راهبرد افزایش توان دفاعی

همزمان با تشدید ناامنی ها در منطقه و نیاز کشور به توسعه توان دفاعی، راهبرد افزایش قدرت نظامی ایران در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گرفته است. نمایندگان مجلس با تصویب بندی در برنامه ششم توسعه دولت را موظف کرده اند تا 5 سال آینده بودجه لازم را برای طرح ها  پروژه های توسعه افزای دفاعی کشور اختصاص دهد. افزایش قابلیت های دفاعی ایران در زمانی که فشارهای موشکی غرب تشدید شده است می تواند قدرت بازدارندگی کشور در منطقه را بالا برده و غرب و عمال منطقه ای اش را از هرگونه فکر تجاوز و ماجراجویی علیه جمهوری اسلامی ایران بازدارد. 

نمایندگان مجلس شورای اسلامی در 29 اذر سال جاری راهبردهای سیاست های داخلی ایران را برای چهار سال آینده تصویب کردند. هرچند به دلیل تحریم های غرب در سال های اخیر، بودجه های نظامی ایران کاهش یافته بود، اما در برنامه ششم توسعه کل کشور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی بندی را به این لایحه اضافه کردند که دولت را موظف می کند توسعه برنامه دفاعی کشور را در اولویت سیاست های داخلی قرار دهد. نهایی شدن این بند، اجرای دستوری را که مقام معظم رهبری پیش از این، درباره افزایش توان دفاعی داده بودند، تسهیل خواهد کرد.  

توسعه و افزایش توان تولیدی موشکی، توسعه و تقویت توان پدافند هوایی در سطوح مختلف برد کوتاه، متوسط و بلند، توسعه و به روزرسانی شبکه‌های ارتباطی امن با هدف استقرار کامل سیستم فرماندهی و کنترل، هوشمند و متحرک ‌سازی تمامی سیستم‌ های تسلیحاتی متناسب با تهدیدات، تحقیق، طراحی و تولید اقلام مورد نیاز برای مواجهه و تقابل با گروه‌های مسلح تروریستی، توسعه توان دریایی از طریق تجهیز نیروهای دریایی به سلاح‌های پیشرفته و همچنین توسعه و تقویت توان جنگ الکترونیک از مفاد این بند هستند که دولت باید آنها را در اولویت های دفاعی کشور قرار دهد.

در صورت اجرای این بند، آمادگی دفاعی نیروهای مسلح توسعه خواهد یافت و در کنار آن خرید جنگنده و برخی تجهیزات دیگر نیز می ‌تواند به توسعه آمادگی دفاعی کشور کمک قابل توجهی کرده و توان بازدارندگی کشور را در برابر هر گونه تجاوزی ارتقا دهد.

ارتقای قابلیت های نظامی و رسیدن به خودکفایی در عرصه تسلیحات یکی از دغدغه های همیشگی رهبران کشورها بوده است.

قدرت دفاعی و نظامی از مهم ترين مولفه ‌های هر كشوری است كه می خواهد در عرصه داخلي به پيشرفت و توسعه دست يابد و در عرصه جهانی نيز حرفی برای گفتن داشته باشد چراكه اولين مولفه برای تحقق توسعه و پيشرفت اصل امنيت و مقابله با تهديدات امنيتی داخلی و خارجی است. در شرایطی که قدرت نظامی بازدارنده ایران و توان مقابله کشور با هر گونه تهدید نظامی محور بحث های روز در مجلس شورای اسلامی و رسانه ها است بررسی تکنولوژی موشک‌ های ایران نشان می دهد که برد این موشک ها پهنه گسترده ای از مناطق جهان را پوشش می دهد و همین توان دفاعی باعث نا امیدی دشمنان در حمله نظامی به تاسیسات هسته ‌ای و در نهایت باعث افزایش قدرت چانه ‌زنی مذاکره کنندگان هسته ‌ای ایران در دفاع از حقوق هسته‌ ای ایران  شد.   

سیاست ها و راهبردهای امنیتی ایران  

راهبردهای و سیاست های نظامی و امنیتی کشورها در محیط بیرونی و در ارتباط با سایر کشورها تنظیم و تدوین می شود. موقعیت جغرافیایی و ژئوپلتیکی ایران مجموعه ای از تهدیدات را متوجه مرزهای ملی ایران کرده است و لذا افزایش قابلیت های ایران برای مقابله با چنین تهدیداتی موجه خواهد بود و برای پیشبرد چنین برنامه هایی باید راهبرد امنیتی داشته باشیم تا بر اساس سیاست های اعلان شده امنیت مرزهایمان را تامین کنیم.    

راهبرد دفاعي ایران مبتني بر بازدارندگی فعال و مقتدرانه با زيرساخت نظامی و اقتصاد مقاومتی و استفاده از توانمندی های داخلی برای رسیدن به خودکفایی در عرصه های نظامی است. در شرايط کنونی ایران در پرتو قدرت دفاعی و نظامی بازدارنده و تحت لوای مقام معظم رهبری از امنيت واقعی برخوردار است و پايدار نگه داشتن اين امنيت در گرو حفظ بنيه دفاعی کشور و تقويت مؤلفه ‌های آن است. این تصور که ما می توانیم بدون ایستادگی و افزایش قبلیت های دفاعی حقوق خود را از آمریکا و جبهه استکبار پس بگیریم اشتباه است. زیرا تنها دلیلی که آمریکا را پای میز مذاکره با ایران کشاند همین توانایی های نظامی بود و اگر این قابلیت ها نبود آمریکا همان سناریویی را که در افغانستان و عراق اجرا کرد در مقابل ایران نیز بکار می گرفت.

توانمندی های موشکی ایران 

ایران کشوری قدرتمند در منطقه غرب آسیا است که با بومی سازی مدرن ترین موشک ها و تجهیزات نظامی و تجربه 8 سال جنگ توانسته یک قدرت بزرگ در منطقه باشد. قدرت نظامی ایران تا جایی است که آمریکا و کشورهای اروپایی نیز به این مسئله اعتراف کرده اند و سیاست مقابله با برنامه موشکی ایران و اعمال تحریم های موشکی که در سال های اخیر در دستور کار غرب قرار گرفته در راستای مقابله با توامندی های دفاعی ایران صورت گرفته است. موشک های متنوعی که در دهه های اخیر در داخل ساخته شده است همگی گویای این حقیقت است که ایران اسلامی به سطحی از توانمندی نظامی و بازدارندگی دست یافته است که اجازه نمی دهد دشمنان چشم طمع به خاک این مرز و بوم را داشته باشند.

خانواده موشک‌های شهاب (شهاب1، 2 ،3 و . . . ) را باید معروف ترین موشک های ایرانی در دنیا دانست. این موشک‌ ها که در انواع میان برد و دوربرد ساخته شده اند، می توانند به راحتی سرزمین های اشغالی را مورد هدف قرار دهند و شاید همین ویژگی بود که نام شهاب را به عنوان کلید واژه مرگ برای رژیم صهیونیستی در جهان جا انداخت.

موشک «سجیل» نخستین موشک زمین به زمین برد بلند دو مرحله ای سوخت جامد در کشور است که توسط متخصصان سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع طراحی و ساخته شده است. این موشک برد بلند بالستیک برد عملیاتی نزدیک به 2000 کیلومتر و از ویژگی های منحصربفرد آن دقت بالا در اصابت به اهداف تعیین شده، زمان بسیار کوتاه آماده سازی و عملیاتی شدن سامانه پرتاب، زمان بسیار کوتاه انتقال سایت پرتاب دیسک پس از شلیک، قابلیت لانچر متحرک، قابلیت حمل موشک آماده شلیک اشاره کرد.  

موشک «فاتح 110» يک موشک بالستيک استراتژيک با برد كوتاه است. فاتح 110 موشكي سطح به سطح است كه با استفاده از سوخت جامد توانايي هدف قرار دادن اهدافي در 200 كيلومتری را داراست.

موشک «قدر110» یکی دیگر از موشک‌ های ایران است که از لحاظ سرعت جز سریع ‌ترین موشک‌ های دنیاست و قادر است بر تمام رادارها و موشک ‌های ضد موشک فائق آید. برخی منابع به برد 2500 تا 3000 کیلومتری این موشک اشاره کرده‌اند با این تفاسیر این موشک توان ضربه زدن به دورترین نقاط اروپا را داراست و بیش از 70 درصد آسیا را در تیررس توان موشکی ایران قرار می ‌دهد.

موشک باور 373 تا حد زیادی به موشک‌های اس 300 روسی شبیه است در سالهای اخیر به مرحله بهره بردای رسیده است. موشک های قادر، فجر، صیاد، نصر و زلزال و ... انواع دیگری از موشک های ایرانی هستند که در راستای افزایش توان دفاعی ایران تولید شده و امنیت مرزهای ایران را به فراتر از مرزهای ملی رسانده اند تا حساب کار دست دشمنان بیاید.

رونمایی از سیلوهای زیرمینی سپاه پاسداران در عمق 500 متری که در میان بهت غربی ها و رژیم صهیونیستی و همزمان با اعمال تحریم های جدید موشکی انجام شد برگ زرین دیگری را به افتخارات جمهوری اسلامی اضافه کرد و نشان داد که ایران برای هر گونه ماجراجویی دشمنان در منطقه آماده است و در صورت بروز هرگونه توطئه ای علیه منافع جمهوری اسلامی با آن مقابله خواهد کرد. از سوی دیگر، رزمایش های متعدد ارتش و سپاه در سال های اخیر که برای بالا بردن آمادگی نیروها و افزایش امنیت مرزها انجام شده است حاکی از این است که ایران کشور دست و پا بسته ای نیست. همچنین ایران رادارها و تجهیزات اطلاعاتی را در اختیار دارد که می ‌تواند هواپیماهای رادارگریز و ماهواره های آمریکایی در مدار کوتاه را رصد کند.

تقویت ناوگان دریایی ایران

برنامه نظامی و دفاعی کشور تنها به اقتدار مرزهای خاکی محدود نمی‌ شود و طر‌ح هایی در دست اجراست که ما را به قدرت بلامنازع منطقه‌ ای در مرزهای آبی تبدیل خواهد کرد. برای تبدیل شدن به قدرت منطقه ای و جهانی باید همه بخش های نظامی تقویت شوند و نیروی دریایی که زمانی مهم ترین بخش قدرت نظامی در عرصه بین الملل مطرح بود بار دیگر اهمیت خود را بازیافته است و تسلط بر آبراه های بین المللی در میزان افزایش قدرت نظامی کشورها بسیار موثر است. ایران که در منطقه مهم خلیج فارس قرار گرفته برای پیشبرد برنامه های خود در این شاهراه استراتژیک باید ناوگان دریایی خود را بیش از هر زمان دیگری توسعه دهد.

ایران ده‌ها کشتی جنگی و زیر دریایی سبک در اختیار دارد و البته مجهز به صدها قایق تندرویی است که همواره آماده مقابله با ماجراجویی های خارجی هستند. موفقیت‌های متعدد شناورهای تندرو در نبردهای دریایی سبب شده استفاده از این جنگ ‌افزار ساده و کم هزینه به عنوان یکی از تاکتیک ‌های اصلی دفاع ساحلی در بسیاری از کشورهای جهان مد نظر قرار گیرد.

موشک قادر یکی از موشک‌ های کروز دریایی ایران است که قابلیت شلیک از ساحل و از روی شناور با کلاس‌ های گوناگون را دارد و با تجهیز نیروی دریایی سپاه و ارتش به این موشک پیشرفته توان عملیاتی این نیرو به نحو قابل توجهی افزایش یافت. این موشک با برد حدود 200 کیلومتر و قابلیت آماده سازی و واکنش سریع می ‌تواند اهداف دریایی از جمله ناوچه‌ها و ناوهای جنگی و اهداف ساحلی دشمن را منهدم کند. موشک های کروز دریایی «نصر»، «ظفر»، «نور»، «قادر» و «قدیر» از بُرد کوتاه تا بُردهای 250 و 300 کیلومتری، سامانه‌های بومی هستند که بر روی شناورها و بالگردهای نیروی دریایی نصب می‌شوند.

ناوشكن جماران كه مهمترین و بزرگ ترین پروژه علمی، فنی و تحقیقاتی نیروی دریایی ارتش و از برترین دستاوردها و فناوری های اقتدار آفرین كشور می باشد می تواند اهداف دشمن را در دریا نابود کند.

توانایی های دریایی ایران تا جایی توسعه پیدا کرده است که کشتی‌ های جنگی خود را برای نبرد با دزدان دریایی به خلیج عدن اعزام می ‌کند. همچنین رزمایش‌ های دریایی را در خلیج فارس و دریای عمان برگزار می‌ کند. همه این اقدامات بیانگر این است که قدرت دریایی ایران به مرزهای این کشور محدود نیست و در ماورای مرزها نیز حرفی برای گفتن دارد.     

کارشناسان امور دفاعی ارزيابی می کنند که احتمالا ايران تاکنون پنج هزار مين ضد کشتي انبار کرده است. اين مين ها از ابزارهای انفجاری بسيار ساده که بر اثر برخورد منفجر خواهند شد تا مين های بسيار پيشرفته که مي توان در بستر دريا کار گذاشت، را شامل می شوند. کشف و خنثی کردن اين مين ها می تواند برای نيروی دريايی آمريکا يک دردسر بزرگ ايجاد کند. 

باتوجه قرار گرفتن تنگه «هرمز» که شاهراه اتقال منابع انرژی در خلیج فارس به شمار می رود نیاز به تقویت نیروی دریایی نیز بیش از پیش احساس می شود. باتوجه به اینکه کشورهای حاشیه خلیج فارس خاک خودشان را به عنوان پایگاه در اختیار آمریکا گذاشته اند و ناوهای آمریکایی در این منطقه مستقر هستند، ایران باید قدرت دریایی خود را به به روز کرده و با هر نوع تهدیدی علیه منافع کشور مقابله کند. دستگیری ملوانان انگلیسی و آمریکایی در سال های اخیر در مرزهای آبی ایران نشان از اقتدار نیروی دریایی جمهوری اسلامی دارد و کشورهای غربی به ویژه آمریکا نیز به این مسئله اعتراف کرده اند. سناتورهای جمهوری خواه  آمریکا سال گذشته زانو زدن ملوانان این کشور در مقابل نیروهای سپاه پاسداران را حقارتی برای وجهه آمریکا در نظام بین الملل دانستند.

موشک های ضد کشتی و موشک ‌هایی که از کشتی‌ های سریع ‌السیر یا هواپیماها شلیک می ‌شوند بخشی از قدرت دریایی ایران به شمار می روند. علاوه بر این، ایران تعداد بسیار زیادی سکوی زمینی و متحرک برای پرتاب موشک دارد که در طول ساحل شرقی خلیج فارس گسترده شده است.

یکی از دستاوردهای موثر صنعت موشکی در حوزه کروز‌های دریایی، موشک نور با بُرد بیش از 120 کیلومتر بود که در مقاطع مختلف اخبار تحویل انبوه آن به یگان های رزم دریایی سپاه و ارتش در رسانه ها منتشر شد. این موشک نیز قابلیت شلیک از روی شناور و ساحل را دارد و بارها در رزمایش‌های نیروی دریایی ارتش و نیز سپاه از ساحل و از روی شناورها شلیک شده و اهداف دریایی را مورد اصابت قرار داده است.

ایران همچنین طی سال‌ های اخیر با برگزاری چندین رزمایش توانایی ‌های دفاعی نیروهای مسلح خود را ارتقا داده و تاکتیک ‌های نظامی و تجهیزات مدرن خود را مورد آزمایش قرار داده است. ایران بارها تأکید کرده است قدرت نظامی ‌اش تهدیدی علیه هیچ کشوری نیست و دکترین دفاعی آن بر بازدارندگی استوار است. نیروهای دریایی ایران و عراق، در روزهای اخیر با هدف تقویت آمادگی در مبارزه با قاچاق و دزدی دریایی و حفاظت از مسیرهای دریایی منطقه رزمایشی مشترک برگزار کردند. این رزمایش مشترک در شرایطی که برخی  کشورهای منطقه قصد فتنه انگیزی در عراق و ایران دارند و با حمایت از تروریسم سعی دارند مرزهای دو کشور را ناامن کنند می تواند هشداری بر ای حامیان تکفیری و سعودی باشد که نیروی دریایی ایران و عراق برای مقابله با چنین ماجراجویی ها آمادگی کامل دارد.

ضرورت افزایش اقتدار نظامی

با توجه به تهديدات و خطرات روز افزون علیه جمهوری اسلامی، نيروهای مسلح کشورمان محکوم به تقويت بنيه دفاعی خود هستند. چنانچه در اين حوزه تدابير لازم انديشيده نشود، دشمنان خارجی تیغ خود را علیه ایران تیز خواهند کرد و اگر تاکنون از حمله به ایران خودداری کرده اند مرهون بازدارندگی نظامی ایران است که روز به روز افزایش می یابد.  

از طرفی، الآن در دوره پسا برجام هستیم و به رغم توافق هسته ای، فشارهای غرب برای مقابله با برنامه موشکی ایران تشدید شده است و برای مقابله با هر نوع سناریوی احتمالی از سوی غرب باید زیرساخت نظامی کشور را تقویت کنیم. باتوجه به اینکه قدرت های بزرگ تکنولوژی تسلیحاتی خود را به راحتی در اختیار دیگران قرار نمی دهند، برای بالا بردن ضریب امنیتی باید به توامندی های داخلی اتکا کرد و به خودکفایی در عرصه صنعت دفاعی رسید. از سوی دیگر، ضرورت افزایش توان نظامی ایران مبنای اسلامی و قرانی نیز دارد. همچنانکه خداوند متعال در سوریه انفال می فرماید:«تا می توانید نیرو و اسب های آماده فراهم کنید تا از طریق آن دشمنان خدا و خودتان را بترسانید».

کلام آخر

برنامه ششم توسعه افزایش قدرت نظامی و دفاعی ایران را در اولویت قرار داده است. به نظر می رسد، ایران در اینده با تهدیدهای جدیدی روبرو خواهد شد و ناامن شدن وضعیت در ساختار منطقه ‌ای غرب آسیا، موجب می ‌شود تا ایران به‌ عنوان یک «بازیگر خردمند»، برپایه‌ بی ‌اعتمادی به سایر کشورها، درصدد تأمین امنیت ملی خود از طریق حفظ و افزایش قدرت نسبی ‌اش باشد. به عبارت بهتر، بیشینه‌ سازی قدرت نظامی توسط ایران با هدف افزایش قدرت بازدارندگی و تأمین امنیت کشور انجام می ‌شود. قدرت اول نظامی منطقه بودن نه با خريد تسليحاتی و يا رابطه با آمريكا بلكه در قالب خودكفايی خلاصه می ‌گردد مولفه ‌‌ای كه موجب شده تا نيروهای مسلح ايران به عنوان قدرت بزرگ در سراسر جهان ‌ايفای نقش نمايند. عملكرد موفق نيروی دريايی در آرام سازی درياها در برابر دزدان دريايی ناشی از قدرت برتر دفاعی است كه با دستان توانمند مردان اين سرزمين رقم خورده است.