در آستانه جشن چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی توفیق شد میزبان سردار سرتیپ پاسدار ابوالفضل شکارچی، معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح و سخنگوی ارشد نیروهای مسلح در مجموعه هفتهنامه صبح صادق باشیم. بخشی از این حضور صرف مصاحبه با این یادگار دفاع مقدس درباره وضعیت دفاعی کشور پس از انقلاب اسلامی، الگوی دفاعی انقلاب و صدور و پیروزی آن در صحنههای گوناگون، نقش رسانه در تقویت حوزه دفاعی و لوازم عبور از پیچ مهم تاریخی انقلاب انجام گرفت. در ادامه توجه شما را به متن این گفتوگو جلب میکنیم.
* سردار در آستانه چهل سالگی انقلاب دستاوردهای دفاعی جمهوری اسلامی ایران را چگونه ارزیابی میکنید؟
مدتی است که دشمنان انقلاب متمرکز شدهاند و قصد دارند جشن چهل سالگی انقلاب را به کام ملت تلخ کنند. حالا یک جاهایی با شفافیت تمام و خیلی عریان عنوان میکنند که آخرین سال حکومت جمهوری اسلامی خواهد بود، جایی دیگر به صورتی دیگر در ظاهر و باطن این موضوع درک میشود.
در یک مقایسه اجمالی میگویم، از روزی که انقلاب پیروز شد تا الان اساسیترین هدفی که دشمن هیچ وقت از آن غافل نشده، براندازی بوده است. منظور ما از دشمن مجموعه نظام سلطه و در رأس آن آمریکای جنایتکار و مستکبر اعظم و به تعبیر حضرت امام(ره) شیطان بزرگ است. از تحریم، جنگ سخت، جنگ نرم و... هر امکان و فرصتی برای رسیدن به این هدف که براندازی نظام بوده بهره برده است. اما بحمدالله هر سال که از عمر با برکت نظام جمهوری اسلامی گذشته به استحکام آن افزوده شده است. به محض اینکه انقلاب پیروز شد، بحث گروهکهایی که استعداد هجوم به جمهوری اسلامی را داشتند، مانند کومله و دموکرات و اشرار جنوب شرق و حوادث گنبد، فدائیان خلق، خلق عرب، منافقین و... همه با توطئه دشمن علیه نظام بسیج شدند، تا نظام تثبیت نشود. ما با محدودیتهای بسیاری روبهرو بودیم، اما به کوری چشم دشمنان امروز نظام به نهایت استحکام رسیده است. پس جنگ هشت ساله را رقم زدند که بیش از ۳۰ کشور علیه ما با عراق همکاری مستقیم نظامی داشتند. عراق خط مقدم جبهه دشمن بود، نه جبهه اصلی.
ارتش بعثی هشت سال با کلکسیونی از تجهیزات کشورهای ابرقدرت جهان با ما جنگید و تمام حمایتهای رسانههای جهانی و نیز پشتوانههای قطعنامهای و سیاسی را هم داشت. در این جنگ به کوری چشم دشمن و نظام سلطه، جمهوری اسلامی ایران سرافراز و قدرتمند و برخلاف تصور دشمن مجرب از جنگ فارغ شد. علاوه بر پیروزی، تجربه عظیمی را هم کسب کرد. امام(ره) فرمودند، ما انقلابمان را به جهان صادر خواهیم کرد، آنها برداشتشان این بود، شاید ما میخواهیم مرزهای جغرافیایی برخی از کشورها را بشکافیم و کشوری را تصرف کنیم، اما وقتی یکدفعه از خواب غفلت بیدار شدند، دیدند که ملتهای بسیاری از کشورهای جهان به خصوص ملتهای محروم و مستضعف مدافع انقلاب اسلامی شدهاند و علیه سیاستهای استکباری و نظام سلطه در جهان موضع میگیرند.
تهدید رژیم صهیونیستی تا دیروز متوجه سوریه و لبنان و کشورهای عربی بود، اما امروز مثلاً یک گروه کوچک، اما به لحاظ معنوی بزرگ مانند حماس این رژیم را شکست میدهد. حزبالله لبنان قدرتمندتر از همیشه منتظر سر زدن یک خطا از آنهاست تا نابودشان کند. صدای انقلاب اسلامی به مصر و کشورهای اروپایی و آفریقایی هم رسیده است.
بحث چهلمین سالگرد از دید نظام جمهوری اسلامی شعار نیست. ما خیلی همت کنیم شاید بتوانیم یک صدهزارم دستاوردهایمان را برای مردم تبیین کنیم، البته خیلی از آنها به تبیین نیاز ندارد، کاملاً پیداست، به ویژه در حوزه فناوریهای دفاعی.
بعد از چهل سال در حالی که همه جهان بسیج شد ما موشک راهبردی نداشته باشیم، موشکی که صد درصد ساخت و تولید داخل است و هیچ وابستگی به هیچ جای دیگر جهان ندارد، با علمی که خودمان به دست آوردیم، تولید میکنیم و میتوانیم آن را صادر کنیم. امروز از وابستگی صد درصدی طی چهل سال به خودکفایی صددرصدی رسیدهایم. ایران امروز در آبهای آزاد جهان حضور دارد و نیرویی که روزگاری جزئی از نیروی دریایی آمریکا با امکانات متناسب با نیاز آمریکاییها بود، یک نیروی مستقل و راهبردی است که خودش با امکانات بومی توانایی حضور مداوم در آبهای آزاد جهان و تأمین امنیت در آبراههها و مسیرهای تجارت دریایی خود را در زیر و روی سطح دارد.
در موشک، پهپاد، سامانههای پدافند هوایی، هواپیما، بالگرد، زیردریایی و پیچیدهترین نوع صنایع در اوج تحریمها علیه نظام جمهوری اسلامی خودکفا شدهایم. یک بخش از این تحریمها کافی است تا کشوری را به زانو درآورد و رژیم آن را ساقط کند، اما جمهوری اسلامی ایران به برکت خون شهدا و به برکت رهبریهای ولیفقیه توانسته تمام این تحریمها را به یک فرصت تبدیل کند.
هر جا که دشمن تهدید کرد، آن نقطه به فرصت تبدیل شد. هر جا فشار دشمن بیشتر شد، دامنه و دایره فرصت هم بیشتر شد. تحریم حربه خوبی نیست و بسیار ظالمانه است و از خوی استکباری دشمن نشئت میگیرد. اما از دل همین تحریمها فرصت ساختیم. نقاط ضعف کشور در دوران طاغوت در همین دوران تحریمها پوشش داده شد. این فقط مربوط به عرصه دفاعی نیست. در عرصه اقتصاد، فرهنگ، دانش، امنیت، در همین وضعیت تحریم قدمهای خوبی را در کشور برداشتیم. ما میان همه کشورهای جهان بالاترین میزان رشد را داشته و آن هم در زیر فشار تحریمها رقم خورده است. چون انقلاب اسلامی هدفش نه مادی، بلکه الهی است. هدفش پیادهسازی و تحقق فرمودهها و اوامر خداوند متعال است، این هدف قاطع و راهبردی انقلاب اسلامی است؛ مقابله با ظلم و جور و ستم در هر نقطهای از زمین و مقابله با دشمنان خدا. هدفش تجاوز و تصرف سرزمین نیست. راهبرد ما در همه عرصهها دفاعی است.
این نکته کلی و به مثابه راهبرد کلان انقلاب اسلامی است، اما این به آن معنا نیست که اگر دشمنی به آرمانهای انقلاب، به حریم انقلاب و به دستاوردهای انقلاب تجاوز کرد، ما بنشینیم تکان نخوریم و بگوییم حالا که دفاعی هستیم، دشمن هر بلایی میخواهد سر ما بیاورد. ما بعضی اوقات عملیاتهای پیشدستانه در همه این عرصههایی که گفته شد هم داریم؛ یعنی دفاع پیشدستانه.
در همین راهبرد دفاعی در منطق عملیات پیشدستانه ممکن است که ما در منطقهای خارج از سرزمینهای خود عملیات کنیم، اما این به قصد تجاوز و تصرف نیست؛ بلکه به قصد برخورد با منشأ تهدید است و راهبرد انقلاب اسلامی که با تمام نگاههای جهانی است. هیچ نگاهی مانند نگاه انقلاب اسلامی نیست. هر کشوری قدرت داشته باشد، به فکر تجاوز و تصرف سرزمین و گرفتن منافع دیگران میافتد، اما نظام جمهوری اسلامی ایران چنین نگاهی ندارد؛ بلکه از منافع و دستاوردهای انقلاب در دورافتادهترین نقاط عالم دفاع میکند.
* در صحبتهای شما احساس میشود که از یک الگوی دفاعی مختص انقلاب اسلامی سخن میگویید، اگر چنین الگویی وجود دارد، مظاهر بیرونی و ویژگیهای آن چیست؟
الگویی که نظام جمهوری اسلامی ایران ارائه داد، یک الگوی جدید نیست. این الگو نشئت گرفته از صدر اسلام است. دفاع مردمی است. در هیچ کجای جهان هیچ رژیمی و هیچ کشوری را نمیبینید که اگر اتفاقی در هر حوزهای برایش بیفتد، مردم آن به تبعیت از دولتش بیایند در صحنه قرار بگیرند و مقابله کنند؛ یعنی وجه دیگر راهبرد دفاعی ما دفاع مردمی است. حزبالله لبنان از این الگو تبعیت میکند که میتواند جلوی آن ارتش تا بن دندان مسلح و مغرور رژیم صهیونیستی بایستد. این الگو متفاوت از همه الگوهایی است که امروز در جهان دارد بهکارگیری میشود. همین را در غزه و در یمن که هر دو در محاصره هستند، میبینیم که نظام سلطه را به ستوه آوردهاند.
هر کشوری که از این الگو بهره میگیرد، میتواند غالب و چیره شود؛ این تجربه تاریخی ما است از صدر اسلام تا امروز. اگر میبینیم ترفند بسیار دقیق دشمن (جنگ نیابتی) شکست میخورد، علت حضور مردم در صحنه جنگ عراق و سوریه بود که به مدد مستشاران انقلاب اسلامی و همت مردم و دولتهای عراق و سوریه این امر تحقق یافت. این الگو، الگوی انقلاب اسلامی است و اطمینان داریم که این الگو نظام سلطه را به سقوط خواهد کشید و حتماً رژیم جعلی صهیونیسم را ساقط خواهد کرد. محور این الگو ولایت فقیه است. علمداری و پرچمداری ولایت خیلی مهم است. امروز دشمن میخواهد این علمداری را از انقلاب اسلامی سلب کند؛ امری که هوشیاری مردم را میطلبد.
* جنابعالی سخنگوی ارشد نیروهای مسلح بوده و با رسانهها مرتبط هستید،از آنجا که امروز رسانهها نقش فراوانی در ابعاد زندگی انسانها بازی میکنند که یک بخش آن هم حوزه دفاعی است، نقش رسانهها را در تقویت بنیه دفاعی کشور چطور میبینید؟
امروز در دوره جنگ نرم هستیم. اولویت ما هم مقابله با جنگ نرم دشمن است و هم اینکه بعد از آسیبناپذیر شدن، ما هم به دشمن هجمههای نرم وارد کنیم؛ یعنی هم به صورت پدافندی جنگ نرم دشمن را سرد کنیم و هم نقاط ضعفی که در دشمن وجود دارد را احصا کنیم و علیه خودش به کار بگیریم؛ باید حالت هجومی هم داشته باشیم. امروز در تمام مؤلفههایی که با جنگ نرم مرتبط است، دو مؤلفه بسیار مهم است؛ یکی پشتیبانی از جنگ تمامعیار اقتصادی دشمن از سوی رسانهها و دیگری تهاجم علیه باورها و اعتقادات مردم. به اعتقاد بنده در حوزه جنگ اقتصادی دشمن زمانی میتواند به ما آسیب برساند که از حوزه رسانه پشتیبانی تمامعیار شود؛ چرا که در غیر این صورت کم میآورد. لذا هر دو برای ما مهم است؛ هم جنگ اقتصادی و هم جنگ رسانهای. در حوزه جنگ رسانهای میبینیم که در کشورمان کوچکترین ناامنی وجود ندارد و ایران امنترین کشور جهان است، اما در بحث جنگ رسانهای دشمن خیلی راحت ناامنی را به مردم و افکار عمومی القا میکند و احساس ناامنی را در مردم به وجود میآورد. این یکی از کارکردهای رسانه است. احساس ناامنی خطرناکتر از خود ناامنی است. نکته دیگر بحث ادراکات و شناخت مردم است؛ یعنی باورهای مردم را تغییر میدهند. مؤلفههایی که به عنوان ارزش برای مردم تبیین میشود و به آن اعتقاد دارند و پایبند هستند را در ذهن مردم وارونه میکنند. ارزشها میشود ضد ارزش و ضد ارزشها به ارزش تبدیل میشود.
جنگ رسانهای و تهدید رسانهای امروز علیه کشور و ملت ما جدی است. طبیعتاً ما هم در حوزه مقابله با جنگ رسانهای حتماً باید با سلاح رسانه بجنگیم. باید از حداقل امکانات، رسانهای که در اختیار داریم علیه دشمن حداکثر بهره را ببریم. گاهی باید یک به هزار بجنگیم.
در میدان جنگ سخت دشمن در نیروی هوایی به لحاظ استعداد هواپیما، خلبان و بمب برتری داشت، اما کیفیت لازم را نداشت. از این طرف ما آمده بودیم کیفیت خودمان را از نظر هوایی متراکم کردیم؛ لذا آن استعداد حجیم و فراوان دشمن در مقابل استعداد کم ما که کیفی بود، گاهی شکست میخورد. در حوزه رسانه هم اینطور است، امروز فناوری و ابزار فراوانی در اختیار دشمن است که به طور حتم ما آن اندازه فناوری و ابزار را در اختیار نداریم، اما نقاط قوت اساسی که داریم دشمن از آن بیبهره است. یک، توکل بر مادیات نداریم و تنها توکلمان به خداست که حاصلش برکت کارمان است. نکته دوم، اعتقادات و باورهای مردم است؛ یعنی همان الگوی دفاعی مردمی. نکته سوم هم بهرهبرداری حداکثری از حداقل تجهیزات و امکانات است. بله ما میدانیم که به شدت درگیر جنگ رسانهای هستیم و کوچکترین غفلت ما سبب آسیب جدی میشود؛ لذا باید در مقابله با جنگ رسانهای دشمن تمرکز کنیم و از فرصتهای رو در رویی با دشمن حداکثر بهره را ببریم.
وظیفه رسانههای خودی این است که اولویتها را تشخیص بدهند و وقت و امکاناتشان را صرف نقاط فرعی نکنند. در این نقاط اصلی هم باید بر اساس اولویت پیش رفت. امروز به عنوان هدف راهبردی برای دشمن حوزه شناخت و ادراکات مردم مورد هجوم است. ما برای صیانت از این هدف راهبردی باید رسانههای داخلی را بسیج کنیم تا بر دفاع از افکار عمومی و شناخت مردم و صیانت از این حوزه تمرکز پیدا کنند. نکته اساسی دیگر این است که از وضعیت انفعالی بیرون بیایند و به نقاط ضعف دشمن هجوم کنند. این کار رسانههای داخلی است.
* نیروهای مسلح چگونه میتوانند در تهدیدات پیش روی کشور و انقلاب اسلامی به خوبی ایستادگی کنند؟
امروز ظرفیت بسیار عظیمی در نیروهای مسلح وجود دارد. هنوز از این ظرفیت عظیم حداکثر بهرهبرداری نشده و برخی از ظرفیتها هنوز خاموش است. نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران ترکیب، سازمان، ساختار و مأموریتهایش با دیگر نیروهای مسلح جهان متفاوت است. نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران مردمپایه است و دولتپایه نیست. مرکز ثقل این نیروها بسیج است. بسیج یعنی طول و عرض انقلاب اسلامی. بسیج امروز در تمام وزارتخانهها، سازمانها و اصناف و در تمام اقشار جامعه حضور دارد و خوشبختانه تجربه عظیمی هم در این حوزه دارد. بسیج بزرگترین تشکیلات شبکهای مردمی در فضای حقیقی در کل جهان است. الآن جهتگیری و رویکردهای فرماندهان نیروهای مسلح چنین است. نیروهای مسلح به این نتیجه رسیدهاند که در این دوره جنگ نرم که نافی بحث جنگ سخت نیست، حتماً باید به ظرفیت حداکثری مقابله برسیم، اما حتماً باید همیشه برای جنگ سخت آمادگی داشته باشیم. پس باید آمادگی در هر سه حوزه سخت، نیمهسخت و نرم حفظ و تقویت حداکثری شود.
با نگاهی به وضع موجود و آینده و با بهرهگیری از تجربه گذشته بر این تعبیر رهبر معظم انقلاب و فرمانده کل قوا تأکید میکنم که ما در پیچ تاریخی هستیم و تنها از بخشی از آن عبور کردهایم و هرچه جلوتر میرویم، موانع و سختیهای این پیچ بیشتر میشود. اگر مسئولان در همین مسیری که رهبر معظم انقلاب ما را در آن هدایت کنند، پای کار بیایند، حل کردن مشکلات آسانتر میشود. به همین تدابیری که معظمله دارند باید توجه عمیق شود. ایشان ولی امر مسلمین است، وقتی یک کلمه میفرمایند همه مسئولان باید بیایند و این را عملیاتی کنند و تا سطوح تاکتیکی و تکنیکی پیادهسازی کنند، اما با کمال تأسف مسئول ما به جای عمل به این تدابیر، فقط آن را تحلیل میکند. در حالی که این عیناً باید پیادهسازی شود. امروز اگر بخواهیم از این پیچ تاریخی با تلفات کم عبور کنیم، شرط آن ولایتمداری است. ما باید تمام تلاشمان را به کار بگیریم که با حداقل تلفات و بلکه بدون تلفات از این پیچ تاریخی عبور کنیم، اما به دلیل ناکارآمدیهای برخی از مسئولان در کشور که یا توجیهپذیر نیستند، یا روحیه و مدیریت جهادی و بسیجی ندارند، مشکلاتی داریم. واقعیت این است که عبور از همه موانع که دشمن سر راه ما قرار داد، آسان است و شرط آن تبعیتپذیری بیقید و شرط از ولیفقیه است. بیاییم زیر این پرچم که به دست رهبر معظم انقلاب است، صف بکشیم. امروز که نیروهای جانبرکف انقلابی از تودههای مردم آمادگی دارند در همه صحنهها بیایند، حداقل توقع از مسئولان این است که با مردم همپا شوند و بتوانیم با گامهای محکم این مسیر را طی کنیم.