سائرون و فتح چگونه به ائتلاف رسیدند؟

انتخابات پارلمانی اخیر عراق که چهارمین انتخابات پس از سقوط رژیم صدام حسین در این کشور بود از این حیث اهمیت ویژه برای این کشور داشت که اولین انتخابات پس از شکست گروه تروریستی تکفیری داعش بود و می توانست بیانگر نگاهی باشد که مردم این کشور پس از پشت سرگذاشتن دوره قدرت نمایی داعش برای آینده سیاسی خود دارند. اما نتیجه این انتخابات به گونه ای بود که در مقایسه با انتخابات قبل تفاوت هایی داشت و علاوه بر ناکامی برخی از گروه های سیاسی سنتی و اعضای کنونی پارلمان عراق، پراکندگی آراء حاکی از این بود که گروه های پیروز انتخابات برای تشکیل یک ائتلاف بزرگ تر و در نتیجه معرفی دولت آینده با چالش های  بسیاری مواجه خواهند بود. براساس نتایج حاصله از انتخابات، ائتلاف «سائرون» شامل هواداران مقتدا صدر و چند حزب دیگر از جمله حزب کمونیست عراق ۵۴ کرسی، ائتلاف «فتح» به رهبری هادی العامری، از رهبران حشد الشعبی ۴۷ کرسی، ائتلاف «نصر» به رهبری حیدر العبادی نخست وزیر کنونی عراق ۴۲ کرسی و ائتلاف «دولت قانون» به رهبری نوری مالکی ۲۵ کرسی به دست آوردند.
چالش های ائتلاف های پیروز برای تشکیل دولت
این نتایج نشان می داد فراکسیون های پیروز انتخابات که نسبت به گذشته کوچک تر شده بودند و کرسی های کمتری را در اختیار داشتند، می بایست راه بسیار پر پیچ و خمی را تا دستیابی به یک دولت ائتلافی باید طی کنند. درچنین فضایی ائتلاف سائرون به رهبری مقتدا صدرکه بیشتر از دیگر ائتلاف ها رای آورده بود به دنبال ائتلاف با گروه های دیگر رفت با این امید که بتواند دولتی ائتلافی را تشکیل دهد. دولتی تکنوکرات که مقتدا صدر به دنبال تشکیل آن بود و از همین رو پس از مدتی رایزنی اعلام شد ائتلاف سائرون با همراهی ائتلاف های تحت رهبری ایاد علاوی و عمار حکیم با تشکیل فراکسیونی بزرگ تر قصد تشکیل دولت دارند.
در این میان آنچه که فراکسیون فوق را برای تشکیل دولت با چالش مواجه می کرد طرح ادعای تقلب گسترده در انتخابات بود که سوی گروه ها و تشکل های شکست خوردخه مطرح می شد و در این خصوص به طور مشخص می توان به سلیم الجبوری، رئیس پارلمان کنونی عراق اشاره کرد.
پافشاری روی موضوع تقلب در انتخابات باعث شد تا پارلمان عراق مصوبه ای را درخصوص بازشماری دستی درصدی از صندوق های رای صادر کند و تا آن زمان گروه هایی که برای تشکیل دولت ائتلاف کرده بودند می بایست در انتظار نتیجه بازشماری باقی می ماندند.
آتش زدن صندوق های رای و تغییر شرایط
تنها چند روز پس از مصوبه پارلمان، آتش سوزی گسترده ای در محل جمع آوری و نگهداری نیمی از صندوق های رای حوزه انتخابیه بغداد (پرجمعیت ترین استان عراق که 71 کرسی از مجموع 328 کرسی پارلمان هم به همین حوزه انتخابی اختصاص دارد) اتفاق افتاد. این آتش سوزی در ساختمانی رخ داد که متعلق به وزارت بازرگانی در حی الرصافه بود و صندوق های رای توسط کمیساریای مستقل انتخابات در آن انبار شده بود.
وقوع آتش سوزی در محل نگهداری صندوق های رای بهترین بهانه برای برخی از جریان های سیاسی ناکام انتخابات بود تا این حادثه را دلیلی بر صحت ادعای خود بدانند؛ سلیم الجبوری رئیس پارلمان عراق، از رهبران همین جریان های سیاسی ناکام است که با تاکید بر ضرورت برگزاری دوباره انتخابات در سخنانی اظهار داشت: «آتش زدن محل نگهداری صندوق های رای در منطقه رصافه بغداد اقدامی عمدی و جرمی برنامه ریزی شده بود که با هدف پنهان کردن تقلب صورت گرفته در انتخابات و دروغ گویی به ملت عراق برای تغییر اراده و انتخاب های آن صورت گرفته است».
در این میان موضع گیری ایاد علاوی رهبر ائتلاف «وطنیه» که قصد تشکیل دولت ائتلافی به همراه مقتدا صدر و عمار حکیم را هم دارد، بیشتر جلب توجه می کند؛ علاوی هم صدا با مدعیان وقوع تقلب گسترده خواستار تشکیل دولتی موقت تا زمان برگزاری انتخابات جدید شد و چه بسا همین موضوع بود که مقتدا صدر را برآن داشت تا نسبت به انتخاب همپیمانان آینده خود تجدید نظر کند و او را به این نتیجه برساند که برخی از این همپیمانان مترصد فرصتی هستند تا به خواسته های خود برسند.
اعلام همپیمانی «سائرون» و «فتح»
در چنین فضایی مقتدا صدر رهبر ائتلاف سائرون اعلام کرد در ملاقاتی که با هادی العامری از رهبران پیشین نیروهای حشد الشعبی  و رهبر ائتلاف فتح – دو گروهی که به ترتیب رتبه های اول و دوم انتخابات اخیر را به خود اختصاص داده اند - داشته است درباره ائتلافی گسترده برای تشکیل دولت جدید به توافق رسیده اند. تحقق این توافق بین دو گروه عمده انتخابات اخیر را می توان واکنش مقتدا صدر به درخواست هایی دانست که بیشتر از همه از سوی سلیم الجبوری رئیس پارلمان عراق برای برگزاری مجدد انتخابات مطرح می شود.
 هرچند که طبق اعلام مقتدا صدر راه برای ورود دیگر گروه های سیاسی پیروز انتخابات به این ائتلاف باز است، اما اعلام ائتلاف جدید با در نظر گرفتن چند نکته می تواند امیدواری هایی را درباره روشن شدن آینده سیاسی عراق درپی داشته باشد:
1.ورود ائتلاف فتح به همپیمانی با ائتلاف سائرون به احتمال زیاد مورد رضایت و استقبال مرجعیت دینی عراق خواهد بود و حمایت ایشان از این حرکت می تواند گامی در جهت تشکیل دولت جدید در عراق باشد.
2.در اولین واکنش هایی که نسبت به اعلام ائتلاف جدید نشان داده شد، دو حزب اصلی کردی عراق (حزب دموکرات و اتحادیه میهنی) از اعلام همپیمانی سائرون و فتح استقبال کرده و آن را گامی مثبت و سرآغازی برای یک نقش راه سیاسی جدید توصیف کردند. استقبال احزاب کردی از تحولات سیاسی اخیر از این منظر هم قابل توجه است که احزاب سنتی کردی امیدوار هستند درچارچوب همپیمانی جدیدی که بین بخشی از نیروهای شیعه به وجود آمده است  این فضا برای آنها هم فراهم خواهد شد تا اینکه بتوانند در ساختار دولت جدید موقعیت سابق خود را حفظ کنند.
3ایجاد وحدت بین گروه های سیاسی عراقی باعث خواهد شد که دوستان واقعی ملت عراق که در زمانهای مختلف از جمله مقابله با داعش همراه آنان بوده اند از این موضوع مسرور گشته و گروههای مختلف عراقی را به حل مشکلات خود از طریق گفتگو و رسیدن به یک تفاهم جامع تشویق کند.