شواهد افول قدرت ایالات متحده آمریکا

پایگاه بصیرت / دارابی

بعد از پایان جنگ سرد و فروپاشی نظام دو قطبی، ایالات متحده آمریکا که رهبری بلوک غرب را در دست داشت، تلاش کرد سلطه خود را در جهان گسترش دهد و خود را به عنوان پلیس جهان معرفی نماید. مداخله در امور سایر کشورها و حمله نظامی به عراق و افغانستان از جمله این تلاش ها بود که البته نه تنها آمریکا را به هدف خود نرساند، بلکه به اعتقاد بسیاری از کارشناسان امور بین‌الملل این اقدامات موجبات زوال هر چه سریعتر قدرت آمریکا را فراهم آورده است. کارشناسان، خیزش قدرت‌های نوظهور از جمله چین و‌ هند را علامت آشکار پایان برتری آمریکا در عرصه‌های مختلف به ویژه اقتصاد تلقی می‌کنند. جان ایکنبری، استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه پرینستون آمریکا معتقد است عصر آمریکایی رو به پایان و نظم شرقی در حال جایگزینی است. به گفته ایکنبری در این فرایند، شاید چین بیشتر از سایر کشورها بهره‌مند‌ ‌شود.

نوام چامسکی هم آمریکا را امپراطوری در حال سقوط می‌نامد و فرید زکریا از جهان پساآمریکایی سخن می‌گوید. پاتریک بوچانان، سیاستمدار جمهوری‌خواه نیز علائمی از افول مطرح کرده است. به نوشته بوچانان، آمریکا اکنون جهانی را به ارث گذاشته است که در آن کره شمالی به سلاح هسته‌ای دست یافته،‌ چین به قدرتی بزرگ تبدیل شده، روسیه ناوگان و هواپیماهای خود را روانه حریم هوایی ناتو کرده و فقط سایه‌ای از ناتو باقی مانده است. از سوی دیگر تروریست‌ها در لیبی، سوریه، عراق، یمن، نیجریه و سومالی، با مصونیت کامل در حال فعالیت هستند.جوزف نای، نظریه‌پرداز قدرت نیز در ترسیم چشم‌انداز سقوط قدرت آمریکا، بحران اقتصادی ۲۰۰۸ را شروع سقوط آمریکا می‌داند؛ اما با این حال او معتقد است سقوط آمریکا نسبی خواهد بود.

1 ـ ضعف نظام حاکم

دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب آمریکا، در دوران تبلیغات انتخاباتی، بهترین توصیفات را از وضع نابهنجار حاکم بر این کشور ارائه کرد. ترامپ بارها در سخنرانی‌های انتخاباتی از ناکارآمدی سیستم سیاسی و نفوذ گروه‌های خاص در اداره امور آمریکا سخن گفت و اذعان کرد که نظام حاکم به وضع مردم توجهی ندارد. نقش پول در انتخابات،‌ سوء استفاده از آراء رنگین‌پوستان، نقش مخرب رسانه‌ها در تداوم قدرت گروه‌های ذی‌نفوذ از جمله دیگر مسائلی بود که ترامپ به آنها اشاره کرد.