امین حیایی بازیگر با سابقه سینما این گونه افشا می کند: بعد از «قلاده های طلا» همکاران صمیمی ام مرا بایکوت کردند! و گفتند اگر امین حیایی در پروژه ای باشد ما حاضر به حضور در آن نیستیم، چون «قلاده های طلا» فیلمی ضد سبز است و بسیاری دوست نداشتند من در چنین فیلمی بازی کنم.
«متأسفانه بعد از سریال معمای شاه، دخترم را در سینما طرد کرده اند و برای هر پروژه سینمایی که پیشنهاد می شود، می گویند همان دختری که در معمای شاه هم بازی کرده بود؟ و به او بازی نمیدهند.» این صحبت های یک تازه وارد به سینما نیست؛ بلکه از زبان گوهر خیراندیش بازیگر مطرح کشور و در برنامه تلویزیونی«هفت» بیان شد. بازیگری که قریب به 250 نقش در سینما، تلویزیون و تئاتر کشورمان ایفا کرده و سال های سال است که شاغلان عرصه سینما و تلویزیون کشور به بهانه های مختلف از وی تجلیل کرده و هنگامی که نامش برده می شود، زبان به تجلیل و تحسینش می گشایند.
حال چرا بایکوت؟
ماجرا اینجاست آزاده اسماعیل خانی دختر مرحوم جمشید اسماعیل خانی و گوهر خیراندیش در سریال تاریخی «معمای شاه» ایفای نقش کرده است. مضمون سریال چیست؟ بررسی کارنامه رژیم سابق و چگونگی پیروزی انقلاب اسلامی، و تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل!
مواردی از این دست مسبوق به سابقه است و هر چند مدت یک بار در فضای رسانه ای- سینمایی کشور شاهد وقوع چنین پدیده های عجیب و تأسف آور هستیم. تعدادی را که در سال های اخیر به وقوع پیوسته مرور می کنیم:
بایکوت عوامل قلاده های طلا
چند سال گذشته، پس از اکران فیلم پر سر و صدای قلاده های طلا، خبرهایی از بایکوت عوامل این فیلم در رسانه ها منعکس شد. عواملی که بر خلاف آزاده اسماعیل خانی در سینمای کشور، حق آب و گل دارند و قدمت برخی شان به ابتدای انقلاب بازمی گردد. این شایعه در نهایت توسط امین حیایی بازیگر با سابقه سینما این گونه افشا شد: «بعد از «قلاده های طلا» همکاران صمیمی ام مرا بایکوت کردند! و گفتند اگر امین حیایی در پروژه ای باشد ما حاضر به حضور در آن نیستیم، چون «قلاده های طلا» فیلمی ضد سبز است و بسیاری دوست نداشتند من در چنین فیلمی بازی کنم.»
بی توجهی به شیار 143
فیلم خوش ساخت و ماندگار شیار 143 به کارگردانی نرگس آبیار در ابتدا مورد بی توجهی دست اندرکاران جشنواره فجر سی و دوم قرار گرفت و اجازه ورود به جشنواره را نیافت که ابراهیم حاتمیکیا با افشای این اقدام گفت: «این مسئله باید بررسی شود و آن دوستان باید پاسخ دهند که چگونه این اتفاق میافتد. من جواب این سوال را از مسئول سینما و مسئول جشنواره فجر میخواهم. این چه ترکیبی است که این اتفاق میافتد؟ چه خوابی بر این دوستان رخ داده که نتوانستند این فیلم را در جشنواره فجر تحمل کنند تا کار به جایی برسد که لابی کنند تا شیار 143 به جشنواره فجر بیاید.»
نکته جالب اینجاست که شیار 143 بهترین فیلم از نگاه تماشاگران شد و مریلا زارعی نیز بابت ایفای نقش «الفت»، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن جشنواره را کسب کرد.
حذف سوال برانگیز لاتاری
سال گذشته فیلم درخشان لاتاری در کمال ناباوری توسط هیأت داوران جشنواره فجر بایکوت شد و این در حالی بود که سانس های فوق العاده در نظرگرفته شده برای این فیلم، در زمره اخبار اصلی جشنواره بود. رسول صدرعاملی به عنوان یکی از اعضای هیأت داوران درباره بایکوت «لاتاری» در اظهاراتی عجیب گفت: «رک بگویم؟ لاتاری آزارمان داد. همه هیئت داوران را به خاطر قصه و تم اش آزار داد. در «لاتاری» وقتی قصه به اینجا می رسد که منجی فرض می کند ریشه مشکلات بیرون از کشور است، اشتباه است.» و به همین سادگی فیلم درخشان لاتاری کنار گذاشته می شود.
همچنین نادیده گرفتن آثاری چون «چ» در داوری فیلمهای جشنواره سی و دوم، حذف معنادار «روباه» و «ایران برگر» از آرای مردمی در فجر سی و سوم، ندیدن ارزشهای فنی و مضمونی «بادیگارد» و «سیانور» در جشنوارهی سی و چهارم و همچنین بایکوت کامل فیلم ارزشمند «ویلاییها» و حذف سوال برانگیز شاهکار«ماجرای نیمروز» از اکثر رشتههای اصلی فنی در جشنواره سی و پنجم از دیگر موارد بی توجهی عامدانه به سینمای انقلاب است. آثاری که مانند «لاتاری» طبعاً به دلیل مضامینشان، توسط مدیران و حلقه همیشگی داوری جشنواره نادیده گرفته شدند و نه بدلیل کیفیت و دستاوردهای فنی بالایشان.
شهید آوینی پیرامون این افراد می گوید: «هر کس یک دیکتاتور کوچک در درون خود دارد که اگر میدان پیدا کند، سر بر میآورد. تا به حال ما متهم به دیکتاتوری بودهایم، دیکتاتورهای در اقلیت! تا هنگامی که این جماعت سخن میگویند و ما ساکتیم چیزی نیست؛ اما وای از آن هنگام که ما هم بخواهیم چیزی بگوییم فریاد برمیدارند که: آی! آزادی نیست. به کسی اجازه حرف زدن نمیدهند این دیکتاتورها. دیکتاتوری به چیست؟ دیکتاتوری در ابراز نظر مخالف است و یا در عدم تحمل نظر مخالف؟ باور کنید من قصد توهین نداشتم. این شما هستید که به شنیدن حرفهای خلاف مشهورات عرف روشنفکری عادت ندارید.»
واقعیت این اتفاقات و موضع گیری های جنجالی نسبت به این نوع فیلم های پرمخاطب ایرانی و بازیگران و عوامل سازنده آن، اینجاست که عده ای سینما را ملک اختصاصی خود می پندارند و حضور هر فردی بیرون از دایره تفکری خود را در آن بر نمی تابند. در چنین شرایطی اتفاقاتی خارج از حیطه و تسلط این افراد به وقوع می پیوندد که یا باید بی تفاوت از کنارش گذر کنند که برایشان هزینه زاست و یا به هر قیمت ممکن در مقابل علم برافراشته شده ناخودی! واکنش نشان دهند. راهکار دوم اگرچه ممکن است تا مدتی واکنش های مخالف در برداشته باشد؛ اما به نظر می رسد راهکار مطمئنی برای ضربه زدن به جریان غیر خودی! و مخالف است. امروزه اهمیت سینما و تأثیرگذاری هنر هفتم همچون اهمیت خرمشهر در دفاع مقدس است و این شهر پر قدر و مهم کماکان در بند کسانی است که علاقه ای به استقلال و آزادی حقیقی ندارند.