نشنال اینترست:چهار راه استراتژیک ایران

زاخاری کک در نشنال اینترست نوشت: اگر ایران خواهان بستن تنگه هرمز است، زیردریایی از اهمیت فزاینده ای برخوردار است. همانطور که موسسه مطالعه جنگ تبیین کرده است: « در آب‌های کم‌عمق و در  بستر خلیج‌فارس، مستقر کردن زیردریایی‌ها و استفاده کردن از آنها می‌تواند روند عبور و مرور کشتی‌ها در یک مسیر دریایی باریک را به مخاطره بیندازد.»

به گزارش «بصیرت»؛ در ادامه این مقاله می خوانیم: تهران هرگز فرصتی را برای محدود کردن نفوذ آمریکا از دست نداده است. این استراتژی ذاتا پرخطر است. نه تنها پایگاه های نظامی آمریکا، دور تا دور ایران را محاصره کرده اند بلکه هزینه نظامی آمریکا در طی سال جاری دوبرابر کل تولید ناخالص داخلی ایران بوده است.  اما برای جبران این نقص، ایران از دکترین نظامی مبتنی بر بازدارندگی بر پایه سه قابلیت زرادخانه موشک های بالستیک پیشرفته، جنگ نامتقارن دریایی و گروه های شبه نظامی غیردولتی متوسل شده است. اگر چه بسیاری از سیستم های تسلیحاتی برای اجرای این دکترین به کار می روند اما 4 قابلیت به طور خاص حیاتی هستند:

موشک سجیل

یکی از مهم ترین ابزارهای دکترین نظامی ایران ، فهرست بزرگی از موشک های بالستیک است. سجیل یک و سجیل دو شناخته شده ترین  موشک های بالستیک ، که بر پایه طراحی های کره شمالی ساخته شده است. این موشک زمین‌به‌زمین دو مرحله‌ای، ۲ موتور سوخت جامد مرکب است که برای اولین بار در سال 2008 مورد آزمایش قرار گرفت. رابرت گیتس وزیر دفاع آمریکا در جلسه استماع کنگره در نوامبر 2009 گفت: « برد موشک سجیل تقریبا 2000 تا 2500 کیلومتر است.» این امر با اظهارات مصطفی محمد نجار وزیر دفاع همخوانی داشت.

در این برد، موشک سجیل می تواند باری را به میزان 750 کیلوگرم با خود حمل کند و این دامنه می تواند به اسرائیل برسد.  موشک سجیل دو اولین بار در سال 2009 مورد آزمایش قرار گرفت و همچنان در حال توسعه و پیشرفت است. بر اساس گزارش امنیت جهانی « سجیل دو از قابلیت برد 2510 کیلومتر با حمل 650 کیلوگرم بار برخوردار است. همچنین آن ها می توانند 1000 کیلوگرم را تا 2000 کیلومتر حمل کنند. موشک سجیل دو از بعد دقت پیشرفته ترین موشک بالستیک ایران است. مقامات دفاعی ایران تاکید کردند که سجیل دو در مقایسه با سجیل یک به « سیستم ناوبری جدید و سنسورهای بسیار پیچیده و دقیق مجهز است.»

زیردریایی کلاس غدیر

شاید بزرگترین بازدارنده تهدید ایران که می تواند جریان حمل و نقل نفت را در تنگه هرمز تهدید کند زیردریایی کلاس غدیر است. در واقع بر اساس برخی تخمین ها، آمریکا از سال 1976 به میزان 8 تریلیون دلار برای حفاظت از تنگه هرمز هزینه کرده است. نیروهای نظامی خطوط ارتباط دریایی و کشتی های تجاری که مسیرهای آن قابل پیش بینی است، طمعه های آسانی برای زیردریایی هاست. ایران از تعداد متنوع زیردریایی برخوردار است اما زیردریایی کلاس غدیر 150 تنی به طور خاص در هر جنگی مرگبار به نظر می رسد. اندازه کوچک و بی‌صدا زیردریایی‌های غدیر ایران، رهگیری آنها را بسیار سخت می‌کند. هریک از این زیردریایی‌ها از دو پرتابگر ۵۳۳ میلیمتری برای شلیک اژدرهای خود استفاده کرده و می‌تواند عملیات مین‌گذاری در دریا و حمل نیروهای تکاور را انجام دهد. ایران در مقایسه با انواع دیگر زیردریایی، حداقل 20 زیردریایی کلاس غدیر دارد.

 کریس هارمر، کارشناس حوزه نیروهای مسلح ایران در موسسه مطالعات جنگ آمریکا می‌گوید: ساکت‌ترین زیردریایی‌ها در جهان آنهایی هستند که بر روی بستر شنی دریا قرار گرفته و بی‌حرکت می‌مانند. این همان کاری است که زیردریایی‌های غدیر در ایران انجام می‌دهند. از بنادر حرکت کرده به عمق دریا رفته و در بستر خلیج‌فارس بر روی شن موضع می‌گیرند و منتظر اهداف خود می‌مانند.

موشک بالستیک ضد کشتی خلیج فارس

موشک های بالستیک ضد کشتی خلیج فارس یکی دیگر از مولفه های ارزشمند در قابلیت نامتقارن دریایی است. سوخت جامد تک مرحله‌ای، مافوق صوت با برد ۳۰۰ کیلومتر و قابلیت حمل 650 کیلوگرم است که بر اساس موشک فاتح ۱۱۰ طراحی و ساخته شده‌است. رسانه های ایران، موشک های خلیج فارس را « پیشرفته ترین و مهم ترین موشک نیروی دریایی سپاه پاسداران» توصیف کرده اند. در حالی‌که اکثر موشک‌های ضد سطحی سرعتی پایین‌تر از سرعت صوت داشته و شبیه موشک کروز عمل می‌کنند، موشک خلیج فارس به صورت عمودی بالا رفته، به سرعت مافوق صوت رسیده و از طریق یک برنامه هوشمند هدف را شناسایی کرده، روی آن قفل و به آن اصابت می‌کند. این موشک برای نخستین‌بار در سال ۲۰۱۱ توسط نیروهای مسلح ایران مورد آزمایش قرار گرفت و ایران اعلام کرده است که دقت اصابت این موشک را از شعاع ۳۰ متری به ۸.۵ متری نقطه هدف کاهش داده است. خبرگزاری فارس در گزارشی گفت: « این موشک ها برای نابودی اهداف و نیروهای دشمن در دریا طراحی شده است. سردار مجید بکایی به عنوان مشاور وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح هم گفت : « پس از آزمایش اول این موشک ها، ما شاهد عقب نشینی ناوگان دریایی آمریکا در خلیج فارس بودیم.»

حزب الله

در اوایل دهه 1980م، برای کمک به ایجاد مقاومت علیه اشغالگری اسرائیل ، مقامات سپاه پاسداران به لبنان فرستاده شدند. در ان دوران ایران نه تنها در لبنان نفوذی نداشت بلکه درگیر جنگ مرگبار با صدام حسین عراق بود. درک تصمیم نفوذ در لبنان یک نبوغ استراتژیک به نظرمی رسد زیرا حزب الله هدیه ای است که در راستای اهداف ایران عمل می کند. حزب الله بارها ثابت کرده که موثرترین و قابل استفاده ترین، در زرادخانه ایران است. پس از تهاجم آمریکا به عراق در سال 2003، از حزب الله برای آموزش گروه های شبه نظامی شیعه عراق استفاده شد و همچنین آن ها به آموزش حوثی ها در یمن هم پرداخته اند.  همچنین از سال 2011م حزب الله  در حفظ دولت بشار اسد نقش تعیین کننده ای داشته است.