد که اغلب آنها به گرفتاریهای اساسی کشور توجه نداشتند و برنامه‌های آنها مجموعه حرفهای تکراری و کپی برنامه‌های وزرای قبل است. ما اکنون گرفتارهای اساسی داریم که این وزرا به آن‌ها‌ پاسخ نداده اند.وی به وابستگی کشور به درآمدهای نفتی نیز اشاره و بیان کرد: در چنین شرایطی اقتصاد ما و گلوگاه آن در دست کنگره آمریکاست. تا زمانی که به شدت وابستگی به نفت داریم، در معرض تهدید قدرتهای خارجی هستیم. با این وجود می‌بینیم که در هیچ کدام از برنامه‌ها اشاره‌ای به این مشکلات نشده است.راغفر ادامه داد: در برنامه‌ها‌ی پیشنهادی اشاره‌ای به اصلاحات ساختاری و نهادی نشده است. اکنون اقتصاد رفاقتی ما منابع بسیاری را در قالب یارانه به بخش خصوصی تزریق می‌کند و به دنبال آن قیمت نهاده‌های انرژی مردم افزایش می‌یابد. در حالی که در هیچ کدام از این گزارش‌ها به این فسادها و رابطه بخش خصوصی و دولت و گروه‌ها‌ی حامی این مناسبات اشاره نشده است.این اقتصاددان بیان کرد: متاسفانه در این برنامه‌ها هیچ اشاره‌ای به مشکلات نظام بانکی و شفافیت در بازار کالا نشده است. همچنین فساد گسترده در فرآیندهای گمرکی به صورت بداظهاری و کم اظهاری خود را نشان می‌دهد. اکنون در مجموع مغایرت‌ها‌ی گمرکی با چین و امارات نشان می‌دهد که قاچاق در ایران به صورت عمده رخ می‌دهد.راغفر درباره زمزمه‌ها‌ی افزایش تورم بیان کرد: تورم همیشه برنده و بازنده دارد؛ در ایران هم برنده‌های خود را دارد، به برنامه‌هایی نیاز داریم که تورم را کنترل کند و رشد ایجاد کند. تورم در ایران ریشه‌هایی دارد که یکی از ریشه‌هایش در نظام بانکی است، از نوآوری و خلاقیت حاصل نشده است. امروزه می‌بینیم عده‌ای دنبال افزایش قیمت ارز هستند و مرتبا هم می‌بینیم در رسانه‌ها‌ی خود مطرح می‌کنند و افکار عمومی را آماده می‌کنند که افزایش قیمت ارز رخ دهد. چرا که از قبل این افزایش قیمت ارز و تورمی که به دنبال آن حاصل می‌شود، منافعی دارند.

http://aftabeyazd.ir/?newsid=81236

ش.د9604296